3. TEMA: SESLENDİRME ÇALIŞMALARI

SAB10. Müziksel Söyleme

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Öz Düzenleme, SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

D2. Aile Bütünlüğü, D3. Çalışkanlık, D6. Dürüstlük, D14. Saygı, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

BSE.4.3.1. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserler seslendirebilme
a) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.4.3.2. Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirebilme
a) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.4.3.3. Belirli gün ve haftaların anlamına uygun eserler seslendirebilme
a) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.4.3.4. Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilme
a) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.

Millî ve Manevi Değerler
Atatürk ve Müzik
Belirli Gün ve Haftalar
Repertuvar Çalışmaları

Atatürk, bayrak, bel, diyafram, esnetme, gevşetme, ısınma, karın, manevi, millî, nefes,
seslendirme, şarkı, uygun söyleme, vatan

Öğrenme çıktıları, performans görevi, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu, değerlendirme soruları, kontrol listesi ve portfolyo ile değerlendirilebilir. Öğrencilere yıl boyunca geliştirdikleri şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilecekleri bir performans görevi verilebilir. Performans görevleri sırasında öğretmen, anlık gözlemlerle öğrencilere müziksel bileşenler hakkında geri bildirim verebilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir
.

Öğrencinin sesin gürlük özelliklerini, konuşmada ve şarkı söylemede solunumun önemini, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söylemedeki önemini, ses sağlığı açısından bağırmadan ve sesi zorlamadan şarkı söylemenin önemini, diyaframın solunum kontrolü ve desteğini sağlayan bir kas olduğunu bildiği kabul edilmektedir. Öğrencinin bir önceki öğretim yılında belirli gün ve haftalar, millî ve manevi değerler ile ilgili eserler seslendirdiği kabul edilmektedir. Öğrencinin solunumun, nefes çalışmalarının, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söyleme üzerindeki önemini bildiği kabul edilmektedir.

Öğrencilerin bir önceki öğretim yılında seslendirdiği eserlerden oluşan repertuvarını gözlemlemeye yönelik sorular sorulabilir. ”Millî ve manevi değerlerle ilgili hangi eserleri seslendirdin?” ”Belirli gün ve haftalarla ilgili hangi eserleri seslendirdin?” gibi sorular ile öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyeleri belirlenebilir. Öğrenciden bir önceki öğretim yılının sonunda söylediği eseri tekrar söylemesi istenerek ses ve nefes kontrolü, tonlama ve gürlük durumları, kelimeleri net söyleyip söyleyememe düzeyi değerlendirilip ilgili öğrenme çıktısına ve içeriğe göre süreç planlanabilir.

Öğrencilere eser seslendirmek için bedenlerini hazır hâle getirmek, uygun söyleme teknikleri kullanmak ve müziksel bileşenlere dikkat etmek için ne gibi çalışmalar yaptıkları sorulabilir. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken bu bilgileri ilişkilendirmeleri sağlanabilir. Somut nesneler ve görseller kullanarak, soru cevap tekniği ile günlük durumları tartışarak, değerleri günlük yaşantıya taşıyarak köprü kurmaları sağlanabilir.

BSE.4.3.1
Vatan, bayrak ve devlet sevgisiyle (D19.2, D19.1) manevi değerlere (D14.1, D6.2) yönelik  marş, okul şarkısı ve türkülerin seslendirilmesi sağlanır. Bu doğrultuda öğrencilerin bedenlerini söylemeye hazırlayabilmeleri için ses ve nefes egzersizleri, diyafram kullanımına yönelik çalışmalar, vücut rahatlaması ve içsel dengeyi destekleyen uygulamalara yer verilir. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece seslendirilen eserin sözlerinin gücü ve önemi fark edilirken eserdeki müziksel ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılarak sözsüz etkileşimin gücü ve önemi de kavranabilir (SDB2.1). Eserler seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılabilir (D14.3), millî ve manevi değerlerin gelecek nesillere aktarılmasında sorumluluk üstlenilebilir (D19.3). Öğretmen yönlendirmeleri dikkatle dinlenip sözlü veya sözsüz etkileşim sağlandığında (SDB2.1), uygun söyleme teknikleri kullanılabilir. Seslendirme sırasında ellerin karın veya bel çevresine konulması yoluyla diyafram kullanımının kontrol edilmesi sağlanır. Böylelikle karın, bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanımına yönelik gereken çaba ile zihinsel ve bedensel enerjinin en iyi düzeyde kullanılması sağlanabilir (E3.2), diyafram kasını kullanmada verimin artırılması için beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılabilir (E3.1). Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Öğrencilerin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eser, öğretmen rehberliğinde, öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak ortak bir şekilde seslendirilebilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.4.3.2
Öğrencilerin Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirebilmeleri için bedenlerini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin şarkı sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece seslendirilen şarkının sözlerinin gücü ve önemi fark edilebilir. Eserdeki müziksel ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılarak sözsüz etkileşimin gücü ve önemi fark edilebilir (SDB2.1). Şarkılar seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılabilir (D14.3). Şarkılar seslendirilirken öğretmen tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmelerin etkin bir şekilde dinlenmesi ve sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanması (SDB2.1) yoluyla uygun söyleme teknikleri kullanılabilir. Seslendirme sırasında ellerin karın veya bel çevresine konulması yoluyla diyafram kullanımının öğrenci tarafından kontrol edilmesi sağlanabilir. Böylelikle karın, bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasını kullanmak için gereken çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2), diyafram kasını kullanmada verimi artırmak için beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılabilir (E3.1). Öğrencilerin bu çalışmalarda aktif rol almaları sağlanabilir (D3.4). Öğrenciler, şarkıların müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapmaya yönlendirilirler. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Eserlerin müziksel bileşenlere dikkat edilerek öğretmen rehberliğinde ve öğrencinin öğretmeni taklit etmesi yoluyla ortak şekilde seslendirilmesi sağlanır (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.4.3.3
Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirebilmeleri için bedenlerini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, diyafram kasını çalıştırmaya, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece seslendirilen eserin sözlerinin gücü ve önemi fark edilirken eserdeki müziksel ifadeler (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanılarak sözsüz etkileşimin gücü ve önemi de kavranabilir (SDB2.1). Öğrenci eserleri seslendirirken içinde yaşadığı toplumun millî ve manevi değerlerini dikkate alarak bu değerlere duyarlı davranabilir (D14.3). Öğrenciler belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken öğretmeni tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeler etkin bir şekilde dinlenip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlanarak (SDB2.1) uygun söyleme teknikleri kullanılır. Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenir. Örneğin seslendirilecek eser bir marş ise marşların hangi hız ve gürlükte söylenmesi gerektiği bilgisi öğrenciye verilir. Öğrenciler marş seslendirirken yerinde adım atma hareketi yapabilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili şarkıları ritmik yapıya uygun söyleyebilmek için beden perküsyonu ile alıştırma çalışmalarına yer verilebilir. Ellerini çırpmak, parmaklarını şıklatmak veya dizlerine vurmak gibi beden perküsyonu çalışmalarıyla basit ritim egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin hem ritmi duymaları hem de hissetmeleri sağlanabilir (SDB1.1). Bu şekilde müzikleri oluşturan ritim parçaları belirlenir (KB2.4), parçalar arasında ilişki kurulur ve parçalar birleştirilerek (OB1) ritmik yapıya dikkat edilip belirli gün ve haftalarla ilgili şarkılar söylenebilir. Basit ritim çubukları veya marakas gibi enstrümanlar kullanılarak şarkının ritmik yapısına uygun çalma ve seslendirme yapılabilir. Bu sayede eserin ritmi daha iyi anlaşılır ve müziksel bileşenlere uygun bir şekilde seslendirilebilir. Böylece öğrencinin zihinsel ve bedensel enerjisi en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2), oyunlaştırma yoluyla öğrenme süreci keyifli hâle getirilebilir (E2.5). Şarkı söylenirken öğrencinin duygu, düşünce ve davranışları izlenip yönetilebilir, millî ve manevi değerlerle ilgili şarkıların seslendirme sürecinde öğrencinin kendini değerlendirebileceği ve geliştirebileceği çalışmaların yapılması sağlanır (SDB1.2).Seslendirme sırasında öğrencinin ellerinin karın veya bel çevresine konularak diyaframının kontrol edilmesi sağlanır. Böylelikle karın, bel çevresindeki genişleme ve daralmaya odaklanılarak diyafram kasının kullanımı için gereken çaba, zihinsel ve bedensel enerji en iyi düzeyde kullanılabilir (E3.2). Diyafram kasını kullanmada verimin artırılması için beceri ve bilgiler bu alana yoğunlaştırılabilir (E3.1). Eserlerin müziksel bileşenlerine dikkat edilerek seslendirilmesi için öğretmen rehberliğinde, öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak ortak bir şekilde seslendirme yapılır (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

BSE.4.3.4
Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarında bulunan marş, şarkı, türkü gibi türlerde eserleri söylemeye başlamadan önce doğru duruş, bedensel gevşeme, diyafram, nefes ve ses çalışmaları yapılarak hazırlanmaları sağlanır. Yıl boyunca geliştirilen şarkı repertuvarından örneklerin nefes çalışmaları, sesin uygun ton ve gürlükte kullanılmasıyla ilgili bilgileriyle ilişkilendirilip (SDB1.1), uygun söyleme teknikleri kullanılarak eserin seslendirilmesi sağlanır. Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdikleri şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken bu eserleri kulaktan öğrenme yoluyla kavramaları ve müziksel bileşenlerine dikkat ederek söylemeleri sağlanır. Şarkı gösterileri, koro çalışmaları, yıl sonu konserleri, belirli gün ve haftalara özel etkinlikler, aile katılımlı gösteriler (D2.2) gibi düzenlenecek etkinliklerde öğrenciye görev verilerek öğrencinin sesi ile ilgili müzik çalışmalarını sunması sağlanır. Bu etkinlikler öğrencinin yıl boyunca edindiği becerileri sergilemesine yardımcı olur (OB9). Bu etkinlikler sayesinde kişi ve gruplarla iş birliği yapılabilir, ekip çalışması yapılarak yardımlaşılabilir (SDB2.2), başkalarının duyguları, düşünceleri ve bakış açıları anlaşılabilir (SDB2.3), öz güven pekiştirilebilir (E1.5). Ayrıca öğrendikleri pratikte uygulanır (SDB1.2) ve öğrenme durumunu geliştirmeye yönelik çalışmalarla öğrencinin kendini geliştirmesi sağlanabilir. Portfolyo değerlendirme ile öğrencilerin yıl boyunca geliştirdikleri repertuvarın kapsamı ve bireysel gelişim süreçleri izlenebilir. Öğrencilere yıl boyunca geliştirdikleri şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir.

Öğrencinin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirerek bunları kaydetmesi sağlanabilir. Daha sonra bu kayıt dinlenerek eseri söylerken solunum desteği ile ilgili performansını analiz etmesi sağlanabilir. Öğrenim sürecinde seslendirdiği eserleri kayıt altına alarak kişisel arşiv oluşturması sağlanabilir. Eserler sözsüz müzik altyapı kaydı eşliğinde seslendirilebilir.

Öğrencilere seslendirecekleri marş, okul şarkıları veya türkülerin ses kayıtları dinletilebilir. Bu kayıtlar dinletilerek eserleri doğru bir şekilde seslendirebilmeleri için seslerin yüksekliği ve ritmi üzerinde durulabilir. Ritim, melodi ve duraklamalar gibi müziksel ögeler hakkında basit açıklamalar yapılarak öğrencilerin eserlerin söyleniş şeklini taklit etmeleri sağlanabilir. Eserler sözlü müzik kaydı eşliğinde seslendirilebilir.