3. TEMA: SESLENDİRME ÇALIŞMALARI

SAB10. Müziksel Söyleme

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Öz Düzenleme, SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

D2. Aile Bütünlüğü, D11. Özgürlük, D13. Sağlıklı Yaşam, D14. Saygı, D17. Tasarruf, D18. Temizlik, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

BSE.8.3.1. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserler seslendirebilme
a) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.8.3.2. Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirebilme
a) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.8.3.3. Belirli gün ve haftaların anlamına uygun eserleri seslendirebilme
a) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.8.3.4. Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilme
a) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken uygun söyleme teknikleri kullanır.
c) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken müziksel bilşenleri uygular

Millî ve Manevi Değerler
Atatürk’ün Sevdiği Türküler
Belirli Gün ve Haftalar
Repertuvar Çalışmaları

artiküle, Atatürk, bayrak, diyafram, fonasyon, gürlük, hız, manevi, marş, millî, nota, piyano,
seslendirme, solfej, ton, türkü, uygun söyleme, vatan

Öğrenme çıktıları, performans görevi, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu, değerlendirme soruları, kontrol listesi ve portfolyo ile değerlendirilebilir. Öğrenciye yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir. Web 2.0 araçları kullanılarak öğrencinin performansları kaydedilip, analiz edilerek bireysel geri bildirim sağlanabilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrencinin ses üretirken solunumunu denetleyebileceği uygulamalar yaptığı, hece bağları kullanarak farklı uzunluktaki ve kısalıktaki çeşitli sözcükler üzerinde kromatik çalışmalar yaptığı, düzeyine uygun eserleri nota süre ve değerlerine uyarak seslendirmeyi bildiği, rezonans bölgelerinin kullanımına yönelik çalışmalar yaptığı kabul edilmektedir. Öğrencinin bir önceki öğretim yılında belirli gün ve haftalar, millî ve manevi değerler ile ilgili eserler seslendirdiği kabul edilmektedir. Öğrencinin solunumun, nefes çalışmalarının, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söyleme üzerindeki önemini bildiği kabul edilmektedir.

Öğrencinin bir önceki öğretim yılında seslendirdiği eserlerden oluşan repertuvarını gözlemlemeye yönelik sorular sorulabilir. ”Millî ve manevi değerlerle ilgili hangi eserleri seslendirdin?” ”Belirli gün ve haftalarla ilgili hangi eserleri seslendirdin?” gibi sorular ile öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyeleri belirlenebilir. Öğrenciden bir önceki öğretim yılının sonunda söylediği eseri tekrar söylemesi istenerek ses ve nefes kontrolü, tonlama ve gürlük durumları, kelimeleri net söyleyip söyleyememe düzeyi değerlendirilip ilgili öğrenme çıktısına ve içeriğe göre süreç planlanabilir.

Öğrenciye bedenini seslendirmeye nasıl hazırladığı, hangi söyleme tekniklerini kullandığı ve müziksel bileşenlere dikkat etmek için ne gibi çalışmalar yaptığı sorulabilir. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken bu bilgileri ilişkilendirmesi sağlanabilir.

BSE.8.3.1
Öğrencinin millî ve manevi değerlerle (D2.1, D18.1, D13.1, D17.3) ilgili vatan sevgisi (D19.2), bayrak sevgisi (D19.1) ve devlet sevgisine ilişkin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirebilmeleri için bedenini söylemeye hazır hâle getirebilmesine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencinin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmasına yönelik bilgilerini önceki bilgileriyle ilişkilendirmesi sağlanır (SDB1.1). Öğrencinin millî değerlerle ilgili seslendireceği eserin sözlerini doğru artiküle etmesini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece öğrencinin seslendirdiği şarkının sözlerinin, aynı zamanda eserdeki müziksel ifadeleri (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanarak sözsüz etkileşimin gücünü ve önemini fark etmesi sağlanabilir (SDB2.1). Eserler seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılabilir (D14.3), millî bilinç sahibi olunabilir (D19.1), ülke varlıklarına sahip çıkılabilir (D19.3), her alanda millî ve manevi değerlerine sahip çıkılabilir (D11.2). Öğrencinin vatan sevgisi, bayrak sevgisi ve devlet sevgisine ilişkin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirirken öğretmeni tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeleri etkin bir şekilde dinleyip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlayıp (SDB2.1) uygun söyleme tekniklerini uygulaması sağlanır. seslendirme öncesinde eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Öğrencinin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemesi için eser, öğretmen rehberliğinde ve öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak birlikte seslendirilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir.

BSE.8.3.2 
Öğrencinin Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirebilmesi için bedenini söylemeye hazır hâle getirebilmesine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencinin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmasına yönelik bilgilerini önceki bilgileriyle ilişkilendirmesi sağlanır (SDB1.1). Öğrencinin Atatürk’ün sevdiği türkülerin sözlerini doğru artiküle etmesini sağlamak için önce sözler öğrenciye okutulabilir. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilir. Böylece seslendirilen eserlerin sözlerinin gücü ve önemi fark edilir, eserde müzikal ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılarak sözsüz etkileşimin gücü ve önemi anlaşılır (SDB2.1). Türkülerin seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerlerine duyarlı davranılır (D14.3), bu değerlerin gelecek nesillere aktarılmasında sorumluluk üstlenilebilir (D19.3). Türkülerin seslendirilmesi esnasında, öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeler etkin bir şekilde dinlenip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanarak (SDB2.1) uygun söyleme teknikleri kullanılır. Türkülerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Eser içerisindeki müzikal dinamiklere uyarak seslendirmeye yönelik kuvvetli-hafif, giderek hızlanma ve yavaşlama gibi çalışmaların yapılabilir. Böylece öğrenci eserleri müzikal duyarlılıkla seslendirebilir. Öğrenci eserleri seslendirirken öğretmeni tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeleri etkin bir şekilde dinleyip sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlayabilir (SDB2.1). Seslendirme sırasında eller karın veya bel çevresine konularak diyafram kullanımının kontrol edilmesi sağlanabilir. Böylece karın ve bel çevresindeki genişleme ile daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanılması için gereken çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2). Diyafram kasının kullanımında veriminin artırılması amacıyla beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılabilir (E3.1). Böylece uygun söyleme teknikleri kullanılarak müziksel bileşenlere uygun seslendirme yapılabilir. Öğrencilerin marşı müziksel bileşenlere dikkat ederek söyleyebilmeleri için eserin seslendirmesi öğretmen rehberliğinde piyano eşliği ile gerçekleştirilebilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.8.3.3
Öğrencinin belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirebilmesi için bedenini söylemeye hazır hâle getirebilmesine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencinin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmasına yönelik bilgilerini önceki bilgileriyle ilişkilendirmesi sağlanır (SDB1.1). Öğrencinin belirli gün ve haftalarla ilgili seslendireceği eserin sözlerini doğru artiküle etmesini sağlamak için önce sözler öğrenciye okutulabilir. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilir. Böylece öğrenci tarafından seslendirilen eserin sözlerinin gücü ve önemi fark edilerek eserdeki müziksel ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılıp sözsüz etkileşimin gücü ve önemi fark edebilir (SDB2.1). Öğrenci belirli gün ve haftalarla ilgili eserler seslendirirken öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeler etkin bir şekilde dinlenip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanarak (SDB2.1) uygun söyleme teknikleri kullanılabilir. Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenir. Örneğin seslendirilecek eser bir marş ise marşların hangi hız ve gürlükte söylenmesi gerektiği bilgisi öğrenciye verilebilir. Öğrenci marş seslendirirken yerinde adım atmahareketi yapabilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili şarkıları ritmik yapıya uygun söyleyebilmek için beden perküsyonu ile alıştırma çalışmalarına yer verilebilir. Ellerini çırpmak, parmaklarını şıklatmak veya dizlerine vurmak gibi beden perküsyonu çalışmalarıyla basit ritim egzersizleri yaptırılarak öğrencinin hem ritmi duyması hem de hissetmesi sağlanabilir (SDB1.1). Böylece müzikleri oluşturan ritim parçaları belirlenir (KB2.4), parçalar arasında ilişki kurulur ve parçalar birleştirilerek (OB1), ritmik yapıya dikkat edilerek belirli gün ve haftalarla ilgili müzikler seslendirilir. Basit ritim çubukları veya marakas gibi enstrümanlarla şarkının ritmik yapısına uygun çalınarak seslendirilen eserlerin ritmi anlaşılır ve eserler müzikal bileşenlere uygun şekilde seslendirilir. Böylece zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılır (E3.2), oyunlaştırma yoluyla öğrenme süreci keyifli ve eğlenceli hâle getirilir (E2.5), şarkı söylerken duygu, düşünce ve davranışlar izlenip yönetilir, manevi değerlerle ilgili şarkıları ezgisel yapıya uygun seslendirme sürecinde kendini değerlendirme ve geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılır (SDB1.2). Seslendirme sırasında eller karın veya bel çevresine konularak diyafram kullanımının kontrol edilmesi sağlanır. Böylelikle, karın ve bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanılması için gereken çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılır (E3.2). Diyafram kasının kullanımında verimi artırmak için beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılır (E3.1). Öğrencinin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eserin seslendirmesi öğretmen rehberliğinde, piyano eşliği ile ortak bir şekilde yapılır (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.8.3.4 
Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarında bulunan marş, şarkı, türkü gibi türlerde eserleri söylemeye başlamadan önce doğru duruş, bedensel gevşeme, diyafram, nefes ve ses çalışmaları yaparak hazırlanmaları sağlanır. Yıl boyunca geliştirilen şarkı repertuvarındaki marş, şarkı ve türkü gibi eserler, nefes çalışmaları ve sesin uygun ton ve gürlükte kullanılmasıyla ilgili edinilen bilgilerle ilişkilendirilerek (SDB1.1) uygun söyleme teknikleri kullanılıp eser seslendirilir. Şarkı gösterileri, koro çalışmaları, yıl sonu konserleri, belirli gün ve haftalara özel etkinlikler, aile katılımlı (D2.3) gösteriler gibi düzenlenecek etkinliklerde öğrenciye görev verilerek sesi ile ilgili müzik çalışmalarını sunması sağlanabilir. Bu etkinlikler öğrencinin yıl boyunca edindiği becerileri sergilemesine yardımcı olur (OB9). Bu etkinlikler sayesinde öğrenci, kişi ve gruplarla iş birliği yapabilir, ekip çalışması yapıp yardımlaşabilir (SDB2.2), başkalarının duygularını, düşüncelerini ve bakış açılarını anlayabilir (SDB2.3), öz güvenini pekiştirebilir (E1.5). Ayrıca öğrencinin öğrendiklerini pratikte uygulaması sağlanır (SDB1.2) ve öğrenme boyunca geliştirdiği repertuvarın kapsamı ve bireysel gelişim süreçleri izlenebilir. Öğrenciye yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir.Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrencinin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirerek bunları kaydetmesi sağlanabilir. Daha sonra bu kayıt dinlenerek eseri söylerken solunum desteği ile ilgili performansını analiz etmesi sağlanabilir. Öğrenme sürecinde seslendirdiği eserleri kayıt altına alarak öğrencinin kişisel arşiv oluşturması sağlanabilir. Öğrencinin Atatürk’ün sevdiği türküler konusunda seslendirdiği türkünün hikâyesini araştırması ve edindiği bilgileri sunması istenebilir. Eserler sözsüz müzik altyapı kaydı eşliğinde seslendirebilir.

Öğrenciye seslendireceği marş, okul şarkıları veya türkülerin ses kayıtları dinletilebilir. Bu kayıtlar dinletilerek eserleri doğru bir şekilde seslendirebilmesi için seslerin yüksekliği ve ritmi üzerinde durulabilir. Ritim, melodi ve duraklamalar gibi müziksel ögeler hakkında basit açıklamalar yapılarak öğrencinin eserlerin söyleniş şeklini taklit etmesi sağlanabilir. Eserler sözlü müzik altyapı kaydı eşliğinde seslendirilebilir.