4. ÜNİTE: BEŞERÎ SİSTEMLER VE SÜREÇLER

Bu ünitede kültür-mekân etkileşiminin sorgulanabilmesi ve farklı mekânların kültürel peyzajlarının sürdürülebilirlik açısından karşılaştırılabilmesi amaçlanmaktadır.
Ders Saati
16
Alan Becerileri

SBAB7. Mekânsal Düşünme (SBAB7.4. Mekânları Karşılaştırma), SBAB8. Coğrafi Sorgulama

Kavramsal Beceriler

-

Eğilimler

E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma, D19. Vatanseverlik

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

Değerler

D7. Estetik, D18. Temizlik, D19. Vatanseverlik

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB8. Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı

Disiplinler Arası İlişkiler
Edebiyat, Sosyoloji, Tarih
Beceriler Arası İlişkiler
KB3.1. Karar Verme, SBAB7. Mekânsal Düşünme
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

COĞ.12.4.1. Kültür-mekân etkileşimini coğrafi açıdan sorgulayabilme
a) Kültür-mekân etkileşimiyle ilgili sorular sorar.
b) Kültür-mekân etkileşimiyle ilgili bilgi toplar.
c) Kültür-mekân etkileşimiyle ilgili topladığı bilgileri düzenler.
ç) Kültür-mekân etkileşimiyle ilgili düzenlediği bilgileri çözümler.
d) Kültür-mekân etkileşimiyle ilgili çözümlediği bilgilerden sonuçlar çıkarır ve bu sonuçları paylaşır.

COĞ.12.4.2. Kültürel peyzajı sürdürülebilirlik açısından karşılaştırabilme
a) Farklı kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerin mekânsal koşulları ve sürdürülebilirlik ölçütlerini tanımlar.
b) Farklı kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütleriyle ilgili benzerliklerini listeler.
c) Farklı kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütleriyle ilgili farklılıklarını listeler.

İçerik Çerçevesi

Kültür-Mekân Etkileşimi
Kültürel Peyzaj ve Sürdürülebilirlik

Anahtar Kavramlar

değişim, jeokültür, kültür, kültürel peyzaj, mekân, sürdürülebilirlik

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; karşılaştırma tablosu, öz değerlendirme formu, açık uçlu sorular, performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.

Performans görevi olarak öğrencilerden sürdürülebilir yerleşmelerin doğal çevrenin korunmasındaki rolüyle ilgili sunum, broşür, rapor vb. ürünler hazırlamaları istenebilir. Performans görevi; soru sorma, bilgi toplama, bilgileri düzenlenme, içerik ve sunum hazırlama ölçütlerine göre değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin yerleşme, kültür, yerleşme yeri seçimi, yerleşmelerin gelişimi ve fonksiyonları ile ilgili bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilere yerleşme, kültür, yerleşmelerde yer seçimi, yerleşmelerin gelişimi ve fonksiyonlarına ilişkin düşüncelerini ifade etmeleri için çeşitli sorular sorulabilir.

Köprü Kurma

Yaşanılan yerleşmenin kültürel peyzajında yer alan doğal ve beşerî unsurlar (yeryüzü şekilleri, anıtlar, yapılar vb. semboller); uydu görüntüleri, hava fotoğrafları, fotoğraflar, haritalar vb. araçlar üzerinden incelenir. İnceleme sonuçlarına dayalı olarak bu unsurların mekânı algılamadaki işlevsel yönleri, yerleşmenin kültürel peyzajında etkili olan doğal çevre unsurları ve insanın bu çevrede oluşturduğu izler yorumlanabilir.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

COĞ.12.4.1.
Kültür-mekân etkileşimine yönelik sorular oluşturulur. Türkiye ve dünyadan farklı yerleşme örnekleri üzerinden bu etkileşime neden olan coğrafi faktörlerle ilgili bilgi toplanır. Toplanan bilgiler düzenlenerek çözümlenir (OB1, E3.7, E3.8). Çözümlenen bilgilerden elde edilen sonuçlar paylaşılır. Örnek yerleşmeler üzerinden doğal çevre-insan arasındaki ilişki ve bu ilişkiye bağlı olarak ortaya çıkan kültürel peyzajın zamansal değişimine yönelik, iş birlikli çalışma yöntemiyle hazırlanan tarih şeridi sınıfta sergilenebilir (OB5). Örnek yerleşmeler, kültürel peyzajdaki benzerlik ve farklılıklar; karşılaştırma tablosuyla listelenerek karşılaştırılabilir, öğrencilere geri bildirim verilebilir (SDB2.2). Öğrencilerde kültürel miras alanlarının ve doğal çevrenin korunmasına yönelik bilinç oluşturmak için kısa video/belgesel ve sonrasında öğrencilerden konuyla ilgili duygu ve düşüncülerini ifade etmeleri istenebilir (D7.3,D19.3,SDB1.1,SDB2.1,SDB2.3). Öğrenmeler, öz değerlendirme formuyla değerlendirilebilir ve öğrencilere geri bildirim verilir (SDB1.2).

COĞ.12.4.2.
Farklı kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerin mekânsal koşulları ve yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütleriyle ilgili bilgi toplanır. Toplanan bilgiler düzenlenir ve çözümlenir (OB1, E3.7, E3.8). Farklı yerleşmelere ait kültürel peyzajların mekânsal koşulları ve yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütleri tanımlanır. Farklı kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütlerine sahip olma durumuyla ilgili değerlendirmeler, soru-cevap yöntemiyle yapılabilir (KB3.1). Bu değerlendirme sonucunda ilgili yerleşmelerin sürdürülebilirlik ölçütlerine uyumlu olmasıyla ilgili benzerlik ve farklılıkları, Venn şeması tekniğiyle ikili gruplar hâlinde listelenebilir (SBAB7.4). Sürdürülebilirlik ölçütleriyle uyumlu kültürel peyzajlara sahip yerleşmelerle ilgili kısa belgesel, video, kitap, makale gibi ürünler incelenerek tartışma ortamı oluşturulabilir (D18.3). Bu yerleşmelerde bugünkü neslin ve gelecek nesillerin ihtiyaçlarının dengeli bir şekilde karşılanmasının mümkün olduğuyla ilgili bilinç oluşturulur (OB8, SDB2.1, SDB2.2). Öğrenmeler, açık uçlu sorularla değerlendirilebilir.

Bu ünitede performans görevi olarak sürdürülebilir yerleşmelerin doğal çevrenin korunmasındaki rolüyle ilgili sunum, broşür, rapor vb. ürünler hazırlanması istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formuyla değerlendirilebilir (SDB1.2, SDB2.3, SDB3.3).

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Öğrencilere tarihî yerleşmelerde kültürel peyzaj, *dünyadaki sürdürülebilir şehir uygulamaları ve kültürel peyzaj unsurlarından mimari biçimler konularında araştırma görevleri verilebilir. Öğrencilerin söz konusu araştırma görevlerini öğrenme profillerine göre farklı yollarla sunmalarına (rol oynama, medya ürünü hazırlama, eylem planı hazırlama, sözlü ve görsel sunum vb.) imkân sağlanır.

Destekleme

Dünyada kültür mekân etkileşimine örnek oluşturacak yerleşmeler sanal gezi aracılığıyla incelenebilir. Performans görevi, yaşanılan yerleşmenin kültürel peyzajının incelenmesi şeklinde düzenlenebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.