2. TEMA: RİTİM VE DANS
SAB12. Müziksel Yaratıcılık, SAB13. Müziksel Hareket
KB2.20. Sentezleme
E2.3. Girişkenlik, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.6. Analitiklik, E3.10. Eleştirel Bakma
SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği
D3. Çalışkanlık, D8. Mahremiyet, D10. Mütevazılık, D16. Sorumluluk, D17. Tasarruf
OB2. Dijital Okuryazarlık, OB9. Sanat Okuryazarlığı
BOM.7.2.1. Dinlediği veya söylediği müziklere ritim çalgıları ile eşlik edebilme
a) Dinlediği veya söylediği müziklerin vuruşlarını belirler.
b) Dinlediği veya söylediği müziklere eşlik edeceği ritim kalıbını seçer.
c) Seçtiği ritim kalıbıyla dinlediği veya söylediği müziklere ritim çalgılarıyla eşlik eder.
BOM.7.2.2. Farklı ritmik yapıdaki ezgilere uygun hareketler sergileyebilme
a) 7/8’lik ve 9/8’lik ezgilere uygun hareketler belirler.
b) 7/8’lik ve 9/8’lik ezgilere uygun hareketler sergiler.
BOM.7.2.3. Seçtiği müzikle uyumlu özgün bir koreografi oluşturabilme
a) Koreografi oluştururken kullanacağı müziği ve müziğe uygun hareketleri belirler.
b) Kullanacağı müzik, hareketler ve sahne arasında ilişki kurar.
c) Kullanacağı müziğe uygun hareketlerle özgün bir koreografi oluşturarak sahneler.
Hareket
Koreografi
Ritim
aksak ritim, koreografi, ritim çalgısı, ritim kalıbı
Öğrenme çıktıları; performans görevi, öz değerlendirme formu ve grup değerlendirme formu kullanılarak ölçülebilir. Öğrencilere farklı ritmik yapıdaki ezgilere uygun hareketler sergileyebileceği ve ritim çalgıları ile yaptığı çalışmalarla ilgili performans görevi verilebilir. Verilen performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmesi için öz değerlendirme formu, birbirlerini değerlendirmeleri için akran değerlendirme formu kullanılabilir
.
Öğrencilerin 6/8’lik ve 7/8’lik müziklere ritim çalgıları ile eşlik edebildiği, 6/8’lik ve 7/8’lik ezgilere uygun hareketler sergileyebildiği ve müziklerdeki farklı bölümleri dansa dönüştürebildiği kabul edilir.
Öğrencilerin 6/8’lik ve 7/8’lik müziklere ritim çalgıları ile eşlik edebildiği, 6/8’lik ve 7/8’lik ezgilere uygun hareketler sergileyebildiği gözlemlenebilir. Öğrencilere koreografi kavramıyla ilgili sorular sorulabilir.
Öğrencilere aksak ritimli şarkı veya türkülerin vuruşlarını belirlerken ve bu şarkı veya türkülere hareket oluştururken nelere dikkat edilmesi gerektiği ile ilgili sorulabilir. Öğrencilerin katıldıkları dans etkinlikleri ve bu dans etkinliklerinde sahnelemesinde dikkatlerini çeken unsurları açıklamaları istenebilir.
BOM.7.2.1
Öğrencilere 7/8’lik şarkı veya türküler dinletilir. Öğrencilerin 7/8’lik şarkı veya türkülere alkışla eşlik etmesi ve müziklerin vuruşlarını odaklanarak belirlemesi sağlanır (E3.2). Öğrencilerden 7/8’lik bir şarkı veya türkü seçmesi ve bu şarkı veya türküye uygun ritim kalıpları oluşturması istenir (E3.3). Öğrencilerin oluşturdukları ritim kalıplarından birini seçmesi sağlanır. Öğrencilere şarkılara ritim çalgılarıyla eşlik ederken bazı vuruşların kuvvetli, bazı vuruşların hafif yapılmasının anlatımı kuvvetlendirebileceği hatırlatılır. Öğrencilerden yapılacak çalışma için bir ritim çalgısı seçmesi istenir. Öğrencilerin seçtikleri 7/8’lik şarkı veya türküyü söylerken seçtikleri ritim çalgısı ve ritim kalıbıyla şarkı veya türküye eşlik etmesi beklenir. Öğrencilerin kendi çalışmalarını değerlendirmeleri istenir (SDB1.3). Öğrencilere ritim çalışmaları yapılırken ortak kullanım alanlarında ritim çalgılarını ve ders materyallerini korumaları ve özenli kullanmaları, bedensel ve mekânsal mahremiyetlerine dikkat etmeleri ve başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmamaları gerektiği hatırlatılır (D17.3, D8.4). Öğrencilerin hazırladıkları çalışmaları belirli gün ve haftalar ile ilgili etkinliklerde sergilemeleri sağlanır (OB9). Öğrencilere ritim çalgılarıyla yapacakları performans görevi verilebilir.
BOM.7.2.2
Öğrencilerin dijital kaynaklardan yararlanarak daha önce öğrendikleri 7/8’lik ve 9/8’lik şarkı veya türküleri listelemesi sağlanır (OB2). Öğrencilerin gruplara ayrılması istenir (SDB2.2). Grupların 7/8’lik ve 9/8’lik şarkı veya türkülerden birini seçmesi beklenir. Seçilen şarkının veya türkünün içselleştirilmesi ve 3 zamanlı vuruşlarının belirlenmesi için farklı etkinlikler yaptırılır. Gruplardan seçtikleri şarkı ya da türküye uygun hareketler belirlemeleri istenir. Gruplara seçtikleri şarkı veya türküye uygun hareketler belirlerken jest ve mimiklerini kullanmanın anlatımı kuvvetlendirebileceği hatırlatılır. Grupların seçilen şarkı veya türküye hareket oluştururken jest ve mimiklerini de kullanmaları beklenir. Grupların hazırladıkları çalışmaları sergilemeleri sağlanır (OB9). Öğrencilere grup çalışmalarında iş birliği içinde çalışmaları gerektiği vurgulanarak tüm öğrencilerin grup iletişimine katılması, yeni fikir ve önerilere açık olması, görev bilincine sahip olması ve girişkenliğini arttırması sağlanır (SDB2.2, SDB2.1, D3.4, E3.5, D10.1, D16.3, E2.3). Öğrencilere farklı ritmik yapıdaki ezgilere uygun hareketler sergileyeceği performans görevi verilebilir. Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.
BOM.7.2.3
Öğrencilere dijital kaynaklardan yararlanılarak farklı koreografiler izletilebilir. Öğrencilerin izlediği videoların ardından soru cevap tekniği kullanılarak koreografi ve sahne ile ilgili edindiği bilgileri paylaşması sağlanır. Öğrencilere büyük sahnelerde daha geniş yayılımlar ve büyük adımlar, küçük sahnelerde daha dar yayılımlar ve küçük adımlar kullanılabileceği bilgisi verilir. Öğrencilerin gruplara ayrılması istenir (SDB2.2, D3.4?kod=D3.4). Grupların koreografilerinde kullanacakları hareketleri ve adımları tartışarak belirlemeleri beklenir (E3.6). Öğrencilerin koreografi oluştururken seçtikleri müzik, müziğe uygun hareketler ve sahnenin genişliği arasında ilişki kurması istenir (E3.10). Koreografi oluşturulurken kullanılacak sahnenin büyüklüğünün hareketlerin ve müziğin tekrarında önemli olabileceği vurgulanır. Büyük sahnelerde hareketlerin ve müzik bölümlerinin tekrar ettirilmesi, küçük sahnelerde hareketlerin daha küçük, adımların daha kısa yapılması gerektiği söylenir. Bu bilgilerden yola çıkarak grupların seçtikleri müzik ve hareketlerle sahne ölçülerine uygun özgün bir koreografi oluşturmaları beklenir (E3.3). Grupların koreografilerini sergileyebilecekleri ortamlar oluşturulur (OB9). Öğrencilere grup çalışmalarında iş birliği içinde çalışmaları gerektiği vurgulanarak tüm öğrencilerin grup iletişimine katılması, yeni fikir ve önerilere açık olması, görev bilincine sahip olması ve girişkenliğini artırması sağlanır (SDB2.2, SDB2.1, E3.5, D16.3, E2.3). Koreografiler sergilenirken uygun kostüm ve dekordan yararlanılması hatırlatılır. Hazırlanan koreografiler belirli gün ve haftalarla ilgili etkinliklerde de sergilenir. Yapılan çalışmalar grup değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerden Türk müziğinde kullanılan aksak ritimleri araştırmaları ve bu çalışmaları sınıfta sunmaları istenebilir. Öğrencilere grup çalışmaları yaptırılarak uyumlu hareket edilmesi istenebilir. Öğrencilerin farklı materyaller kullanılarak yapılan ritim çalışmaları ile ilgili dijital kaynaklardan araştırma yapıp sunması sağlanabilir. Öğrencilerden farklı kültürlerin ritmik yapılarını ve bu kültürlerin danslarını araştırmaları istenebilir. Araştırma sonuçlarını arkadaşlarıyla paylaşmaları ve bu ritimlere uygun hareketler oluşturarak oluşturdukları sergilemeleri sağlanabilir. Öğrencilerden koreografinin kullanıldığı alanları, koreoloji kavramını dijital kaynakları kullanarak araştırmaları ve bu araştırma sonuçlarını sunmaları istenebilir.
Öğrencilerin 7/8’lik aksak ritmi kavramaları için yavaş hızda bir şarkı veya türkü seçilerek bu şarkı veya türküye alkışla ve sayarak eşlik etmeleri sağlanabilir. Şarkı ve türkülerdeki 3 zamanlı vuruşlar için aynı hareketler kullanılabilir. Öğrencilere 7/8’lik ve 9/8’lik ölçüler basit bir şekilde anlatılarak ritmi anlamalarına yardımcı olunabilir. Ritmi kavramaları için ritme uygun yürüme çalışmaları yaptırılabilir. Öğrencilerin 7/8’lik ve 9/8’lik bir şarkı veya türküye tek bir hareketle eşlik etmeleri sağlanabilir. Çalışma için yavaş tempolu bir şarkı ya da türkü seçilebilir. Öğrencilere yavaş tempolu bir şarkı verilerek önce şarkı veya türkünün ritmini ve hızını kavrayabilecekleri tempo tutma, ritme uygun yürüme gibi etkinlikler düzenlenebilir. Öğrencilere şarkı ya da türkünün bazı bölümlerinde serbest hareketler yapmaları söylenerek yaratıcılıkları geliştirilebilir. Öğrencilerin koreografilerini sergilemeden önce müzik eşliğinde daha fazla tekrar yapmaları sağlanabilir.


