3. ÜNİTE: PEYGAMBERİMİZİN HAYATINDA ÖNEMLİ BİR HADİSE: MEKKE’NİN FETHİ

PH.11.3.1. Mekke’nin fethine giden süreci yapılandırabilme
a) Mekke’nin fethine giden süreci inceleyerek nedensel ilişkiler ortaya koyar.
b) Mekke’nin fethine giden süreçle ilgili kendi öz bilgisi ile elde ettiği ilişkilere dayalı unsurlardan uyumlu bir bütün ortaya koyar.

PH.11.3.2. Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethi sırasındaki tutumu konusunda sentez yapabilme
a) Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethi sırasındaki tutumu hakkında bilgileri araştırır.
b) Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethi sırasındaki tutumu hakkında bilgiler arasında ilişki kurar.
c) Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethi sırasındaki tutumuyla ilgili bilgileri birleştirerek özgün bir bütün oluşturur.

PH.11.3.3. Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemini sorgulayabilme
a) Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemiyle ilgili merak ettiği konuları tanımlar.
b) Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemi hakkında sorular sorar.
c) Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemi hakkında bilgi toplar.
ç) Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemi hakkında topladığı bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemi hakkında topladığı bilgiler üzerinde çıkarım yapar.

Mekke’nin Fethini Hazırlayan Süreç
Mekke’nin Fethi
Mekke’nin Fethinin İslam Tarihi Açısından Önemi

Genellemeler:
Mekke’nin fethi, Hicaz’da Müslümanların hâkimiyetini tesis eden bir dönüm noktasıdır.

Öğrenme çıktıları; 3-2-1 kartları, çıkış kartı, kavram haritası, gözlem formu ve analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilere Mekke’nin fethiyle ilgili bir performans görevi verilebilir.

Öğrencilerin Mekke’nin önemli bir şehir olduğunu bildikleri kabul edilmektedir.

Mekke’nin tarihi ve Müslümanlar için önemine dair sorular yöneltilerek öğrencilerin mevcut bilgileri ölçülür.
Öğrencilere Mekke’nin fethiyle ilgili ne bilmek istedikleri ve bunu niçin öğrenmek istedikleri sorulur.
Fetih suresinin ilk ayetinin meali verilerek öğrencilerden ayette geçen “apaçık bir fetih” ifadesiyle ne kastedildiği hakkında tahminde bulunmaları istenir.

Öğrencilere Nasr suresinin ilk iki ayetindeki “Allah’ın yardımı gelip fetih gerçekleştiğinde ve insanların akın akın Allah’ın dinine girdiğini gördüğünde” ifadeleri ile Mekke’nin fethi arasındaki ilgi hakkında sorular sorularak Nasr suresi ile Mekke’nin fethi arasında bağ kurulur.

PH.11.3.1
Mekke’nin fethine giden süreç kapsamında Hudeybiye Antlaşması ve Hayber’in fethi konuları işlenir. Hudeybiye Antlaşması; antlaşmaya götüren süreç, antlaşmanın şartları ve sonuçları bakımından ele alınır. Antlaşmaya götüren süreç kapsamında müşriklerin uzlaşmaz tavrı üzerine Hz. Peygamber’in savaşmaya karar vermesine (SDB3.2) değinilir. Hz. Peygamber’in her koşulda antlaşmanın şartlarına uyduğu (D6.2) vurgulanır. Hayber’in fethi ve sonuçları ele alınır. Hudeybiye Antlaşması’nın ve Hayber’in fethinin sonuçları ile Mekke’nin fethi arasındaki nedensel ilişkiler belirtilir. Öğrencilerden Mekke’nin fethine giden sürece dair bilgilerinden hareketle bütüncül bir çıkarım yapmaları istenir. Bu çıkarımları içeren bir deneme yazmaları istenebilir. 3-2-1 kartları kullanılarak öğrencilerin Mekke’nin fethine giden süreçle ilgili bilgi ve becerileri ölçülebilir.

PH.11.3.2
Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethi öncesinde belli bir plan dâhilinde hareket ederek (SDB1.2) yaptığı hazırlıklar ele alınır. Mekke’nin fethinde ve sonrasında yaşanan gelişmeler ayrıntılarıyla işlenir. Bu kapsamda Hz. Peygamber’in Mekkelilere eman vermesi, komutanlarına mecbur kalmadıkça savaşmamalarını emretmesi, genel af ilan etmesi, Kâbe’yi putlardan temizlemesi konularına yer verilir. Öğrencilerden bu konular arasında ilişki kurarak ve parçaları birleştirerek (OB1) Hz. Peygamber’in amacını ortaya koymaları istenir. Bu konuya yönelik çıkış kartı hazırlamaları istenebilir. Muzaffer bir komutan olarak Mekke’ye giren Hz. Peygamber’in mütevazı davranışları (D10.2) vurgulanır. Öğrencilerden, Mekke’nin fethiyle ilgili bir kavram haritası oluşturmaları istenebilir. Öğrencilere çalışmalarını geliştirmelerine yönelik dönütler verilir.

PH.11.3.3
Mekke’nin fethinden sonra yaşanan gelişmelerden Huneyn Savaşı, Taif’in muhasarası, Tebük Seferi ve Heyetler Yılı konuları ele alınır. Öğrencilere Mekke’nin fetih süreci, sonrasında yaşanan gelişmeler ve fethin önemi bağlamında sorular sorulur. Bu aşamada çember tekniği kullanılabilir. Verilen cevaplar öğretmen tarafından değerlendirilerek öğrencilere anlık dönütler verilir. Öğrencilerden Mekke’nin fethi sonrasında yaşanan gelişmeleri dikkate alarak bu fethin İslam tarihi açısından önemine dair bir çıkarımda bulunmaları istenir.
Bu aşamada düşün-eşleş-paylaş tekniği kullanılabilir. Yapılan çalışma gözlem formu ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerden performans görevi olarak Mekke’nin fetih sürecini gösteren bir grafik bilgi hazırlamaları istenebilir. Yapılan çalışmalar; içinde bilgi toplama, analiz, sonuçların değerlendirilmesi, özgünlük, sunum ve ifade becerileri ölçütleri bulunan analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

İstekli öğrenciler, Mekke’nin fethi ile ilgili bazı olayları canlandırmak için drama etkinliği planlamaya ve bunu uygulamaya (E1.4) teşvik edilebilir.
Öğrenciler, Mekke’nin fethinin İslam tarihi açısından önemini tartışmak için gruplara ayrılabilir. Her gruptan, Mekke’nin fethinin Müslümanları ve İslam coğrafyasını nasıl etkilediğini araştırmaları ve edindikleri bilgileri sunmaları istenebilir.

Öğrencilerden Mekke’nin fethinden önce yaşanan olayları, anlaşmaları ve savaşları kronolojik olarak sıralamaları istenebilir.
Öğrencilere Mekke’nin fethinin nasıl gerçekleştiğini, fetih sürecinde hangi stratejilerin kullanıldığını ve fethin sonuçlarının neler olduğunu anlatan bir sunum izletilebilir.
Öğrencilerin zorlandıkları konularda onlara destek olmaya yönelik olarak “tutor destekli öğrenme” yöntemi için gerekli ortam hazırlanabilir.