1. TEMA: SAĞLIĞIM İÇİN HAREKET EDİYORUM
-
KB1. Temel Beceriler, KB2.2. Gözlemleme
E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E 1 . 5 . Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.3. Girişkenlik, E2.5. Oyunseverlik, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.6. Analitiklik
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
D3. Çalışkanlık, D4. Dostluk, D8. Mahremiyet, D10. Mütevazılık, D11. Özgürlük, D13. Sağlıklı Yaşam, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D17. Tasarruf
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB7. Veri Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
BOM.2.1.1. Isınma ve hazırlık çalışmalarını gözlemleyebilme
a) Isınma ve derse hazırlık çalışmalarında yapılan hareketleri gözlemleyerek belirler.
b) Gözlemleri sonucunda hareketlerin nasıl yapıldığına dair veri toplar.
c) Hareketlerin nasıl yapıldığını hareketlere eşlik ederek kaydeder.
BOM.2.1.2. Nefes çalışmaları yapabilme
BOM.2.1.3. İşaretler yoluyla alan farkındalığı kazanabilme
BOM.2.1.4. Yer değiştirme hareketlerini gözlemleyebilme
a) Yer değiştirme hareketlerini gözlemleyerek belirler.
b) Yer değiştirme hareketlerini gözlemleyerek veri toplar.
c) Yer değiştirme hareketlerinin nasıl yapıldığını duyuları aracılığıyla kaydeder.
BOM.2.1.5. Dengeleme hareketlerini gözlemleyebilme
a) Dengeleme hareketlerini gözlemleyerek belirler.
b) Gözlemlediği dengeleme hareketleri ile ilgili veri toplar.
c) Dengeleme hareketlerinin nasıl yapıldığını duyuları aracılığıyla kaydeder.
BOM.2.1.6. Nesne kontrolü gerektiren hareketleri gözlemleyebilme
a) Nesne kontrolü gerektiren hareketleri gözlemleyerek belirler.
b) Nesne kontrolü gerektiren hareketleri gözlemleyerek veri toplar.
c) Nesne kontrolü gerektiren hareketlerin nasıl yapıldığını duyuları aracılığıyla kaydeder.
BOM.2.1.7. Oyun ve fiziksel etkinliklere katılmanın sağlık açısından önemini açıklayabilme
BOM.2.1.8. Oyun ve fiziksel etkinlikler sırasında sağlığını korumanın önemini açıklayabilme
Hareket
Sağlık
dengeleme, fiziksel etkinlik, hareket, ısınma, nefes, nesne kontrolü, oyun, sağlık,
yer değiştirme
Öğrenme çıktıları; gözlem formu, öz değerlendirme formu, akran değerlendirme formu, grup değerlendirme formu, kontrol listesi, derecelendirme ölçeği ve performans görevi kullanılarak ölçülebilir. Öğrencilere fiziksel aktivitelere katılmanın sağlık açısından önemi ile ilgili dijital kaynaklardan yararlanarak araştırma yapabilecekleri bir performans görevi verilebilir. Verilen performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmesi için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Öğrencilerin ısınma ve hazırlık çalışmaları ile nefes çalışmaları yapabildiği, kişisel alanını ve genel alanı ayırt edebildiği, yer değiştirme, dengeleme ve nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapabildiği, fiziksel etkinlikler ile sağlığın ilişkili olduğunu bildiği kabul edilir.
Öğrencilerin ısınma ve hazırlık çalışmaları ile nefes çalışmaları yapabildiği, kişisel alanını ve genel alanı ayırt edebildiği, yer değiştirme, dengeleme ve nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapabildiği gözlemlenebilir. Öğrencilerin sağlıklı yaşam ile fiziksel etkinlikler arasındaki ilişkiyi fark etmeleri için soru cevap tekniği kullanılabilir.
Öğrencilerden temel bedensel hareketlere yönelik becerileri kendi yaşantılarından yararlanarak göstermeleri istenebilir. Öğrencilere günlük yaşamda farkında olmadan yaptıkları nefes çalışmalarının neler olabileceği sorularak nefes çalışmaları ile ilişki kurmaları sağlanabilir. Öğrencilere fiziksel etkinliklere katıldıklarında ve oyun oynadıklarında nasıl hissettikleri sorulabilir. Öğrencilere fiziksel etkinliklerin sağlıklı yaşam için önemi sorularak öğrencilerin günlük yaşamlarından örnekler vermesi istenebilir.
BOM.2.1.1
Bir öyküden faydalanarak ısınma ve derse hazırlık çalışmalarına (yürüme etkinlikleri, otur kalk oyunları, uyum güven çalışmaları vb.) merak uyandırıcı ve ilgi çekici biçimde örnekler verilir (E1.1). Yürüme etkinlikleri; serbest yürüme, eşli yürüme, “s” şeklinde yürüme, müzik eşliğinde yürüme, ritim eşliğinde yürüme şeklinde yapılır. Öğrencilerden yapılan çalışmaları bilgi edinme ihtiyacıyla odaklanarak gözlemlemesi beklenir (OB1, E3.2). Öğrencilerin gözlem yoluyla topladıkları verilere dayanarak yapılan çalışmalara eşlik etmesi sağlanır. Öğrencilerden gruplara ayrılmaları ve grup içinde iletişim kurup öğrendikleri hareketleri kendi oluşturdukları öyküde kullanarak görev ve sorumluluklarını yerine getirmeleri istenir(SDB2.1, SDB2.2, D4.2, D3.2, D16.3). Isınma ve hazırlık çalışmaları fiziksel egzersizler öncesi sakatlanmaları engellemek amacıyla her dersin başında yapılmalıdır. Öğrencilere çalışmalar yapılırken ortak kullanım alanlarında kişisel eşyalarını ve ders materyallerini korumaları ve özenli kullanmaları, bedensel ve mekânsal mahremiyetlerine dikkat etmeleri ve başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmamaları gerektiği hatırlatılır (D17.3, D8.4). Yapılan çalışmalar gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme, arkadaşlarını değerlendirmeleri için akran değerlendirme, bağlı oldukları grubu değerlendirmeleri için grup değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.2
Yaratıcı drama yoluyla nefes çalışmalarına oyunlaştırılarak örnekler verilir (E2.5). Öğrencilerden nefes çalışmalarını bilgi edinme ihtiyacıyla odaklanarak gözlemlemesi ve bu çalışmalara eşlik etmesi istenir (OB1, E3.2). Öğrencilerin motivasyonunu artıracak geri dönütler verilip nefes çalışmalarını doğru şekilde yapabilecek yeteneğe ve kapasiteye sahip olduğu vurgusu yapılarak kendilerine olan güvenlerinin gelişmesine destek sağlanır (SDB1.2, E1.5, SDB1.1, D3.1). Öğrencilerin öz güvenli olurken aynı zamanda kibirden uzak, sade, saygılı, sabırlı, duyarlı ve yapıcı davranışlar sergilemeleri gerektiği vurgulanır (D10.2, D10.3). Yapılan çalışmalar gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.3
İşaret, işaretlerin ortası, sağ çeyrek ve sol çeyrek kavramları yere iki işaret konularak gösterip yaptırma yöntemiyle verilir. Öğrencilere süreç içerisinde geri dönütler verilerek yanlış öğrenmelerin önüne geçilir. Öğrenme süreci oyunlaştırılarak öğrencilerin motivasyonu artırılır (E2.5, SDB1.2). Yapılan çalışmalar kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.4
Yer değiştirme hareketleri (yürüme, koşma, atlama, sıçrama, adım al sek, galop kayma, yuvarlanma, tırmanma) içinde hız değişikliği bulunan bir müzik eşliğinde örneklenir ve öğrencilerin hareketleri odaklanarak gözlemlemesi beklenir (E3.2). Öğrencilerin yer değiştirme hareketlerinin yapılışı ile ilgili gözlem yoluyla veri toplaması ve hareketlere eşlik etmesi sağlanır. Öğrencilerden öğrendikleri hareketlerden üç tanesini seçip deneyimlerinden de yararlanarak özgün çalışmalar sergilemeleri istenir (E3.3). Yaşına ve fiziksel özelliklerine uygun sportif etkinliklere katılması sağlanır (D13.2). Öğrencilerin etkinliklerde aktif rol alması, ekip çalışmalarına katılması ve bu çalışmalarda ekip arkadaşlarıyla yardımlaşması ve dostluk kurması beklenir (D3.4, SDB2.2, D4.2). Öğrencilerin sağlıklı bir yaşam sürmek için fiziksel etkinliklere katılmaları gerektiği vurgulanır (D13.2). Öğrencilere sportif faaliyetlere katılmanın fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmada önemli olduğu hatırlatılır (BEOSAB4). Yapılan çalışmalar gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.5
Bir masal ya da öyküden yararlanarak dengeleme hareketleri (eğilme, esnetme, dönmesalınım, ağırlık aktarımı, atlama-konma, başlama-durma, statik-dinamik denge, duruş, oturuş, itme, çekme) örneklenir ve öğrencilerin odaklanarak hareketleri gözlemlemesi beklenir (E3.2). Öğrencilere yaratıcı drama yöntemi kullanılarak hayvanların hareketlerini taklit edebileceği etkinlikler yaptırılır. Hareketlerin yapılışı ile ilgili veri toplaması ve hareketlere özgün fikirlerle eşlik etmesi sağlanır (E3.3). Öğrencilerden öğrendikleri
hareketleri sergilemeleri istenebilir (OB9). Öğrencilerin dengeleme hareketlerini sergiledikten sonra kendini sözlü olarak değerlendirmesi istenir (SDB1.3). Bu çalışmalar grup etkinlikleri şeklinde iş birlikli yaptırılarak öğrencilerin grup iletişimine katılması, yeni fikir ve önerilere açık olması, görev bilincine sahip olması ve girişkenliğini artırması sağlanır (SDB2.1, E3.5, D16.3, E2.3). Yapılan çalışmalar derecelendirme ölçeği kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme,
arkadaşlarını değerlendirmeleri için akran değerlendirme, bağlı oldukları grubu değerlendirmeleri için grup değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.6
Nesneleri (top, balon, sünger vb.) atma, tutma, yakalama, yuvarlama gibi hareketler örneklenerek öğrencilerin hareketleri odaklanarak gözlemlemesi beklenir (E3.2). Öğrencilerin gözlem yoluyla hareketlerin yapılışı ile ilgili veri toplaması ve hareketlere eşlik etmesi sağlanır (OB7). Öğrenciler hareketlere eşlik ederken motivasyon artırıcı geri dönütler verilerek öğrencilerin öz yansıtma becerileri desteklenir (SDB1.3). Öğrencilerden öğrendikleri hareketleri şarkı eşliğinde sergilemeleri bu sayede yeni bir duruma uyum sağlamaları beklenir (OB9, SDB3.2). Yapılan çalışmalar gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.2.1.7
Oyun ve fiziksel etkinliklere katılmanın sağlık açısından önemi ile ilgili beyin fırtınası, soru cevap tekniği gibi yöntemler kullanılarak öğrencilerin bilgi ihtiyacını fark etmesi sağlanır (E3.6, OB1). Öğrencilere fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmanın sağlıklı bir yaşam için önemli olduğu hatırlatılır (D13.2). Öğrencilere fiziksel etkinlikler yapılırken ortak kullanım alanlarında kişisel eşyalarını ve ders materyallerini korumaları, özenli kullanmaları ve başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmamaları gerektiği hatırlatılır (D17.3).
Öğrencilerden dijital kaynaklardan yararlanarak fiziksel aktivitelere katılmanın sağlık açısından önemi ile ilgili araştırma yapıp edindiği bilgileri sınıfta arkadaşlarıyla paylaşması istenebilir (OB2). Yapılan çalışmalar performans görevi verilerek değerlendirilebilir.
BOM.2.1.8
Öğrencilere sorular sorularak oyun ve fiziksel etkinliklere katılırken sağlıklarını korumak için nelere dikkat etmeleri gerektiği ile ilgili cevaplara ulaşmaları sağlanır. Sağlıklı ve dengeli beslenmenin sağlığı korumadaki önemi üzerinde durulur (OB1). Sakatlıkların önlenmesi için fiziksel etkinliklerden önce yapılan ısınma ve sonrasında yapılan soğuma çalışmalarının beden sağlığını korumadaki önemi vurgulanır. Öğrencilerin düşüncelerini özgürce ifade edebileceği ortamlar oluşturulur (E1.2, D11.2). Öğrencilere düşüncelerini ifade ederken nazik ve saygılı olması ayrıca özenli ve yapıcı bir dil kullanması gerektiği hatırlatılır (D14.1, SDB3.3). Öğrencilerin oyun ve fiziksel etkinliklere katılırken çevresindeki olası tehlikelere karşı (çarpışma, güvenli mesafede durma vb.) dikkatli olması ve bu tür durumlara karşı tedbirli davranması gerektiği vurgulanır (BEOSAB10). Yapılan çalışmalar gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme, arkadaşlarını değerlendirmeleri için akran değerlendirme formu
kullanılabilir.
Isınma ve hazırlık çalışmaları zorluk seviyesi artırılarak farklı çeviklik ve kuvvet egzersizleri ile zenginleştirilebilir. Çeşitli ekipmanlar kullanılarak ısınma ve hazırlık çalışmaları oyunlaştırılarak verilebilir. Ekipmanlar yardımıyla parkurlar kurularak ısınma ve hazırlık çalışmalarını içeren etkinlikler düzenlenebilir. Zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamları öğrencilerin farklı öğrenme stillerine göre bireysel ve iş birlikli çalışmalara katkı sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Bununla birlikte okul dışı öğrenme ortamları da sürece dâhil edilebilir. Öğrencilerin rahat bir pozisyonda oturması sağlanarak ellerini karınlarına koymaları ve derin nefes alıp vererek karınlarının nasıl şişip indiğini gözlemlemeleri istenebilir. Nefes çalışmalarının odaklanma, beden farkındalığını artırma, rahatlama ve stresi yönetmedeki önemi vurgulanabilir. İşaretler yoluyla alan farkındalığını artırmak için bu çalışmaların kullanıldığı spor ve sanat
dallarıyla ilgili görsel ve dijital materyaller kullanılarak ileri düzey çalışmaları görmesi sağlanabilir. Öğrencilere komutlar verilerek komuta uygun alana geçmesi beklenebilir. Komutlar giderek hızlandırılarak hızlı düşünme ve karar verme becerisi geliştirilebilir.
Yer değiştirme hareketleri; yan yürüme ve koşma, komutlarla öne, arkaya, sağa ve sola atlama ve zıplama gibi çalışmalarla karmaşıklaştırılarak zenginleştirilebilir. Denge hareketleri denge tahtası kullanılarak (yumuşak zemin, minder vb. malzemelerle güvenlik önlemleri alınarak) yapılabilir. Tek ayak üzerinde dururken diğer ayağı öne ve arkaya uzatarak öğrencilerin dengeleme hareketleri geliştirilebilir. İşaretler yoluyla parkur hazırlanıp nesneyle parkurda hareket etme becerisinin karmaşıklaştırılarak geliştirilmesi sağlanabilir. Öğrencilere bağışıklık sistemi hakkında, fiziksel etkinliklere katılmanın vücudu hastalıklara karşı dirençli hâle getirdiği ve bağışıklığı güçlendirdiği ile ilgili bilgiler verilerek dijital kaynaklardan içerikler izletilip farklı fikirler geliştirmesi sağlanabilir. Oyun ve fiziksel etkinliklere katılırken sağlığını korumak için dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili ısınma ve soğuma çalışmalarının, yeterli su tüketiminin, güvenlik kuralları ve nefes egzersizlerinin önemi üzerinde durulabilir.
Isınma ve hazırlık çalışmalarını desteklemek için hareketlerin hızı düşürülebilir. Öğrencilere ısınma ve hazırlık çalışmalarına ilişkin kartlar, büyük resimler, semboller vb. gösterilerek öğrencilerin bu adımları takip etmeleri sağlanabilir. Öğrencilerin birbirlerini gözlemleyerek ısınma ve hazırlık çalışmalarını doğru yapmaları sağlanabilir. Nefes çalışmaları somut örnekler verilerek (nefes alırken çiçek koklama, nefes verirken mum üfleme vb.) oyunlaştırılabilir. Somut örnekler öğrencilerin nefes tekniklerini öğrenmesine katkı sağlayabilir. Öğrencilere alan farkındalığı kazandırmak için içerik küçük parçalara bölünerek tek tek ve kendi hızında yapması sağlanabilir. Öğrenme süreci oyunlaştırılarak öğrencilerin motivasyonu artırılabilir. Akran öğretimi sağlanarak çalışmalar desteklenebilir.
Yer değiştirme ve dengeleme hareketleri ile nesne kontrolü gerektiren hareketler uygulanırken hareketler basitten karmaşığa olacak şekilde düzenlenerek öğrencilerin kendi öğrenme hızlarında ilerlemelerine olanak sağlanabilir. Öğrencilerden öğrendikleri hareketleri tek tek göstermesi istenebilir. Hareketler desteklenerek yaptırılabilir. Akran geri bildirimi ve iş birlikli öğrenme fırsatları sunularak öğrencilerin birbirlerinden öğrenmeleri sağlanabilir. Oyun ve fiziksel etkinliklerin sağlık açısından önemine ilişkin görsel ve dijital materyaller kullanılabilir. Oyun ve fiziksel etkinliklerin önemi ile ilgili bilgiler öyküleştirilerek verilebilir. Fiziksel aktivite ve sağlıklı yaşam ile ilgili sorular sorulup, cevaplara ilişkin ipuçları verilerek doğru bilgilere ulaşılması sağlanabilir.


