36-48 AY GÜNLÜK PLAN ÖRNEĞİ
Matematik Alanı:
MAB1. Matematiksel Muhakeme
Hareket ve Sağlık Alanı:
HSAB1. Aktif Yaşam İçin Psikomotor Beceriler
Sanat Alanı:
SNAB2. Sanat Eseri inceleme
SNAB4. Sanatsal Uygulama Yapma
KB1.Temel Beceriler
KB1.5.Bulmak
KB1.6.Seçmek
KB2.14. Yorumlama Becerisi
KB2.14.SB1. Mevcut olay/konu/durumu incelemek
E.1. Benlik Eğilimleri
E1.1. Merak
E.3. Entelektüel Eğilimler
E3.1. Odaklanma
Sosyal Duygusal Öğrenme Becerileri:
SDB2.1. İletişim Becerisi
SDB2.1.SB1. Başkalarını etkin şekilde dinlemek
SDB2.1.SB2. Duygu, düşünceleri ifade etmek
D18. Temizlik
D18.2.Yaşadığı ortamın temizliğine dikkat etmek
D18.2.3. Ev, sınıf, okul bahçesi gibi ortak alanların temizliğinde görev alır.
OB4. Görsel Okuryazarlık Becerileri
OB4.1. Görseli Anlama
OB4.1. SB1. Görseli algılamak
OB4.2. Görseli Yorumlama
OB4.2. SB1. Görseli incelemek
Matematik Alanı:
MAB.2. Matematiksel olgu, olay ve nesnelerin özelliklerini çözümleyebilme
MAB.2.a. Bir bütünü oluşturan parçaları gösterir.
MAB.2.b. Bir bütünü gösteren parçalar arasındaki ilişkili/ilişkisizlik durumlarını açıklar.
Hareket ve Sağlık Alanı:
HSAB.1 Farklı çevre ve fiziksel etkinliklerde büyük kas becerilerini etkin bir şekilde uygulayabilme
HSAB.1.a. Farklı ortam ve koşullarda yer değiştirme hareketleri yapar.
HSAB.1.b. Etkinliğin durumuna uygun denge hareketleri yapar.
Sanat Alanı:
SNAB2. Sanat Eseri İnceleme
SNAB2.a. Sanat eserine odaklanır.
SNAB2.c. Sanat eserine ilişkin sorular sorar.
SNAB4. Sanatsal Uygulama Yapma
SNAB4.a. Yapmak istediği sanat etkinliğinin türüne karar verir.
Kavramlar: İlişkili-İlişkisiz, Parça-Bütün
Sözcükler: Ressam, atölye
Materyaller: Elektrik bandı, çemberler, masalar, ressamların fotoğrafları, ressamların eserleri, şövale, palet, fırça, tuval gibi ressamların çalışmalarını yaptığı materyaller, farklı boya malzemeleri, büyük bir kâğıt
Eğitim/Öğrenme Ortamları: Sınıf
GÜNE BAŞLAMA ZAMANI
Çocuklar çember oluştururlar. Güne başlama sürecinin rutinleri (hangi gün, ay, mevsimde olunduğu konuşulur; gelmeyen çocuklar belirlenir vs.) tamamlandıktan sonra çocuklara sınıfta bir farklılık olup olmadığı sorulur. Çocuklar gelmeden önce sanat merkezine resim ile ilgili materyaller eklenmiş olup bu materyalleri fark etmeleri beklenir. Çocuklar bunu fark etmezlerse yönlendirmeler yapılabilir (E1.1.). Ardından materyaller çembere getirilir ve bu materyallerin ne işe yaradığı, kimlerin bu materyalleri kullandığı gibi sorular sorularak çocukların fikirleri dinlenir. Daha önce bu materyalleri görüp görmedikleri, kullanıp kullanmadıkları ile ilgili sohbet edilir. Materyaller isimleri ile tanıtılır ve bilinmeyen materyallerin nasıl kullanıldığından bahsedilir. Bu materyalleri kimlerin kullandığı sorulur. “Ressam” cevabını vermeleri beklenir. Verilmezse yönlendirilerek bu cevap alınmaya çalışılır. Eğer bu kelimeyi bilmiyorlarsa kelime tanıtılır. “Ressam, işi resim yapmak olan sanatçıdır.” Ardından ressamların neler yaptığı hakkında sohbet edilir (SDB2.1.SB1. , SDB2.1.SB2.).
ÖĞRENME MERKEZLERİNDE OYUN
Güne başlama zamanında üzerine konuşulan materyaller sanat merkezine yerleştirilir. Sanat merkezinin girişine sınıftaki çocuk sayısına göre 3 ya da 4 adet mandal takılır. Merkeze mandal sayısı kadar mutfak saati gibi zamanı kontrol edebilmelerini sağlayacak bir materyal konulur. Giren çocuk kendi zamanını başlatacak ve zamanı dolunca merkezden ayrılacaktır. Çocuklardan bu merkeze girerken bu mandallardan birini kendi kıyafetleri üzerine takmaları istenir. Eğer girişte mandal yoksa merkezin dolu olduğu anlaşılacak olup içeriden birileri çıkana kadar kimsenin giremeyeceği anlaşılacaktır. Tüm çocukların sanat merkezinde zaman geçirmeleri yönünde destek olunur (E1.1.). Bu süreçte merkezde boyaların dökülmesi ya da merkezin kirlenmesi gibi durumlarda alanın bu şekilde bırakılmaması gerektiği hatırlatılarak süre sonunda çocukların merkezi temizleyerek buradan ayrılmasına rehberlik edilir.
BESLENME, TOPLANMA, TEMİZLİK
Sınıf rutini ile birlikte sınıf toplanır ve beslenmeye geçilir. Sınıf toplandıktan sonra sınıfın temiz olup olmadığına dikkat çekilerek sınıfı temiz bırakmamız gerektiği vurgulanır. Temiz olmayan yerlerin temizlenmesine rehberlik edilir. Beslenme sonrasında da bu temizliğe dikkat edilmesi istenir ve beslenme bittikten sonra da hatırlatılarak kontrol edilmesi sağlanır (D18.2.3.).
ETKİNLİKLER
Çocuklara sanat merkezinde bulunan materyaller hatırlatılır. Bu malzemeleri kimlerin kullandığını hatırlayıp hatırlamadıkları sorulur. Çocuklar dinlenir. Ardından çocuklara bazı ressamların bize ihtiyacı olduğu söylenir ve daha önceden hazırlanmış olan resimler çocuklara dağıtılır. Bu resimler çocuk sayısı kadardır ve her çocuğa bir resim düşecek şekilde dağıtılacaktır. Her resimden rastgele olacak şekilde 1 parça kesilmiş ve kalan kısmı bir mukavva kartona yapıştırılmıştır. Mukavvanın üst kısmına ise resmin orijinal hali yapıştırılmıştır. Kesilen parçalar ise sınıf içine dağınık bir şekilde saklanmıştır. Çocuklar resimlerini alınca yapacakları anlatılır. “Her birinizin elinde bir resim var ancak bu resimlerin bazı yerlerinde eksikler var. Bu eksik parçalar sınıfımızda bir yerlere dağılmış. Bu resimleri yapan ressamlar bu parçaları bulup yerlerine yerleştirmenizi istiyor. Hepinizin elinde üst tarafta resmin normal hali bulunuyor. Buradan kontrol edebilirsiniz.” Açıklama yapıldıktan sonra müzik açılır ve çocuklardan eksikleri bulmaları istenir (MAB.2.a.,MAB.2.b.,KB1.,OB4.1.SB1. ,E3.1.). Yardıma ihtiyacı olan çocuklara destek olunur. Tüm çocuklar resimlerinitamamladıktan sonra çocuklardan en yakınındaki arkadaşı ile eş olması istenir. Bu sırada çocuklara rehberlik yapılır. Eşleşmeden sonra çocuklara kendi resimlerini dikkatle incelemeleri söylenir. İnceledikten sonra arkadaşlarına sorular sorarak karşı taraftaki resmi anlatması istenir (SNAB2.a., SNAB2.c.,KB2.14.SB1.,OB4.1. SB1. OB4.2., SB1., E3.1.). Bu sırada çocuklara yine rehberlik edilir. Örnek olarak “Senin resminde ne var?”, “Çiçek hangi renk?”, “Resimdeki adam gülüyor mu?”, “Sence ressam bunu mutlu bir zamanında mı yaptı yoksa üzgün müydü?” gibi sorular sorabilecekleri söylenir (SDB2.1.SB1.).Bir süre konuşmaları için fırsat tanınır. Çocukların ilgileri doğrultusunda anlatmalarına izin verilir. İkili konuşmalar bittikten sonra çocuklardan kendi resimleri ve bu resimleri yapan ressamlarla ilgili yaptıkları çıkarımları sınıfa anlatmaları istenir. Gönüllü olan çocuklara gerektiğinde destek verilir. Ardından ressamların yardımcı oldukları için çocuklara teşekkür ettikleri ve teşekkür olarak da çocukları atölyelerine davet ettikleri söylenir. Bu sırada çocuklara “atölye” kelimesini bilip bilmedikleri sorulur ve çocukların cevapları dinlenir. Eğer doğru cevap gelmezse tanım yapılır: “Sanatçıların sanatlarıyla uğraştıkları, çalıştıkları yere atölye denir.” Atölyeye giden yolda dikkat edilmesi gereken yerler olduğu söylenir ve ileriye kurulmuş olan parkura dikkat çekilir. Çocuklara yol anlatılır. Zig zag şeklinde yapıştırılmış olan elektrik bandının üzerinde dikkatli bir şekilde yürümeleri istenir (HSAB.1.b.). Ardından masaların altından emekleyerek geçmeleri ve yere konulmuş olan çemberlerin içine çift ayak sıçrayacakları ve böylece atölyeye ulaşılacağı söylenir (HSAB.1.a.). Tüm çocukların tek tek yapmasına özen gösterilir. Tüm çocuklar geldiğinde çocuklara ressamların bizim resmimizi merak ettikleri ve atölyelerini bizim çalışmamız için bize bıraktıkları söylenir. Yere büyükçe bir kağıt yerleştirilir. Tüm çocuklardan istedikleri resim malzemelerini almaları ve bu kâğıdın çevresine oturmaları istenir (SNAB4.a., KB1.). Çocuklara istedikleri şekilde resim yapabilecekleri söylenir. Bu süreçte hep beraber çalışılacağı için birbirlerinin resimlerine dikkat etmeleri gerektiği vurgulanır (SDB2.2.SB1., SDB2.2.SB4., E3.1.). Her çocuğun görebileceği yerlere daha önce gösterilmiş olan ressamların resimleri konularak bunlardan ilham alabilecekleri söylenir. Arka plana bir müzik açılır ve çocuklarla birlikte resim yapılır. Bu süreçte çocuklara model olunur. Resim tamamlandıktan sonra çocuklara teşekkür edilir. Sınıfta yerlere dökülen boyalar varsa dikkat çekilerek buraların temizlenmesine destek olunur (D18.2.3.).Resim tüm çocukların görebileceği bir yere asılarak sergilenir.
DEĞERLENDİRME
• Resimlerinizin parçalarını ararken nelere dikkat ettiniz? Bulduğunuz parçanın sizin resminize ait olduğunu nereden anladınız?
• Arkadaşlarınızla birlikte çalışmak kolay mıydı? Zorlandığınız yerler oldu mu? Nelerde zorlandınız?
• Grup halinde konuşurken nelere dikkat etmek gerekir? Konuşmaların birbirine karışmaması için nelere dikkat etmemiz gerekir?
• Çalışmalarımızdan sonra çalışma alanımızı nasıl bırakmalıyız? Neden?
Web2 araçları kullanılarak Osman Hamdi Bey’in ‘Kaplumbağa Terbiyecisi’, Van Gogh’un ‘Ayçiçekleri gibi tablo görselleri yapboz haline getirilerek çocukların yapbozları tamamlamaları sağlanabilir. Yapboz parça sayıları çocukların seviyesine göre artırılabilir. Modern sanat çeşitleri çocuklara tanıtılabilir. Dijital sanat kavramını keşfetmek üzere dijital sanat görselleri ile slayt oluşturularak dijital sanat eserleri incelenebilir. Dijital sanat örnekleri parçalı çıktıları alınarak eksik bölümlerin çocuklar tarafından farklı tekniklerle özgün şekilde tamamlamaları sağlanabilir. Oluşturulan eserler Web2 araçları ile e-sergi olarak hazırlanıp okulun web sitesine yüklenebilir.
Çember zamanı öncesinde çocukların oturma düzeni hazırlanarak her çocuğun oturacağı yere fotoğrafı ya da onu ifade eden seçtiği bir sembolü konulabilir. Hazırlanan ressam resimleri dokunsal özellikler eklenerek veya zıt renkli zemine yapıştırılarak görme bakımında işlevsel hale getirilebilir. Etkinliğin hangi aşamalarında neler yapılacağı çocuklara görselleri üzerinden anlatılabilir. Gerekiyorsa süreçte çocuklara farklı türlerde ipuçları ve yardım sunularak destek olunabilir. Etkinliğe katılmaya teşvik etmeye yönelik çocuklar için etkinliğin farklı aşamalarında yardımcı olabilecekleri alternatif görevler belirlenebilir. Sorular basitleştirilerek ve yanıtlar için ipuçları sunularak çocukların katılımları desteklenebilir.
Aile Katılımı: Ailelere etkinlikte yer alan ressamlar ve eserleri ile ilgili bir bilgilendirme broşürü gönderilir. Her çocuğun kendi seçtiği bir adet ressamın adı velilere bildirilerek çocukları ile birlikte bu ressamı ve eserlerini araştırmaları ve buldukları bilgileri, resimleri bir afiş haline getirerek okula göndermeleri istenir.
Toplum Katılımı: Çocuğun bir parkta çevreyi inceleyip parktaki olumsuz durumları, temiz olup olmamasını fark etmesi sağlanır. Gerekli temizlik önlemleri alındıktan sonra (çöp poşeti, eldiven gibi) birlikte çöpler toplanır. Ayrıca parka gelen insanlar açısından da farkındalık sağlanabilmesi amacıyla çöplerin çöpe atılması ve etrafın temiz tutulması ile ilgili bir afiş hazırlanıp parkta uygun yerlere asılabilir.