4. TEMA: DİLİN ZENGİNLİĞİ

Metin Tahlili (Anlama): Okuma, Dinleme/İzleme; Edebiyat Atölyesi (Anlatma): Yazma, Konuşma

E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E2.2. Sorumluluk, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma, E3.10. Eleştirel Bakma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.1. Uyum, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D1. Adalet, D3. Çalışkanlık, D6. Dürüstlük, D7. Estetik, D11. Özgürlük, D16. Sorumluluk

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB7. Veri Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

Metin Tahlili (Anlama)
Dinleme/İzleme
TDE1.1. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlerde dinlemeyi/izlemeyi yönetebilme
TDE1.2. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlerde anlam oluşturabilme
TDE1.3. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinleri çözümleyebilme
TDE1.4. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlere yönelik değerlendirmelerini yansıtabilme
Okuma
TDE2.1. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlerde okumayı yönetebilme
TDE2.2. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlerde anlam oluşturabilme
TDE2.3. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinleri çözümleyebilme
TDE2.4. “Dilin Zenginliği” temasında ele alınan metinlere yönelik değerlendirmelerini yansıtabilme
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE3.1. Dilin zenginliğini kullandığı akıcı bir konuşma sürecini yönetebilme
TDE3.2. Konusunu dilin zenginliğinden yararlanarak oluşturduğu konuşma içeriğini oluşturabilme
TDE3.3. Konusunu dilin zenginliğinden yararlanarak oluşturduğu konuşmasında kural uygulayabilme
TDE3.4. Kullandığı dil özelliklerinin konuşmasına etkisine yönelik değerlendirmelerini yansıtabilme
Yazma
TDE4.1. Öz yaşam öyküsünü oluşturabilmek için bir yazılı anlatım sürecini yönetebilme
TDE4.2. Öz yaşam öyküsünü aktarmak için kendi üslup özelliklerini yansıtan bir yazılı anlatım içeriği oluşturabilme
TDE4.3. Öz yaşam öyküsünü aktarmak için kendi üslup özelliklerini yansıtan yazısında kural uygulayabilme
TDE4.4. Yazısına yönelik değerlendirmelerini üslup ve diğer yazma unsurları bağlamında yansıtabilme

“Dilin Zenginliği” temasının içerik çerçevesi şu şekildedir:
• Okuma
• Konuşma
• Dinleme/İzleme
• Yazma
Okuma becerisinin geliştirilmesi için yazarların, dili kullanma biçimleri ve farklı üslup özelliklerinin en belirgin görülebileceği metinlerden biri olan roman seçilmiştir. Ara metin olarak bir tiyatro metninin incelemesi yapılır ve tahlil edilen roman ile özellikleri yönüyle karşılaştırılır. Ayrıca bu tema kapsamında ikinci metin olarak bir eleştiri metni tahlil edilir. Böylece yazarların üslup özelliklerinin farkına varılmasıyla öğrencilerin de kendi özgün üsluplarını keşfetmeleri ve bunu edebiyat atölyesinde oluşturdukları metinlere yansıtması sağlanır. Konuşma becerisinin geliştirilmesinde öğrenciler, tahlil ettiği metinlerden hareketle sosyal medya dilini edebî dilin özellikleri açısından değerlendiren sözlü bir anlatım (sunum) gerçekleştirir. Konuşmada dilin zenginliği temasının doğasına uygun olarak söz varlığının etkili kullanımı göz önünde bulundurulur.
Dinleme/izleme becerisinin geliştirilmesinde içerik olarak otobiyografi türü seçilmiştir. Öğrencilerin otobiyografi türündeki bir metne yazarın üslup özelliklerinin ve söz varlığının nasıl yansıyabileceğini fark edebilmesi de amaçlanır. 
Yazma becerisinin geliştirilmesinde öğrenciler, kendi yaşamlarına odaklanacak ve otobiyografilerini oluşturup yazılı bir anlatım gerçekleştirir. Öğrencilerden temanın doğasına uygun bir biçimde, otobiyografilerini kendi üslup özellikleriyle zenginleştirerek yazmaları istenir.

üslup, öğretici metin, tenkit, anlatım teknikleri (geriye dönüş, monolog, diyalog vb.), düşünceyi geliştirme yolları (tanımlama, karşılaştırma vb.), anlatım özellikleri (duruluk, akıcılık, yalınlık, özgünlük, tutarlılık vb.), edebî dil

Metin Tahlili (Anlama)
Okuma ve Dinleme/İzleme
• Gözlem formu
• Çalışma kâğıdı
• Çıkış kartı
• Öğrenme duvarı
• Öğrenme günlüğü
• Açık uçlu sorular
• Kontrol listesi
• Bilgi kartları
Dilin zenginliğini gösteren metinlerle okumayı yönetebilme sürecinde açık uçlu sorular sorulabilir, kontrol listesi tutulabilir. Anlam oluşturma süreci için öğrenme duvarı, çalışma kâğıdı hazırlanabilir. Çözümlemede açık uçlu sorulardan yararlanılabilir. Yansıtmada öğrenme günlüğü oluşturulabilir.
Dilin zenginliğini gösteren metinlerle dinlemeyi/izlemeyi yönetebilme sürecinde gözlem formu tutulabilir. Anlam oluşturma süreci için bilgi kartları hazırlanabilir. Çözümleme sürecinde çalışma kâğıdından yararlanılabilir. Öz yansıtmada öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma ve Yazma
• Öğrencilerin üslup konusu ile ilgili öğrendiklerinden hareketle sosyal medya dili ile edebî dilin özelliklerini karşılaştırdıkları bir sunum yapmalarına yönelik performans görevi
• Öğrencilerin otobiyografilerini oluşturmaya yönelik bir performans görevi Öğrencilerin okuduğu, tahlil ettiği ve değerlendirmesini yaptığı romanda üslup konusu ile ilgili öğrendiklerinden hareketle sosyal medya dili ile edebî dilin özelliklerini karşılaştırdıkları sunum performansı, dereceli puanlama anahtarı ile puanlanır. Puanlama anahtarında içeriğe uygunluk, özgünlük, sunum becerisi, görsel ögeleri kullanma, zaman ve mekân kullanımı, beden dili ile jest ve mimik kullanımı gibi ölçütler yer alır. Bu görev grup çalışması olarak gerçekleştirilebilir.
Öğrenciler otobiyografilerini oluşturmaya yönelik performans görevi hazırlar. Bu görev sonrasında öğrencilerden yazdıkları metni arkadaşları ile paylaşmaları istenir. Değerlendirmede dereceli puanlama anahtarı kullanılır. Puanlama anahtarında yazılı anlatımlar; bağlama uygunluk, dil ve anlatım özelliği, etkileyicilik, gerçeklik, tutarlılık, özgünlük gibi ölçütler bağlamında değerlendirilir. Yansıtmada öz değerlendirme ile akran ve grup değerlendirmeleri yapılabilir.
Tema Sonu Değerlendirme
Tema sonu değerlendirmede çıkış kartı kullanılır.

Bu temada öğrencilerin hikâye türünün genel özellikleri ve yapı unsurlarını, anlatmaya bağlı metinlerde kullanılan anlatım biçimlerini, öğretici metinlerin genel özelliklerini, öğretici metinlerde kullanılan anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yollarını; kültürel, sosyal ve psikolojik temel unsurları, yazılı ve sözlü anlatım aşamalarını, şekil bilgisi ile ilgili dil bilgisi kurallarını bildiği kabul edilmektedir.

Öğrencilerin temaya ilişkin temel kabullerini (ön bilgilerini) tespit etmek için soru-cevap, görüş oluşturma, beyin fırtınası gibi yöntemler uygulanır.

Önceki temalarda hikâye türleriyle ilgili edinilen bilgiler, bu temada tahlil edilecek romanla ilgili öğrenilecek bilgilere temel oluşturur. Öğrencilerin daha önce öğretici metinlerle ilgili öğrendikleri bilgiler, eleştiri metninin tahlil edilme sürecinde kullanılır.
Bu temada dilin zenginliğini yansıtan roman, eleştiri ve otobiyografi türlerinden metinler derinlemesine tahlil edilir; öğrenilen bilgiler 10. sınıfta ele alınan metinlerin tahlil aşamasına ön bilgi oluşturur.
Öğrencilerin tahlil ettikleri ve karşılaştırma yaptıkları metinler aracılığıyla üslup kavramına ilişkin bilgileri pekişecektir. Öğrenciler üslupla ilgili kendi beğenilerini fark edebilecek ve bunu sanat eserlerine yönelik seçkilerinde kullanabileceklerdir.

Süreç Çerçevesi: Bu temada okuma metni olarak Cumhuriyet Dönemi’nden başlanarak dil ve anlatım bakımından günümüze en yakın özellikleri taşıyan bir roman ve bir eleştiri metni tahlil edilir. Ara metin olarak bir tiyatro incelenir ve özellikleri yönüyle roman metni ile karşılaştırılır. Tahlil edilen roman ve eleştiri metinlerinden hareketle sosyal medya dilini edebî dilin özellikleri açısından değerlendiren bir sunum gerçekleştirilerek konuşma becerisi etkinleştirilmiş olur. Daha sonra otobiyografi türünün özelliklerini taşıyan çok modlu bir metin dinletilir/izletilir. Öğrencilerin otobiyografilerini hazırlamalarına yönelik yazma çalışması yapılır.
Metin Tahlili (Anlama)
Okuma
TDE2.1
Bu temanın özünü oluşturan, edebiyatın üslupla ilişkisine yönelik dikkat çekmek için farklı üslup özelliklerini yansıtan metinlerden örnekler gösterilir. Bu metinlerin üslup özelliklerinin fark edilmesine yönelik açık uçlu sorular sorulabilir, beyin fırtınası yapılarak öğrencilerden üslupla ilgili temel bir görüş oluşturmaları istenir. Böylece öğrencilerin hazır bulunuşlukları belirlenerek derse etkin katılımları sağlanır (SDB2.1).
Bu temada okuma metni olarak öğrencilerin düzeylerine uygun, anlaşılır ve açık bir dille yazılmış Cumhuriyet Dönemi romanlarından biri seçilir. Romanı okumadan önce öğrencilerden okumaya hazırlık yapmaları, okuma öncesi sorular oluşturmaları; başlık, görsel ve yazardan hareketle metinle ilgili tahminde bulunmaları için metne göz atmaları ve görüş oluşturmaları istenir. Öğrencilerin romanı okuma amaçlarını ve yapacakları metin tahliline yönelik stratejilerini belirlemesi sağlanır. Okuma süreçlerinin doğru bir şekilde yönetilebilmesi için kontrol listesi oluşturulur. Öğrencilerin okudukları romanda olaylara, karakterlerin davranışlarına, iç ve dış konuşmalara, betimlemelere, açıklamalara dikkat ederek not tutmaları istenir (SDB2.3).
TDE2.2
Okunan romanı tahlile başlamadan önce roman metninin temasına göre türü, ait olduğu dönem ve yazarına yönelik bilgilerle ilgili öğrencilerin bilgileri yoklanır. Öğrencilere roman türünün daha önceki temalarda ele aldıkları hikâye gibi anlatmaya bağlı bir metin olduğu vurgulanır. Bu bağlamda roman türünün yapı unsurlarıyla hikâye türünün yapı unsurları arasında benzerlik olduğu açıklanır. Öğrenciler, okudukları romanda anlamını bilmedikleri kelimeleri küçük kâğıtlara yazarak öğrenme duvarı oluşturur. Bu duvar dijital araçlar (padlet, dijital pano vb.) kullanılarak hazırlanabilir (SDB1.2, OB2). Öğrencilerin bu ortamda iletişim kurup iş birlikli çalışmalar gerçekleştirmeleri sağlanabilir (SDB2.2). Her derste bu kelimelerden bir ya da birkaçı seçilerek bunların anlamının bağlamdan hareketle tahmin edilmesi istenebilir (KB2.10). Böylelikle okunan romanın içeriğiyle ilgili bilgiler canlı tutulur.
Öğrencilerin romandaki üslup özelliklerine yönelik çıkarımlar yapabilmeleri için metnin cümle yapılarına ve bireysel anlatım farklılıklarına dikkat çekilir. Hikâye ile romanın dil ve anlatım kullanımındaki farklılıklara değinilir. Olay, mekân, zaman ve kişiler yansıtılırken kullanılan açıklama ve betimlemeler ile söz varlığına odaklanılması sağlanır. Romanda üslubu gösteren unsurların ele alındığı düşün-eşleş-paylaş etkinliği aracılığıyla öğrencilerden üslupla ilgili çıkarımlarını birbirleriyle paylaşması istenir (SDB2.2). Öğretmen tarafından öğrencilerin çıkarımları doğrultusunda gerekli olabilecek tamamlayıcı açıklamalar yapılır.
Öğrencilerin okudukları romanın üslup özelliklerini karşılaştırabilecekleri farklı türde bir metin seçilir. Bu metin ile romanın üslup özelliklerinin karşılaştırılması için edebiyat halkası (okuma çemberi) oluşturulur (SDB2.2). Öğrenciler bu etkinlikle roman ve öğretici metinlerin dil kullanımından kaynaklı üslup farklılıklarını anlamlandırır (KB3.3). Öğrencilerden üslup özelliklerini gösteren söz varlıklarını işlevi ve metindeki kullanım amacına göre T diyagramı ölçeği ile sınıflandırmaları istenir (SDB1.2). Böylelikle söz varlığının üslubun oluşumundaki etkisini fark etmeleri sağlanır. Öğrenciler, okudukları romanın kurgusu ile anlatıcının üslubunu oluşturan dilin kullanım ilişkisi üzerine görüşlerini belirtir. Bunun için öğrencilerin görüşlerini “beyin fırtınası” tekniğiyle serbestçe ifade edebilecekleri bir öğrenme ortamı oluşturulur (SDB2.1, E3.5, D11, OB1). Bu süreçte bir çalışma kâğıdı kullanılarak sonuçlar sistematik olarak değerlendirilir.
TDE2.3
Okunan romanın içeriğiyle ilgili ve roman türünün genel özelliklerine yönelik anlam oluşturulduktan sonra romanın çözümleme aşamasına geçilir (OB9). Çözümlemede romanın yapı unsurlarını oluşturan ögeler belirlenir. Bu yapı unsurlarıyla romanın dil ve anlatım özellikleri arasındaki ilişki tespit edilir. Romandaki olay, çatışma, kişi, mekân ve zamanla ilgili ögelerin romanın üslubunun oluşumundaki etkileri soru-cevap yöntemiyle ortaya konur. Gruplara ayrılan öğrencilerden romanın yapı unsurları (olay, kişi kadrosu, mekân, zaman) arasındaki ilişkiyi ve etkileşimi ortaya koymaları istenir (SDB2.2). Bunun için romanın yapı unsurlarının verildiği öğrenme merkezi etkinliği uygulanır. Böylece öğrencilerin romanın yapı unsurlarını oluşturan ögeleri (olay, kişi kadrosu, mekân, zaman) çözümlemeleri sağlanır.

Öğrencilerden, elde ettikleri bilgilerden hareketle yazarın üslup seçimi ile ilgili çıkarımda bulunmaları istenir (SDB3.3). Bu doğrultuda romanın teması, yapı unsurları arasındaki etkileşim, dil ve anlatım özellikleri, yazıldığı dönem ve toplumsal normların ilişkisi gibi konuların üslupla ilişkisi kurulur. Bu süreçte açık uçlu sorularla değerlendirme yapılır. Dil ve anlatım özellikleri ele alınırken metinlerden seçilen kelimelerin şekil bilgisi özellikleri üzerine çalışmalar yaptırılır.
TDE2.4
Öğrenciler kendi aralarında gruplara ayrılır ve okudukları romandan iki karakter seçerek bunlar arasında geçen özgün bir diyalog oluşturur (SDB2.3, E3.3, KB2.20). Diyaloglar oluşturulduktan sonra öğrencilerin birbirlerini değerlendirmeleri için akran değerlendirme formları kullanılır (E3.10). Akran değerlendirme formlarında oluşturulan diyaloğun romanın kurgusuna, romandaki kişilerin kişilik özelliklerine, roman kişilerinin dil ve anlatım özelliklerine uygunluğu vb. ölçütler yer alır. Öğrenciler kendi öğrenme süreçlerini değerlendirmek amacıyla öğrenme günlüklerini doldurur (SDB1.2).
Okuma bölümünde ara metin olarak tiyatro türünde bir eserin incelemesi yapılır. İncelenen tiyatro, özellikleri yönüyle temada tahlil edilen roman ile karşılaştırılır.
• İkinci okuma metni olarak üslupla ilgili bir eleştiri metni verilir. Roman metnindeki benzer süreçler uygulamaya konur. Metin tahlili sürecinde türe özgü yapı ve üslup özellikleri dikkate alınarak gerekli farklılaştırmalar yapılır. Okuma bölümünde ara metin olarak tiyatro türünde bir eserin incelemesi yapılır. İncelenen tiyatro, özellikleri yönüyle temada tahlil edilen roman ile karşılaştırılır.
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE3.1
Öğrencilere üsluba yönelik öğrendiklerinden hareketle sosyal medya dili ile edebî dilin özelliklerini karşılaştırdıkları bir sunum yapmalarına yönelik performans görevi verilir. Öğrencilerden performans görevleri için sınıf dışında hazırlık yapmaları istenir, performans görevi sınıfta gerçekleştirilir.
Öğrencilere üsluba yönelik öğrendiklerinden hareketle sosyal medya dili ile edebî dilin özelliklerini karşılaştırdıkları bir sunum yapmalarına ilişkin bir performans görevi verilerek öğrencilerin konuşma becerilerini etkinleştirmeleri sağlanır. Öğrenciler gruplara ayrılır ve onlardan sosyal medya dilini edebî dilin özellikleri açısından değerlendiren etkileşimli bir sunum yapmaları istenir. Sunum esnasında öğrencilerden özverili davranmaları beklenir (D16). Amaca, hedef kitlenin özelliklerine, ortama, bağlama, zamana göre uygun konuşma stratejisine karar verilir. Sözlü anlatım ve etkileşimli sunum sırasında uygun üslup belirlenir; ses tonu ve beden dili anlam oluşturmak amacıyla kullanılır, nezaket kurallarına uygun hareket edilir (SDB2.1).
TDE3.2
Gruplar tarafından konuşmanın içeriği oluşturulurken hazırlıklı konuşma süreciyle ilgili ön bilgiler dikkate alınarak bir sunum planı hazırlanır ve grubun konuşmacısı belirlenir (SDB2.2). Planlı olma ve grupla çalışmanın önemine değinilerek öğrencilerde çalışkanlık değeri desteklenir (D3).
Sunumun gerçekleştirileceği ortama, hedef kitlenin özelliklerine ve beklentilerine yönelik tahminlerde bulunularak konuşma metni hazırlanır. Konuşma metni hazırlanırken uygun söz varlığı seçimi, düşünceyi geliştirme yolları, dil yapılarında bağdaşıklık ve bağlaşıklık unsurlarının doğru kullanımı, verilmek istenen iletilerin nasıl yansıtılacağı hususlarına dikkat edilir. Sunumun içeriği oluşturulurken sosyal medya dili ile edebî dilin özellikleri karşılaştırılır. Karşılaştırma sonuçlarına göre elde edilen bilgiler, konuşma planına uygun şekilde sınıflandırılır (OB7).
Elde edilen bilgilere yönelik yorum ve değerlendirmeler yapılır (E3.10), konuşma planına uygun olarak düzenlenir. Sosyal medya dilinin edebî dilin özelliklerine göre değerlendirildiği, konuşma sırasında sesin ve beden dilinin ulaşılan yargıları desteklemek amacıyla etkili bir biçimde kullanıldığı, görsel ve işitsel ögelerin ön planda olduğu bir sunum hazırlanır. Bu süreçte dijital araçlardan yararlanılabilir (SDB1.2, OB2).
TDE3.3
Konuşma metni hazırlanırken uygun söz varlığı seçiminde düşünceyi geliştirme yolları, dil yapılarında eklerin ve bağlaşıklık ögelerinin uygun kullanımı ile verilmek istenen iletilerin nasıl yansıtılacağı hususlarına dikkat edilir.
TDE3.4
Sunum aşamasının tüm süreci, hakkaniyetli ve dürüst (D6) bir tutum içerisinde öz değerlendirme ve akran değerlendirme formuyla değerlendirilir (SDB1.2). Değerlendirme ölçütleri olarak konuya uygunluk, özgünlük, seçilen dil yapıları, mekân ve zaman yönetimi, ses ve beden dilinin etkili kullanımı, görsel ve işitsel ögelerin kullanımı gibi ölçütler yer alır.
Sunum sürecindeki duygu, düşünce, davranışlar ile bunlara etki eden fiziksel (mekân, gürültü vb.), dilsel (söz varlığı, dil yapısı vb.), duyuşsal (ilgi alanı vb.) ve zihinsel etkenler gözden geçirilir; hatalar düzeltilir; uygun davranış, duygu ve düşünceler pekiştirilip sonraki konuşma etkinliklerinde kullanılmak özgün konuşmacı kimliği oluşturulur (E1.4, E3.7).
Metin Tahlili (Anlama)
Dinleme/İzleme
TDE1.1
Öğrencilere bir otobiyografi metni dinletilir/izletilir (SDB2.1). Otobiyografi metninin edebiyat alanında tanınmış bir kişiye ait olmasına özen gösterilir. Öğrenciler tarafından otobiyografi metnini tahlil etmek için kendilerine en uygun dinleme/izleme stratejileri belirlenir. Dinleme/izleme sürecinin amacına uygun şekilde yönetilebilmesi için gözlem formları oluşturulur.
TDE1.2
Öğrencilerin öğretici metinlerle ilgili ön bilgilerini kullanarak otobiyografi türünün genel özellikleriyle ilgili görüş oluşturması sağlanır. Otobiyografide geçen anlamı bilinmeyen kelimeler bağlamdan hareketle tahmin edilir. Öğrencilerden, izledikleri/dinledikleri otobiyografiden hareketle otobiyografi metinlerinin nasıl düzenlenebileceğiyle ilgili çıkarımlarını listelemesi istenir (OB1). Dinlenen/izlenen otobiyografi, daha önceki temalarda tahlil edilen öğretici metinlerle karşılaştırılarak ayırt edici özelliklerinin gösterildiği bir bilgi haritası oluşturulur (SDB1.2, KB2.7). Dinlenen/izlenen otobiyografi metninin üslubunu oluşturan söz varlığı metindeki işlevlerine göre sınıflandırılır. Söz varlığı unsurlarının metnin üslubuna katkılarına yönelik gerekçeli görüşler bildirilir (SDB3.3).
TDE1.3
Otobiyografide kullanılan anlatım biçimi, yöntem ve teknikleri açık uçlu sorularla belirlenir. Kullanılan anlatım biçimleri, yöntem ve teknikleri ile metnin üslubu arasında neden- sonuç ilişkisi kurularak bunlar arasındaki etkileşim ortaya konur. Çalışma kâğıdı ile değerlendirme yapılır.

TDE1.4
Dinlenen/izlenen otobiyografide sorulan sorularla ilgili eleştiriler gerekçelendirilerek ifade edilir (SDB3.3). Otobiyografi metninin üslubuyla ilgili değerlendirme yapılır (E3.10). Metne otobiyografi metninin bağlamına uygun sorular eklenerek bunların öğrenciler tarafından kendi yorumları ve değerlendirmeleri çerçevesinde cevaplanması istenir. Etkinlik, öz değerlendirme formu ile değerlendirilir (SDB1.2, E3.11, E3.3, E3.8).
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Yazma
TDE4.1
Öğrencilere otobiyografilerini oluşturmaya yönelik bir performans görevi verilir. Performans görevi sınıf içinde gerçekleştirilir.
Öğrencilere otobiyografilerini estetik bakış açısıyla yazmaları için bir performans görevi verilir ve böylece yazma becerilerini aktif kullanmaları sağlanmış olur.
Öğrencilerden otobiyografilerini estetik bakış açısıyla yazmaları istenir (D7). Otobiyografi yazımıyla ilgili temel bilgiler beyin fırtınası yöntemiyle ortaya konur (SDB2.1). Belirlenen yazma amacı doğrultusunda uygun yazma yöntem ve stratejileri belirlenir. Yazma sürecinin tüm aşamalarının başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için kontrol listesi hazırlanır. Bu liste ile öğrencilerin yazma sürecini nasıl yönettiğiyle ilgili değerlendirmeler yapılır ve öz düzenleme becerilerinin desteklenmesi sağlanır (E2.2).
TDE4.2
Otobiyografi oluştururken yazmayla ilgili daha önce edinilen bilgi ve becerilerden yararlanılır. Yazılacak metnin okur üzerindeki etkilerine yönelik tahmin yürütülerek yazma eylemi sürdürülür. Anlatıcısı değiştikten sonra esas metin ile yeniden yazılan metin bağlama uygunluk yönüyle karşılaştırılır.
Elde edilen sonuçlar bağlama uygunluk, dil ve anlatım özelliği, etkileyicilik, tutarlılık, özgünlük vb. belirlenen ölçütlere göre sınıflandırılır ve yorumlanır. Yazılan otobiyografi okunur, değerlendirilir ve gerekli düzeltmeler yapılır. Oluşturulan otobiyografiyi zenginleştirmek için görsel ögelerden yararlanılır. Öğrenciler görsellere dijital araçlar kullanarak ulaşabilir (OB2). Görseller araştırılırken fikrî mülkiyet haklarına uygun hareket edilmesi konusunda öğrencilere farkındalık kazandırılır. Yazılan metin sınıf panosunda, okul gazetesinde veya genel ağdaki güvenilir ortamlarda paylaşılır.
TDE4.3
Belirlenen amaca yönelik otobiyografi oluşturulurken uygun söz varlığı seçmeye ve dil yapılarını doğru kullanmaya, bağdaşıklık ögelerine, yazım ve noktalama kurallarına uymaya özen gösterilir. Hazırlanan otobiyografide anlatım bozuklukları varsa tespit edilir, bunların sebepleri tartışılır, anlatımı düzeltmek için ne yapılması gerektiği belirlenir. Yazılacak otobiyografi türüne ve yazma amacına göre farklı anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yolları kullanılır, verilmek istenen iletiler açık veya örtük şekilde ifade edilir (E3.11).
TDE4.4
Yazma çalışmalarında ortaya çıkan ürünlere yönelik öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yapılır (SDB1.2). Bu formların içeriğinde yazma becerisinin kural uygulama aşamasında belirlenen ölçütlerin yanı sıra gerçeklik, yaratıcılık gibi yazma ürünlerine değer katan unsurlara yer verilir.
Süreçte karşılaşılan zorluklara ilişkin bir liste oluşturulur. Sonraki yazma çalışmalarında bunlarla ilgili hataların düzeltilmesi için neler yapılabileceği üzerine fikir yürütülür (SDB3.1). Yazma sürecindeki olumlu davranışlar pekiştirilir.
Tema Sonu Değerlendirme
Temanın sonunda öğrencilerin çıkış kartı yazmaları sağlanır. Bu kartta edebî dil ile günlük dil arasındaki farka odaklanarak okunan metinlerde dilin nasıl kullanıldığıyla ilgili çıkarımda bulunmaları istenir. Ayrıca öğrenme süreçlerine ilişkin ön yansıtma yapmaları sağlanır.

Öğrencilerden tahlil edilen romanın kurgusundan hareketle yeni bir olay örgüsü oluşturmaları veya kendi otobiyografilerini film şeridi hâline getirmeleri istenebilir. Film şeridi dijital araçlar kullanılarak hazırlanabilir. Konuşma etkinliği olarak farklı üslup özelliklerini bir arada yansıtan diyaloglar yazılabilir ve öğrencilerin bu diyalogları işletebilecekleri yaratıcı drama etkinliği düzenlenebilir.
*Aynı dönemde yaşamış iki yazara ait birer eser (birkaç eser) seçmesi, bu eserlerden yola çıkarak yazarların üslup farklılığını ortaya koyan bir çalışma (poster, sunu, eleştiri yazısı vb.) yapması ve bunu paylaşması istenebilir.

Öğrenme sürecinde öğrencilerden okudukları romandaki beğendikleri bir kişiyle ilgili düşüncelerini yazılı olarak ifade etmeleri istenir. Romanın üslubuyla ilgili bir çalışma kâğıdı verilerek bunu doldurmaları istenir.

Programa yönelik görüş ve öneriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.