8. ÜNİTE: DİN FELSEFESİ

Bu ünitede öğrencilerin din felsefesinin temel kavram, konu ve problemlerini açıklayarak bu alandaki düşünce ve argümanlar üzerine felsefi muhakeme yapmaları amaçlanmaktadır.
Ders Saati
6
Alan Becerileri

SBAB14. Felsefi Muhakeme (SBAB14.1. Felsefi Problemleri Anlama, SBAB14.2. Felsefi Düşünce ve Argümanları Değerlendirme, SBAB14.3. Felsefi Metin İnceleme)

Eğilimler

E3.2. Odaklanma, E3.5. Açık Fikirlilik

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SBD2.2. İş Birliği

Değerler

D3. Çalışkanlık, D10. Mütevazılık, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D20. Yardımseverlik

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı

Disiplinler Arası İlişkiler
Tarih, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Sosyoloji
Beceriler Arası İlişkiler
KB2.7. Karşılaştırma, KB2.18. Tartışma, KB3.3. Eleştirel Düşünme
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

FEL.10.8.1. Din felsefesinin konusunu, kavramlarını ve problemlerini muhakeme edebilme
a) Din felsefesinin konusunu ve temel kavramlarını açıklar.
b) Din felsefesinin temel problemlerini açıklar.
c) Din felsefesinin temel problemlerine yönelik düşünce ve argümanları değerlendirir.
ç) Din felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları inceler.

İçerik Çerçevesi

Din Felsefesinin Konusu ve Temel Kavramları
Din Felsefesinin Temel Problemleri (Tanrı’nın Varlığına İlişkin Görüşler, Tanrı’nın Varlığına Yönelik Kanıtlamalar, Evrenin Sonluluğu ve Sonsuzluğu, Ruhun Ölümsüzlüğü)

Anahtar Kavramlar

ibadet, iman, inanç, Tanrı, vahiy

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Bu ünitenin öğrenme kanıtlarında ve öğrenme-öğretme uygulamalarında kavram haritası, eşleştirme kartları, boşluk doldurma, öz değerlendirme formu, akran değerlendirme formu, dereceli puanlama anahtarı, dereceleme ölçeği ve performans görevi kullanılabilir.
Performans görevi: Öğrenciler din felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları inceleyerek metin inceleme formunu doldururlar.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin din ile ilişkili temel kavramları bildikleri, farklı dinlerin ve inançların farkında oldukları kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Dinin insan hayatındaki yeri ile ünitede yer alan temel konu ve kavram bilgilerini değerlendirmek amacıyla öğrencilere kısa cevaplı sorular sorulur.

Köprü Kurma

Öğrencilere dinin konusu ve kavramları hakkında neler bildikleri sorulur. Öğrencilerin felsefe ve din arasındaki konu ortaklığı üzerine tahminlerde bulunmaları sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

FEL.10.8.1
Din felsefesinin konusunu ve temel kavramlarını açıklamaları için öğrencilerin yapılandırılmış bir metin üzerinden din felsefesi ile teoloji arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirlemeleri sağlanır. Süreçte karşılaştırma tablosu kullanılabilir (KB2.7). Öğrencilerin din felsefesinin temel kavramlarını (Tanrı, ibadet, iman, inanç, vahiy) kendi cümleleriyle açıklamaları sağlanır. Açıklama ve çıkarımların güvenilir kaynaklardan doğrulanması gerçekleştirilir (OB1, D3.3). Kavram yanılgıları ve öğrenme eksiklikleri hakkında dönüt verilir. Öğrencilerin Tanrı’nın varlığına ilişkin görüşlerle (teizm, deizm, panteizm, ateizm, panenteizm)
Tanrı’nın varlığının kanıtlanması problemini açıklamaları, ilgili düşünce ve argümanları değerlendirmeleri amaçlanır. Bunun için öğrencilere ilgili görüşleri açıklayan ve teleolojik argüman, kozmolojik argüman, ontolojik argüman ve kötülük argümanını içeren bilgi görseli verilir. Öğrencilerden bu görüşlerle argümanların benzer ve farklı yönlerini belirlemeleri istenir (KB2.7). Bu süreçte kavram haritası veya yapılandırılmış grid kullanılabilir (KB2.7). Tanrı’nın varlığına yönelik görüşlerle ilgili kanıtlamaların düşünce ve argümanlarının tutarlılığının tartışıldığı bir yansıtma yazısı yazdırılır (E3.5, SDB1.3, KB3.3). Bu süreçte öğrencilerin, insanların farklı kültür ve inançlara sahip olabileceğini fark etmeleri ve bu farklılıklara saygı duymaları sağlanır (D14.3, KB2.18).Öğrencilerin din felsefesinin temel problemlerinden evrenin sonluluğu ve sonsuzluğu, ruhun ölümsüzlüğü problemlerini anlamaları; ilgili düşünce ve argümanları değerlendirmeleri amaçlanır. Bu bağlamda öğrencilere bilgi görseli verilir. Öğrencilerin problemleri açıklamaları ve probleme yönelik argümanların tutarlılığını kendi cümleleriyle yazılı olarak değerlendirmeleri sağlanır (E3.2, KB3.3). Öğrenciler arkadaşlarıyla yardımlaşır, gösterişten kaçınır ve farklı düşünceler üzerinde yapıcı olarak uzlaşır (SDB2.2, D10.2, D20.2). Bu süreçte görüş oluşturma tekniği kullanılabilir, yaratıcı yazma veya boşluk doldurma çalışması yapılabilir. Öz veya akran değerlendirme formu kullanılabilir (E3.5).
Din felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları incelemeleri için öğrencilere bir performans görevi verilir. Bunun için
• Augustinus’un İtiraflar,
• Gazali'nin İhyâ-u Ulûmi’d-Din,
• İbni Rüşd'ün Tutarsızlığın Tutarsızlığı,
• D. Hume’un Din Üzerine,
• G. W. F. Hegel’in Din Felsefesi Üzerine Dersler,
• Alvin Plantinga'nın Tanrı, Özgürlük ve Kötülük eserlerinden kısaltılan veya alıntılanan metinlerin, öğrencilerin de görüşleri alınarak dengeli bir şekilde dağıtılması sağlanır.
Öğrencilere metin inceleme formu doldurtulur ve çalışmalarını paylaşmaları sağlanır. Öğrencilerin akran değerlendirme formu üzerinden birbirlerini değerlendirmesi istenir. Metin inceleme formu, dereceli puanlama anahtarı veya dereceleme ölçeği ile değerlendirilir. Bu süreçte öğrenciler çeşitli fikir, argüman ve yeni bilgilere açık olur; görev ve sorumluluklarını etik ilkelere uygun bir şekilde zamanında yerine getirirler (D3.3, D16.3).

Farklılaştırma
Zenginleştirme

* Farabi ve Gazali'nin görüşleri doğrultusunda rastlantı ve zorunluluk kavramları üzerinden evrendeki nedensellik ve mucize kavramları değerlendirilebilir.
Platon’un “Euthyphron” diyaloğundan hareketle “Bir şey Tanrı istediği için mi iyidir yoksa iyi olduğu için mi Tanrı onu ister?” ikileminin İslam dünyasında Eş’ari ve Mutezile tarafından nasıl yorumlandığı araştırılabilir.
İbnülarabi'nin Fususu’l Hikem adlı eserindeki “ayna metaforu” üzerinden Tanrı-âlem ilişkisi yorumlanabilir.

Destekleme

Din felsefesinin konusu ve temel kavramlarına yönelik kavram yanılgılarını tespit etmek ve gidermek için tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid vb. materyaller kullanılabilir. 
Din felsefesinin temel problemlerini açıklayan yapılandırılmış metinlerden yararlanılabilir. Sadeleştirilmiş bir metin üzerinden din felsefesinin temel problemlerine yönelik düşünce ve argümanlar gruplar hâlinde değerlendirilebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.