1. TEMA: MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ ÖĞRENIYORUM
-
KB1.Temel Beceriler, KB2.8. Sorgulama
E1.1. Merak, E3.6. Analitiklik, E3.8. Soru Sorma
SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği
D2. Aile Bütünlüğü, D4. Dostluk, D5. Duyarlılık, D14. Saygı, D15. Sevgi, D19. Vatanseverlik, D20. Yardımseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
MK.3.1.1. Kültür kavramını tanımlayabilme
MK.3.1.2. Müzik kültürünün oluşumunu sorgulayabilme
a) Müzik kültürünün oluşumundaki etkenleri tanımlar.
b) Müzik kültürünü oluşturan etkenler hakkında sorular sorar.
c) Müzik kültürünü oluşturan etkenler hakkında bilgi toplar.
ç) Toplanan bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Toplanan bilgiler üzerinden çıkarım yapar.
MK.3.1.3. Müzik kültürünü öğrenmenin yararlarını açıklayabilme
MK.3.1.4. Farklı müzik kültürlerini öğrenmenin önemini açıklayabilme
• Kültür Kavramı
• Müzik Kültürü
aidiyet, kimlik, kültür
Öğrenme çıktıları, giriş-çıkış kartı, gözlem formu, kontrol listesi, anekdot kaydı, dereceli puanlama anahtarı ve açık uçlu sorular kullanılarak değerlendirilebilir. Ayrıca öğretmenler, öğrenme çıktıları ve içerik çerçevesi doğrultusunda mevcut ölçme araçlarını uyarlayabilir ya da gerektiğinde farklı araçlar geliştirerek süreci zenginleştirebilir. Öğrencilere performans görevi olarak farklı kültürlere ait müziklerden oluşan çalma listesi hazırlama görevi verilir. Performans görevleri, kapsamlılık ve çeşitlilik kriterleri dikkate alınarak analitik dereceli puanlama anahtarıyla ölçülebilir.
Öğrencilerin insanların farklı alışkanlıkları, dilleri ve yaşam tarzları olabileceğini bildiği kabul edilmektedir. Öğrencilerin günlük yaşamlarında toplumun bazı kültürel unsurlarını (bayram, yemek, kıyafet vb.) bildikleri kabul edilmektedir.
Öğrencilerin kültürü oluşturan unsurlara ilişkin sahip oldukları bilgi ve becerilerini, kavram yanılgılarını, ilgi ve ihtiyaçlarını tespit etmek için öğrencilere açık uçlu sorular sorulabilir. Öğrencilerin günlük yaşamlarında gözlemledikleri millî ve manevi değerlere örnekler vermeleri istenebilir.
Öğrencilere “Bir şarkıyı farklı şehirlerde yaşayan ve birbirini hiç tanımayan birçok insanın bilmesinin, severek dinlemesinin nedeni sizce ne olabilir? O insanları birleştiren duygu nedir?” soruları sorulabilir. Öğrencilere ailelerinde gözlemledikleri davranışlardan hangilerini başka ailelerde de gözlemledikleri sorulabilir. Öğrencilerin dikkatleri farklı ailelerdeki ortak tutum ve davranışlara çekilebilir. Öğrencilere her milletin kendi müzik kültürü olduğu söylenerek öğrencilerden günlük yaşamlarında, sosyal çevrelerinde ya da izledikleri film ve videolarda karşılaştıkları farklı kültürel unsurları anlatmaları istenebilir.
MK.3.1.1
Öğrencilere birer giriş kartı dağıtılır ve öğrencilerden giriş kartına kültür kelimesinden anladıklarını yazmaları istenir. Çeşitli görsel ve dijital araçlar ile güvenilir genel ağ adreslerinden Türk kahvesi fincanı, nazar boncuğu, kırmızı telefon kulübesi, bayram şekeri, yemek çubuğu, çay bardağı, matruşka görselleri gösterilir ve öğrencilerden bu nesneler arasından kendi kültürlerine ait olanları belirlemeleri istenir (OB4, OB5, D19.2). Öğrencilere büyüklerine, küçüklerine, eve gelen misafire karşı nasıl davrandıkları sorulur ve alınan cevaplar listelenir. Önceki etkinlikte belirledikleri kültürel nesneler hatırlatılarak öğrencilerin kültürün somut olduğu kadar soyut unsurları da olduğunu fark etmeleri sağlanır. Tüm öğrencilerin kültürün bir topluma özgü düşünce ve sanat eserlerinin bütünü olduğunu kavraması sağlanır (KB2.10). Büyüklerine karşı saygılı, ailesine karşı nazik, çevreye ve canlılara karşı duyarlı, yardımsever, misafirperver davranmanın kültürümüzün özellikleri olduğu belirtilerek öğrenciler bu şekilde davranmaları yönünde desteklenir (D2.3, D5.2, D14.1, D15.5, D20.3). Etkinliğin sonunda öğrencilerin öğrendiklerinden hareketle çıkış kartına kültürün tanımını yazmaları istenir. Öğrencilerin etkinliklere katılım ve yaratıcılık düzeylerini izlemek için gözlem formu, çıkarımlarının doğruluk ve kapsamını izlemek için kontrol listesi kullanılabilir.
MK.3.1.2
Öğrencilere müzik kültürünün oluşumu hakkında sorular sorularak öğrencilerin konuyu merak etmeleri ve öğrenme ihtiyaçlarını ifade etmeleri sağlanır. Öğrencilere Trakya, Karadeniz ve Güneydoğu yöresinden birer türkü ve Türk sanat müziğinden örnek bir eser dinletilir ve öğrencilerden bu eserlerdeki dil, çalgı türü gibi temel farkları belirlemeleri istenir (SAB9). Öğrencilere eserler arasındaki bu farkların nedenlerinin neler olabileceğine dair merak uyandırıcı sorular sorulur ve öğrencilerin cevapları listelenir (E1.1). Öğrenciler; dinledikleri eserlerin bestecilerinin şehirde mi köyde mi yaşadığı, müzik eğitimi alıp almadığı, dinledikleri eserin ne gibi coğrafi özelliklere işaret ettiği, hangi geleneklerle ilgili olabileceği yönünde akıl yürütmeleri ve konu ile ilgili soru-cevap etkinlikleri yapmaları yönünde teşvik edilir (E3.6, E3.8). Öğrencilerin müzik kültürünü oluşturan etkenler hakkında çeşitli eğitici animasyon ve dijital içerikler izlemeleri, bilgilendirici metinler okumaları sağlanır. Büyük grup tartışması yöntemi ile öğrencilere söz hakkı verilir ve müzik kültürünün oluşumundaki etkenlere dair edindikleri bilgilerin doğruluğu sınıfça değerlendirilir (SDB2.1). Bulgular sınıflandırma tablosuna kaydedilir. Öğrencilere müzik kültürünün ülke varlıklarından biri olduğu söylenir ve öğrenciler müzik kültürlerine sahip çıkmaları yönünde desteklenir (D19.3). Öğrenci çıkarımlarının doğruluk ve kapsamını izlemek için kontrol listesi, tartışmalardaki katkılarını kaydetmek için anekdot kaydı kullanılabilir.
MK.3.1.3
Öğrencilere müziğin insanları bir araya getiren yönü ile ilgili akıllı tahta üzerinden görsel, hikâye, masal, çizgi film, animasyon gibi eğitici materyaller sunulur (OB1, OB4). Sunulan materyalden yola çıkarak öğrencilerin konuşma halkası, çember tartışma, istasyon gibi tekniklerle müziğin insanları bir araya getiren, toplumun sevgi ve dayanışma bağlarını güçlendiren, kendilerini bir gruba ait hissetmelerini sağlayan yönü ile ilgili çıkarımlarını ifade etmeleri sağlanır (KB2.10, D15.3, SDB2.2). Öğrencilerin kendi müzik kültürünü öğrenmenin aidiyet duygusunu güçlendirdiğini belirlemeleri sağlanır. Öğrencilere “Sizce hepinizin bildiği, hep birlikte dinlemekten ve söylemekten mutlu olduğunuz şarkılar var mı?” sorusu sorulur ve öğrencilerden örnek vermeleri istenir. Bu şarkıların neden bize özel geliyor olabileceği üzerine büyük grup tartışması yapılır (SDB2.1). Müziğin kültürel ve sosyal yönü vurgulanır (OB9). Öğrencilerin millî kimliği ile millî müzik kültürü arasındaki bağı fark etmeleri beklenir (D19.2). Öğrencilerin müzik kültürünü öğrenmenin millî kimliğini sevme ve onun devamlılığını sağlama yönünde çaba sarf etmeye katkısını kendi cümleleriyle ifade etmeleri sağlanır. Süreç kontrol listesi, açık uçlu sorular aracılığıyla değerlendirilebilir.
MK.3.1.4
Öğrencilere farklı ülkelerin müzik kültürlerini tanıtıcı, öğrenci seviyesine ve pedagojiye uygun videolar izletilir. Öğrencilerin farklı ritimler, farklı diller duyarak, farklı çalgılar ve icra tarzlarını görerek konuyu merak etmeleri sağlanır (E1.1). Venn şeması çizilerek öğrencilerden kendi müzik kültürleriyle izledikleri örneklerin benzerlik ve farklarını belirlemeleri istenir. Müzik araçları farklı olsa da müzik yapma ihtiyacının evrensel olduğu vurgulanır. Farklı kültürlere saygı duymanın, farklı kültürlerle bağ kurmanın neden önemli olduğuna dair beyin fırtınası yapılır ve bulgular listelenir (D4.5). Öğrencilerin farklı kültürlerle bağ kurmanın önemini kavramaları, millî ve manevi değerlere saygı duymayı öğrenmeleri, anlayışlı ve barışçıl olmaları sağlanır (D14.3, D15.1). Başka kültürlerin müziklerini tanımanın kendi müzik kültürümüzü anlamamıza yardımcı olacağı çıkarımını öğrencilerin yapmaları sağlanır. Öğrencilerin toplumsal ve kültürel çıkarımlarını içerik ve kapsam açısından değerlendirmek için dereceli puanlama anahtarı, tartışmalardaki katkılarını kaydetmek için anekdot kaydı kullanılabilir. Öğrencilerden performans görevi olarak farklı kültürlere ait çeşitli eserlerden bir çalma listesi oluşturmaları istenir. Performans görevleri, kapsamlılık ve çeşitlilik kriterleri dikkate alınarak analitik dereceli puanlama anahtarıyla ölçülebilir.
Öğrencilerden kendi kültürünün özelliklerini içeren bilgi görseli hazırlamaları istenebilir. Öğrencilerden “Müzik sadece eğlence amaçlıdır.” diyen birine nasıl cevap vereceklerini kısa bir yazıyla anlatmaları istenebilir. Öğrencilerden seçtikleri bir ülkenin müzik kültürü ile ilgili araştırma yapmaları ve araştırma bulgularını sınıfta sunmaları istenebilir.
Öğrencilere basılı farklı kültürel unsurların (yemek, giysi, müzik aleti, bayrak, dans, dil vb.) görselleri dağıtılarak öğrencilerden “somut” ve “soyut” başlıkları taşıyan bir sınıflandırma tablosu oluşturmaları, ellerindeki görselleri uygun kategoriye yapıştırmaları veya yerleştirmeleri istenebilir. Öğrencilerden dinledikleri müzikle ilgili hissettiklerini ve gözlerinin önüne gelen sahneleri bir “hayal panosu” üzerine çizmeleri ya da yazıyla ifade etmeleri istenebilir. Öğrencilerin belirli kültürlere özgü çalgılarla etkileşimde bulunmaları sağlanabilir.


