4. TEMA: KÜLTÜREL BİRİKİMLERİMİZ VE OYUN
BEOSAB1. Hareketi Sergileme
KB2.14. Yorumlama
E1.3. Azim ve Kararlılık, E2.2. Sorumluluk, E3.2. Odaklanma, E3.7. Sistematiklik, E3.8. Soru Sorma
SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.1. Uyum, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
D6. Dürüstlük, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik
OB2. Dijital Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
BES.6.4.1. Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi yorumlayabilme
a) Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi inceler.
b) Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi yorumlar.
c) Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi yeniden ifade eder.
BES.6.4.2. Seçili halk oyununa ilişkin hareket becerilerini sergileyebilme
a) Seçili halk oyununa ilişkin hareket becerilerini algılar.
b) Seçili halk oyununa ilişkin hareket becerilerinin basamaklarını gösterir.
c) Seçili halk oyununa ilişkin hareket becerilerini uygular.
BES.6.4.3. Geleneksel oyunlara ilişkin hareket becerilerini sergileyebilme
a) Geleneksel oyunlara ilişkin hareket becerilerini algılar.
b) Geleneksel oyunlara ilişkin hareket becerilerinin basamaklarını gösterir.
c) Geleneksel oyunlara ilişkin hareket becerilerini farklı ortamlarda uygular.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Spora Verdiği Önem
Halk Oyunları
Geleneksel Oyunlar
adımlama, çocuk ve spor, figür, folklor, gelenek, geleneksel kıyafet, kutlamalar, kültür, millî bayramlar, müzik, ritim, törenler
Öğrenme çıktıları gözlem formu, kontrol listesi, açık uçlu sorular, akran değerlendirme ve performans görevi ile değerlendirilebilir.
Performans görevi olarak Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önem ile ilgili poster ya da afiş tasarlamaları verilebilir. Bu performans görevi süreç bileşenlerini içeren bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Grup olarak halk oyunu sergileme performans görevi değerlendirilebilir. Bu performans görevi süreç bileşenlerini içeren analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerin Mustafa Kemal Atatürk’ün spora, geleneksel oyunlara ve halk oyunlarına verdiği önem hakkında bilgi sahip oldukları; çeşitli geleneksel çocuk oyunlarını oynadıkları; halk oyunlarına temel oluşturan ritmik hareket becerilerine ve halk oyunu ile ilgili ön bilgilere sahip oldukları kabul edilir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün ilgi duyduğu sporlar ve söylediği sözlerle ilgili örnekler verilir, sorular sorulabilir. Yakın çevreye ait halk oyunlarından birisi ya da ritim tutabilecekleri bir etkinlik seçilerek öğrencilerden beceri seviyelerini müzik eşliğinde göstermeleri istenebilir. Öğrencilere daha önce oynadıkları geleneksel oyunlarla ilgili sorular sorulabilir. Gelen cevaplara göre birkaç oyuna karar verilip öğrencilerin bu oyunu hep birlikte oynamaları sağlanabilir. Oyunlar sırasında öğrencilerin beceri seviyeleri gözlemlenebilir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün gençlerin bedensel ve zihinsel gelişimini desteklemek amacıyla sporun gelişimine verdiği katkılarla Türkiye Cumhuriyeti'nin hedefleri arasında nasıl bağlantı olduğu tartışılabilir. Öğrencilerden geleneksel bir oyun ya da halk oyunu hakkında aile büyüklerinden, mahallelerinden veya yaşadıkları çevreden bilgi toplamaları ve öğrendiklerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenebilir. Öğrencilerin kendi seçtikleri bir geleneksel oyun hareketini günlük hayatlarında yaptıkları hareketlerle ilişkilendirmeleri sağlanabilir. Bir halk oyunu hareketini öğrenip bu hareketi aile büyüklerine ya da bir halk oyununu aile büyüklerinden öğrenip bu oyunu arkadaşlarına göstermeleri sağlanabilir.
BES.6.4.1.
Öğrencilerden Mustafa Kemal Atatürk döneminde spora verilen önemi gösteren sözleri paylaşmaları ve o dönemde gerçekleşen spor olaylarını dijital kaynaklardan araştırmaları istenir (OB2). Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra TBMM'nin kısıtlı imkânlara rağmen bütçe ayırıp 1924 Paris Oyunları’nda ülkemizin temsil edilmesine öncü olmasından hareketle durulur. Öğrencilerin bu konuda katkısı olanları vefa ve saygıyla anmaları beklenir (D19.2). Bununla birlikte özellikle 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ile ilişkilendirerek Atatürk’ün gençlere, spora verdiği değer ve bu bayramlara istekle katılmanın önemi vurgulanır (OB5, D19.2). "Sağlıklı bir toplumun inşası, millî kimlik ve yurttaşlık bilinci, gençlerin eğitimi, sporun teşvik edilmesi, uluslararası organizasyonlara katılım, millî bayramlar ve törenler, spor tesisleri ve altyapı çalışmaları, spor ve kültürel etkileşim, Mustafa Kemal Atatürk’ün bireysel olarak ilgilendiği sporlar ve bu konu üzerine sözleri" konu başlıkları oluşturulan gruplara dağıtılır. Gruplardan Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi kendi aralarında görev dağılımı yaparak incelemeleri istenir (E2.2, D16.3, SDB2.2). Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi farklı boyutlarıyla inceledikten sonra grupların kendi araştırdıkları konulara ilişkin yorumlarını sınıf arkadaşlarıyla paylaşmaları sağlanır (SDB3.3). Grupların konularını yorumladıkları sırada tüm öğrencilerin görüşlerini belirtebilecekleri ya da merak ettiklerini sorabilecekleri bir öğrenme ortamı oluşturulur (KB2.8, E3.8). Yorumlar paylaşıldıktan sonra grupların gelen katkıları da dikkate alarak, konuyu bağlamın dışına çıkmadan yeniden ifade etmeleri sağlanır. Öğrencilerin grup olarak konuyu yorumlayabilme durumları açık uçlu sorular veya akran değerlendirme ile değerlendirilebilir. Ayrıca gruplara inceledikleri konulara ilişkin poster ya da afiş tasarlama performans görevi verilebilir.
BES.6.4.2. Halk oyunlarının bir kültürün geleneklerini, değerlerini ve sosyal bağlarını koruma ve yaşatma açısından taşıdığı önemin hikâye veya örnek olaylarla anlatılması sağlanarak öğrencilerden halk oyunlarımız ile kültürümüz arasındaki ilişkiyi açıklamaları istenir (OB5, KB1). Mustafa Kemal Atatürk’ün sevdiği halk oyunları ile ilgili örnekler verilerek Atatürk’ün halk oyunlarına neden bu kadar değer verdiği konusu üzerinde durulur. Türkiye’nin farklı bölgelerinden halk oyunları oynayan insan figürlerinin ve bölgeleri sembolize eden renk ya da motiflerin yer aldığı görsel ve dijital materyaller sunularak halk oyunlarının Türkiye’nin farklı kültürlerini birleştiren, ortak bir değer olan yönlerinin açıklanması istenir (D19.1). Ardından seçilen halk oyununa ilişkin adımlar öğretmen tarafından gösterilerek öğrencilerin harekete ilişkin becerileri algılamaları sağlanır. Seçilen hareket becerisinin öğretmen rehberliğinde bireysel, eşli ya da grup olarak denenmesi sağlanır. Bu süreçte öğrencilerden geri bildirimleri takip etmeleri ve harekete ilişkin becerileri tekrar etmeleri istenir (E3.2). Öğrenciler gruplara ayrılır ve her grubun verilen hareket becerisinin basamakları ile ilgili alıştırmayı sürdürmesi sağlanır (D16.3, SDB1.2). Bu alıştırmalar sırasında gruplar öğretmen tarafından gözlemlenir ve öğrencilere geri bildirimler verilerek hareketlerin basamaklarını doğru formda yapmaları desteklenir. Seçili halk oyunu yöresine ilişkin tüm hareket basamakları tamamlanıncaya kadar bu alıştırmalar bireysel, eşli ya da grup olarak devam ettirilir (E1.3). Halk oyununa ilişkin hareket becerilerini yeterince tekrar ettikten sonra öğrencilerden bireysel, eşli ya da grup ile bu becerileri sergilemeleri istenir. Hareket becerilerinin daha temel hareketlerden başlanarak zamanla parça-bütün ilişkisi içerisinde uyumla yapılmasına dikkat edilir (E3.7). Seçilen halk oyununa özgü jest, mimik, tavır ve hareket örüntülerinin sürece dâhil edilmesiyle alıştırma etkinlikleri devam ettirilir. Gruplara seçili halk oyununa özgü becerileri müzik eşliğinde sergilemelerini gerektiren performans görevleri verilebilir (OB9, SDB2.2).
BES.6.4.3. Öğrencilere günümüzde ve geçmişte oynanan oyunlar ile ilgili sorular sorarak öğrencilerden bu oyunların benzerlik ve farklılıklarını açıklamaları istenir. Geçmişten günümüze aktarılan geleneksel oyunların kültürün sürekliliğini sağlamada üstlendiği role ilişkin öğrencilerin fikir edinmeleri ve kültür ile geleneksel oyunlarımız arasında bağ kurmaları sağlanır (OB5, D19.3, SBAB3). Farklı bölgelerden ya da ülkelerden geleneksel oyunlara örnekler verilerek geleneksel oyunlarımızın farklı ülkelerde oynanan oyunlarla benzerlik ve farklılıkları karşılaştırılır (KB2.7, SDB2.3). Öğrencilere seçilen geleneksel oyunun amacı, kuralları, süresi; takımların oluşumu, düzeni; roller, liderlik ya da kaptanlık ve malzeme konularında açıklamalar yapılır. Takımlar oluşturulduktan sonra oyunun anlaşılıp anlaşılmadığını kontrol etmek amacıyla oyun önce yarışma odağı olmadan deneme amaçlı oynatılır ve öğrencilerin oyuna ilişkin hareket becerilerini algılamaları sağlanır. Bu süreçte öğrencilere hatalar ile ilgili geri bildirimler verilir ve oyuna ilişkin hareket becerilerinin basamakları gösterilir. Öğrencilere oyun alanında bu becerilere ilişkin alıştırma fırsatı verildikten sonra öğrencilerin oyun sırasında hareket becerilerinin basamaklarını göstermeleri sağlanır. Oyunlar sırasında kurallara uygun davranan takımlar takdir edilir ve adil oyun anlayışına uygun davranış örneklerini öğrencilerin fark etmeleri sağlanır (BEOSAB8, D6.1). Seçilen oyunun hareket becerisine benzer başka oyunlar seçilerek ya da seçilen oyun çeşitlendirilerek öğrencilere hareket becerilerini farklı bağlamlarda kullanma fırsatları sunulur (SDB3.1). Öğrencilerin oyunlara ilişkin beceriyi sergileme durumları kontrol listesi ya da gözlem formu ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerden Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önemi diğer dünya liderleri veya düşünürlerin spora bakış açılarıyla karşılaştırmaları ve bu yaklaşımlar arasındaki farklılıkları tartışmaları istenebilir. Ayrıca Atatürk döneminde sporun kurumsallaşması adına atılan adımlar ve bu adımların Türk sporuna etkileri incelenebilir. Millî bayramlarımızda (23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı; 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı) yapılan törenlerde halk oyunu becerilerini sahnede sergilemeleri istenebilir. Geleneksel ve modern çocuk oyunları karşılaştırılarak bu oyunların fiziksel aktivite düzeyi, kullanılan materyaller ve teknolojiyle ilişkisi tartışılabilir. Öğrenciler geçmiş ve günümüz oyunlarından esinlenerek, her iki dönemin özelliklerini harmanlayan yeni bir oyun tasarlayıp bu oyunun nasıl oynanacağını açıklayan kurallar oluşturabilir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün spora verdiği önem ya da geleneksel oyunlarla ilgili kısa ve net bilgiler içeren görsel ve videolar sunularak öğrenme süreci desteklenebilir. Halk oyunları konusunda öğrenciler, temel bir figürün veya hareketin adım adım gösterildiği ve hızlı geri bildirim aldığı bir öğrenme ortamında çalıştırılabilir. Geleneksel oyunlar için öğrencilerin önce bireysel olarak oyunda kullanılan temel becerileri öğrenmeleri ve oyunlarda uygulamaları. Öğrencilerin bir geleneksel oyuna katılmaları sağlanarak yaptıkları her doğruda verilen geri bildirim ve ödüllerle motivasyon ve öz güvenleri desteklenebilir.


