1. ÜNİTE: PEYGAMBERİMİZİN HAYATINDA ÖNEMLİ BİR ŞEHİR: MEDİNE

PH.11.1.1. İslam Öncesi Dönem’deki Yesrib ile Hicaz bölgesinin önemli şehirlerini karşılaştırabilme
a) Yesrib, Mekke ve Taif’e ilişkin özellikleri araştırır.
b) Yesrib, Mekke ve Taif’e dair öğrendiği özelliklere ilişkin benzerlikleri listeler.
c) Yesrib, Mekke ve Taif’e dair öğrendiği özelliklere ilişkin farklılıkları listeler.

PH.11.1.2. Akabe Biatleri konusunda genelleme yapabilme
a) Akabe Biatleri hakkında bilgi toplar.
b) Akabe Biatlerinin ortak özelliklerini belirler.
c) Akabe Biatlerinin ortak olmayan özelliklerini belirler.
ç) Akabe Biatleri konusunda örüntüler üzerinden önermede bulunur.

PH.11.1.3. Medine’nin İslam devletinin merkezi olma sürecini özetleyebilme
a) Medine’nin İslam devletinin merkezi olma süreci ile ilgili çözümleme yapar.
b) Medine’nin İslam devletinin merkezi olma süreciyle ilgili sınıflandırma yapar.
c) Medine’nin İslam devletinin merkezi olma sürecini yorumlar.

PH.11.1.4. Hz. Peygamber’in toplumun diğer kesimleriyle ilişkilerini değerlendirebilme
a) Hz. Peygamber’in toplumun diğer kesimlerine yaklaşımına ilişkin ölçüt seçer.
b) Hz. Peygamber’in toplumun diğer kesimlerine yaklaşımına ilişkin ölçme yapar.
c) Hz. Peygamber’in toplumun diğer kesimlerine yaklaşımına ilişkin ölçme sonuçlarını seçtiği ölçütlerle karşılaştırır.
ç) Hz. Peygamber’in toplumun diğer kesimlerine yaklaşımına dair karşılaştırmalarına ilişkin yargıda bulunur.

Hicaz’ın Önemli Şehirlerinden Yesrib
Yesrib’den Medine’ye
İslam Devleti’nin Merkezi
Toplumun Diğer Kesimleriyle İlişkiler

Genellemeler:
Yesrib’in Medine’ye dönüşmesi Hicret’ten sonra gerçekleşmiştir.

Öğrenme çıktıları; bütüncül dereceli puanlama anahtarı, anlam çözümleme tablosu, evet-hayır kartları, gözlem formu, yapılandırılmış grid, açık uçlu sorular ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilere Medine’nin İslam devletinin merkezi olma süreciyle ilgili bir performans görevi verilebilir.

Öğrencilerin Medineli Müslümanların muhacirlere ev sahipliği yaptığını bildikleri kabul edilmektedir.

Öğrencilere Hz. Peygamber’i ve Yesriblileri Akabe’de buluşturan sebepler hakkında neler bildikleri sorulur.
Öğrencilerden Müslümanları Medine’de bekleyen zorlukların neler olabileceğini tahmin etmeleri istenir.
Öğrencilerden Hicret sonrası Medine’de yaşanan sürece dair en çok merak ettikleri hususu bir soruyla tespit etmeleri istenir.

Kendileri veya yakın çevrelerinden biri umreye ya da hacca giden öğrencilerden oradaki ziyaret yerleri hakkında bildiklerini paylaşmaları istenir.
Medine şehri ile Mescid-i Nebevi’nin arşiv görüntüleri ve güncel fotoğrafları veya videoları gösterilir. Böylece öğrencilerin o bölgedeki değişim ve gelişimle ilgili bilgi sahibi olmaları sağlanır.

PH.11.1.1
Yesrib’in tarihine ve coğrafi özelliklerine dair bilgiler verilir. Şehrin dinî ve sosyal yapısı ile geçim kaynakları ele alınır. Bu kapsamda konu coğrafya ile ilişkilendirilir. Hicaz’ın diğer önemli şehirleri Mekke ve Taif hakkında bilgi verilir. Öğrencilerden Yesrib, Mekke ve Taif şehirlerinin coğrafi, dinî, ekonomik ve sosyolojik olarak benzer ve farklı yönlerini belirlemeleri istenir. Bunun için anlam çözümleme tablosu kullanılabilir.

PH.11.1.2
Yesriblilerin İslam’la tanışması kapsamında Akabe Biatleri ele alınır. Akabe Biatlerine katılanlara, biatlerin gerçekleşme sürecine ve biatlerde verilen sözlere dair bilgiler verilir. Yesriblilerin Hz. Peygamber’i himaye etme sözü vererek üstlendikleri sorumluluğa (D16.3) değinilir. Akabe Biatlerinin ortak ve farklı özellikleri listelenir. Öğrencilerden Akabe Biatleri sürecinde yaşananlar doğrultusunda bu biatlerin önemi hakkında bir önermede bulunmaları istenir. Ortaya çıkan önermeler evet-hayır kartları ile değerlendirilebilir. Hicret süreci tüm yönleriyle ele alınır. Bazı Müslümanların hicret yolculuklarına değinilir. Hz. Peygamber’in hicret yolculuğu ana hatlarıyla ele alınır. Öğrencilerden Hicret’in sebepleri hakkında çıkarımlarda bulunmaları istenir.

PH.11.1.3
Mescid-i Nebevi’nin inşası ve işlevleri, muahat, Medine Vesikası, Medine pazarının kurulması, ezanın teşrii ve kıblenin değişmesi konuları ele alınır. Devletleşme süreciyle ilgili olarak Hudeybiye Antlaşması, İslam’a davet mektupları ve Heyetler Yılı’na kısaca değinilir. Muahat konusu işlenirken muhacirleri Medine’de bekleyen problemler ve bunların çözümü için atılan adımlar (SDB3.3) ile şehirdeki mevcut imkânların muhacirlerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde planlanmasına yönelik faaliyetler (OB8) belirtilir. Muhacir ve ensar arasındaki ilişkiler rol yapma tekniği ile canlandırılabilir. Yapılan çalışmalar gözlem formu ile değerlendirilebilir. Mescid-i Nebevi’nin işlevleri kapsamında Ashabısuffe’ye değinilir. Muahat konusu işlenirken ensarın tutumu üzerinden dayanışma ve fedakârlıkta bulunmanın (D20.1) önemine değinilir. Medine’ye hicretten sonra yaşanan gelişmeler dinî, siyasi, sosyal ve ekonomik olmak üzere sınıflandırılır. Öğrencilerden Medine’nin İslam devletinin merkezi olma sürecini kendi cümleleriyle ifade etmeleri istenir. Medine’ye hicretten sonraki gelişmelerle ilgili bilgileri ölçmek için yapılandırılmış grid kullanılabilir.
Öğrencilerden performans görevi olarak muahat konusunda tarihsel bir hikâye kurgulayıp yazmaları istenebilir. Yapılan çalışmalar; içinde içerik, çözümleme, sınıflandırma, özgünlük, dil ve anlatım ölçütleri bulunan bütüncül dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

PH.11.1.4
Medine’de yaşayan Yahudi kabileleri hakkında bilgi verilir. Hz. Peygamber’in Yahudilere yaklaşımına dair ölçüt olarak Medine Vesikası’nın Yahudilerle ilgili maddeleri sıralanır. Din özgürlüğüyle ilgili madde üzerinden farklılıklara saygı duymanın (OB6, D14.4) önemine değinilir. Medine’de yaşayan Yahudilerle ilişkiler ve Hz. Peygamber’in Yahudi kabileleriyle mücadele etmesinin sebep ve sonuçları Medine Vesikası çerçevesinde ele alınır. Bu konu işlenirken beyin fırtınası tekniği kullanılabilir. Yahudilerle yapılan mücadelelerin sebepleri ile Medine Vesikası’nın Yahudilerle ilgili maddeleri karşılaştırılır. Öğrencilerden bu karşılaştırmaya odaklanarak (E3.2) bir yargıya ulaşmaları ve düşüncelerini açıklamaları (SDB2.1) istenir. Öğrencilerin bu konudaki bilgileri açık uçlu sorular kullanılarak değerlendirilebilir.
Medine’deki münafıklar ve gerçekleştirdikleri faaliyetler ele alınır. Hz. Peygamber’in münafıklara karşı tutumu incelenir. Hz. Peygamber’in münafıklarla mücadele ederken sonuçlarını öngörerek uyguladığı farklı taktikler (SDB3.3) yorumlanır.

Öğrencilerden İslam Devleti’nin tesisi ve gelişimiyle ilgili bir zaman çizelgesi hazırlayıp sunmaları istenebilir.
Öğrencilerden Medine Sözleşmesi’nin metnini okuyarak bu metinden çıkarılabilecek ilkeleri belirlemeleri istenebilir.
Öğrencilerden İslam Devleti’nin diğer toplumlarla ilişkilerini analiz eden bir makale yazmaları istenebilir.
Medine’nin toplumsal yapısını ele alan bir metin okunarak farklı kesimlerin bir arada yaşamasının koşulları hakkında bir tartışma zemini oluşturulabilir.
Öğrencilerden Hicaz’ın coğrafi, siyasi ve kültürel özelliklerini anlatan bir sunu, afiş veya kavram haritası hazırlamaları ve sunmaları istenebilir.

Öğrencilere Yesrib’in İslam tarihi açısından önemini gösteren bir sunum izletilip konu görsel ve işitsel olarak desteklenebilir.
Öğrencilere Medine’nin önemi ile ilgili bir video izletilebilir. Konu hakkında sorular sorularak öğrencilerin konuyu kavramaları sağlanabilir.