3. TEMA: SESLENDİRME ÇALIŞMALARI
SAB10. Müziksel Söyleme
E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.2. Odaklanma
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Öz Düzenleme, SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık
D2. Aile Bütünlüğü, D11. Özgürlük, D13. Sağlıklı Yaşam, D14. Saygı, D15. Sevgi, D17. Tasarruf, D18. Temizlik, D19. Vatanseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığıı
BSE.2.3.1. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserler seslendirebilme
a) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.2.3.2. Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirebilme
a) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.2.3.3. Belirli gün ve haftaların anlamına uygun eserler seslendirebilme
a) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
BSE.2.3.4. Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilme
a) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirmek için bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken müziksel bileşenleri uygular.
Millî ve Manevi Değerler
Atatürk ve Müzik
Belirli Gün ve Haftalar
Repertuvar Çalışmaları
Atatürk, bayrak, devlet, manevi, millî, nefes, seslendirme, şarkı, uygun söyleme, vatan
Öğrenme çıktıları, performans görevi, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz değerlendirme formu, değerlendirme soruları ve portfolyo ile değerlendirilebilir. Öğrencilere yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekler seslendirebileceği bir performans görevi verilebilir. Performans görevleri sırasında öğretmen tarafından anlık gözlemlerle öğrencilere müziksel bileşenler hakkında geri bildirim verilebilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencinin bir önceki öğretim yılında belirli gün ve haftalar, millî ve manevi değerler ile ilgili eserler seslendirdiği kabul edilmektedir. Öğrencinin solunumun, nefes çalışmalarının, doğru duruş ve pozisyonun şarkı söyleme üzerindeki önemini bildiği kabul edilmektedir.
Öğrencilerin bir önceki öğretim yılında seslendirdikleri eserlerden oluşan repertuvarlarını gözlemleye yönelik sorular sorulabilir. ”Millî ve manevi değerlerle ilgili hangi eserleri seslendirdin?” ”Belirli gün ve haftalarla ilgili hangi eserleri seslendirdin?” gibi sorular ile öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyeleri belirlenebilir. Öğrenciden bir önceki öğretim yılının sonunda söylediği eseri tekrar söylemesi istenerek ses ve nefes kontrolü, tonlama ve gürlük durumları, kelimeleri net söyleyip söyleyememe düzeyi değerlendirilip ilgili öğrenme çıktısına ve içeriğe göre süreç planlanabilir.
Öğrencilere eser seslendirmek için bedenlerini hazır hâle getirmek, uygun söyleme teknikleri kullanmak ve müziksel bileşenlere dikkat etmek için ne gibi çalışmalar yaptıkları sorulabilir. Millî ve manevi değerlerle ilgili eserleri seslendirirken bu bilgileri ilişkilendirmeleri sağlanabilir. Somut nesneler ve görseller kullanarak, soru-cevap tekniği ile günlük durumları tartışarak, değerleri günlük yaşantıya taşıyarak köprü kurmaları sağlanabilir
.
BSE.2.3.1
Öğrencilerin millî ve manevi değerlerle (D2.1, D18.1, D13.1, D17.3) ilgili vatan sevgisi (D19.2), bayrak sevgisi (D19.1) ve devlet sevgisine ilişkin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirebilmeleri için bedenlerini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin seslerini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini, önceden öğrendikleriyle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin millî değerlerle ilgili seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece seslendirdikleri eserin sözlerinin gücünü̈ ve önemini, aynı zamanda eserdeki müziksel ifadeleri (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanarak sözsüz etkileşimin gücünü̈ ve önemini fark etmeleri sağlanabilir (SDB2.1). Eserler seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılabilir (D14.3), millî bilinç̧ sahibi olunabilir (D19.1), ülke varlıklarına sahip çıkılabilir (D19.3), her alanda millî ve manevi değerlere sahip çıkılabilir (D11.2). Öğrencilerin vatan sevgisi, bayrak sevgisi ve devlet sevgisine ilişkin marş, okul şarkıları veya türkülerini seslendirirken öğretmenleri tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeleri etkin bir şekilde dinleyerek sözlü̈ ya da sözsüz etkileşimde bulunmaları (SDB2.1) ve uygun söyleme tekniklerini kullanmaları sağlanabilir. Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Öğrencilerin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eser öğretmen rehberliğinde, öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak ortak bir şekilde seslendirilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç̧ değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
BSE.2.3.2
Öğrencilerin Atatürk ile ilgili şarkıları seslendirebilmeleri için bedenlerini söylemeye hazır hale getirebilmelerine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgilerini, önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin şarkı sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulur. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Böylece seslendirilen şarkının sözlerinin ve eserdeki müziksel ifadeleri (duraksama, uygun ses tonu gibi) kullanarak sözsüz etkileşimin gücü ve önemi fark edilir (SDB2.1). Şarkılar seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak bu değerlere duyarlı davranılabilir (D14.3), vefalı olunabilir (D15.2), millî ve manevi değerlere saygı duyulabilir (D14.3), millî kimlik tanınabilir (D19.2). Öğrencilerin şarkıları seslendirirken öğretmeni tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeleri etkin bir şekilde dinleyip, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlayarak (SDB2.1) uygun söyleme teknikleri kullanmaları sağlanabilir. Şarkıların müziksel bileşenlerini ayırt etmelerine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Örneğin eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenebilir. Öğrencilerin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eser öğretmen rehberliğinde, öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak ortak bir şekilde seslendirilebilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirmesi yapılabilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
BSE.2.3.3
Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirebilmeleri için bedenlerini söylemeye hazır hâle getirebilmelerine yönelik ses ve nefes egzersizleri yapılır, vücudun rahatlamasına ve iç dinamiğin sağlanmasına yönelik etkinlikler uygulanır. Seslendirme öncesinde nefes çalışmaları ile öğrencilerin sesini uygun ton ve gürlükte kullanmalarına yönelik bilgileri önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili seslendirecekleri eserin sözlerini doğru artiküle etmelerini sağlamak için önce sözler okutulabilir. Eserin doğru ton ve gürlükte seslendirilmesine yönelik çalışmalara yer verilebilir. Bu sayede öğrencinin şarkı sözlerini seslendirirken müziksel ifadeleri (duraksama uygun ses tonu gibi)kullanarak sözsüz etkileşimin gücünü ve önemini fark etmesi sağlanabilir. (SDB2.1). Eserler seslendirilirken içinde yaşanılan toplumun millî ve manevi değerleri dikkate alınarak (D14.3) ülke varlıklarına sahip çıkılabilir (D19.3), bu değerlere duyarlı davranılabilir. Öğrencilerin belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri seslendirirken öğretmeni tarafından yapılan uyarı ve yönlendirmeleri etkin bir şekilde dinlemeleri, sözlü ya da sözsüz etkileşim sağlayıp (SDB2.1) uygun söyleme teknikleri kullanmaları sağlanabilir. Eserlerin müziksel bileşenlerinin ayırt edilmesine yönelik seslendirme öncesinde eser inceleme çalışmaları yapılır. Eserin nefes, gürlük, hız, ezgisel yapı, ritmik yapı gibi müziksel bileşenleri seslendirme öncesinde öğretmenle birlikte incelenir. Örneğin seslendirilecek eser bir marş ise marşların hangi hız ve gürlükte söylenmesi gerektiği bilgisi verilebilir. Öğrenciler marş seslendirirken yerinde adım atma hareketi yapabilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili şarkıları ritmik yapıya uygun söyleyebilmek için beden perküsyonu ile alıştırma çalışmalarına yer verilebilir. Ellerini çırpmak, parmaklarını şıklatmak veya dizlerine vurmak gibi beden perküsyonu çalışmalarıyla basit ritim egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin hem ritmi duyması hem de hissetmesi sağlanabilir (SDB1.1). Bu şekilde öğrencilerin müzikleri oluşturan ritim parçalarını belirlerken (KB2.4) parçalar arasında ilişki kurmaları ve parçaları birleştirerek (OB1), ritmik yapıya dikkat ederek belirli gün ve haftalarla ilgili müzikleri söyleyebilmeleri amaçlanır. Basit ritim çubukları veya marakas gibi enstrümanları şarkının ritmik yapısına uygun çalıp seslendireceği eserin ritmini anlayarak müziksel bileşenlere uygun seslendirmeleri sağlanabilir. Böylece öğrencilerin zihinsel ve bedensel enerjilerini en iyi düzeyde kullanabilmeleri (E3.2), oyunlaştırma yoluyla öğrenme sürecinin keyifli ve eğlenceli hâle getirilebilmesi (E2.5), şarkıyı söylerken kendi duygu, düşünce ve davranışlarını izleyip yönetebilmeleri, millî ve manevi değerlerle ilgili şarkıları ezgisel yapıya uygun seslendirme sürecinde kendini değerlendirebilmeleri, kendini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapabilmeleri sağlanır (SDB1.2). Öğrencilerin eserleri müziksel bileşenlere dikkat ederek söylemeleri için eser öğretmen rehberliğinde, öğrencinin öğretmeni taklit etmesi sağlanarak ortak bir şekilde seslendirilebilir (SDB2.2). Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirilebilir. Aynı zamanda her bir aşama kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
BSE.2.3.4
Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarında bulunan örnekleri söylemeye başlamadan önce doğru duruş, bedensel gevşeme, nefes ve ses çalışmaları yaparak hazırlanmaları sağlanır (D13.2). Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirmeden önce nefes çalışmaları ile sesini uygun ton ve gürlükte kullanmaya yönelik bilgilerini önceden öğrendikleri bilgilerle ilişkilendirmeleri sağlanır (SDB1.1). Böylece yıl boyunca geliştirilen şarkı repertuvarından örnekler seslendirilirken uygun söyleme teknikleri kullanılır. Öğrencilerin yıl boyunca geliştirdiği şarkı repertuvarından örnekleri seslendirirken bu eserleri kulaktan öğrenme yoluyla kavramaları ve müziksel bileşenlerine dikkat ederek söylemeleri sağlanır. Şarkı gösterileri, koro çalışmaları, yıl sonu konserleri, belirli gün ve haftalara özel etkinlikler, aile katılımlı (D2.2) gösteriler gibi düzenlenecek etkinliklerde öğrenciye görev verilerek sesi ile ilgili müzik çalışmalarını sunması sağlanır. Bu etkinliklerle öğrencinin yıl boyunca edindiği becerileri sergilemesine yardımcı olunur (OB9). Bu etkinlikler sayesinde öğrencinin kişi ve gruplarla iş birliği yapması, ekip çalışması yapıp yardımlaşması (SDB2.2), başkalarının duygularını, düşüncelerini ve bakış açılarını anlaması (SDB2.3), öz güvenini pekiştirmesi sağlanabilir (E1.5). Ayrıca pratik yaparak (SDB1.2) ve öğrenme durumunu geliştirmeye yönelik çalışmalarla kendini geliştirmesi sağlanabilir. Portfolyo değerlendirme ile öğrencilerin yıl boyunca geliştirdikleri repertuvarın kapsamı ve bireysel gelişim süreçleri izlenebilir. Öğrencilere yıl boyunca geliştirdikleri şarkı repertuvarından örnekler seslendirebilecekleri bir performans görevi verilebilir. Bütüncül dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu ve değerlendirme soruları ile süreç değerlendirilmesi yapılabilir.
Öğrencinin marş, okul şarkıları veya türküleri seslendirerek bunları kaydetmesi sağlanabilir. Daha sonra bu kayıt dinlenerek eseri söylerken solunum desteği ile ilgili performansını analiz etmesi sağlanabilir. Öğrencilerden seslendirdikleri şarkıları kaydettikten sonra bu kayıtlar üzerinden kendi performanslarını değerlendirmeleri istenebilir. Öğrencilerin öz değerlendirme yaparak hangi alanlarda gelişmeleri gerektiğini keşfetmeleri sağlanabilir. Öğrencilerden gürlük değişiklikleri, uzun süreli ses tutma ve belirli bir notada sabit kalma gibi ileri düzey teknikleri kullanarak seslendirme yapmaları istenebilir. Öğrenim sürecinde seslendirdikleri eserleri kayıt altına alarak kişisel arşiv oluşturmaları sağlanabilir. Eserler sözsüz müzik altyapı kaydı eşliğinde seslendirilebilir.
Öğrencilere seslendirecekleri marş, okul şarkıları veya türkülerinin ses kayıtları dinletilebilir. Bu kayıtlar dinletilerek eserleri doğru bir şekilde seslendirebilmeleri için seslerin yüksekliği ve ritmi üzerinde durulabilir. Ritim, melodi ve duraklamalar gibi müziksel ögeler hakkında basit açıklamalar yapılarak öğrencilerin eserlerin söyleniş şeklini taklit etmeleri sağlanabilir. Eserler sözlü müzik kaydı eşliğinde seslendirilebilir.


