1. TEMA: TOPLU İCRA (DÖRTLÜ GRUP)

SAB11. Müziksel Çalma, SAB9. Müziksel Dinleme

E1.1. Merak, E2.2. Sorumluluk, E3.8. Soru Sorma

SDB2.2. İş Birliği, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D12. Sabır D16. Sorumluluk

OB9. Sanat Okuryazarlığı

ÇT.5.1.1. Dörtlü grup eserleri dinleyebilme
a) Dinlediği dörtlü eserlerin müziksel bileşenlerini fark eder.
b) Dinlediği dörtlü eserlerin müziksel bileşenlerini ayırt eder.
c) Dinlediği dörtlü eserlerin müziksel bileşenlerini açıklar.
ÇT.5.1.2. Dörtlü şarkılar çalabilme
a) Dörtlü şarkılarda çalacağı eseri çözümler.
b) Dörtlü şarkılar çalarken çalgıya özgü duruş ve tutuş pozisyonu alır.
c) Dörtlü şarkılar çalarken çalgıya özgü teknikleri kullanır.
ç) Dörtlü şarkılar çalarken müziksel bileşenleri uygular.

Dörtlü Çalgı Toplulukları

çalgı toplulukları, dörtlü, toplu icra, uyum

Temada öğrenme çıktıları; birlikte çalma performans gözlem formu, performans görevi, öz değerlendirme formu, derecelendirme ölçeği ve akran değerlendirme formu kullanılarak ölçülebilir. Öğrencilerden dörtlü eser örnekleri istenerek bu örneklerin sınıf ortamında sunulması ve eserlerin hangi çalgılardan oluştuğu, müziksel bileşenlerin açıklanması istenen bir performans görevi verilebilir. Derste çalınan eseri ve çalışmaları için öğretmenin verdiği şarkıyı öğrencilerin ikili topluluklar belirleyerek sınıfta çalmaları istenebilir. Verilen performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ve birlikte çalma performans gözlem formu ile değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmesi için öz değerlendirme formu, birbirlerini değerlendirmeleri için akran değerlendirme formu kullanılabilir.

Öğrencilerin çalgılarında orta düzeyde teknik becerilere sahip olduğu kabul edilmektedir. Öğrencilerin birlikte çalma düzeni ve kurallarını bildiği kabul edilmektedir.

Ön değerlendirme sürecinde öğrencilere; Daha önce dinlediğiniz dörtlü şarkılar nelerdir? Bildiğiniz veya izlediğiniz dörtlü çalgı toplulukları nelerdir? gibi sorular sorulur.

Öğrencilerin grup çalışması yaparken bir ekip oyununda veya projede nasıl birlikte çalıştıklarını, birbirlerinin fikirlerine nasıl saygı gösterdiklerini, ortak bir hedefe ulaşmak için nasıl koordine olunabileceğine ilişkin düşünmeleri istenir. Daha önce birlikte çalma etkinliklerindeki dikkat edilen hususların neler olduğuna yönelik sorular sorulur. Dörtlü çalgı toplulukları iletişim ve iş birliği gerektirdiği vurgulanır. Öğrencilerin müzikteki rol dağılımı (bir çalgıcının ana ezgiyi veya eşlik çalması) ile grup içinde dengeyi sağlama gerekliliği arasında nasıl bir paralellik kuracağına ilişkin tartışmaları istenir. Müziksel bir grup çalışması olarak, her bir müzisyen çalgısını kullanarak diğer müzisyenlerle uyum içinde çalışmanın ve çalmanın önemine dikkat çekilir.

ÇT.5.1.1
Önceden belirlenen dörtlü eser dinletilmeye başlanır. Dinleme sürecinden sonra öğrencilere; Dinlenen dörtlü eser hızlı mı yavaş mı? Hangi tempo kullanılıyor? Eserin hangi bölümleri daha güçlü çalınıyor, hangileri daha yumuşak? Dinamikler nasıl değişiyor? Eserde ezgi nasıl ilerliyor? Ezgi hangi çalgıda yer alıyor? Çalgılar arasında nasıl bir senkronizasyon var? Çalgılar birbirini takip ediyor mu yoksa bağımsız mı çalıyor? gibi sorular sorularak dinleme sürecinde müziksel bileşenlerin fark edilmesi sağlanır (E1.1, E3.8, OB9, KB2.11). Verilen cevaplar tartışılarak öğretmen rehberliğinde uygun cevaplar belirlenir (KB2.18). Farklı bir şarkı daha dinletilerek benzer sorularla cevaplar alınır ve verilen cevaplar listelenerek müziksel bileşenler ayırt edilir. Farklı dörtlü şarkılar dinlenerek örnekler çoğaltılır. Örnek dinlemeler sonrası öğrencilerden dörtlü şarkılarda müziksel bileşenleri açıklamaları istenir (KB2.14). Öğrencilerden dörtlü eser örnekleri istenerek bu örneklerin sınıf ortamında sunulması ve eserlerin hangi çalgılardan oluştuğu, müziksel bileşenlerin açıklanması istenen bir performans görevi verilebilir. Verilen performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

ÇT.5.1.2
Öğretmen tarafından çalgı ve icra edilecek şarkının özellikleri dikkate alınarak dörtlü gruplar oluşturulur. Öğretmen, öğrencilerin düzeyine uygun belirlediği dörtlü şarkının notalarını dağıtır. Başlangıçta şarkının ezgisini yalnızca bir çalgıyla çalar. Öğretmen her notasyonu ayrı ayrı çalarak öğrencilerden çalınan şarkıyı nota üzerinden dikkatle takip etmeleri ve nota üzerinden gözlem yapmaları istenir (KB2.2). Dinleme ve izleme yapılarak öğrencilerin şarkıyı tanıması sağlanır. Öğrencilerden çalınacak eserin çözümlenmesi istenir. Ardından öğrencilerin kendi notasyonlarını bireysel olarak deşifre etmeleri istenir (E2.2, D16.3). Deşifre sürecinden önce öğrencilerin çalgılarında doğru tutuş ve pozisyonu almaları istenir. Deşifre süreci devam ederken öğretmen grupları kontrol ederek rehberlik eder. Bireysel deşifre süreci tamamlandıktan sonra toplu icra için öğretmen birlikte çalmada dikkat edilecek hususları hatırlatır. Ayrıca öğrencilerin çalgılarına özgü teknikleri doğru uygulaması istenir (SDB3.3). Yavaş tempoda toplu icra süreci öğretmen rehberliğinde başlatılır (D12.2). Çalışılan bölümler birleştirilerek şarkı tamamlanır. Öğretmen; doğru tempo, müzikal dinamikler, teknik gibi müziksel bileşenleri öğrencilerin doğru uygulamasını sağlar. Müziksel bileşenler tamamlandıktan sonra gruplar hâlinde şarkı icra edilir (SDB2.2). Öğrencilerden performans görevi olarak derste çalınan eseri ve öğretmenin çalışmaları için verdiği şarkıyı dörtlü topluluklar belirleyerek sınıfta sergilemeleri istenebilir. Verilen performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ve birlikte çalma performans gözlem formu ile değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmesi için öz değerlendirme formu, birbirlerini değerlendirmeleri için akran değerlendirme formu kullanılabilir.

Bu süreçte farklı dörtlü gruplar oluşturularak verilen yeni şarkının çalınması istenebilir. Dörtlü çalışmalarda öğrenciler arasında solo performanslara fırsat tanınabilir. Her öğrencinin şarkının bir kısmında solo olarak çalması sağlanarak grup içindeki çeşitliliği artırabilirsiniz. Solo pasajları, grup çalışmasıyla dengelenebilir.

Bu süreçte çalınan eserin bölümlere ayrılarak yavaş tempoda etüt edilmesi istenebilir. Farklı gruplara düzeye göre şarkıları verilebilir. Öğrenciler birbirlerine geri bildirimde bulunarak grup içindeki uyumu nasıl daha iyi sağlayacaklarını tartışabilirler.