3. ÜNİTE: PEYGAMBERİMİZİN HAYATINDA ÖNEMLİ BİR HADİSE: VEDA HACCI

Bu ünitede Veda Haccı’nın Müslümanlar ve İslam tarihi için öneminin çözümlenmesi ve Peygamberimizin bu hac esnasında irat ettiği Veda Hutbesi’nin taşıdığı evrensel mesajların özetlenmesi amaçlanmaktadır.
Ders Saati
22
Alan Becerileri
-
Kavramsal Beceriler
KB2.3. Özetleme, KB2.4. Çözümleme
Eğilimler
E3.7. Sistematik Olma
Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri
SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
Değerler
D8. Mahremiyet, D11. Özgürlük
Okuryazarlık Becerileri
OB6. Vatandaşlık Okuryazarlığı
Disiplinler Arası İlişkiler
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
Beceriler Arası İlişkiler
TAB2.2. Anlam Oluşturma
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

PH.12.3.1. Veda Haccı’nın önemini çözümleyebilme
a) Veda Haccı’nın önemine ilişkin unsurları araştırır.
b) Veda Haccı’nın önemine ilişkin unsurlar arasındaki ilişkileri belirler.

PH.12.3.2. Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajları özetleyebilme
a) Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajlarla ilgili çözümleme yapar.
b) Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajlarla ilgili sınıflandırma yapar.
c) Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajları yorumlar.

İçerik Çerçevesi

Veda Haccı
Tüm İnsanlığa Mesaj: Veda Hutbesi

Genellemeler:
Hz. Peygamber, Veda Hutbesi’nde ümmetine Kur’an ve sünneti emanet bırakmıştır.

Anahtar Kavramlar
-
Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; çıkış kartları, anlam çözümleme tablosu ve analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilere Veda Hutbesi’yle ilgili bir performans görevi verilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin haccın İslam’ın temel ibadetlerinden biri olduğunu bildikleri kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilere Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi’nde “Ey insanlar!” şeklinde seslenerek hitabını sadece Müslümanlarla sınırlı tutmamasının nedenleriyle ilgili görüşleri sorulur.
Veda Hutbesi’nin niçin bu isimle anıldığına dair öğrencilerin yorum yapmaları istenir.

Köprü Kurma

Günümüzde geçerli ahlaki ilkeler ile Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi’nde verdiği mesajlar arasında bağ kurulur.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

PH.12.3.1
Haccın farz kılınması ve Müslümanların Hz. Ebu Bekir emîrliğinde yaptığı ilk hac ibadeti ele alınır. Hz. Peygamber liderliğinde eda edilen hac için yapılan hazırlıklar, bu hacca iştirak edenler ve bu haccın merhaleleri işlenir. Hac ibadetinin önemine değinilir. Bu kapsamda konu din kültürü ve ahlak bilgisi dersi ile ilişkilendirilir. Bu haccın “Veda Haccı” olarak isimlendirilmesinin sebeplerine ve Hz. Peygamber’in Veda Haccı sırasında irat ettiği hutbelerin önemine değinilir. Veda Haccı’nın Hz. Peygamber’in ilk ve son haccı olması ile Hz. Peygamber’in burada hac ibadetini öğretip evrensel nitelikli nasihatlerde bulunması arasındaki ilişki belirtilerek Veda Haccı’nın önemi ortaya konur. Biçimlendirici değerlendirme yapmak için çıkış kartları kullanılabilir.

PH.12.3.2
Hz. Peygamber’in Veda Haccı esnasında hutbelerini nerelerde ve nasıl irat ettiği ele alınır. Hutbelerde dikkat çekilen konulara değinilir. Bu hutbelerin güvenilir kaynaklardaki rivayetlerden derlenen ve Veda Hutbesi olarak nitelendirilen metni verilir. Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi’ndeki ifadelerinden çıkarılan evrensel mesajlar çözümlenerek listelenir. Öğrencilerden bu mesajları bireysel ve toplumsal olmak üzere sınıflandırmaları istenir. Bu sınıflandırmanın anlam çözümleme tablosu üzerinde gösterilmesi istenebilir. Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajları arasında yer alan can ve mal dokunulmazlığıyla (D8.4, D11.3) ilgili mesajı üzerinden hak ve özgürlüklerden yararlanılırken diğer insanların kişisel haklarına riayet etmenin gerekliliği vurgulanır (SDB3.3, OB6). Öğrencilerden Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajların günümüze etkilerini yorumlamaları istenir. Yapılan yorumlar köşeleme tekniğiyle değerlendirilebilir.
Öğrencilerden performans görevi olarak Veda Hutbesi’ndeki evrensel mesajların ele alınacağı bir konferans için konuşma metni yazmaları istenebilir. Yapılan çalışmalar; içinde içerik, özgünlük, çözümleme, yorumlama, dil ve anlatım ölçütleri bulunan analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Öğrencilerden sistemli ve gayretli bir şekilde çalışarak (E3.7) Hz. Peygamber’in Veda Haccı sırasında konakladığı ve ziyaret ettiği mekânların bir krokisini hazırlamaları istenebilir. 
Veda Hutbesi, istekli öğrenciler tarafından etkili hitabet yöntemlerine uygun şekilde seslendirilebilir.
Öğrencilerden Veda Hutbesi’ni okuyarak veya dinleyerek hutbenin ana fikirlerini ve temel prensiplerini ortaya koymaları istenebilir.

Destekleme

Veda Haccı ve Veda Hutbesi konuları etkileşimli dijital araçlardan yararlanılarak özet bilgiler ve konu tekrarları hâlinde sunulabilir ve öğrencilerin bilgilerini test etmelerine yönelik soru ve etkinlikler hazırlanabilir.