3. TEMA: TÜRK MÜZİĞİNDEKİ ÇEŞİTLİLİĞİ KEŞFEDİYORUM

-

KB1.Temel Beceriler

E2.2. Sorumluluk, E3.2. Odaklanma, E3.4. Gerçeği Arama

SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği

D7. Estetik, D3. Çalışkanlık, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık

MK.4.3.1. Çok sesli Türk müziğinin genel özelliklerini açıklayabilme

MK.4.3.2. Türk popüler müziğinin genel özelliklerini açıklayabilme

 MK.4.3.3. Mehter müziğinin genel özelliklerini açıklayabilme

MK.4.3.4. Dinî müziğin genel özelliklerini ve türlerini açıklayabilme

• Çok Sesli Türk Müziği 
•  Türk Popüler Müziği 
•  Mehter Müziği 
•  Dinî Müzik

deyiş, ilahi, mehter, semah, tasavvuf

Öğrenme çıktıları, gözlem formu, kontrol listesi, çalışma yaprağı ve akran değerlendirme  formu kullanılarak değerlendirilebilir. Ayrıca öğretmenler, öğrenme çıktıları ve içerik  çerçevesi doğrultusunda mevcut ölçme araçlarını uyarlayabilir ya da gerektiğinde farklı  araçlar geliştirerek süreci zenginleştirebilir. Performans görevi olarak öğrencilere mehter müziğinin ritimlerini içeren basit bir ritim  çalışması yapma veya grup hâlinde bir mehter marşını seslendirme çalışması verilir.  Ayrıca öğrencilerden Türk popüler müziği için bir tematik çalma listesi hazırlamaları ve  bu listede yer alan eserleri neden seçtiklerine dair kısa açıklamalar yazmaları istenir.  Performans görevleri, derecelendirme ölçeğiyle katılım, özgünlük ve uygulama doğruluğu  ölçütlerine göre değerlendirilebilir.

Öğrencilerin tür farkındalığı olduğu kabul edilmektedir.  Öğrencilerin müziksel dinleme becerilerine sahip oldukları kabul edilmektedir. Öğrencilerin dijital okuryazarlık, teknolojik araçları kullanarak araştırma yapma becerisine  sahip oldukları kabul edilmektedir.

Öğrencilere bireysel dinleme etkinliklerinde çok sesli müziği tercih edip etmedikleri ve  bunun nedenleri sorulabilir. Öğrencilere bir müziği popüler yapan etkenlerin neler olabileceği sorulabilir.  Öğrencilere daha önce hiç mehteran takımı görüp görmedikleri sorulabilir. Gören  öğrencilerin ne hissettiklerini anlatmaları sağlanabilir. Öğrencilere bir müziğin dinî müzik olduğunun nasıl anlaşılabileceği sorulabilir.

Öğrencilere daha önce öğrendikleri Türk sanat müziği ve Türk halk müziğinin dışında başka  hangi türleri bildikleri sorulabilir. Müzik türlerindeki bu çeşitliliğin onlara hissettirdiklerini  ifade etmeleri sağlanabilir. 

MK.4.3.1 Öğrencilere çok sesli Türk müziği türünde kısa bir örnek dinletilir ve öğrencilerin ilk  izlenimleri sorulur (SAB9). Öğrencilerin farklı seslerin uyumuna ve ahenge dikkatleri  çekilir (D7.1). Detay verilmeden ülkemizde çok sesli müziğin geliştirilme çalışmalarının  Atatürk önderliğinde başlatıldığı belirtilir (D19.2). Ders aracı olarak kullanılacak çok  sesli Türk müziği örnekleri dinletilir. Öğrencilerden çok sesli müziğin armoni ve melodi  açısından tek sesli müzikten farklarına dikkat etmeleri istenir (KB2.7, E3.2). Türk çok  sesli müziğinin kullanılan çalgılar ve içerdiği tonal yapıyla yerel ve kültürel özellikler  taşıdığı ifade edilir. Öğrencilerin bulgularını sınıflandırma tablosuna işlemeleri beklenir.  Öğrencilerin etkinliklere katılım ve yaratıcılık düzeylerini izlemek için gözlem formu,  öğrenci çıkarımlarının doğruluk ve kapsamını izlemek için kontrol listesi kullanılabilir.

MK.4.3.2  Öğrencilere çeşitli Türk popüler müziği örnekleri dinletilerek öğrencilerden bu eserlerin  sözel yapısında ortak olan unsurları listelemeleri istenir. İşlenen konuların ve ezgi  yapılarının eserlerin popülerliğine etkisine dair öğrenci görüşleri alınır. Bir eserin  popülerliği ile sanatsal niteliğinin yüksekliğinin aynı anlama gelip gelmediği konusunda  büyük grup tartışması yapılır (SDB2.1, SDB2.2). Öğrencilerin dinledikleri eserlerde  kullanılan çalgıları listelemeleri istenir. Türk popüler müziğinde Türk müziği çalgılarının  da kullanılıyor olmasının türe kattığı kültürel özellik vurgulanır. Öğrencilerden performans  görevi olarak Türk popüler müziği için bir tematik çalma listesi hazırlamaları ve bu listede  yer alan eserleri neden seçtiklerine dair kısa açıklamalar yazmaları istenir. Performans  görevleri, derecelendirme ölçeğiyle katılım, özgünlük ve uygulama doğruluğu ölçütlere  göre değerlendirilebilir. Öğrencilerin etkinliklere katılım ve yaratıcılık düzeylerini izlemek  için gözlem formu, öğrenci çıkarımlarının doğruluk ve kapsamını izlemek için kontrol listesi  kullanılabilir.

MK.4.3.3 Öğrencilere müziğin kitleleri harekete geçirici, insanlara moral verici özelliği hatırlatılır.  Mehter müziğinin de bu bağlamda millî kimliğimizin bir parçası olduğu belirtilir (D19.2).  Dijital araçlardan yararlanılarak mehteran takımı videosu izletilir (OB1). Öğrencilerin  mehteran takımında bulunan çalgıların özelliklerini belirlemeleri istenir. Mehteran  takımlarında sadece vurmalı ve üflemeli çalgıların bulunmasının sebeplerine dair beyin  fırtınası yapılır. Akvaryum tekniği kullanılarak mehteran takımı ile bando arasındaki  benzerlik ve farklılıklar belirlenir. Bulgular venn şeması oluşturularak görselleştirilir.  Performans görevi olarak öğrencilere mehter müziğinin ritimlerini içeren basit bir  ritim çalışması yapma veya grup hâlinde bir mehter marşını seslendirme çalışması  verilir. Performans görevleri, derecelendirme ölçeğiyle katılım, özgünlük ve  uygulama doğruluğu ölçütlere göre değerlendirilebilir. Süreç doğru-yanlış, eşleştirme,  boşluk doldurma gibi maddelerden oluşan çalışma yaprağı ile değerlendirilebilir.

MK.4.3.4 Öğrencilere gruplara ayrılarak dinî müzik hakkında araştırma yapma ve araştırma  bulgularını sınıfa sunma görevi verilir (E3.2, E3.4, OB1, OB2, OB4, SDB2.1, SDB2.2).  Öğrenciler araştırma sürecinde planlı ve sorgulayıcı olmaları ve görevlerini eksiksiz  yapmaları yönünde desteklenir (D3.2, D16.3, E2.2). Öğrencilerden dinî müzikte kullanılan  sözel ve çalgısal unsurların diğer türlerle farklarını karşılaştırma tablosuna kaydetmeleri  istenir. Ayrıca bu sürece dinî müzik türlerini de dâhil etmeleri ve bu türlere ait örnekleri  arşiv olarak edinmeleri istenir. Bu türlere ait örnekler vermeleri beklenir. Öğrencilerin grup çalışmasındaki katılım ve iş birliği becerilerini izlemek için gözlem formu, diğer grupların  çalışmalarını değerlendirerek eleştirel düşünme becerilerini geliştirmesini sağlamak için  akran değerlendirme formu kullanılabilir.

Öğrencilere çok sesli müziğin yaygın olduğu ülkeleri dijital ortamda araştırma görevi  verilebilir. Öğrencilerden ülkemizdeki Türk popüler müzikte uluslararası ölçekte başarı kazanmış  örnek sanatçıları araştırmaları istenebilir. Öğrencilerden müziğinin geçmişteki işlevi ile bugünkü işlevini karşılaştırdıkları bir yazı  yazmaları istenebilir.  Öğrencilerden aynı dine mensup farklı kültürlere ait müzikleri ve farklı dinler için  bestelenmiş müzikleri kendi içlerinde karşılaştırmaları istenebilir.

Öğrencilere mehteran takımındaki çalgıların resimleri ve ses kayıtları verilerek  öğrencilerden bu çalgıları türlerine göre (telli, nefesli, vurmalı vb.) sınıflandırmaları  istenebilir. Öğrencilerden sevdikleri Türk popüler müziği şarkılarını listelemeleri, sonrasında popüler  müziğin insanların duygusal durumlarını nasıl etkilediği ve toplumsal bir bilinç oluşturma  adına ne gibi mesajlar verdiği üzerine görüş bildirmeleri istenebilir. Öğrencilere ülkemizdeki çok sesli müzik topluluklarını araştırma görevi verilebilir. Öğrencilerden dinledikleri bir dinî müzik örneğine dair hissettiklerini yazmaları istenebilir.