4. TEMA: SESLENDİRME ÇALIŞMALARI

SAB10. Müziksel Söyleme

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Öz Düzenleme, SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

D1. Adalet, D2. Aile Bütünlüğü, D3. Çalışkanlık, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

BSE.6.4.1. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserler seslendirebilme
a) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.6.4.2. Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirebilme
a) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.6.4.3. Belirli gün ve haftaların anlamına uygun eserler seslendirebilme
a) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.6.4.4. Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilme
a) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.

Millî ve Manevi Değerler
Atatürk’ün Sevdiği türküler
Belirli Günler ve Haftalar
Repertuvar Çalışmaları

Atatürk, bayrak, bel, diyafram, karın, manevi, marş, millî, nefes, nota, piyano, seslendirme,
solfej, türkü, uygun söyleme, vatan

Öğrenme çıktıları, performans görevi, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme  formu, değerlendirme soruları, kontrol listesi ve portfolyo ile değerlendirilebilir

Öğrencilere yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir. Web 2.0 araçları kullanılarak, öğrencilerin performansları kaydedilip, analiz edilerek bireysel geri bildirim sağlanabilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

r.

Öğrencinin sesin gürlük özelliklerini, konuşmada ve şarkı söylemede solunumun önemini, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söylemedeki önemini, ses sağlığı açısından bağırmadan ve sesi zorlamadan şarkı söylemenin önemini, diyaframın solunum kontrolü ve desteğini sağlayan bir kas olduğunu bildiği kabul edilmektedir. Öğrencinin bir önceki öğretim yılında belirli gün ve haftalar, millî ve manevi değerler ile ilgili eserler seslendirdiği kabul edilmektedir. Öğrencinin solunumun, nefes çalışmalarının, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söyleme üzerindeki önemini bildiği kabul edilmektedir.

Öğrencilerin bir önceki öğretim yılında seslendirdiği eserlerden oluşan repertuvarını gözlemlemeye yönelik sorular sorulabilir ”Millî ve manevi değerlerle ilgili hangi eserleri seslendirdin?” ”Belirli gün ve haftalarla ilgili hangi eserleri seslendirdin?” gibi sorular ile öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyeleri belirlenebilir.

Öğrencilere eser seslendirmek için bedenini hazır hâle getirmek, uygun söyleme teknikleri kullanmak ve müziksel bileşenlere dikkat etmek için ne gibi çalışmalar yaptığı sorulabilir. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken bu bilgileri ilişkilendirmeleri sağlanabilir.

BSE.6.4.1
Vatan sevgisi (D19.2), bayrak sevgisi ve devlet sevgisine ilişkin marş, okul şarkıları veya türkülerin, manevi değerlere (D1.1, D16.3) ilgili eserlerin seslendirilebilmesi için bedenin söylemeye hazır hâle getirilmesine yönelik ses ve nefes egzersizleri, diyafram kasının çalıştırılması, vücudun rahatlaması ve iç dinamizmin sağlanması ile ilgili etkinlikler yapılır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile sesin uygun ton ve gürlükte kullanılmasına yönelik bilgilerin, önceden öğrenilen bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin millî ve manevi değerlerle ilgili seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulabilir. Öğrencilerin, eserleri doğru ton ve gürlükte seslendirmelerine yönelik çalışmalara yer verilir. Böylece seslendirilecek eserin sözlerinin gücünü ve önemi fark edilebilir (SDB2.1). Eserdeki müziksel ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılarak sözsüz etkileşimin gücünü ve öneminin fark edilmesi sağlanabilir (SDB2.1). Eserler seslendirilirken, içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak (D14.3) bu değerlere duyarlı davranılabilir. Böylece, millî ve manevi değerlerin gelecek nesillere aktarılmasında sorumluluk üstlenilebilir. (D19.3). ”İstiklal Marşı” başta olmak üzere millî değerlerimizi yansıtan eserlerin tonlama, vurgu ve nefes çalışmaları ile etkili şekilde seslendirilmesi sağlanabilir. Teknolojiden yararlanılarak eserlerin seslendirilme becerilerinin geliştirilmesi sağlanabilir. Bu çalışmalar sayesinde kültürel kavramların tanınması (OB5), araştırmalarda kullanılacak dijital kaynakların belirlenmesi (OB2), tarihsel empati becerisinin geliştirilmesi (SBAB3.1), düşüncelerin başkalarıyla müzakere edilmesi (SDB2.2) ve çalışmalarda aktif rol alınması sağlanabilir (D3.4). Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eserinceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Eser içerisindeki müzikal dinamiklere uyarak seslendirmeye yönelik kuvvetli-hafif, giderek hızlanma ve yavaşlama gibi çalışmalar yapılabilir. Böylelikle öğrenciler eserleri müzikal duyarlılıkla seslendirebilir. Nota ile şarkı öğretme yöntemiyle öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyine uygun eserler seçilerek seslendirilecek eserin önce solfeji yaptırılır. Eserlerin seslendirilmesi sırasında öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmelerin etkin bir şekilde dinlenmesi ve sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanması (SDB2.1) yoluyla uygun söyleme tekniklerinin kullanılması sağlanabilir. Seslendirme sırasında ellerin karın veya bel çevresine konularak diyafram kullanımının kontrol edilmesi sağlanabilir. Böylelikle, karın ve bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanılması için gerekli çabanın, zihinsel ve bedensel enerjinin en iyi düzeyde kullanılması sağlanabilir (E3.2). Diyafram kasının kullanımında veriminin artırılması amacıyla beceri ve bilgilerin bu alana yoğunlaştırılması sağlanabilir (E3.1). Uygun söyleme teknikleri kullanılarak müziksel bileşenlere uygun şekilde seslendirme yapılabilir. Eserlerin müziksel bileşenlere dikkat edilerek söylenmesi için seslendirme, öğretmen rehberliğinde, piyano eşliğiyle ortak bir şekilde yapılabilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.6.4.2
Öğrencilerin Atatürk’ün sevdiği türküleri seslendirebilmeleri için bedenini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin Atatürk’ün sevdiği türkülerin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulabilir. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece öğrenci seslendirdiği türkünün sözlerinin gücünü ve önemini fark ederek eserdeki müziksel ifadelerin (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılması yoluyla sözsüz etkileşimin gücü ve önemi fark edilebilir (SDB2.1). Türkülerin seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerlerinin dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılması sağlanabilir (D14.3). Öğrenci türküleri seslendirirken öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmelerin etkin bir şekilde dinlenmesi ve sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanması (SDB2.1) yoluyla uygun söyleme tekniklerinin kullanılması sağlanabilir. Türkülerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Eser içerisindeki müzikal dinamiklere uyarak seslendirmeye yönelik kuvvetli-hafif, giderek hızlanma ve yavaşlama gibi çalışmalar yapılabilir. Böylelikle öğrenciler eserleri müzikal duyarlılıkla seslendirebilirler. Nota ile şarkı öğretme yöntemiyle öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyine uygun eserler seçilerek seslendirilecek eserin önce solfeji yaptırılır. Eserler seslendirilirken öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeler etkin bir şekilde dinlenip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanabilir (SDB2.1). Seslendirme sırasında eller karın veya bel çevresine konularak diyafram kullanımı kontrol edilebilir. Böylelikle karın ve bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanılması için gereken çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2), diyafram kasının kullanımında verimin artırılması için beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılabilir (E3.1). Böylelikle uygun söyleme teknikleri kullanılarak müziksel bileşenlere uygun söyleme gerçekleştirilebilir. Öğrencilerin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eserin seslendirmesi öğretmen rehberliğinde, ortak bir şekildeyapılabilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.6.4.3
Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirebilmeleri için bedenini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulabilir. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece öğrenci seslendirdiği eserin sözlerinin gücünü ve önemini fark ederek eserdeki müziksel ifadeleri (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanarak sözsüz etkileşimin gücünü ve önemini fark edebilir (SDB2.1) Eserleri seslendirirken içinde yaşadığı toplumun millî ve manevi değerlerini dikkate alarak bu değerlere duyarlı davranabilir (D14.3). Belirli gün ve haftalarla ilgili eserler seslendirildiği sırada öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmelerin etkin bir şekilde dinlenmesi, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanması (SDB2.1) yoluyla uygun söyleme tekniklerinin kullanılması sağlanabilir. Seslendirilecek eser bir marş ise marşların hangi hız ve gürlükte söylenmesi gerektiği bilgisi verilebilir. Marş seslendirildiği sırada yerinde adım atma hareketi yapılabilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili şarkıları ritmik yapıya uygun söyleyebilmek için beden perküsyonu ile alıştırma çalışmalarına yer verilebilir. Ellerini çırpmak, parmaklarını şıklatmak veya dizlerine vurmak gibi beden perküsyonu çalışmalarıyla basit ritim egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin hem ritmi duyması hem de hissetmeleri sağlanabilir (SDB1.1). Müzikleri oluşturan ritim parçalarının belirlenmesi (KB2.4) yoluyla parçalar arasında ilişki kurulabilir ve parçaların birleştirilmesi (OB1) ile ritmik yapıya dikkat edilerek belirli gün ve haftalarla ilgili müziklerin söylenmesi sağlanabilir. Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenir. Örneğin seslendirilecek eser bir marş ise marşların hangi hız ve gürlükte söylenmesi gerektiği bilgisi verilebilir. Marş seslendirildiği sırada yerinde adım atma hareketi yapılabilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili şarkıları ritmik yapıya uygun söyleyebilmek için beden perküsyonu ile alıştırma çalışmalarına yer verilebilir. Ellerini çırpmak, parmaklarını şıklatmak veya dizlerine vurmak gibi beden perküsyonu çalışmalarıyla basit ritim egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin hem ritmi duyması hem de hissetmeleri sağlanabilir (SDB1.1). Öğrencilerin, müzikleri oluşturan ritim ögelerini belirlemeleri ve bu ögeler arasında ilişki kurmaları sağlanır. Belirlenen ritim parçaları birleştirilerek ritmik yapıya dikkat edilmesi teşvik edilir. Böylece öğrenciler, belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri daha bilinçli ve yapılandırılmış bir şekilde seslendirme becerisi geliştirir. Basit ritim çubukları veya marakas gibi enstrümanları şarkının ritmik yapısına uygun çalıp seslendireceği eserin ritmini anlayarak müziksel bileşenlere uygun seslendirebilir. Böylece öğrenci zihinsel ve bedensel enerjisini en iyi düzeyde kullanabilir (E3.2). Oyunlaştırma yoluyla öğrenme sürecinin keyifli ve eğlenceli hâle getirilmesi sağlanabilir (E2.5), şarkı söylenirken duygu, düşünce ve davranışların izlenmesi ve yönetilmesi, millî ve manevi değerlerle ilgili şarkıların ezgisel yapıya uygun seslendirilmesi sürecinde kendini değerlendirme yapılabilir ve kendini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılabilir (SDB1.2). Seslendirme sırasında eller karın veya bel çevresine konularak diyafram kullanımının kontrol edilmesi sağlanabilir. Böylelikle karın ve bel çevresindeki genişleme ile daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanımı için gerekli çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2), diyafram kasının kullanım veriminin artırılması amacıyla beceri ve bilgiler bu alanayoğunlaştırılabilir (E3.1). Böylelikle uygun söyleme teknikleri kullanılarak müziksel bileşenlere uygun olarak seslendirme yapılabilir. Öğrencilerin marşı müziksel bileşenlere dikkat ederek söyleyebilmeleri için eserin seslendirmesi, piyano eşliği ile öğretmen rehberliğinde ortaklaşa gerçekleştirilebilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.6.4.4
Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarında bulunan marş, şarkı, türkü gibi türlerde eserleri söylemeye başlamadan önce doğru duruş, bedensel gevşeme, diyafram, nefes ve ses çalışmaları yaparak hazırlanmaları sağlanır. Öğrenciler yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri, nefes çalışmaları ile sesini uygun ton ve gürlükte kullanmaya yönelik bilgileriyle ilişkilendirip (SDB1.1) uygun söyleme teknikleri kullanarak seslendirirler. Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken bu eserleri kulaktan öğrenme yoluyla kavramaları ve müziksel bileşenlerine dikkat ederek söylemeleri sağlanır. Şarkı gösterileri, koro çalışmaları, yıl sonu konserleri, belirli gün ve haftalara özel etkinlikler, aile katılımlı (D2.2) gösteriler gibi düzenlenecek etkinliklerde öğrenciye görev verilerek sesi ile ilgili müzik çalışmalarını sunması istenir. Bu etkinliklerle, öğrencinin yıl boyunca edindiği beceriler sergilenir (OB9). Bu etkinlikler sayesinde, kişi ve gruplarla iş birliği yapılabilir, ekip çalışması ve yardımlaşma gerçekleştirilebilir (SDB2.2). Ayrıca başkalarının duyguları,düşünceleri ve bakış açıları anlaşılabilir (SDB2.3), öz güven pekiştirilebilir (E1.5). Bunların yanı sıra öğrenilenler pratikte uygulanabilir (SDB1.2) ve öğrenme durumunu geliştirmeye yönelik çalışmalar ile kendini geliştirme imkânı sağlanır. Ayrıca öğrendiklerini pratikte uygular (SDB1.2) ve öğrenme durumunu geliştirmeye yönelik çalışmalarla kendini geliştirebilir. Portfolyo değerlendirme ile öğrencilerin yıl boyunca geliştirdikleri repertuvarın kapsamı ve bireysel gelişim süreçleri izlenebilir. Öğrencilere yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir.

Öğrencinin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirerek bunları kaydetmesi sağlanabilir. Daha sonra bu kayıt dinlenerek eseri söylerken solunum desteği ile ilgili performansını analiz etmesi sağlanabilir. Öğrenme sürecinde seslendirdiği eserleri kayıt altına alarak öğrencinin kişisel arşiv oluşturması sağlanabilir. Atatürk’ün sevdiği türküler konusunda seslendirdiği türkünün hikâyesini araştırması ve edindiği bilgileri sunması istenebilir. Eserler sözsüz müzik altyapı kaydı eşliğinde seslendirilebilir.

Öğrencilere seslendirecekleri marş, okul şarkıları veya türkülerin ses kayıtları dinletilebilir. Bu kayıtlar dinletilerek eserleri doğru bir şekilde seslendirebilmeleri için seslerin yüksekliği ve ritmi üzerinde durulabilir. Ritim, melodi ve duraklamalar gibi müziksel ögeler hakkında basit açıklamalar yapılarak öğrencilerin eserlerin söyleniş şeklini taklit etmeleri sağlanabilir. Eserler sözlü müzik kaydı eşliğinde seslendirilebilir.