4. ÜNİTE: PEYGAMBER KISSALARI

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (5.Sınıf)

Bu ünitenin teması Kur’an ve peygamberdir. Ünitede peygamber kıssaları ele alınmaktadır. Öğrencilerin peygamberlik hakkında akıl yürütmeleri; Hz. Nuh, Hz. İbrahim, Hz. Musa ve Hz. İsa’nın kıssalarını sentezlemeleri amaçlanmaktadır. Kureyş suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlamaları amaçlanmaktadır.

Ders Saati

Alan Becerileri

Kavramsal Beceriler

KB2.14. Yorumlama, KB2.16.2. Tümdengelime Dayalı Akıl Yürütme, KB2.20. Sentezleme

Eğilimler

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.4. Gerçeği Arama

Programlar Arası Bileşenler

Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

Değerler

D3. Çalışkanlık, D11. Özgürlük, D12. Sabır, D16. Sorumluluk

Okuryazarlık Becerileri

OB2. Dijital Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler

Beceriler Arası İlişkiler

Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

DKAB.5.4.1. Peygamberlik hakkında akıl yürütebilme
a) Peygamberlerin görevlerini araştırır.
b) Peygamberlerin görevleri ile örnek olmaları arasında parça - bütün ilişkisi kurar.
c) Peygamberlerin görevleriyle ilgili çıkarım yapar.

DKAB.5.4.2. Peygamber kıssalarında verilen öğütleri sentezleyebilme
a) Peygamber kıssalarında verilen öğütleri inceler.
b) Peygamber kıssalarında verilen öğütler arasında ilişki kurar.
c) Peygamber kıssalarında verilen öğütleri birleştirerek bunlar hakkında özgün bir bütün oluşturur.

DKAB.5.4.3. Kureyş suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Kureyş suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Kureyş suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı bir hâle getirir.
c) Kureyş suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.

İçerik Çerçevesi

Allah’ın Elçileri: Peygamberler
Kur’an-ı Kerim’den Öğütler: Peygamber Kıssaları
Bir Sure Öğreniyorum: Kureyş Suresi

Anahtar Kavramlar

davet, ülülazm

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.

Performans Görevi: Peygamberler ve peygamberlerin görevleriyle ilgili farklı metinler okunarak ilkeler çıkarılabilir. Peygamber kıssaları ile ilgili çalışma yaprağı hazırlanabilir. Kureyş suresi ve bu surenin anlamıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri, ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.

Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları

Temel Kabuller

Öğrencilerin Kuran-ı Kerim’de peygamber kıssalarına yer verildiğini bildikleri kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerin peygamber kıssalarıyla ilgili hazır bulunuşluklarını tespit etmek üzere hangi peygamberler hakkında bilgi sahibi oldukları sorulur.

Köprü Kurma

Geçmişte yaşamış insanların ve peygamberlerin hayatlarından ders çıkarılması bağlamında peygamber kıssalarıyla günümüzdeki örnekler arasında bağlantı kurulur.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

DKAB.5.4.1
Peygamberlere duyulan ihtiyacı fark etmeleri için öğrencilere “Allah (cc) peygamber göndermeseydi ne olurdu?” sorusu sorulur. Verilen cevaplardan hareketle peygamberlere niçin ihtiyaç duyulduğu açıklanır. Peygamberlerin, Allah’ın (cc) mesajlarını insanlara iletmek için gönderilen elçiler olduğu fark ettirilir. Peygamberlerin görevlerinin neler olabileceği sorularak beyin fırtınası yaptırılır ve öğrencilerden gerçeği bulma arzusuyla (E3.4) bilgilerini gözden geçirerek cevap vermeleri istenir. Verilen cevaplar doğrultusunda peygamberlerin görevleri belirlenir. Peygamberlerin görevleri ile örnek olmaları arasında ilişki kurulur. Peygamberlerin hangi konularda insanlara örnek olduğu ayrıntıya girilmeden açıklanır. Konuyla ilgili ayet veya hadislere yer verilir. Dünya ve ahiret mutluluğu için peygamberleri örnek almanın gerekliliğine değinilir. Öğrencilerden peygamberlerin niçin gönderildiğiyle ilgili çıkarım yapması istenir. Öğrencilerin çıkarımlarını kısa ve akılda kalıcı cümleler ile ifade etmeleri ve kaydetmeleri sağlanır.

DKAB.5.4.2
Öğrencilere “kıssadan hisse çıkarmak” tabirinin anlamı açıklanarak Kuran’daki peygamber kıssalarına dikkat çekilir. Kıssaların amacına kısaca değinilir. Davet kavramı açıklanarak kıssaların konusunun peygamberlerin İslam’a daveti olduğu vurgulanır. Tevhit mücadelesi esnasında gösterdikleri sabır nedeniyle Kuran’da övülen ülülazm peygamberlere değinilir. Hz. Nuh kıssası Yunus, Hud ve Nuh surelerindeki ilgili ayetler kapsamında; Hz. İbrahim kıssası Enbiya suresi çerçevesinde; Hz. Musa kıssası Araf, Taha ve Kasas surelerindeki ayetler bağlamında; Hz. İsa kıssası Al-i İmran, Maide ve Meryem surelerindeki ilgili ayetlerle ilişkilendirilerek öğrenci seviyesine uygun şekilde ele alınır. Bu kıssalardan çıkarılabilecek öğütler belirlenir. Peygamberlerin tevhide daveti, gösterdiği mucizeler, yaşadığı zorluklar, gönderildiği toplumlara yaptığı uyarılar bakımından kıssalar arasında ilişki kurulur. Hz. Nuh’un tevhit mücadelesindeki azim ve kararlılığına (D3.1); Hz. İbrahim’in içinde yaşadığı toplumu tevhide daveti esnasında gösterdiği cesaret ve kararlılığına (D11.1, D11.2); Hz. Musa’nın bir peygamber ve lider olarak görevini özveriyle yerine getirmesine (D16.3) ve Hz. İsa’nın toplumunu doğru yola davet ederken gösterdiği sabır ve sebata (D12.3) dikkat çekilir. Ayet ve hadislerden hareketle Hz. Meryem’in ahlaki yönüne değinilir. Öğrencilerin kıssalardaki öğüt ve değerleri dikkate alarak bir hikâye yazması veya afiş, poster gibi içerikler hazırlaması sağlanır.

DKAB.5.4.3
Öğrencilere “Kureyş suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Hz. Muhammed’in (sav) mensup olduğu kabilenin surede ismi geçen Kureyş kabilesi olduğuna dikkat çekilir. Kureyş hakkında ayrıntıya girilmeden bilgi verilir. Kureyş suresinin nerelerde okunduğuna değinilir ve içerdiği mesajlar açıklanır. Kureyş suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki- Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Kureyş suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir. Surenin anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak sure değerlendirilebilir. Öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Kureyş suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.

Farklılaştırma

Zenginleştirme

Öğrencilerden seçtiği bir peygamber kıssasını gerekli unsurları ekleyerek çocuk kitabına dönüştürmesi istenebilir.

Destekleme

Derste anlatılan her bir peygamber kıssası için kıssada öne çıkan bir olayın resmedildiği görseller hazırlanır. Öğrencilerin görselle ilgili peygamber kıssasını eşleştirmesi istenebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.