2. TEMA: BİR HİLAL UĞRUNA

Anlama

TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma

Anlatma

TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma

KB2.4. Çözümleme, KB2.5. Sınıflandırma, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.11. Gözleme Dayalı Tahmin Etme, KB2.14. Yorumlama, KB2.15. Yansıtma, KB2.17. Değerlendirme, KB3.3. Eleştirel Düşünme

E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E1.3. Azim ve Kararlılık, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.2.Sorumluluk, E2.3. Girişkenlik, E2.5. Oyunseverlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.4. Gerçeği Arama, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendini Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D11. Özgürlük, D14 Saygı, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı

Dinleme/İzleme
T.D.7.2. Dinlemede/izlemede strateji ve yöntem seçimlerini yönetebilme
T.D.7.3. Dinleyeceğinin/izleyeceğinin içeriğine yönelik tahminde bulunabilme
T.D.7.14. Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.7.17. Bilgilendirici metinde düşünceyi geliştirme yollarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.7.18. Dinlediğindeki/izlediğindeki söz sanatlarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.7.20. Dinlediğinden/izlediğinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.7.24. Medya içeriğini değerlendirebilme
T.D.7.27. Dinleme/izleme sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Okuma
T.O.7.2. Okumada strateji ve yöntem seçimlerini yönetebilme
T.O.7.6. Görselle iletilen anlamı belirleyebilme
T.O.7.7. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme
T.O.7.8. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme
T.O.7.14. Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.7.15. Bilgilendirici metinde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.7.20. Metinde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.7.28. Okuma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Konuşma
T.K.7.1. Konuşma sürecini yönetebilme
T.K.7.5. Konuşmasında uygun tepki verebilme
T.K.7.7. Yaratıcı konuşma yapabilme
T.K.7.8. Hazırlıksız konuşma yapabilme
T.K.7.9. Konuşmasında sesini uygun şekilde kullanabilme
T.K.7.13. Konuşmasında sınıflandırma yapabilme
T.K.7.22. Konuşmasını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme
T.K.7.26. Konuşma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Yazma
T.Y.7.3. Yazısında içerik ve yapıya yönelik seçimlerini yönetebilme
T.Y.7.4. Yazılı üretim ve yazılı etkileşiminde ön bilgilerinden yararlanabilme
T.Y.7.5. Yazılı etkileşiminde uygun tepki verebilme
T.Y.7.10. Yazısında sınıflandırma yapabilme
T.Y.7.21. Yazım kuralları ve noktalama işaretlerini uygulayabilme
T.Y.7.22. Yazma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme

Millî Mücadele
Millî Egemenlik
Atatürk
Kahramanlık
Sınıflandırma
Metin Yapıları
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Söz Sanatları
Medya İçerikleri
Derin Anlam
İkna Etme Teknikleri

Millî Mücadele, millî egemenlik, kahramanlık, sınıflandırma, çıkarım, metin yapıları, düşünceyi geliştirme yolları, söz sanatları, medya içerikleri, ikna etme teknikleri, hazırlıksız konuşma, azim ve kararlılık, sorumluluk, sistematik olma, kendine güvenme (öz güven), bağımsızlık

Dinleme/izleme ve okuma becerilerinin öğrenme çıktılarına ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmek için sözcük ilişkilendirme, çoktan seçmeli/açık uçlu/iki bileşenli soru, kavram haritası, zihin haritası, bilgi aktarımı kullanılır.
Dinleyeceğinin/izleyeceğinin içeriğine yönelik tahminlerde bulunabilmesi için öğrencilere sözcük ilişkilendirme görevi verillir. Görselle iletilen anlamı belirleyebilmede çoktan seçmeli/açık uçlu/iki bileşenli soru görevi verilir. Bilgilendirici metinlerde düşünceyi geliştirme yollarını belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmesinde öğrencilere zihin haritası görevi verillir. Öğrencilerin okuduğu metnin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilmesi için açık uçlu soru görevi kullanılır. Dinlediğinde/izlediğinde kullanılan söz sanatlarını belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmesinde zihin haritası görevinden yararlanılır. Bilgilendirici metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmesinde kavram haritası verilir.Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümlemeler yapabilmesinde öğrencilere sözcük ilişkilendirme görevi verillir. Öğrencilerin bilgilendirici metinlerde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmesi için bilgi aktarımı görevinden yararlanılır. Öğrencilerin medya metinlerini değerlendirebilmesinde ve okuduğu metinde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmesinde açık uçlu soru görevi verilir.
Konuşma ve yazma becerilerine ait öğrenme çıktılarına ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmek için karşılıklı konuşma (diyalog), sözcük ve kavram havuzundan seçerek yazma, dereceli puanlama anahtarı, cümle/paragraf yazma, kavram haritası, sunum yapma, sorulardan/görsellerden/kavramlardan hareketle sözlü metin oluşturma, hata bulma, kontrol listesi kullanılır.
Konuşmalarında tepkilerine uygun içerik oluşturabilmesi için öğrenciye karşılıklı konuşma (diyalog) görevi verillir. Yazılı üretim ve etkileşimleri için içerik oluştururken ön bilgilerinden yararlanabilmesi için sözcük ve kavram havuzundan seçerek yazma görevi verilir. İçerik oluştururken dili yaratıcı biçimde kullanabilme ve hazırlıksız konuşma yapabilme becerisinin değerlendirilebilmesi için dereceli puanlama anahtarı kullanılır. Yazılı etkileşimlerinde tepkilerine uygun içerik oluşturabilmesi için cümle/paragraf yazma görevinden yararlanılır. Yazılarında sınıflandırma yapabilmesi için öğrenciye kavram haritası görevi verilir. İçerik oluştururken sesini uygun şekilde kullanabilmesi için sunum yapma görevi verilir. Konuşmalarında sınıflandırmalar yapabilmesi için öğrenciye sorulardan/görsellerden/kavramlardan hareketle sözlü metin oluşturma görevi verilir. Konuşmalarında söz varlığını bağlama uygun şekilde kullanabilmesi için hata bulma görevinden yararlanılır.
Konuşma ve yazma becerilerinde yukarıda verilen üretim görevleri gerçekleştirildikten sonra öğrencilerin performansı öğrenme çıktılarına uygun yapılandırılan kontrol listesi veya dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Sonrasında öğrencilere geri bildirim verilir.

Bu temada öğrencilerin; görselle iletilen anlamı belirleme, derin anlamı belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapma, derin anlamı belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapma, anahtar kelimeleri belirleme, düşünceyi geliştirme yollarını belirleme, söz sanatlarını belirleme, medya içeriklerini değerlendirme, metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirleme, ikna etme tekniklerini belirleme, uygun tepki verme, sınıflandırma, hazırlıksız konuşma ve yaratıcılık gibi becerileri edinmek için temel bilgi ve yeterliliklere sahip olduğu kabul edilmektedir.

Öğrencilerin temaya ilişkin temel kabullerini -ön bilgilerini- tespit etmek için soru-cevap, tartışma, beyin fırtınası, kümeleme gibi yöntem ve teknikler uygulanır.

Bu temada yer alan “Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada verilen “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme”, “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir.
“Görselle iletilen anlamı belirleyebilme” öğrenme çıktısı, 4. temada verilecek olan “Çoklu ortam ögelerine yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir.
“Konuşmasını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temalarda verilecek konuşma becerileriyle ilişkilendirilir.

Derse başlamadan önce öğrencilerin İstiklâl Marşı, millî egemenlik, Çanakkale Zaferi, Atatürk, gazilik, şehitlik, kahramanlık konularına ve kendi kültürünü fark etmeye yönelik hazır bulunuşluklarını belirlemek ve varsa gelişmeye açık yönlerini güçlendirmek için gerekli çalışmalar yapılır. Yapılacak çalışmalar öğrencilerin kendi kültürlerini kavramalarına, millî bilinç sahibi olmalarına yardımcı olacak düzeyde hazırlanmalıdır.
Öğrencilerin metnin başlığından, görsellerinden veya dinlenen/izlenen kısmından hareketle içeriğe ilişkin ipuçlarını belirlemeleri, belirledikleri ipuçlarıyla ön bilgileri arasında ilişki kurarak metnin tamamı veya dinlenecek/izlenecek kısmıyla alakalı mantıklı tahminlerde bulunmaları, tahminlerini doğrulamaları sağlanır (T.D.7.3.). Kültürel miras (OB5) ve millî değerlerle (D19.1, D19.3) ilgili görseller üzerinden öğrencilerin görselle iletilen anlamı belirleyebilmelerine yönelik çalışmalar yapılır (T.O.7.6.).
Metnin özelliğine göre okuma, dinleme/izleme strateji ve yöntemlerinden bir veya birkaçı kullanılır (T.D.7.2. ve T.O.7.2.). Tema ile ilgili dinleme/izleme veya sesli okuma sürecinde öğrencilerin kendi özelliklerini ve ihtiyaçlarını önemseyerek başkalarını etkin ve saygılı biçimde dinlemeleri sağlanır (SDB2.1, D14.2). Öğrenciler okuma, dinleme/izleme çalışmalarını tamamladıktan sonra gerekli görüldüğü takdirde metnin bir bölümü ve/veya tamamı tekrar okunur, dinlenir/izlenir. Öğrenciler temanın içeriğine uygun metinlerde karşılaştıkları ve anlamını bilmedikleri kelime ve/veya kelime gruplarının anlamlarını tahmin ederek okuryazarlık becerilerini ve eğilimlerini (E1.2, E1.3) geliştirirler. Yapılacak kelime çalışmalarıyla öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde geçen kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümlemeler yapmaları sağlanır (T.D.7.20.).
Öğrencilerin okudukları metnin içeriğine odaklanarak (E3.2) metnin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar (T.O.7.7.) yapmalarına yönelik çalışmalar yapıldıktan sonra aynı metindeki derin anlamı belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapmaları sağlanır (T.O.7.8). Sosyal ipuçlarından hareketle metindeki karakterlerin duygu dünyalarına, düşüncelerine yönelik çıkarımlarda bulunmaları sağlanır (SDB2.3).
Millî egemenlik yolunda Çanakkale'nin rolü, gazilik, şehitlik, kahramanlık ve Atatürk konulu metinlerle ilgili okuma, dinleme/izleme etkinlikleri esnasında öğrencilerin bilgilendirici metinlerde metin yapısından hareketle önemli bilgileri belirlemelerine yönelik çözümlemelerde bulunabilmeleri amacıyla çalışmalar yapılır (T.D.7.14., T.O.7.14.).
Öğrenciler, dinledikleri/izledikleri metinlerde düşünceyi geliştirme yollarını belirlemeye yönelik çalışmalar yaparken kendi kültürünü fark etmelerini (OB5.1) sağlayacak çözümlemelere yönlendirilir (T.D.7.17.), (D11.2, D19.1, D19.2).
Öğrencilerin dinlediğinde/izlediğinde kullanılan söz sanatlarını belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmelerini sağlayacak etkinlikler yapılır (T.D.7.18.).
Medya içerikleri değerlendirilirken (T.D.7.24.) öğrencilerin medya içeriklerindeki kültürel miras unsurlarını fark etmeleri (D19.1, D19.3) sağlanır (OB5.2, OB2.4). Tema içeriğine uygun bilgilendirici metinlerde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümlemeler yapılırken (T.O.7.15) metinlerdeki değerlere ait anahtar kavramlara vurgu yapılır (D3.2, D11.1, D19.2).
Okunan metinlerde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çalışmalar yapılır (T.O.7.20.). Bu çalışmalar aynı zamanda öğrencilerin ön bilgilerini harekete geçirici ve günlük yaşamla ilişki kurmalarını sağlayıcı nitelikte olmalıdır.
Konuşma çalışmalarında öğrencilerden konuşmayı başlatma, sürdürme ve sonlandırmaya yönelik uygun selam, hitap ve sonlandırma ifadelerini kullanması, uygun şekilde soru sorması ve sorulan soruları cevaplamaları beklenir (T.K.7.1.).
Hazırlıksız konuşma çalışmaları yapılırken öğrencilerin farklı tema, karakter ve olay örgülerini çeşitli açılardan ele almaları; deneyimlerini ve gözlemlerini hayal gücüyle birleştirerek konuşmalarını zenginleştirmeleri sağlanır (E3.3). Öğrencilerin özgün çözüm, karakter ve diyaloglar üretmesini sağlayacak çalışmalar yapılır (T.K.7.7., T.K.7.8.). Konuşma etkinliklerinde öğrencilerin sesini uygun şekilde kullanabilmelerine (T.K.7.9.), tepkilerine uygun içerik oluşturabilmelerine (T.K.7.5.) dönük etkinlikler düzenlenmelidir (E3.1, E3.2). Bu etkinliklerde öğrencilerin kültür okuryazarlığını (OB5.1, OB5.2) geliştirebilmeleri ve temaya uygun söz varlığını bağlama uygun şekilde kullanılabilmeleri (T.K.7.22.) için temanın değer (D5.1, D11.1, D19.2) ve kavramları (bağımsızlık, azim ve kararlılık, millî bilinç vb.) üzerinden sınıflandırmalar yapmaları (T.K.7.13) istenir.
Yazma çalışmalarında öğrencilerin bu sınıflandırmaların yanı sıra ön bilgilerinden de yararlanmaları sağlanır (T.Y.7.10., T.Y.7.4.). Öğrencilerin yazılarında içerik ve yapıya yönelik seçimlerini yönetmelerini sağlayacak etkinlikler yapılır (T.Y.7.3.). Bu etkinliklerde sebep-sonuç metin yapısına yer verilir.
Tema içeriğine uygun yazma çalışmalarında öğrencilerin daha önce üzerinde durulan noktalama işaretlerini işlevlerine uygun kullanması, yazım kurallarını uygulaması sağlanır (T.Y.7.21.).
Öğrenciler yazılı etkileşimlerinde tepkilerine uygun içerik oluşturmaya teşvik edilir (T.Y.7.5.). Ayrıca öğrencilerin temaya uygun konularda sebep-sonuç metin yapısına dayalı üretimler yapmaları sağlanır.

Öğrencilerin çekim eklerini [isim çekim ekleri (çoğul eki, hâl ekleri, ilgi eki, iyelik ekleri ve soru eki) ve fiil çekim eklerini (kip ve kişi ekleri) ayırt etmeleri ve çekim eklerini işlevlerine uygun kullanmaları sağlanır.
Öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde ve okuduklarında Türkçenin doğru, güzel ve etkili kullanıldığı cümleleri belirlemeleri; Türkçenin doğru, güzel ve etkili kullanıldığı özgün cümleler kurmaları sağlanır. Anlamca çelişen kelimelere yer vermeden cümleler kurmaya dikkat çekilir.
Öğrencilerin okuma, dinleme/izleme, konuşma ve yazma becerilerini edinme süreci ile ilgili kendilerine yönelik yansıtma yapmaları sağlanır (T.D.7.27., T.O.7.28., T.K.7.26., T.Y.7.22.), (SDB1.3.).

Üretim Atölyesi
Öğretmen, öğrenciden millî egemenlik hakkında dijital araçları da kullanarak bir araştırma yapmasını (OB2.1) ve dijital ortamlarda görsellerle desteklenmiş bir "Millî Mücadele ve Millî Egemenlik Sözlüğü" hazırlamasını isteyebilir (D11.1, D16.3, D19.1, D19.2, E2.2), (OB2.5).
“Çanakkale, Atatürk, kahramanlık, gazilik, şehitlik” konulu bir şiir antolojisi hazırlanması, oluşturulan antolojiden şiirler seçilerek bu şiirlerden bir dinleti hazırlanıp sınıfta sunulması istenebilir.
Öğrencilerin üretim atölyesi yönergelerinde belirtilen sorumlulukları planlanan sürede tamamlamaları sağlanabilir (D16.3, E2.2).

“Çanakkale Zaferi”, konulu bir araştırma yapılması, araştırmalardan hareketle konuya ilişkin bilimsel yayınlardan da faydalanılarak özgün bir düşünce yazısı yazılması istenir.
“Millî egemenlik” temalı bir panel düzenlenmesi, bu kapsamda panelin diğer sınıflara duyurusunun yapılması, katılımcıların belirlenmesi ve sürece liderlik edilmesi istenir.
Dijital uygulamalar ile "Atatürk Takvimi" hazırlamaları ve hazırlanan takvimi sınıf panosunda paylaşmaları istenir.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir.
Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur.
Dinleme/izleme ya da okuma etkinliğine yönelik üzerinde düşünülmesini ve cevap verilmesini gerektiren sorular hazırlanır.
Okuma çalışması öncesinde başlık ya da metne ilişkin görsellerden hareketle metnin içeriğinin; metin okunurken ise bir sonraki aşamanın, olayın vb. tahmin edilmesi istenir.
Dinleme/izleme, okuma metni ya da tema içerisinde yer alan ”Çanakkale”, ”kahramanlık” vb. kavramlar görsel işitsel araçların sunumu ve uygun şematik düzenleyicilerin kullanımı ile somutlaştırılır.
Yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği anlatılarak süreç öğrenci ile planlanabilir, bir yazı taslağı oluşturulur.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.