7. ÜNİTE: BÖLGELER, ÜLKELER VE KÜRESEL BAĞLANTILAR

SBAB7. Mekânsal Düşünme (SBAB7.4. Mekânları Karşılaştırma, SBAB7.5. Mekânsal Etkiyi Sorgulama), SBAB11. Tablo, Grafik, Şekil ve/veya Diyagram (SBAB11.2. Tablo, Grafik, Şekil ve/veya Diyagram Hazırlama)

KB2.3. Özetleme

E1.1. Merak, E3.4. Gerçeği Arama, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

D3. Çalışkanlık, D14. Saygı, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı

COĞ.11.7.1. Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşimi sorgulayabilme
a) Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşime ilişkin sorular sorar.
b) Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşime ilişkin bilgi toplar.
c) Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşime ilişkin topladığı bilgileri düzenler.
ç) Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşime ilişkin düzenlediği bilgileri çözümler.
e) Türkiye ile Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlara sahip olduğu yerler arasındaki etkileşime ilişkin çıkarımda bulunur.

COĞ.11.7.2. Örnek bir ülkenin tarımsal üretim özelliklerini coğrafi açıdan özetleyebilme
a) Örnek bir ülkenin tarımsal üretim özelliklerini coğrafi açıdan çözümler.
b) Örnek bir ülkenin tarımsal üretim özelliklerini coğrafi açıdan sınıflandırır.
c) Örnek bir ülkenin tarımsal üretim özelliklerini coğrafi açıdan yorumlar.

COĞ.11.7.3. Örnek ülkelerin sanayileşme süreçlerini coğrafi açıdan karşılaştırabilme
a) Örnek ülkelerin sanayileşme süreçlerindeki coğrafi özelliklerini tanımlar.
b) Örnek ülkelerin sanayileşme süreçlerindeki benzerliklerini coğrafi açıdan listeler.
c) Örnek ülkelerin sanayileşme süreçlerindeki farklılıklarını coğrafi açıdan listeler.

COĞ.11.7.4. Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili tablo, grafik, şekil ve/veya diyagram hazırlayabilme
a) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili oluşturacağı tablo, grafik, şekil ve/veya diyagramların amacını belirler.
b) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili oluşturacağı tablo, grafik, şekil ve/veya diyagramların türünü ve kullanacağı araç gereci belirler.
c) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili oluşturacağı tablo, grafik, şekil ve/veya diyagramları hazırlamak için gerekli verileri toplar.
ç) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili topladığı verileri sınıflandırır.
d) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili topladığı verileri amaca uygun olarak görselleştirir.
e) Örnek bir ülkede yürütülen madencilik faaliyetleriyle ilgili oluşturduğu tablo, grafik, şekil ve/veya diyagramları uygun yerde kullanır.

COĞ.11.7.5. Örnek ülkelerin enerji kaynaklarını coğrafi açıdan karşılaştırabilme
a) Örnek ülkelerin enerji kaynaklarıyla ilgili özellikleri coğrafi açıdan tanımlar.
b) Örnek ülkelerin enerji kaynaklarındaki benzerlikleri coğrafi açıdan listeler.
c) Örnek ülkelerin enerji kaynaklarındaki farklılıkları coğrafi açıdan listeler.

Türkiye’nin Kültürel Hinterlandı
Tarımsal Üretim: Örnek Ülke
Sanayileşme Süreci: Örnek Ülkeler
Madencilik Faaliyetleri: Örnek Ülke
Enerji Kaynakları: Örnek Ülkeler

enerji kaynakları, kültürel hinterland, madencilik, sanayi, tarım

Öğrenme çıktıları; çalışma yaprağı, açık uçlu sorular, kontrol listesi, akran değerlendirme formu, performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.
Performans görevi olarak öğrencilerden Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) Türkiye’nin kültürel hinterlandındaki faaliyet ve etkilerinin değerlendirilmesine yönelik hazırlayacakları haberi sunmaları istenebilir. Performans görevi; bilgi toplama, bilgileri düzenlenme ve görselleştirme, ilişki kurma, sonuç çıkarma ve sunum yapma ölçütlerine göre değerlendirilebilir.

Öğrencilerin bölge ve kültür kavramlarının anlamlarını, Türk kültürünün yayıldığı alanları, ekonomiyi etkileyen faktörleri ve temel ekonomik faaliyetlerle ilgili kavramları bildiği kabul edilmektedir.

Dünyadaki büyük kültür bölgeleri haritasından yararlanılarak Türkiye’nin hangi kültür bölgeleriyle etkileşimde olabileceği belirlenebilir. Dünya haritası üzerinde farklı kıtalarda yer alan ülkelerin yerleri gösterilebilir. Ekonomik faaliyetleri etkileyen faktörlerle ilgili soru-cevap etkinliği yapılabilir. 

TİKA tarafından restore edilen eserlerin bulunduğu bölgelerle Türkiye arasında bağlantı kurulması sağlanabilir.
“Tarım, madencilik, sanayi faaliyetleri ve enerji kaynakları denince aklınıza ilk gelen ülkeler hangileridir?” sorusuna verilecek cevaplarla ülkeler coğrafyasına ait konular arasında bağlantı kurulabilir.

COĞ.11.7.1.
Türkiye’nin bazı bölgelerle kültürel yönden etkileşimine ve bu etkileşimin zaman içinde ne tür farklılıklara yol açtığına ilişkin yeni öğrenmeler oluşturacak çeşitli sorular sorulur. Bu sorular, iş birlikli öğrenme yönteminin karşılıklı sorgulama tekniği ile tartışılarak cevaplanabilir (SDB2.1, E1.1, E3.4, E3.8). Türkiye’nin coğrafi konumu çerçevesinde etkileşim içinde olduğu (Kafkaslar, Balkan ülkeleri, Türkistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Orta Doğu, Afrika) alanlardaki kültürel ilişkilerinin ve bu alanlar üzerindeki etkilerinin sonuçlarına yönelik bilgi toplanır (SBAB10.3, D14.3). Toplanan bilgiler etkin öğrenme gruplarında düzenlenir ve çözümlenir. Türkiye’nin kültürel açıdan bağlantılı olduğu bu alanlar üzerindeki etkisiyle ilgili çıkarım yapılır. Çıkarımlar; öğrencilerin bazılarının konuşmacı, bazılarının basın mensubu rollerini alarak ilgili konu hakkında basın açıklaması yaptığı basın toplantısı tekniği ile paylaşılabilir. Türkiye’nin bu alanlarla etkileşiminin gelişmesine katkıda bulunan çeşitli resmî kurum ve organizasyonlara (TÜRKSOY, Yunus Emre Enstitüsü, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı) değinilir (SDB2.1, SDB2.2, OB5). Ayrıca Türkiye’nin etkileşim içinde olduğu bu alanlardaki Türk-İslam eserlerine, maddi ve manevi kültürel miras ögelerine yer verilir (D14.3, D19.2). Öğrenmeler, çalışma yaprağıyla değerlendirilebilir.

COĞ.11.7.2.
Genel coğrafi özellikler ve tarımsal üretim ilişkisi bağlamında dünyadan tarımsal üretimde önde gelen örnek bir ülke seçilir. Bu ülkenin genel coğrafi özellikleri ile tarımsal üretim faaliyetleri arasındaki ilişki belirlenirken örnek olay inceleme yönteminden yararlanılabilir. Elde edilen veriler çerçevesinde örnek ülkenin tarımsal üretimi, tarımdaki yeterliliği, tarımsal gelişmişlik durumu ve tarımdan elde ettiği gelirin ülke ekonomisine etkisi balık kılçığı tekniği ile sınıflandırılabilir (E3.7, D3.2). Süreç sonunda örnek verilen ülkenin ekonomisi ile tarımsal faaliyetleri arasındaki ilişki yorumlanır. Öğrenmeler, açık uçlu sorularla değerlendirilebilir (SDB2.1).

COĞ.11.7.3.
Sanayileşme süreçleri açısından karşılaştırma yapabilmek amacıyla farklı coğrafi koşullara ve gelişmişlik düzeylerine sahip örnek ülkeler belirlenir. Bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri ve sanayileşme süreçlerinde etkili olan coğrafi faktörler belirlenir. Bu faktörlerin sanayileşme üzerindeki benzer ve farklı yönleri sistematik olarak listelenir (D3.2, E3.7). Öğrencilerden verilen ülkelerin sanayi süreçlerinde etkili olan faktörleri belirlemelerine yönelik benzer ve farklı yönlerin listelenmesini içeren karşılaştırma tablosu (T diyagramı) oluşturması istenebilir. Öğrenmeler çalışma yaprağıyla değerlendirilebilir (SDB1.2).

COĞ.11.7.4.
Dünyada madencilik faaliyetleriyle öne çıkan örnek bir ülke seçilir. Madencilik faaliyetlerinin bir ülkenin ekonomisindeki yerini göstermek için kullanılacak tablo, grafik, şekil ve/veya diyagramlar belirlenir. Amaca uygun şekilde hazırlanacak bu coğrafi temsillerin türü seçilir ve gerekli araç gereçler temin edilir. Coğrafi temsillerin hazırlanması sürecinde örnek ülkenin madencilik faaliyetleriyle ilgili veriler elde edilir (OB1). Güvenilirliği teyit edilen veriler kaydedilir, sistematik şekilde tasnif edilir ve etiketlenir (D3.3, E3.7, OB7, OB4). Madencilik faaliyetlerinin örnek verilen ülkenin ekonomisindeki yeriyle ilgili tablo, grafik şekil ve/veya diyagramlar hazırlanır. Süreç boyunca yapılan çalışmalar kontrol listesiyle izlenebilir ve değerlendirilebilir (SDB1.2, SDB1.3).

COĞ.11.7.5.
Enerji kaynaklarının arz ve güvenliğinde önemli bir yere sahip örnek ülkeler belirlenerek bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri ve enerji kaynakları tanımlanır. Tanımlanan coğrafi özelliklerle enerji kaynaklarına ait benzer ve farklı yönler, sistematik olarak listelenir ve karşılaştırılır (E3.7, D3.3). Enerji kaynaklarının söz konusu ülkelere etkileri yorumlanarak çıkarımda bulunulur (KB3.1, SDB2.1). Öğrencilerden enerji kaynaklarının bu ülkelerdeki etkilerini benzer ve farklı yönlerden listelemeleri ve buna yönelik karşılaştırma tablosu oluşturmaları istenebilir. Öğrenmeler, çalışma yaprağıyla değerlendirilebilir (SDB1.2). Bu ünitede performans görevi olarak öğrencilerden TİKA’nın Türkiye’nin kültürel hinterlandındaki faaliyet ve etkilerinin değerlendirilmesine yönelik hazırlayacakları haberi sunmaları istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formuyla değerlendirilebilir (SDB1.2, SDB2.3).

Öğrencilere *Türkiye’nin kültürel açıdan bağlantılı olduğu ülkelerle siyasi ve ekonomik ilişkileri, Kıbrıs’ta Türk tarihi ve Türklere ait kültürel miras unsurları, tarımsal üretimde en büyük paya sahip ülkeler ve bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri, sanayi rekabet gücü en yüksek ülkeler ve bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri, dünyada madencilik sektörü açısından öne çıkan ülkeler ve bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri, yenilenebilir enerjiye en fazla yatırım yapan ülkeler ve bu ülkelerin genel coğrafi özellikleri konularında araştırma görevleri verilebilir. Öğrencilerden araştırma görevi sonuçlarını bilgi görseli olarak hazırlamaları, sergilemeleri ve tartışmaları istenebilir.

Türkiye’nin kültürel açıdan güçlü ve köklü bağlantılara sahip olduğu alanlarla ilgili belgeseller izletilebilir, bu bölgelere yönelik saha/sanal saha çalışması planlanabilir. Performans görevi; farklı ülkelerin tarım, sanayi, madencilik ve enerji kaynaklarıyla ilgili coğrafi temsillerin incelenmesi şeklinde düzenlenebilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.