2. ÜNİTE: MEKÂNSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ

SBAB10. Harita

-

E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E3.1. Uzmanlaşma, E3.4. Gerçeği Arama, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği

D3. Çalışkanlık, D7. Estetik

OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB7. Veri Okuryazarlığı

COĞ.12.2.1. Mekânsal veriler kullanılarak CBS’de oluşturulan tematik haritalardan uygulamalar yapabilme
a) Mekânsal verileri kullanarak CBS’de oluşturulan tematik haritaları okur.
b) Mekânsal verileri kullanarak CBS’de oluşturulan tematik haritaları çözümler.
c) Mekânsal verileri kullanarak CBS’de oluşturulan tematik haritalardan çıkarım yapar.
ç) Mekânsal verileri kullanarak CBS’de tematik haritalar oluşturur.

CBS ve Tematik Haritalar

değişken, katman, öz nitelik tablosu, tematik harita, veri aralığı, veri girişi, veri görüntüleme

Öğrenme çıktısı; kontrol listesi, performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı, öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.
Performans görevi olarak öğrencilerden Türkiye’nin nüfus dağılış haritasını inceleyerek yaşadıkları ilin ilçelere göre nüfus dağılış haritasını oluşturmaları istenebilir. Performans görevi; harita okuma, bilgileri elde etme, bilgileri çözümleme ve harita oluşturma ölçütlerine göre değerlendirilebilir.

Öğrencilerin mekânsal bilgi teknolojileri ve bu teknolojilere ait temel bileşenler hakkında bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir.

Öğrencilerden tematik haritaları incelemeleri ve bu haritaların oluşturulma amaçlarına ilişkin fikir sunmaları istenebilir.

Öğrencilerden günlük hayatta karşılaşabilecekleri durumlarla (ulaşım durumu, seyahat, hava durumu tahmini vb.) ilgili örnek haritalar kullanarak işlerini nasıl kolaylaştıracaklarına ilişkin yorum yapmaları istenir. Daha sonra farklı tematik harita örnekleri gösterilerek öğrencilerin bu haritalarla ilgili düşünceleri alınır.

COĞ.12.2.1.
CBS programları aracılığıyla oluşturulan örnek tematik haritalarda hangi konularla ilişkili verilerin kullanıldığı ve mekâna ait hangi bilgilerden yararlanıldığı belirlenmeye çalışılır (OB2). Öğrencilerin farklı türdeki tematik haritalardan (korokromatik, koroplet, kartogram, izometrik, izoplet, noktalama, oransal, akış vb.) çözümleme yapmaları ve çıkarımda bulunmaları sağlanır. Bu süreçte iş birlikli öğrenme yöntemi kullanılabilir (SDB2.1, SDB2.2). Öğrenciler, mekânsal verilerin (Türkiye’ye ait nüfus, sıcaklık vb.) resmî genel ağ sayfalarından (TÜİK, Meteoroloji Genel Müdürlüğü vb.) elde edilebileceği konusunda bilgilendirilir. Verilerin görselleştirilmesinde kullanılan ve ihtiyaca göre arka planda açılan altlık haritalar, etkin öğrenme gruplarıyla paylaşılır. Söz konusu veriler, bilişim teknolojisi araçlarında yüklü yazılımlar kullanılarak tasnif edilir (illere, bölgelere göre sıralama vb.). Öğrencilerin tasnif ettiği veriler, doküman hâline getirilerek örnek uygulama şeklinde sınıfta paylaşılabilir (OB7, E1.4, E3.7, MAB4, SBAB11.2). Daha sonra bu veriler (nüfus, sıcaklık vb.), alınan karar doğrultusunda grup çalışması yoluyla öz nitelik tablosuna girilir ve öğrencilerden altlık haritalar üzerinden işlem basamaklarını takip ederek tematik harita oluşturmaları istenir (OB7, OB2, OB4, D3.2, D7.1, KB3.2, E3.1, E3.4, E3.8). Oluşturulan haritalar, sınıfta sergilenerek öğrenciler tarafından incelenebilir ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılır (SDB2.2). Öğrenme sürecinde akran öğretiminden yararlanılabilir. Tematik haritalar, CBS programı olmadığı takdirde web CBS uygulaması üzerinden oluşturulabilir. Bu çalışmada takip edilecek işlem basamaklarını içeren kontrol listesi gruplarla paylaşılır ve bu listeye göre oluşturulan haritalar değerlendirilebilir.

Bu ünitede performans görevi olarak öğrencilerden yaşadıkları ilin ilçelere göre nüfus dağılış haritasını oluşturmaları istenebilir. Performans görevi, analitik dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formuyla değerlendirilebilir (SDB1.2, SDB1.3).

Öğrencilere çift değişkenli tematik harita veya *dijital hikâye haritası oluşturma görevleri verilebilir. Öğrencilerden gerçekleştirdikleri görevlere ilişkin yansıtma yazısı yazmaları istenebilir.

Öğrenciler için tematik haritaları okuma sürecine yönelik adımlar yönerge şeklinde yazılarak öğrencilerin süreci anlamlandırmaları desteklenebilir. Haritaların incelenmesi sürecinde akran öğretiminden yararlanılabilir. Öğrencilerin tematik harita oluştururken uzaktan algılama ve bilgisayar temelli görüntü işleme yöntemlerini kullanmadan klasik yöntemlerle harita oluşturma işlem basamaklarını takip etmeleri de sağlanabilir. Performans görevi, farklı illere ait yıllık ortalama sıcaklık ve yağış dağılış haritalarının incelenmesi ve bu haritalardan çıkarımlar yapılması şeklinde düzenlenebilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.