T.C. MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI

3. TEMA: YARATICI RİTMİK ADIMLAR SERGİLİYORUM

Bu temada öğrencilerin birleştirilmiş hareket becerilerini kullanarak ritmik hareket becerilerini sergileyebilmeleri, ritim ve müzikle yaratıcı hareketler geliştirebilmeleri, ritim algılarını ve estetik anlayışlarını geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Ayrıca farklı kültürlere ait halk dans figürlerini öğrenmeleri ve grup çalışmaları yoluyla koreografi oluşturma süreçlerinde grup liderliği ve iş birliği becerilerini geliştirebilmeleri amaçlanmaktadır.
Ders Saati
10
Alan Becerileri

BEOSAB5. Ritmik Hareket Etme, BEOSAB9. Takım/Grup Liderliği Sergileme

Eğilimler

E1.3. Azim ve Kararlılık, E2.2. Sorumluluk, E3.3. Yaratıcılık

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.2. Esneklik

Değerler

D3. Çalışkanlık, D7. Estetik

Okuryazarlık Becerileri

OB4. Görsel Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Müzik
Beceriler Arası İlişkiler
KB1. Temel Beceriler, SBAB5.2. Grup Dinamiğini Sağlama
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

BEO.4.3.1. Birleştirilmiş hareket becerilerini kullanarak ritmik hareket becerilerini

sergileyebilme

a)      Birleştirilmiş hareket becerilerini kullanarak harekete ilişkin ritmi algılar.

b)      Birleştirilmiş hareket becerilerini kullanarak ritme uygun hareket eder.

c)      Birleştirilmiş hareket becerilerini kullanarak özgün ritmik hareket becerileri sergiler.

BEO.4.3.2. Ritmik aktivitelerde grup liderliği sergileyebilme

a)      Ritmik aktivitelerde grup liderliği özelliklerini tanır.

b)      Ritmik aktivitelerde grup liderliği özelliklerini davranışlarıyla gösterir.

İçerik Çerçevesi

Ritmik Hareket Becerileri

Ritmik Aktivitelerde Grup Liderliği

Anahtar Kavramlar

estetik, farklı kültürlere ait halk dansları, grupla koreografi oluşturma, liderlik, yaratıcı ritim ve dans

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları kontrol listesi ve performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin ritim ve müzik eşliğinde gerçekleştirdikleri hareketler ve oluşturdukları hareket serileri ile ilgili performans görevi verilebilir. Bu performans görevi süreç bileşenlerini içine alan ölçütlerden oluşan analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin daha önceki öğrenme süreçlerinde ritim ve birleştirilmiş hareket becerilerini deneyimledikleri, bu becerilerle bireysel ve grup etkinliklerinde uyumlu hareket ettikleri kabul edilir. Öğrencilerin eşli çalışmalar ve grup çalışmalarında temel iş birliği deneyimlerine sahip oldukları, grup içinde görev paylaşımı yapmayı ve diğer üyelerle uyumlu bir şekilde hareket etmeyi öğrendikleri kabul edilir. Öğrencilerin ritim duygusunu geliştirmek amacıyla basit dans figürlerini ve ritmik hareketleri bildikleri kabul edilir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerden farklı ritimler içeren sesler dinleyerek bu seslerin ritmini fark etmeleri, ritme uygun bir hareket düşünmeleri ve bu hareketi sergilemeleri sağlanabilir. Öğrencilerin hangi hareketin hangi ritme daha uygun olduğunu açıklayarak ritim ve hareket arasındaki ilişkiyi ifade etmeleri sağlanabilir.

Öğrencilerin ön bilgilerini göz önünde bulundurarak konu ile ilgili aşağıdaki sorular sorulabilir:

•         Bir metronom sesi dinleseydiniz ve ona uygun bir sıçrama hareketi yapmak isteseydiniz bunu nasıl yapardınız?

•         Kendi hareketlerinizi oluştururken bir müzik parçasına uymak kolay mı, zor mu? Neden?

•         Ritimle uyumlu bir hareket serisi oluşturmanız gerekseydi bir grup arkadaşınızla hangi hareketleri seçerdiniz? Neden?

Köprü Kurma

Öğrencilerden daha önce deneyimledikleri ve sevdikleri bir müziğe uygun olarak yaptıkları ritmik hareketleri hatırlamaları ve sınıfta sergilemeleri istenebilir. Sergiledikleri hareketlerin gruptaki diğer öğrencilerle uyumlu olup olmadıklarına dair değerlendirmeler yapılabilir ve öğrencilerden bu konuda fikir alışverişinde bulunmaları istenebilir.

Öğrencilere doğa seslerinden (yağmur damlalarının ritmi veya rüzgâr sesi) oluşturulmuş bir ritim dinletilebilir. Bu seslerin ritmini algılayarak bireysel hareketler yapmaları ve ardından grup hâlinde bir ritmik hareket serisi oluşturmaları istenebilir.

Öğrencilerden daha önce öğrendikleri bir halk dansı figürünü (örneğin halay adımları) hatırlayarak müzik eşliğinde sınıfta sergilemeleri istenebilir. Bu figürlerin diğer dans türleriyle nasıl birleştirilebileceği üzerine grup içinde tartışmaları sağlanabilir.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

BEO.4.3.1.

Öğrencilerin gruplara ayrılarak ip atlama, denge tahtasındayken ellerinde top taşıyarak yürüme, galop, sekme ve yana kayma gibi çeşitli birleştirilmiş hareket becerilerinin yer aldığı hareket istasyonlarında ritim duygularını geliştirmeleri sağlanır. Gruplardan her istasyonda farklı bir aktiviteyi iş birliği ile gerçekleştirmeleri istenir (SDB2.2). Zorunlu hareket serileri (iki defa ileri sıçrama, yavaş tempolu dönüş vb.) oluşturularak bu serilerin ritmik sırada ve kararlı bir şekilde önce bireysel, ardından eşle uygulanması sağlanır (E1.3, E2.2). Bu hareket serileri müzik eşliğinde yapılarak öğrencilerin hareketin ritmik yapısını daha iyi algılamaları sağlanır. Farklı kültürlere ait halk danslarına ilişkin örnek resim, video gibi görsel içeriklerle dansların tarihçesinin ve temel özelliklerinin öğrenilmesi sağlanır (OB4). Öğrencilerden seçilen farklı kültürlere ait halk danslarının figürlerini önce bireysel olarak uygulamaları istenir. Her figürün ritmine uyum sağlamak için müzik eşliğinde grup çalışmaları düzenlenir. Gruplara ayrılan öğrencilerden farklı kültürlerin dans figürlerini birleştirmeleri istenir (SDB2.2, SDB3.2). Örneğin halaydan bir bölümle başlamaları, ardından bu bölüme farklı kültürlere ait dans figürleri eklemeleri beklenir. Öğrencilerin bu hareketleri sergilerken hareketin estetiğine dikkat etmeleri sağlanır. Öğrencilerin hareketler sırasında vücutlarının duruşuna dikkat etmeleri, daha akıcı geçişler yapmaları, hareketleri duruş ve tavırla zenginleştirmeleri sağlanır. Öğrencilerin kültürel farkındalıkları artırılırken ritme uygun hareket etmeleri sağlanır. Öğrencilerden farklı gruplar oluşturmaları, kendi ritmik hareketlerini belirlemeleri ve halk dansları figürlerini bu ritmik hareketlerle öğrendikleri birleştirerek estetik bir bakış açısıyla özgün hareket serileri oluşturmaları istenir (SDB2.2, D7.3). Hareketler arasında estetik duruş, akıcı geçiş ve uyuma dikkat ederek oluşturdukları serileri müzik eşliğinde sergilemeleri istenir. Öğrencilere ritim ve müzik eşliğinde gerçekleştirdikleri hareketler ve oluşturdukları hareket serileri ile ilgil performans görevi verilebilir.

BEO.4.3.2. 

Öğrencilerin liderlik kavramı ve özellikleri hakkında bildiklerini ifade etmeleri sağlanır. Takım veya grup liderinin hangi sorumlulukları üstlenebileceğine dair fikirlerini paylaşmaları istenir (SDB2.1). Çeşitli fotoğraf, video gibi görsel materyaller eşliğinde takım veya grup liderliği kavramı ve özelliklerini tanımaları sağlanır. Öğrencilerden dans koreografileri oluşturmaları için gruplara ayrılmaları ve grup liderini ortak bir kararla belirlemeleri istenir (SDB2.2). Grup liderlerinin dönüşümlü olarak farklı öğrencilerden seçilmesi sağlanır. Dans koreografileri, daha önce öğrenilen ritmik hareketlerden (bazıları zorunlu, bazıları öğrencilerin kendi oluşturacağı özgün hareketler) oluşur. Öğrencilerin grup liderleri önderliğinde zorunlu hareketlerden belirlenen sayıda hareket seçmeleri ve kendilerine özgü hareketleri belirlemeleri sağlanır (SDB1.2). Grup liderlerinden hareketlerin sıralanmasında gruplara rehberlik etmeleri ve tüm grup üyelerinin koreografilere eşit katılımını sağlamaları beklenir (E2.2).

Grupların koreografilerini tasarlarken hareketler arasında akıcı geçişler oluşturarak estetik bir yapı oluşturmaları sağlanır (E3.3). Kendi oluşturdukları koreografi için müzik seçmeleri ve hareketlerini müzikle uyumlu hâle getirmek amacıyla denemeler yapmaları sağlanır (SDB2.2, D3.4). Gruplardan hazırladıkları dans koreografilerini sınıfta sunmaları istenir (KB1, SBAB5.2). Grup liderlerinin kendi gruplarını gözlemlemesi sağlanır. Öğrencilerin oluşturduğu dans koreografileri kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Hareketlerine eşlik edecek çeşitli ritimler oluşturmaları için öğrencilerin farklı enstrümanlar kullanmaları sağlanabilir. Belirli bir ritim veya müzik türü verilerek öğrencilerden tamamen özgün bir hareket serisi oluşturmaları istenebilir. Ritme uyum sağlarken hareketlerine duygusal ifadeler (hızlı bir ritim için heyecan, yavaş bir ritim için sakinlik vb.) katmaları istenebilir.

Destekleme

Birleştirilmiş hareket becerileri serileri için resimler, şemalar, video örnekleri gibi görsel destekler sağlanabilir. Ritim algısını güçlendirmek amacıyla metronom, basit davul ritimleri, yavaş tempolu müzik gibi işitsel destekler sunulabilir. Lider kişiler hakkında kısa videolar sunulabilir.