3. TEMA: MÜZİKSEL TASARIM

SAB12. Müziksel Yaratıcılık, BEOSAB5. Ritmik Hareket Etme

-

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.3. Yaratıcılık

SDB2.1. İletişim, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

D3. Çalışkanlık, D11. Özgürlük

OB4. Görsel Okuryazarlık, OB9. Sanat Okuryazarlığı

MÜZ.10.3.1. Üç vuruşlu ölçü türlerinde ritim eşliği yaratabilme
a) Üç vuruşlu ölçü türlerinde oluşturacağı ritim eşliğinin kullanım amacını belirler.
b) Ritim eşliği oluşturmak için gerekli ögeleri seçer.
c) Seçtiği ögelerle üç vuruşlu ölçü türlerinde özgün ritim eşliği oluşturur

MÜZ.10.3.2. Müzikle ritmik hareket edebilme
a) Müziğe ilişkin ritmi algılar.
b) Ritme uygun hareket eder.
c) Ritmik hareket becerilerini sergiler.

Üç Vuruşlu Ölçü Türlerinde Ritim Eşliği
Müzikle Ritmik Hareket

drama, hareket, ritim eşliği, sahne performansı

Bu temadaki öğrenme çıktıları; kontrol listesi, öz ve akran değerlendirme formu kullanılarak izlenebilir. Performans  görevi kullanılarak değerlendirilebilir.

Üç vuruşlu ölçü türlerinde ritim eşliği yaratabilmeye yönelik öğrenmelerde kontrol listesi kullanılabilir. Müzikle ritmik  hareket edebilmeye yönelik öğrenmelerin izlenmesinde öz ve akran değerlendirme formlarından yararlanılabilir.

Performans görevi olarak öğrencilerin seçtikleri üç vuruşlu ölçü türünde bir şarkıya/türküye bedensel hareketle ya da  drama yoluyla eşlik etmeleri istenebilir. Performans görevi; dereceli puanlama anahtarı, akran veya grup değerlendirme  formuyla değerlendirilebilir.

Öğrencilerin üç vuruşlu ölçü türlerini, ritim kalıplarını ve drama kavramını bildikleri ve bu kavramlara örnek verebilecekleri kabul edilmektedir.

Üç vuruşlu ölçü türlerinin ve ritim kalıplarının neler olduğu sorularak ön bilgileri belirlenebilir.

Müzikleri üç vuruşlu ölçü türlerinden olan halk danslarından örnekler izletilerek öğrencilerin figürleri taklit etmeleri  istenebilir. Böylece yaşantıları ile müzik arasında ilişki kurmaları sağlanabilir.

MÜZ.10.3.1.
Üç vuruşlu ölçü türleri (  vb.) ve bu ölçülerin Türk müziğinde karşılığı olan usullerin darp vuruşları gösterilerek ritmik vuruşlar yaptırılır. Üç vuruşlu  ölçü türüne ait (    vb.) bir ezgiye ritim eşliği oluşturmak için uygun eser seçilir. Seçilen eser dijital/teknolojik araçlar aracılığıyla dinletilir. Dinletilen eserin  hangi üç vuruşlu ölçü türünde yazılmış olabileceği hakkında fikir alışverişi yapmaları sağlanır. Seçilen esere ritim eşliği oluşturulmadan önce üç vuruşlu  ölçü türleri ile ilgili sorular sorulur. Esere uygun ritim kalıpları; el çırpılarak, kalemle masaya vurularak veya vurmalı bir çalgıyla çalınarak gösterilir. Türk  müziğine ait usullerin darp vuruşları da ayrıca verilebilir. Gösterip yaptırma yöntemi kullanılarak öğrencilerin çalınan ritim kalıplarını tekrar etmeleri  istenebilir. Üç vuruşlu ölçü türüne örnek olabilecek eserler dinletilir. Üç vuruşlu ritim kalıpları oluşturabilmek amacıyla dinlediği eserlerden birini belirlemeleri istenir (D3.2, OB4). Uygun eşleştirme yapılarak üç vuruşlu ölçü türündeki eserlere özgün ritim eşliği oluşturmaları istenir (E3.3). Üç vuruşlu  ölçü türlerinde ritim eşliği yaratabilme sürecinde esere uygun olmayan ritim kalıpları da çalınarak öğrencilerin bulma-keşfetme yöntemiyle ritmik uyumun önemini fark etmeleri sağlanabilir. Üç vuruşlu ölçü türünde ritim eşliği yaratılırken çeşitli loop (müzikal döngü), midi vb. dijital ses kayıt programlarından yararlanılabilir. Oluşturulan ritim eşlikleri sınıf ortamında çalınarak farklı bakış açılarını anlamaları sağlanır (SDB2.3). Üç vuruşlu ölçü türlerinde ritim eşliği  yaratabilmeye yönelik öğrenmeler kontrol listesiyle izlenebilir. 

MÜZ.10.3.2.
Sinema, müzikal, pandomim, dans gösterisi, gölge oyunu gibi alanlardan bir kesit seçilir. Seçilen kesit dijital/teknolojik araçlar aracılığıyla önce sesi  kapatılarak daha sonra da açılarak öğrencilere izletilir. Öğrencilerden oyuncuların/dansçıların/sanatçıların bedensel hareketleri, mimikleri, dansları, duygu  durum değişiklikleri, gösteriye konu edilen olay-durum vb. ile gösterilerdeki müziğin melodik ve ritmik yapısı arasında ilişki kurmaları istenir (KB2.13). Bu  süreçte yaratıcı drama tekniği kullanılabilir. Öğrencilerin verilen eserlerden beğenilerine göre hareket ile eşlik edebilecekleri bir eser seçmeleri istenir. Seçilen eserin ritmini algılamaları beklenir. Bedensel hareket ya da drama yoluyla öz güvenlerini arttırmaları beklenerek eserin ritmik yapısına ve anlamına  uygun hareket etmeleri istenir (E1.5). Seçilen eserin müzikal anlatımı ile öğrenci tarafından oluşturulan bedensel hareket figürlerinin uyumuna, birbirine  etki ve katkılarına dikkat çekilir. Müziğin içeriğe ve hareketlere etkileri üzerine tartışma yapmaları istenir (OB9). Drama disiplininin, grup etkileşimi ve  duygular alanından; ritim eğitimi ve halk dansları disiplininin, temel teknikleri ve uygulamaları alanından faydalanılarak örnekler verilebilir. Esere uygun ritmik hareket becerilerini sergilemeleri istenir. Sergileme esnasında duygu, düşünce ve izlenimlerini özgürce ifade etmeleri ve bunları hareketlerine  yansıtmaları beklenir (D11.2). Yapılan çalışmalarda arkadaşlarıyla etkileşim içinde olmaları beklenir (SDB2.1). Müzikle ritmik hareket edebilmeye yönelik  öğrenmeler, öz ve akran değerlendirme formuyla izlenebilir.

Bu temada performans görevi olarak öğrencilerin seçtikleri üç vuruşlu ölçü türündeki bir şarkıya/türküye bedensel hareketlerle eşlik etmeleri ya da seçilen  şarkıyı/türküyü drama yöntemiyle sunmaları istenebilir. Hazırlanan etkinlikler bireysel şekilde veya grup çalışması olarak sergilenebilir. Performans  görevi; dereceli puanlama anahtarı, akran veya grup değerlendirme formuyla değerlendirilebilir.

Vurmalı çalgı çalabilen öğrencilerin oluşturulan ritim eşliğini çalmaları istenebilir.

Öğrencilerin üç vuruşlu ölçü türünde oluşturulan ritim çalışmalarındaki kuvvetli vuruşlara alkışla ritim vurarak eşlik etmeleri istenebilir.