1. TEMA: ODA MÜZİĞİ VE FASIL MÜZİĞİ
KB1. Temel Beceriler, KB2.4. Çözümleme, KB2.5. Sınıflandırma
E1.1. Merak, E3.8. Soru Sorma
SDB1.3. Öz Yansıtma
D3. Çalışkanlık, D19. Vatanseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB5. Kültür Okuryazarlığı
Ç.T.4.1.1. Oda ve fasıl müziği ile oda müziği toplulukları özelliklerini açıklayabilme
Ç.T.4.1.2. Oda ve fasıl müziği toplulukları özelliklerini çözümleyebilme
a) Oda ve fasıl müziği topluluklarının özelliklerini belirler.
b) Oda müziği ve fasıl müziği özellikleri arasında ilişki kurar.
Ç.T.4.1.3. Oda müziği topluluklarını sınıflandırabilme
a) Oda müziği topluluklarını belirler.
b) Oda müziği topluluklarını ayırır.
c) Oda müziği topluluklarını tasnif eder.
ç) Oda müziği topluluklarını adlandırır.
Oda Müziği Toplulukları
Fasıl Müziği Toplulukları
fasıl müziği, oda müziği
Temada öğrenme çıktıları; açık uçlu sorular, çalışma yaprağı, kontrol listesi ve doğru-yanlış soruları kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerden performans görevi olarak oda ve fasıl müziğine ilişkin bilgilendirme afişleri, farklar ve benzerliklere yönelik şemalar oluşturması istenebilir. Oda müziği topluluklarının özelliklerini açıklayan afiş yapılması istenebilir. Oda müziği topluluklarını sınıflandıran çalgı görselleriyle destekleyen sunu hazırlanması istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilerin çalgı topluluklarının tarihsel sürecini bildiği ve çalgı aileleri hakkında bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir.
Öğrencilerin daha önce öğrendikleri çalgı toplulukları hakkında bilgi vermeleri istenir. Öğrencilere oda müziği ve fasıl müziği kavramlarının birlikte çalma sürecinde neyi temsil edebileceği üzerine açık uçlu sorular sorulabilir.
Öğrencilere çalgı topluluklarının temellerine yönelik düşünceleri sorulur. Tarihte çalgı topluluklarının birlikte müzik yaparken nelere dikkat ettiği ve nasıl grup oluşturduklarına dair sorular sorularak köprü kurulması sağlanır. Oda ve fasıl müziği kavramının neyi çağrıştırdığına ilişkin beyin fırtınası yapılabilir. Çalgı türlerinden yola çıkarak nasıl oda müziği toplulukları oluşturulabileceğine yönelik listeleme yapılması istenebilir.
Ç.T.4.1.1
Oda ve fasıl müziği kavramı için hazırlanan bilgi materyali sunulur (OB1). Oda müziğinin tarihsel gelişimi görsel materyallerle açıklanır. Oda müziği ve birlikte çalma üzerine öğrencilerden yorumda bulunmaları istenir (KB2.14). Oda müziği kavramının müzikte nasıl kullanıldığına ilişkin elde edilen bilgilerin sınıf ortamında sunulması istenir (D3.4). Daha önce gördükleri, dinledikleri oda müziklerine ilişkin örnekler sorulur (E3.8). Elde edilen örnek ve bilgilerle oda müziğinin tanımı yapılır. Yapılan tanıma göre öğrencilerin de kendi çalgılarıyla oluşturmak istedikleri oda müziği topluluklarının neler olduğu hakkında bilgi alınır (E1.1). Oda müziğine yönelik bilgileri listeler. Fasıl müziği, Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze kadar uzanan ve Türk sanat müziğinin önemli bir türü olan bir müzik formu olduğu bilgisi verilir (D19.2). Fasıl müziğinin genel yapısı açıklanır. Fasıl müziği hem saraylarda hem de halk arasında popüler olan bir müzik türüydü ve Osmanlı'dan itibaren Türk sanat müziğinin temel taşlarından biri hâline geldiği vurgulanır (OB5). Oda müziği ve fasıl müziği arasındaki farklar karşılaştırılır (KB2.7). Öğrencilerden performans görevi olarak oda ve fasıl müziğine ilişkin bilgilendirme afişleri, farklar ve benzerliklere yönelik şemalar oluşturması istenebilir. Oda müziği topluluklarını sınıflandıran çalgı görselleriyle destekleyen sunu hazırlanması istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Ç.T.4.1.2
Oda müziği topluluklarının özelliklerine yönelik öğrencilerin önceden elde ettiği bilgiler sunulur. Oda müziği topluluklarına ilişkin bilgiler verilir. Çalgı aileleri hakkında bilgiler hatırlatılır (OB1). Oda müziği topluluklarının nasıl sınıflandırılabileceği üzerine sorular sorulur (E1.1). Öğrencilerin bireysel çalgılarının hangi türe ait olabileceği sorulur. Oda müziği topluluklarının sınıflandırılmasına ilişkin hazırlanan görsel materyal paylaşılır (E3.8). Öğrencilerden bireysel çalgılarının hangi oda müziği topluluklarında yer aldığının belirlenmesi istenir. Performans görevi olarak oda müziği topluluklarının özelliklerini açıklayan afiş yapılması; oda müziği topluluklarını sınıflandıran, çalgı görselleriyle desteklenen sunu hazırlanması istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Ç.T. 4.1.3
Oda müziği toplulukları şeması oluşturularak hangi oda müziği toplulukları olduğuna ilişkin açıklamalar yapılır. Bilgilerden hareketle oda müziği toplulukları belirlenir. Öğrencilerden kendi çalgılarıyla nasıl oda müziği toplulukları oluşturabileceklerini tahmin etmeleri istenir ve oda müziği topluluklarının nasıl ayrıştırıldığına yönelik fikirler üretilir (SDB1.3). İkili, üçlü, dörtlü çalgı toplulukları gibi kavramlar açıklanır. Topluluklar tasnif edilir (KB2.5). Ardından izlenen videoların hangi oda müziği topluluğuna ait olduğu sorulur ve oda müziği toplulukları adlandırılır. Performans görevi olarak öğrencilerden çalmak istedikleri oda müziği toplulukları ve çalgılarını yazmaları istenir. Oda müziği topluluklarını sınıflandıran çalgı görselleriyle destekleyen sunu hazırlanması istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Bu süreçte öğrenciler, fasıl müziğinin Osmanlı İmparatorluğu’ndaki sosyal ve kültürel etkilerini araştırabilirler. Ayrıca fasıl müziği ile diğer geleneksel Türk müzik türlerinin (Türk halk müziği, tasavvuf müziği) nasıl ilişkilendiğini inceleyebilirler. Kavram haritaları, çalgı görselleri, oda müziği videoları, eşleşme kartları gibi materyaller üretilerek zenginleştirilebilir.
Bu süreçte bilgi kavramlarının olduğu görsel şablonlar oluşturulabilir. Farklı kültürlerdeki çalgı topluluklarının benzerlik ve farklarına yönelik sunular yapılabilir. Öğrencilere fasıl müziğinin kökeni hakkında araştırmalar yapmaları ve bunu kültürel bağlamda sunmaları önerilebilir. Ayrıca Osmanlı saraylarında yapılan fasıl geceleri ve bunların toplumsal işlevi üzerine tartışmalar yapılabilir.


