1. TEMA: BİR DİYECEĞİM VAR!
Metin Tahlili (Anlama): Okuma, Dinleme/İzleme; Edebiyat Atölyesi (Anlatma): Yazma, Konuşma
E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.2. Sorumluluk, E2.3. Girişkenlik, E3.2. Odaklanma, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.6. Analitik Düşünme, E3.8. Soru Sorma, E3.10. Eleştirel Bakma
SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.1. Uyum, SDB3.2 Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
D4. Dostluk, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
Metin Tahlili (Anlama)
Dinleme/İzleme
TDE1.1. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerde dinlemeyi/izlemeyi yönetebilme
TDE1.2. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerde anlam oluşturabilme
TDE1.3. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinleri çözümleyebilme
TDE1.4. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerden hareketle görüşlerini yansıtabilme
Okuma
TDE2.1. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerde okumayı yönetebilme
TDE2.2. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerde anlam oluşturabilme
TDE2.3. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinleri çözümleyebilme
TDE2.4. “Bir Diyeceğim Var!” temasında ele alınan metinlerden hareketle görüşlerini geliştirip yansıtabilme
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE3.1. Günlük yaşamda karşılaşabileceği iletişim engellerini konu alan konuşmasını yönetebilme
TDE3.2. İletişim engellerinin nedenlerini, sonuçlarını ve çözümlerini yansıtacağı konuşması için içerik oluşturabilme
TDE3.3. Sözlü iletişim engellerine ilişkin farklı bakış açılarını deneyimlediği konuşmasında kural uygulayabilme
TDE3.4. Günlük hayatta karşılaşılan sözlü iletişim engellerine yönelik gerçekleştirdiği konuşmasında görüşlerini yansıtabilme
Yazma
TDE4.1. Duygu, düşünce ve isteklerini etkili bir şekilde ileteceği yazısını yönetebilme
TDE4.2. Günlük hayatta karşılaşılan durumlara ilişkin duygu ve düşüncelerini etkili kullanacağı yazısı için içerik oluşturabilme
TDE4.3. Günlük hayatta karşılaşılan durumlara ilişkin duygu ve düşüncelerini etkili kullanacağı yazısı için kural uygulayabilme
TDE4.4. Günlük hayatta duygu, düşünce ve isteklerini ifade ettiği yazısında görüşlerini yansıtabilme
“Bir Diyeceğim Var!” temasının içerik çerçevesi şu şekildedir:
• Okuma
• Konuşma
• Dinleme/İzleme
• Yazma
Okuma becerisinin geliştirilmesi için ele alınan ilk metin, dilin iletişimde ve günlük yaşamda kullanımına örnek oluşturması bakımından, yanlış anlaşılmalara ve söz oyunlarına dayalı mizahi bir tür olan Karagöz’dür.
Karagöz metni tahlil edilirken Geleneksel Türk Tiyatrosu hakkında bilgi verilir. İkinci okuma metni olan mektup işlenirken öğretici metinlere yönelik metin tahlili sürecinin aşamaları takip edilir. Mektup türüne özgü dil, yapı ve üslup özellikleriyle ilgili gerekli bilgiler verilir. Ara metin ise bir dilekçe örneğidir. Dilekçenin günlük yaşamdaki kullanımına dikkat çekilir ve dilekçe yazımı üzerinde durulur. Konuşma becerisinin geliştirilmesinde sözlü iletişim engellerini konu alan bir canlandırma yapılır. Canlandırma öncesinde konuya dikkat çekmek amacıyla sözlü iletişim engellerinin bulunduğu çok modlu bir metin izletilir/dinletilir. Öğrencilerden bu metindeki sözlü iletişim engellerini belirlemeleri istenir. Öğrencilerden gelen fikirler doğrultusunda sözlü iletişim engellerine yer verdikleri bir konuşma metnini canlandırmak amacıyla hazırlık yapmaları istenir.
Dinleme/izleme becerisinin geliştirilmesinde günlük yaşamda iletişimi ele alan ve e-posta ile ilgili çok modlu bir metin seçilir. Dinlenen/izlenen çok modlu metinden hareketle öğrencilerden geçmişten bugüne iletişim araçlarına yönelik çıkarım yapmaları beklenir. Öğrencilerin ön bilgilerini de kullanarak e-posta vasıtasıyla iletişimin diğer iletişim araçlarına göre avantajlı yönlerini gerekçelendirerek açıklamaları istenir.
Yazma becerisinin geliştirilmesinde türün özelliklerine ve belirlenen amaca uygun bir e-posta yazılır. E-posta yazılırken yazma amacı ve alıcı göz önünde bulundurularak belirli bir plan çerçevesinde içerik oluşturulur. İletinin alıcı tarafından tam olarak anlaşılmasını sağlamak amacıyla düşünceyi geliştirme yollarına başvurulabilir. Metnin alıcısına ve yazılma amacına uygun söz varlığı kullanmaya önem verilir.
geleneksel Türk tiyatrosu, Karagöz, mektup, dilekçe, e-posta, gölge oyunu, mizah, figür, elektronik içerik
Metin Tahlili (Anlama)
Okuma ve Dinleme/İzleme
• Kısa cevaplı sorular
• Çalışma kâğıdı
• Çıkış kartı
• Kavram haritası
• Zihin haritası
• T diyagramı
• Balık kılçığı
• Karşılaştırma tablosu
• Açık uçlu sorular
Okuma metinlerine yönelik incelemeler yapılırken T diyagramı, balık kılçığı ve kısa cevaplı sorulardan faydalanılabilir, kontrol listesi tutulabilir. Metinler çözümlenirken, değerlendirilirken ve yansıtma yapılırken açık uçlu sorular kullanılabilir; çalışma yaprakları hazırlanabilir.
Dinleme/izleme metinleri çözümlenirken karşılaştırma tablosu, zihin ve kavram haritaları kullanılabilir, çıkış kartlarından yararlanılabilir.
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma ve Yazma
• Sözlü iletişim engellerini konu alan bir canlandırma yapmalarına yönelik bir performans görevi
• E-posta yazmalarına yönelik bir performans görevi
Öğrencilerin drama sergileyerek gerçekleştirdikleri performans, dereceli puanlama anahtarı ile puanlanır. Puanlama anahtarında içeriğe uygunluk, özgünlük, canlandırma becerisi, sözü ve beden dilini etkili kullanma gibi ölçütler yer alır. Bu görev grup çalışması olarak gerçekleştirilebilir.
E-posta yazmaya yönelik performans görevleri dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Puanlama anahtarında Türkçenin doğru kullanımı, üslup, özgünlük, gerekli durumlarda öznel ve nesnel ifadelere yer verme, başlık ve hitap kullanımı, yazım ve noktalama gibi ölçütlere yer verilir. Değerlendirmelerde öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yapılarak çeşitlilik sağlanabilir.
Tema Sonu Değerlendirme
Tema sonu değerlendirmede çıkış kartı kullanılır.
Bu temada öğrencilerin Karagöz ile ilgili genel bir bilgiye sahip oldukları; mektup türünün genel özelliklerini, öğretici metinlerde kullanılan anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yollarını, yazılı ve sözlü anlatım aşamalarını, fiilimsiler ile ilgili dil bilgisi konularını bildikleri kabul edilmektedir.
Öğrencilerin temaya ilişkin temel kabullerini (ön bilgilerini) tespit etmek için soru-cevap, tartışma, fikir taraması kullanılabilir.
Öğrencilerin önceki sınıf düzeylerinde geleneksel Türk tiyatrosu ile ilgili bilgiler, bu temada ele alınan Karagöz metninin incelemesinde ön bilgi olarak değerlendirilir. Ek olarak önceki sınıflarda öğretici metinlerin genel özellikleriyle ilgili edinilen bilgiler, mektup ve e-posta metinlerinin tahlilinde kullanılır.
Tarih, sosyoloji, psikoloji disiplinlerinden öğrenilen bilgilerle bu temada öğrenilecek bilgiler arasında köprü kurulur.
Bu temada öğrencilerin kendilerini doğru ifade etmeye, dili etkili ve güzel kullanmaya ve sözün estetiğini ön plana çıkararak anlam oluşturmaya yönelik önceki bilgilerinden yararlanılır. Ele alınan metinlerin incelenme sürecinde öğrenilenlerle yazılı ve sözlü anlatımla geliştirilen beceriler, sonraki temalarda yapılacak metin incelemeleri ve atölye çalışmaları için ön bilgi oluşturur. Dilin etkili ve güzel kullanımına yönelik farkındalık oluşturulması, öğrencilerin sosyal yaşam ve iletişim becerilerinin gelişimine katkı sağlar.
Süreç Çerçevesi: Bu temada geleneksel Türk tiyatrosu üzerinde durulur. Okuma metni olarak karşılıklı konuşmaya dayanan, yanlış anlaşılma ve söz oyunlarıyla oluşturulan, mizah ögeleri içeren bir Karagöz metni seçilir. İkinci okuma metni olarak mektup, ara metin olarak da dilekçe kullanılır. Dinleme/izlemede iletişimi ele alan ve e-posta ile ilgili çok modlu bir metnin incelemesi yapılır. Öğrencilerden sözlü iletişim engellerini konu alan bir drama yaparak konuşma becerilerini, bir e-posta yazarak yazma becerilerini geliştirebilmeleri beklenir. Konuşma ve yazma etkinlikleri çerçevesinde ortaya konan ürünler performans görevleri olarak değerlendirilir.
Metin Tahlili (Anlama)
Okuma
TDE2.1
Okuma metni olarak geleneksel Türk tiyatrosundan bir Karagöz oyunu seçilir. Metni okumaya geçmeden önce öğrencilere geleneksel Türk tiyatrosuyla ilgili neler bildikleri sorularak öğrencilerin ön bilgileri yoklanır. Karagöz oyununda yer alan tiplerin görselleri gösterilir. Öğrencilerin bu tiplerin adları, ayırt edici fiziksel özellikleri, kişilik özellikleri, aralarındaki iletişim şekilleri ve dili farklı kullanma nedenleriyle ilgili tahminde bulunmaları istenir (KB2.7). Bu süreçte kısa cevaplı sorularla öğrencilerin amaca uygun cevaplara ulaşmasına yardımcı olunabilir.
Karagöz’de kullanılan dil yapılarına ilişkin farkındalık oluşturmak, yardımcı rollerin işlevlerini ortaya koymak, beden dilinin etkili kullanımına dikkat çekmek amacıyla ikili gruplar olarak “düşün-eşleş-paylaş tekniği” ile öğrencilerin ön bilgileri ortaya çıkarılır (SDB2.2). Öğrencilerin okuma metni olarak seçilen Karagöz oyununa göz gezdirmeleri istendikten sonra metnin dili hakkında soru-cevap tekniğiyle görüş oluşturmaları istenir. Metnin içeriğine yönelik tahminde bulunmaları sağlanır. Paylaşarak okuma yöntemiyle belirlenen eserin okunması için strateji belirlenir. Okunacak tiyatro metnini paylaşma sürecinde öğrencilerden aktif rol almaları, kendilerine ait kısımları okurken Karagöz oyunlarının diline ve doğasına uygun hareket etmeleri istenir (SDB2.1).
TDE2.2
Öğrencilerden Karagöz metnindeki karakterlerin kullandığı dilden hareketle onların kişilik özelliklerine ait tahminlerini T diyagramıyla somutlaştırmaları istenir (SDB1.2, KB2.7). Öğrenci, bu kişilik özelliklerini kahramanların sözlerinden mi yoksa beden dilinden mi yola çıkarak belirlediğine yönelik tespitlerde bulunabilir.
Metindeki kişilerin söz varlıklarının sosyal statülerine, eğitim durumlarına uygun olup olmadığı “soru-cevap tekniği” ile belirlenir. Hacivat ve Karagöz’ün farklılıklarına (kişilik özellikleri, eğitim durumu, kültür düzeyi vb.) rağmen bir uyum içerisinde yaşamaları üzerinde durularak dostluğun öneminin fark edilmesi sağlanır (SDB2.3, D4). Öğrencilerden kendi çevrelerinden bu kişilere benzeyen örnekler göstermeleri istenir.
Geleneksel Türk tiyatrosu türlerinden Karagöz’ün hâlâ ilgiyle izlenmesi ve özel günlerde Karagöz gösterilerine yer verilmesiyle ilgili öğrencilerin görüşleri sorulur (SDB2.1). Karagöz’ün kültürel bir miras ürünü olarak taşıdığı önemin ve Türk kültüründeki değerinin öğrenciler tarafından fark edilmesi sağlanır (SDB2.3, D14, OB5).
TDE2.3
Karagöz’deki dramatik örgüyü oluşturan unsurlar (kişiler, yer, zaman, çatışma vb.) çalışma kâğıdı kullanılarak belirlenir (OB9). Çatışma unsurları belirlenirken sınıfta dörder kişilik küçük gruplar oluşturulur. Gruplar çatışmaların kaynağı, tarafları ve ortaya çıkmalarında mekân, zaman ve kişilerin etkisini kendi aralarında tartışarak belirler. Ayrıca dramatik örgü unsurlarından daha çok hangisinin veya hangilerinin karakterlerin dil özelliklerinin oluşmasında etkili olduğunu açık uçlu sorularla tespit eder (SDB2.2, E1.5, E2.3, E3.5, E3.8).
Karagöz oyunundaki tiplerin dil ve üslup özelliklerine yönelik çözümlemeler yapılır (KB3.2). Örneğin Hacivat’ın kibar, mütevazı ve eğitim görmüş bir kişinin özelliklerini taşıyan dil ve üslubu incelenebilir. Karagöz’ün daha az eğitimli, günlük konuşma dilinin özelliklerini yansıtan üslubuna yönelik çıkarımlar yapılabilir. Bunun için gruplar “balık kılçığı tekniği” veya karşılaştırma tabloları kullanarak çıkarımlarını ortaya koyar (SDB1.2). Dil ve anlatım özelliklerinden bahsedilirken ayrıca gruplardan inceledikleri metinlerde geçen fiilimsileri belirlemeleri ve bunların işlevlerine yönelik çıkarımlar yapmaları istenir.
TDE2.4
Karagöz metnindeki dil ve üslup özelliklerinin anlama katkısı değerlendirilir. Gruplardan metindeki çatışmaların hangi dramatik öge üzerinden ve hangi dil unsurlarıyla daha etkili verilebileceğine yönelik görüşlerini sunmaları istenir. Öğrenciler, gruplardan gelen geri bildirimler doğrultusunda görüşlerini gözden geçirir. Bu süreçte öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yapılabilir (SDB1.2, SDB2.2).
• İkinci okuma metni olan mektup işlenirken öğretici metinlere yönelik metin tahlili süreci takip edilir. Mektup türüne özgü dil, yapı ve üslup özellikleri dikkate alınarak gerekli bilgiler verilir. Ara metin olarak dilekçeye yer verilir.
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE3.1
Öğrencilerden sözlü iletişim engellerini konu alan bir drama yaparak konuşma becerilerini sergileyecekleri bir performans görevi gerçekleştirmeleri istenir.
Performans görevi sınıf içinde gerçekleştirilir. Konuya dikkat çekmek amacıyla sözlü iletişim engellerinin bulunduğu çok modlu bir metin izletilir/dinletilir (SDB2.1). Öğrencilerden bu metindeki sözlü iletişim engellerini belirlemeleri ve “tartışma tekniği” kullanarak bu engellerin iletişimi nasıl etkilediğiyle ilgili fikir yürütmeleri sağlanır (E3.2, E3.6, SDB2.1, KB3.2). Öne sürülen fikirler doğrultusunda sözlü iletişim engellerinin kullanıldığı bir konuşma metnini canlandırmak amacıyla hazırlık yapılır (SDB1.2, E2.2).
Belirlenen amaç, hedef kitle ve süreyi göz önünde tutarak öğrencilerin canlandıracakları konuya uygun konuşma yöntem ve stratejisi belirlemeleri sağlanır. Bu çalışma grup olarak da gerçekleştirilebilir. Canlandırma sürecinde iletişimin önündeki engeller ortadan kaldırılır (SDB2.1). Mekânın, teknik alt yapının, görüntü ve sesin uygunluğu sağlanır. Bu süreci sağlıklı bir şekilde tamamlamak için öğrencilerden kontrol listesi tutmaları istenebilir. Böylece konuşmayı yönetme süreci gözlemlenir.
TDE3.2
Öğrenciler, sözlü performanslarından hareketle iletişim hatalarına yönelik tespit ve çözüm önerilerinin yer aldığı bir karşılaştırma tablosu oluşturur. Bu hataların iletişimi ne derece engellediği ve sebep olduğu iletişim kazaları hakkında tahminlerde bulunur. İletişim hatalarının kaynağını ortam, dil kullanımı, vurgu, tonlama ve beden dili gibi unsurlar bakımından sınıflandırır. Sözlü iletişim engellerine yönelik canlandırma yapılırken etkileyiciliği artırmak amacıyla işitsel ve görsel ögelerden yararlanılabilir. Öğrencilerin ortaya koydukları performans, akran değerlendirme formu ve dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Değerlendirme formlarının sonuçlarından hareketle gerekli düzeltmeler yapılır.
TDE3.3
Sözlü iletişim engellerini konu alan canlandırmanın kime, nasıl, nerede ve hangi araçlar kullanılarak gerçekleştirileceğine yönelik planlama yapılır (SDB1.2). Konuyu belirgin ve etkili kılmak için düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılır. Söz varlığı, içeriğe ve hedef kitleye göre belirlenir ve bağlama uygun şekilde kullanılır. Dinleyiciye/izleyiciye verilmek istenen iletiler açık veya örtük bir şekilde ifade edilir. Dil yapıları, millî bir bilinçle ve işlevine uygun olarak kullanılır. Eksiltili yapı, bağlama, gönderim, değiştirim ve sözcük bağdaşıklığı ögelerinden faydalanılır (D19). Canlandırma esnasında beden dili ve mekân etkili bir biçimde kullanılır (SDB2.1).
TDE3.4
Sergilenen performansa süreç boyunca etki eden unsurlarla ilgili öz değerlendirme yapılır. Bunun için süreç aşamalarında yapılacakların yer aldığı öz değerlendirme formu kullanılabilir (SDB1.2). Akran değerlendirme formları ile verilen dönütler doğrultusunda hatalar düzeltilir; uygun davranış, duygu ve düşünceler pekiştirilir.
Öğrencilerin performansları dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Bu formda konu seçimi, içeriğin uygunluğu, özgünlük, dil ve üslup, plan oluşturma, canlandırma becerisi gibi ölçütler yer alabilir.
Metin Tahlili (Anlama)
Dinleme/İzleme
TDE1.1
Konuya dikkat çekmek için öğrencilere farklı türlerden mektupların hitap cümlelerinden örnekler gösterilir. Bu örneklerden hareketle öğrencilerden mektubun kime yazıldığını ve içeriğini tahmin etmeleri istenir. Bu çalışmadan hareketle mektuplarda saygı, sevgi, dostluk gibi değerleri ortaya koyan ifadelerin nerede ve nasıl kullanılabileceği belirlenir. Gelişen teknoloji ile mektupların artık elektronik ortamlarda yazıldığıyla ilgili açıklama yapılır. E-posta ile mektupların hitaplarındaki farklılıklara yönelik görüşlerini belirtmeleri istenerek öğrencilerin ön bilgileri yoklanır (E1.5, E2.3).
Öğrenciler gruplara ayrılır. Geçmişten bugüne iletişimde kullanılan araçlarla ilgili bir araştırma yapmaları öğrencilerden istenir ve onlarda sorumluluk bilincinin gelişmesi desteklenir (D16, SDB2.2). Öğrencilerin e-posta türünün ortaya çıkışına kadar hangi iletişim araçlarının yaygın kullanıldığıyla ilgili bilgi toplamaları ve bunları sınıfta paylaşmaları
sağlanır (OB1).
Öğrencilere iletişim ve e-posta içerikli çok modlu bir metin dinletilir/izletilir (SDB2.1).
Öğrencilere dinledikleri/izledikleri metinde dilin hayatın farklı alanlarında değişebilen kullanımları olabileceği gösterilir. Öğrencilerin bunları kendi hayatlarına yansıtabilmesini sağlamak amacıyla uygun dinleme/izleme stratejisine karar vermeleri sağlanır. Öğrenci, dinleme/izleme esnasında not alır. Dinleme/izlemenin etkili bir biçimde gerçekleşebilmesi için metin ve ortamla ilgili iletişim engelleri ortadan kaldırılır (SDB2.1, KB3.2). Dinleme/izleme sürecinin amacına uygun şekilde yönetilebilmesi için gözlem formu oluşturulur.
TDE1.2
Dinlenen/izlenen çok modlu metinden hareketle öğrencilerden geçmişten bugüne iletişim araçlarına yönelik yaptıkları araştırma sonuçlarıyla ilgili çıkarımlarını paylaşmaları istenir. Öğrencilerden ön bilgilerini de kullanarak e-posta vasıtasıyla iletişimin diğer iletişim araçlarına göre avantajlı yönlerini gerekçelendirerek açıklamaları istenir (SDB3.3).
Öğrencilerden teknoloji kullanımının iletişimi bugün nasıl etkilediğinden yola çıkarak uzak gelecekte ne tür araçlar kullanılabileceği ve bunların iletişimi nasıl etkileyebileceği hakkında tahmin yürütmesi istenir (SDB3.1). Bu tahminler yürütülürken fikir taraması kullanılabilir. Örnek olay ile dilin yanlış kullanımından kaynaklı iletişim aksaklıklarına yönelik problem durumu belirlenir ve öğrencilerin bu problemin çözümüne dair çıkarımlar yapmaları sağlanır (KB2.10). Yapılan çıkarımlar not edilir (SDB3.3).
Öğrenciler, çıkarımlarından hareketle ürettikleri farklı çözüm yollarından hangisinin daha etkili olabileceğiyle ilgili karşılaştırma yapar (SDB3.2). Bunun için karşılaştırma tabloları hazırlanabilir. Bu süreçte “vızıltı grubu” tekniği, küçük grup tartışması gibi yöntem ve teknikler kullanılabilir (SDB2.2). İletişim problemleri çözülürken hangi iletişim kanalında, nasıl bir dil kullanılacağına dair sınıflandırma yapılır. Bu süreçte zihin haritaları oluşturulur. Dinlenen/izlenen çok modlu metin, dil kullanımı açısından eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilir (E3.10).
TDE1.3
Dinlediği/izlediği çok modlu metinde iletişimin etkili olmasını sağlayan güven, saygı, yapıcılık gibi iletişim unsurlarını ortaya koyan dil yapıları tespit edilir ve özelliklerine göre sınıflandırılır. Öğrencilerden bu unsurlar arasındaki ilişkiyi ve etkileşimi gösteren kavram haritası hazırlamaları istenir (SDB1.2).
TDE1.4
Öğrenciler, dinledikleri/izledikleri çok modlu metinde dilin kullanım biçimini değerlendirir. Bununla ilgili beğenilerini gerekçeleriyle ortaya koyar (SDB3.3). Metinde olumsuz eleştiride bulunduğu yerlerle ilgili çözüm önerilerini sunar. Bu süreçte öğrencilerin neler öğrendikleriyle ilgili çıkış kartları kullanılır (E3.5, E3.6, E3.10).
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Yazma
Öğrencilere e-posta yazmalarına yönelik bir performans görevi verilir. Performans görevi sınıf içinde gerçekleştirilir.
TDE4.1
Öğrencilerden mektup ve e-posta ile ilgili öğrendiklerini ve yazma becerilerini kullanarak bir e-posta yazmaları istenir. E-postanın amacına, konusuna, hedef kitlesine göre yazma stratejisi belirlenir.
TDE4.2
Dinleme/izleme metninin inceleme sürecinde iletişim ve e-posta konusunda öğrenilen bilgilerden yararlanılır. E-postanın alıcısı göz önünde bulundurularak karşı tarafa e-posta yoluyla aktarılabilecek ek belgelerin (müzik, video, resim, metin vb.) neler olabileceği, bunların nerelerde ve hangi amaçlarla kullanılabileceği hakkında tahminler yürütülür. Bu tahminler doğrultusunda e-posta ile mektup karşılaştırılarak benzerlik ve farklılıklar belirlenir.
Yazılacak e-postanın amacına ve gönderilecek kişiye göre bilgiler düzenlenir, içerik taslağı oluşturulur. Gönderilecek ek belgeler sınıflandırılır. E-postada doldurulması gereken kısımlara yazılacak bilgiler ile e-postanın alıcısına göre uygun dil ve üslup belirlenir. Bu konuda akran görüşlerine başvurulabilir ve yazılan ifadeler ihtiyaca göre gözden geçirilerek düzenlemeler yapılabilir. Gerek duyulması hâlinde öğretmen yardımına başvurularak eksik bilgilerin ve kavram karmaşalarının giderilmesi sağlanır. Yazılan içeriğe uygun işitsel ve görsel ögeler metni desteklemek için kullanılabilir. Hazırlanan e-posta taslağı, amaca uygunluk, dilin doğru kullanımı gibi yönlerden gözden geçirilmek amacıyla bir sınıf arkadaşı ile paylaşılır.
TDE4.3
E-postanın yazma amacı ve alıcısı göz önünde bulundurularak belli bir plan doğrultusunda içerik oluşturulur. İletinin alıcı tarafından doğru ve eksiksiz anlaşılmasını sağlamak amacıyla düşünceyi geliştirme yollarına başvurulabilir. Metnin alıcısına ve yazılma amacına uygun söz varlığı kullanmaya önem verilir. Anlatılmak istenenlerin doğru ifade edilmesine dikkat edilir. Yazılan metnin; dil yapılarına, bağdaşıklık ögelerine, yazım ve noktalama kurallarına uygun olmasına özen gösterilir.
TDE4.4
Yazılan e-postalar gözden geçirilir, metinde yazım ve noktalamayla ilgili hatalar varsa düzeltilir. Yazma sürecinde ortaya konan ürünlere yönelik öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yapılabilir (SDB1.2). Yazma sürecinin tüm aşamalarını içeren dereceli puanlama anahtarı kullanılarak performans görevleri değerlendirilir. Öğrencinin yazılı ürünleri dereceli puanlama anahtarı ile puanlanır. Puanlama anahtarında Türkçenin doğru kullanımı, üslup, özgünlük, gerekli durumlarda öznel ve nesnel ifadelere yer verme, başlık ve hitap kullanımı, yazım ve noktalama gibi ölçütler yer alır.
Tema Sonu Değerlendirme
Tema sonunda öğrencilerin neler öğrendiğini ve hangi konularda öğrenme zorluklarıyla karşılaştıklarını belirlemek amacıyla 3-2-1 çıkış kartları uygulanır. Bu yöntemle öğrencilerden bu temayla ilgili öğrendikleri 3 şey, ilgilerini çeken ve daha fazla bilgi sahibi olmak istedikleri 2 şey ve öğrenmekte zorluk çektikleri 1 şey ile ilgili çıkış kartı hazırlamaları istenir. Öğrencilerden gelen geri bildirimler doğrultusunda bilgi eksikleri ve kavram karmaşaları giderilir. Öğrencilerin ilgisini çeken konulara yönelik farklı etkinlikler düzenlenir.
Öğrencilerden incelenen Karagöz metninin bağlamına uygun bir diyalog oluşturmaları istenebilir. Öğrencilerin Türk dili ve edebiyatında mektup türünün kullanıldığı belli başlı eserlere yönelik araştırma yapmaları ve bunlarla ilgili sınıfta bir tanıtım gerçekleştirmeleri istenebilir.
* Gösterge bilimi ele alan bir sunu hazırlayarak sınıfta paylaşması istenebilir. Yazılı ve sözlü iletişimin farklılıklarını konu alan ve güldürü ögelerini barındıran kısa bir oyun yazıp onu sergilemeleri beklenebilir. Emojilerin (resimce) iletişimi kolaylaştıran ve zorlaştıran yönleri ile ilgili sınıf ortamında bir tartışma yapmaları istenebilir.
Öğrencilerin inceledikleri Karagöz metninde yer alan tiplerle ilgili genel ağdaki güvenilir kaynaklardan araştırma yapmaları ve bu tipleri tanıtan bir yazı hazırlamaları istenebilir. Öğrencilerden bir yakınlarına mektup veya e-posta yazmaları istenebilir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.