2. TEMA: SPOR EĞİTİMİ

BEOSAB1. Hareketi Sergileme, BEOSAB7. Eşle/Grupla Hareket Etme, BEOSAB8. Adil Oyun Anlayışına Uygun Davranma, BEOSAB9. Takım veya Grup Liderliği Sergileme

E1.1. Merak, E1.3. Azim ve Kararlılık, E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.2. Sorumluluk, E2.3. Girişkenlik, E3.3. Yaratıcılık

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Öz Yansıtma, SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.2. Esneklik

D1. Adalet, D6. Dürüstlük, D12. Sabır, D16. Sorumluluk

OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık

BES.8.2.1. Seçilen spor branşına ilişkin hareket becerilerini sergileyebilme
a) Seçilen spor branşına ilişkin hareket becerilerini algılar.
b) Seçilen spor branşına ilişkin hareket becerilerinin basamaklarını gösterir.
c) Seçilen spor branşına ilişkin hareket becerilerini farklı durumlarda uygular.

BES.8.2.2. Takımdaki sorumluluğuna uygun hareket edebilme
a) Takımdaki sorumluluğuna ilişkin rolleri tanımlar.
b) Takımdaki sorumluluğuna ilişkin rolleri yerine getirir.
c) Takımdaki sorumluluğuna uygun hareket eder.

BES.8.2.3. Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda grup liderliği sergileyebilme
a) Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda grup liderliği özelliklerini tanımlar.
b) Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda grup liderliği özelliklerini davranışlarıyla
gösterir.

BES. 8.2.4. Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda adil oyun anlayışına uygun
davranabilme
a) Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda adil oyun anlayışını açıklar.
b) Seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda adil oyun anlayışına uygun hareket
eder.

Spor Branşına İlişkin Beceriler
Takımda Sorumluluk Alma
Liderlik Becerisi Sergileme
Adil Oyun Anlayışı

adil oyun, liderlik, sorumluluk, takım rolü

Öğrenme çıktıları bütüncül dereceli puanlama anahtarı, akran değerlendirme formu, kontrol listesi, öz değerlendirme formu, gözlem formu ve performans görevi ile değerlendirilebilir.
Rol ve sorumluluk kartları oluşturma, rollerine ilişkin yardımcı materyaller (skor kartı vb.)hazırlama, takımlara yönelik özgün isim ve logo bulma performans görevi verilebilir. Performans görevlerinin değerlendirilmesinde süreç bileşenlerini içine alan analitik dereceli puanlama anahtarı ve öğrencilerin kendilerini değerlendirebilmeleri için öz değerlendirme formu kullanılabilir.

Öğrencilerin farklı spor branşlarına hazırlayıcı oyun ve etkinliklere katılarak farklı oyun türlerine ilişkin ve spora hazırlayıcı hareket becerilerini sergileyebildikleri, kişisel ve sosyal sorumluluk gerektiren rolleri üstlenebilecek seviyede oldukları, liderlikle ilgili rolleri deneyimledikleri ve adil oyun ilkelerini bildikleri kabul edilir.

Farklı spor branşlarına ilişkin beceri ve motorik özelliklerin yer aldığı oyun ya da parkurlar oluşturulabilir. Spor ortamlarında farklı rol ve sorumluluklarını algılamaya yönelik “Spor ortamında oyunculuk dışında ne tür roller vardır?” sorusu sorulabilir. Öğrencilerden izledikleri müsabakalarda karşılaştıkları adil oyun anlayışına uygun sporcu davranışlarını paylaşmaları istenebilir. Öğrencilerin hareket becerileri ve fiziksel uygunluk seviyeleri kontrol listesi ya da gözlem formu ile değerlendirilebilir.

Seçilen spor branşına ilişkin becerileri sergileyebilecekleri etkinlikler düzenlenerek öğrencilerin ön öğrenmeleri ile bağlantı kurmaları sağlanabilir. Öğrencilerden oyun ve fiziksel aktivite ortamlarında liderlik ve farklı sorumluluklar üstlenmenin önemini açıklayan örnekler vermeleri istenerek günlük yaşamda bu sorumlulukların önemi ile ilgili fikir yürütmeleri ve anlayış geliştirmeleri sağlanabilir. Medyada yer alan adil oyun anlayışına uygun sporcu davranışlarını araştırmaları, seçtikleri örnek davranışı arkadaşlarıyla paylaşmaları istenebilir.

BES.8.2.1.
Seçilen spor branşına ilişkin malzemeler tanıtılarak öğrencilerin dikkati çekilir ve bu malzemelerin ne işe yaradığı sorularak malzemelerin işlevlerini düşünmeleri sağlanır (E1.1). Malzemelerin nasıl kullanılması gerektiği açıklanır ve seçilen spor branşına ilişkin hareketler gösterilir. Bu esnada öğrencilerin hareketi denemesi sağlanarak “Bu hareketleri yaptığımızda vücudunuzun hangi bölümleri daha aktif olarak kullanılıyor?”, “Hareketi yaparken dikkat ettiğiniz en belirgin özellik neydi?” vb. sorularla seçilen spor branşındaki hareket becerilerini algılamaları sağlanır. Öğrenciler seçilen spor branşına ilişkin hareket becerilerini uygularken her aşamada gerekli açıklamalar yapılır. Uygulama sırasında hareketi yaparken vücut açılarıyla ilgili sorular sorularak beden farkındalığının artırılması sağlanır. Ayrıca öğrencilerin hareket sırasında hissettikleri duyguları ifade etmeleri ve zorlandıkları noktaları fark etmeleri için “Bu adımı daha iyi yapabilmek için neyi değiştirmelisiniz?” sorusu yöneltilir (SDB1.1, SDB1.2, SDB1.3). Öğrencilerden gruplara ayrılarak seçilen spor branşına ilişkin algıladıkları becerilerin basamaklarını (voleybolda smaç çalışması için adımlama, sıçrama, kolu açma, topa vurma ve düşme vb.) uygulamalar sırasında göstermeleri istenir. Öğrencilere kendi yeterliklerini güçlendirmeleri amacıyla pozitif geri bildirimler verilir, zorlandıkları noktalarda öğrenciler desteklenir ve başarıları vurgulanarak öz güvenleri artırılır (E1.5). Öğrencilerin seçilen spor branşına yönelik hareket becerilerini farklı oyun ortamlarında (açık alan, kapalı alan, mini oyun sahası vb.) ve çeşitli beceri odaklı oyunlarla uygulamaları sağlanır. Bu süreçte öğrencilerin hareketleri gözlemlenerek bireysel geri bildirimler verilir. Öğrencilerin seçilen spor branşına ilişkin beceriyi sergileyebilme durumu, hazırlanan istasyon çalışmalarında bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

BES.8.2.2.
Öğrencilere seçilen spor branşına ilişkin antrenör, hakem, istatistikçi, malzemeci vb. farklı takım rolleri ve sorumlulukları tanıtılır. Öğrenciler seçilen spor branşına uygun olarak takımlara ayrılarak her gruptaki öğrencilere bir takım rolü (antrenör, basın görevlisi, hakem, istatistikçi, malzemeci vb.) verilir veya bir rol seçmeleri sağlanır. Öğrenciler rollerini daha iyi özümsemeleri ve sorumluluklarını kavramaları için iş birliği içinde çalışmaya ve dijital veya fiziksel materyallerden yararlanmaya teşvik edilir (OB2, SDB2.2). Bu doğrultuda öğrencilere belirlenen hedefleri gerçekleştirme sürecinde sorumluluklarını planlama ve yürütme becerilerinin geliştirmeye yönelik “rol ve sorumluluklar” posteri, afişi veya kartı hazırlama performans görevi verilir (E1.4, OB4). Süreç boyunca öğrencilerden yaratıcı düşünme becerilerini kullanarak rollerini temsil eden görseller çizmeleri ve takım içindeki işleyişi kolaylaştıracak materyaller (skor kartları vb.) üretmeleri istenir (SDB1.2, E3.3). Oyunlar içerisinde öğrencilerin hem takımın bir oyuncusu olarak oyuna dâhil olmalarına hem de takım rollerinin sorumluluklarını yerine getirmelerine fırsat verilir (E2.2). Bu süreçte öğrencilere rollerini deneyimlemelerini, ilgili sorumlulukları üstlenmelerini ve liderlik becerilerini dönüşümlü olarak sergilemelerini destekleyen oyunlar oynatılır (E2.3, D16.3, SDB3.2). Her takımın kendi oyun alanını belirlemesi ve uygulamalarını bu alan içerisinde yapması sağlanır. Takımlardan seçilen spor branşına ilişkin takım rolüne ait sorumlulukları yerine getirmelerine yönelik mini oyunlar düzenlemeleri istenir. Bu süreçte öğrencilerden takım rollerini benimsemeleri, içselleştirmeleri ve grup dinamiğini güçlendirmeleri için takımlarına yönelik özgün isim ve logo bulma çalışması yapma performans görevi istenir (OB4, SDB2.2, E3.3, SBAB5.2). Takım kaptanlarının takımlarının isim ve logolarını diğer takımlarla paylaşmaları sağlanır (D16.3). Süreç boyunca öğrenciler rollerini uygularken takım hedefleri doğrultusunda arkadaşları ile iş birliği yapmaya teşvik edilir (E1.3). Oyunlar sırasında sözlü iletişimle düşüncelerini ve stratejilerini ifade etmeleri; sözsüz iletişim yoluyla da beden dili, jest ve mimiklerini kullanarak takım arkadaşlarıyla uyum içinde olmaları sağlanır (SDB2.1). Ayrıca öğrenciler yazılı iletişim becerilerini geliştirmek için oyun kuralları, strateji planları veya takım içi mesajlaşmalar oluşturmaya teşvik edilir. Öğrencilerin değerlendirilmesinde performans görevleri kullanılabilir (KB2.17).

BES.8.2.3.
Öğrencilerin “Bir liderin takım içindeki en önemli rolü nedir?”, “Zor bir durumda bir lider nasıl hareket etmelidir?” vb. sorularla liderlik konusundaki hazır bulunuşlukları değerlendirilir (SDB1.1). Takımlardan spor dünyasından bir lider seçerek onun liderlik özelliklerini; iletişim becerisi, karar verme yeteneği, motivasyon sağlama, sorumluluk alma, problem çözme, adaletli ve saygılı olma vb. bağlamlarda tanımlamaları sağlanır (KB2.8). Takımlarının hem oyuncusu hem de görevlisi olan öğrencilere, seçilen spor branşına ilişkin oyunlarda rol ve sorumluluklara yönelik liderlik özelliklerini içeren etkinlikler tasarlanır. Bu etkinliklerde her öğrencinin liderlik özelliklerini geliştirici görevleri (hakem, kaptan, antrenör, istatistikçi vb.) sırasıyla üstlenmesi sağlanır (E1.4, E1.5, E2.2, D16.3). Öğrencilerden liderlik sürecini nasıl yönettiğini, kararlılığını nasıl sürdürdüğünü ve diğer deneyimlerini paylaşması istenerek karşılaştığı zorlukları ve bunları nasıl çözdüğünü takım arkadaşlarına anlatması istenir (D12.3, SDB1.3, SDB3.2). Grup üyeleri liderin sergilediği davranışları değerlendirerek liderlik özelliklerinin görev sırasında nasıl uygulandığını tartışmaya teşvik edilir. Öğrencilerin liderlik davranışları, öz değerlendirme formu veya akran değerlendirme formu ile değerlendirilebilir (KB2.17, SDB1.3).

BES. 8.2.4.
Öğrencilerle adil oyun kavramını yansıtan hikâyeler paylaşılır ve bu hikâyeler üzerine tartışmaları teşvik edilir. Öğrencilerden seçilen spor branşıyla ilgili adil oyun ilkelerini içeren örnek olaylar bulmaları ve spor ortamında adil oyuna uygun davranışları nasıl sergileyebileceklerini açıklamaları istenir (KB2.18, SDB2.1). Kurulan takımlardan seçilen spor branşına yönelik oyunlarda adil oyun davranışlarını tutarlı bir şekilde sergilemeleri beklenir (D6.2). Adil oyun davranışlarını sergilemelerini destekleyen adil oyun kartı, rozet, yeşil kart vb. uygulamalara yönelik materyal tasarlamaları ve kartların üzerinde belirli davranışların sembollerine (arkadaşına yardım eden bir sporcu çizimi vb.) yer vermeleri istenir (OB4, SDB1.2, SDB2.2). Müsabakalar ve oyunlar esnasında adil oyun davranışı sergilendiğinde, hakem olarak görevlendirilen öğrencilerden bu kartı kullanarak doğru olan davranışı teşvik etmeleri istenir (D1.2). Etkinlik sonrasında öğrencilerin kendi davranışlarını değerlendirmeleri ve gözlemledikleri adil oyun davranışlarını arkadaşlarıyla paylaşmaları sağlanır. Öğrencilerin adil oyuna yönelik davranışları gözlem formu ile değerlendirilebilir.

Öğrencilere potansiyellerini daha etkili kullanabilmeleri ve akranlarına rehberlik edebilmeleri için antrenörlük ya da liderlik rolleri fırsatı sunulabilir. Öğrencilere kendi ilgilerine veya seviyelerine uygun takım görevleri (basın görevlisi, istatistikçi, antrenör vb.) seçme fırsatı verilebilir. Öğrencilerden kendi oyunlarını tasarlamaları ve hareket becerilerini bu oyunlarda uygulamaları istenebilir. Takım rollerine ilişkin materyalleri dijital araçlar kullanarak geliştirmeleri istenebilir. Adil oyun anlayışını içeren senaryolar oluşturularak sürecin canlandırılması istenebilir.

Öğrencilere ihtiyaçlarına yönelik seçilen spor branşına uygun ders içi veya ders dışı bireysel çalışma etkinlikleri sunulabilir. Öğrencilere takım içindeki rollerini anlamalarına yardımcı olacak yazılı, görsel ve dijital materyaller sunulabilir. Öğrencilerin liderlik özelliklerini geliştirmek için destekleyici roller (örneğin yardımcı hakem) verilebilir. Adil oyun anlayışını desteklemek için katılımcı olmanın, rakibe saygı duymanın, kaybetmeyi kabullenmenin, kazananı tebrik etmenin ve oyuna katılmaktan keyif almanın önemini vurgulayan örnekler verilebilir.