5. ÜNİTE: MIKNATISI KEŞFEDİYORUM

FBAB10. Tümevarımsal Akıl Yürütme, FBAB3. Bilimsel Gözleme Dayalı Tahmin, FBAB13. Bilimsel Sorgulama

-

E1.2. Bağımsızlık, E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik) E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.3. Yaratıcılık, E3.4. Gerçeği Arama, E3.6. Analitik Düşünme, E3.8. Soru Sorma, E3.10. Eleştirel Bakma

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D12. Sabır, D14. Saygı

OB7. Veri Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığ

FB.4.5.1. Mıknatısın kutupları ve birbirleriyle etkileşimleri ile ilgili tümevarımsal akıl yürütebilme
a) Mıknatıs çeşitlerinin kutupları ve birbiriyle etkileşimleri ile ilgili örüntü bulur.
b) Mıknatısın kutupları ve birbiriyle etkileşimleri ile ilgili genelleme yapar.

FB.4.5.2. Mıknatısın etki ettiği maddelere ilişkin bilimsel gözleme dayalı tahmin yapabilme
a) Mıknatısın etki ettiği maddelere ilişkin ön bilgi ve deneyimlerine dayanarak önerme oluşturur.
b) Mıknatısın etki ettiği maddelere ilişkin gözleme dayalı önermeleri karşılaştırır.
c) Mıknatısın etki ettiği maddelere ilişkin tahminlerini temellendirmek için gözlem
verilerinden sonuç çıkarır.
ç) Mıknatısın etki ettiği maddelerle ilgili gözlemlenmemiş duruma ilişkin tahminde
bulunur.
d) Tahminlerin geçerliğini sorgular.

FB.4.5.3. Mıknatısın kullanım alanlarına yönelik bilimsel sorgulama yapabilme
a) Mıknatısın kullanım alanlarına yönelik bir soru veya problem tanımlar.
b) Sorusunu/problemini cevaplamada kullanabileceği bir model geliştirir.
c) Modelini oluşturmaya yönelik araştırma planlayarak gerçekleştirir.
ç) Oluşturduğu modele ilişkin verileri analiz ederek yorumlar.
d) Oluşturduğu modelle ilgili sorunlara ilişkin kanıta dayalı açıklama yaparak çözüm üretir.
e) Oluşturduğu modeli değerlendirerek paylaşır

Mıknatısın Kutupları ve Etkileşimleri
Mıknatısın Etki Ettiği Maddeler
Mıknatısın Kullanım Alanları

mıknatıs, kutup, itme, çekme

Öğrenme çıktılarının değerlendirilmesinde grup çalışması değerlendirme formu, çalışma yaprağı, öz değerlendirme formu, performans görevi ve öğrenci ürün dosyası kullanılabilir. Mıknatısı keşfetmeye yönelik süreç, grup çalışması değerlendirme formu ile değerlendirilebilir. Malzemelerden hangilerinin mıknatıs tarafından çekilip hangilerinin çekilmeyeceğini tahmin etmeleri için çalışma yaprağı kullanılabilir. Öğrencilerin mıknatısın kullanım alanlarına yönelik ürün tasarlama sürecinde öz değerlendirme formu kullanılabilir. Hazırlanan model (araç, oyuncak, oyun vb.) performans görevi olarak verilebilir. Tüm bu çalışmalar öğrencinin ürün dosyasına eklenebilir.

Öğrencilerin karışımları ayırma konusunda mıknatısı kullanığı kabul edilmektedir.

Öğrencilere geçmiş öğrenme yaşantılarından ve günlük hayattan mıknatısla ilgili neler bildikleri sorulabilir.

Öğrencilerden yere dağılan çok sayıda ataşı en hızlı şekilde nasıl toplayabilecekleri konusunda fikir yürütmeleri istenebilir.

FB.4.5.1.
Öğretmen tarafından sınıfa getirilen mıknatıs çeşitlerini (at nalı, çubuk, U, halka mıknatıs) öğrencilerin grup çalışması ile incelemeleri istenir (SDB2.1). İnceleme esnasında mıknatıs çeşitlerine yönelik merak ettiklerini sormaları için fırsat tanınır (E3.8). Mıknatıs çeşitlerini karşılaştırarak mıknatıslarda iki kutup olduğu örüntüsünü bulmaları sağlanır(KB2.7). Öğrencilerden çeşitli mıknatısların kutupları arasındaki etkileşimi mıknatısları birbirine yaklaştırma yoluyla gözlemlemeleri ve gözlem sonuçlarını not etmeleri istenir. Bu süreçte iş birlikli çalışmaları sağlanabilir (KB2.2,SDB2.2). Öğrenciler, mıknatısın kutupları arasındaki itme çekme ilişkisini keşfetmeye yönelik uygulama yapmaya yönlendirilebilir (SDB1.2). Aynı kutupların birbirini ittiği, farklı kutupların birbirini çektiği genellemesine ulaşmaları desteklenir (KB2.9). Öğrencilerden mıknatısın kutuplarını ve birbirlerini itme çekme durumlarını canlandırmaları istenerek eğlenerek öğrenmeleri sağlanır (E2.5,D3.4,D14.1,OB9). Mıknatısa yönelik çalışmalar grup çalışması değerlendirme formu ile değerlendirilebilir. 

FB.4.5.2.
Öğrencilerden mıknatısın neleri çekebileceği ile ilgili tahminlerini ifade etmeleri istenebilir (SDB1.1). Öğrencilerin günlük yaşamdaki bilgilerini ve deneyimlerini gözden geçirerek veya verdikleri cevaplar doğrultusunda mıknatısın hangi tür maddeleri çekip çekmediği hakkında önerme oluşturmaları sağlanır (SDB1.2). Öğretmen tarafından farklı maddeler (demir, nikel, kobalt; kâğıt, plastik madde vb.) sınıfa getirilir ve gözlem yaptırılır. Gözlem sonuçları
çalışma yaprağına kaydedilebilir. Kendisinin ve arkadaşlarının mıknatısın etki ettiği maddelere ilişkin gözleme dayalı önermelerini karşılaştırmaları sağlanır (KB2.7,SDB1.2,E3.4). Öğrenciler grupla çalışma becerisi göstermeleri, etkinliklerde sorumluluklarını yerine getirmeleri için yönlendirilir (D3.4). Öğrencilerin tahminlerini temellendirmek için gözlem verilerine dayanmaları sağlanır. Böylece yapısında demir, nikel ve kobalt olan madde ve cisimleri mıknatısın çekme özelliği gösterdiği sonucunu çıkarmaları beklenir (SDB1.2,D3.3,KB2.9). Öğrencilerden gözlemlenmemiş durumlara ilişkin günlük yaşamda sıklıkla karşılaştıkları ütü, buzdolabı, kalorifer peteği, bahçe korkulukları vb. eşyaları mıknatısın çekip çekmeyeceğine yönelik tahminde bulunmaları istenir (KB2.10,SDB1.2,SDB3.3). Öğrencilerin tahminlerinin geçerliliğini veriye ve kanıta dayalı olarak sorgulamaları sağlanır (E3.10). Öğrencilerin tahminlerinin geçerliliği çalışma yaprağı ile değerlendirilebilir.

FB.4.5.3.
Öğrencilere “Evlerde mıknatıs ne amaçla kullanılır?” gibi sorular yöneltilerek mıknatısın kullanım alanları ile ilgili bağlantı kurmaları sağlanabilir. Mıknatıs kullanılarak çözülebilecek bir soru veya problemi grup çalışması ile tanımlamaları istenir (SDB1.2,OB7). Bu soru veya problem mıknatısın farklı bir amaçla kullanılması ile ilgili olabilir. Öğrenciler araç, oyuncak veya oyun tasarlamak gibi bir amaca yönelik soru veya problem düşünmeleri konusunda
desteklenebilir. Belirlenen soru veya problemi cevaplamada mıknatısın kullanıldığı bir model tasarımı geliştirmeleri istenir. Düşündükleri model tasarımını kâğıt üzerinde ya da dijital ortamda çizerek göstermeleri istenir (SDB1.2, OB9). Model geliştirme sürecinde öğrenciler yaratıcılıklarını kullanmaları için teşvik edilebilir (E3.3). Öğrencilerden tasarlayacakları modele ilişkin bir araştırma planlayarak bunu gerçekleştirmeleri istenir. “Daha önce böyle bir model yapılmış mı? Hangi malzemeler kullanılarak yapılmış? Modelin çevreye etkisi nedir? Mıknatısın bu modeldeki işlevi nedir?” gibi sorular sorularak araştırmaları yönlendirilebilir (E3.8). Öğrenciler araştırma ve fikirleri üzerinde düşünerek birlikte tasarladıkları modellerini oluşturmaları için yönlendirilir (SDB2.2). Modelin çalışıp çalışmadığına yönelik verileri analiz etmeleri ve yorumlamaları istenir (SDB1.2,E3.6). Model çalışmıyorsa yöntem, malzemeler vb. gözden geçirilir. Öğrenciler, sorun odaklı değil çözüm odaklı düşünmeleri, bu durumu öğrenme fırsatı olarak görmeleri ve yeniden deneme azmi göstermeleri için yönlendirilir (SDB3.2,D12.1,D3.1). Öğrencilerin modelle ilgili sorunlara kanıta dayalı açıklama yaparak çözüm üretmeleri desteklenir (SDB3.3). Modellerini değerlendirerek arkadaşları ile paylaşmaları sağlanır. Model oluşturma ve modeli sunma aşamalarında öğrencilerin amaca uygun seçimler yapabilmeleri, planlama ve yürütme becerilerini kullanabilmeleri teşvik edilebilir (E1.2,E1.4,E1.5). Öğrencilerin model ve sunumlarını
değerlendirmek için öz değerlendirme formu ile birlikte analitik veya bütüncül dereceli puanlama anahtarı kullanılabilir. Günlük yaşantıda, tıpta, eğitimde, atık yönetiminde ve güvenlik uygulamalarında mıknatısın kullanımına ilişkin bilgi verilebilir. Öğrencilerin çalışmaları öğrenci ürün dosyasına eklenebilir. 

Mıknatısların etkileyici ve ilgi çekici özelliklerini sergileyen bilim gösterileri hazırlamaları ve düzenlemeleri için yönlendirilebilir. Bilim insanlarının mıknatıslarla ilgili çalışmaları hakkında araştırma yapmaları ve bunu arkadaşlarına sunmaları istenebilir. Mıknatıs kullanarak görsel sanatlar, sosyal bilgiler, çevre eğitimi, tıp alanları ile bağlantı
kurmaları istenebilir. Örneğin sanatsal tasarım veya el işi projeleri (mıknatıslı takı yapımı, mıknatıslı resim çerçeveleri veya buzdolabı mıknatısları vb.) yaptırılabilir. Mıknatısın kullanımı ile ilgili çevre dostu teknolojilerde, tıpta, eğitimde, atık yönetiminde ve güvenlik uygulamalarında sosyal farkındalık uygulamaları yapmaları desteklenebilir. Mıknatısın yeni kullanım alanlarına yönelik modeli dijital ortamda hazırlayabilir. Tasarım dijital ortamda hazırlanıyorsa ürünün sorunu çözmeye yönelik özelliklerinin ne olacağını açıklamaları istenebilir.

Mıknatısların kutupları ile ilgili basit ve eğlenceli oyunlar düzenlenebilir. Örneğin mıknatıslarla yapılan bir labirent oyunu veya mıknatısların yardımıyla yapılan bir balık tutma oyunu olabilir.

Mıknatısın etki ettiği maddelere yönelik uygulama çalışmaları yapılabilir.

Mıknatısın kullanım alanları ile ilgili basılı ya da dijital kaynaklardan yararlanılabilir.

Ünite içerikleri sesli metin ya da video ile desteklenebilir.
Mıknatısın kutuplarının etkileşimi ile ilgili drama (rol oynama) yöntemi kullanılabilir.

Bilgi türüne uygun öğrenmeyi kolaylaştıracak şematik düzenleyiciler sunulabilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.