T.C. MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI

2. TEMA: MÜZİK KÜLTÜRÜ

Bu temada Türk müziği eserlerinin, farklı türde eserlerin, millî değerleri konu edinen marşların müziksel söylenebilmesi amaçlanmaktadır.
Ders Saati
40
Alan Becerileri

SAB10. Müziksel Söyleme

Kavramsal Beceriler

-

Eğilimler

E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.3. Girişkenlik

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği

Değerler

D7. Estetik, D11. Özgürlük, D19. Vatanseverlik

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

Disiplinler Arası İlişkiler
Coğrafya
Beceriler Arası İlişkiler
SAB9. Müziksel Dinleme
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

MÜZ.HAZ.2.1. Türk müziği eserlerini müziksel söyleyebilme
a) Türk müziği eserlerini söylemeden önce bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Türk müziği eserlerini söylerken uygun teknikleri kullanır.
c) Türk müziği eserlerini söylerken müziksel bileşenleri uygular.

MÜZ.HAZ.2.2. Farklı türde eserleri müziksel söyleyebilme
a) Farklı türde eserleri söylemeden önce bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Farklı türde eserleri söylerken uygun teknikleri kullanır.
c) Farklı türde eserleri söylerken müziksel bileşenleri uygular.

MÜZ.HAZ.2.3. Millî değerleri konu edinen marşları müziksel söyleyebilme
a) Millî değerleri konu edinen marşları seslendirmeden önce bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Millî değerleri konu edinen marşları söylerken uygun teknikleri kullanır.
c) Millî değerleri konu edinen marşları söylerken müziksel bileşenleri uygular.

İçerik Çerçevesi

Türk Müziği Eserleri
Farklı Türde Eserler
Millî Değerleri Konu Edinen Marşlar

Anahtar Kavramlar

müziksel söyleme, Türk müziği

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Bu temadaki öğrenme çıktıları; kontrol listesi kullanılarak izlenebilir. Performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir.

Türk müziği eserlerinin, farklı türde eserlerin, millî değerleri konu edinen marşların müziksel söylenmesi kontrol listesiyle izlenebilir.

Bu temada performans görevi olarak bir eser seçerek bireysel olarak performans sergilemeleri istenebilir. Performans  görevi dereceli puanlama anahtarı veya öz ve akran değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin notaları (do1-do2), sesin özelliklerini, ses gruplarını ve ses topluluklarını kavramsal olarak bildikleri bireysel  ve sosyal yaşantılarında marş, şarkı, türkü, Türk müziği örnekleri ve çeşitli çalgılarla karşılaştıkları kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerin marş, şarkı, türkü örneklerinden ve müzik türlerinden hangilerini bildikleri sorulabilir.

Köprü Kurma

Öğrencilerin günlük yaşamlarında dinledikleri müzik türleri ile ilgili sorular sorulabilir.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

MÜZ.HAZ.2.1.
Seslendirme çalışmalarına başlamadan önce bedensel rahatlama hareketleri, nefes ve ses egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin bedenini söylemeye hazır  hâle getirmeleri sağlanır. Türk müziği türlerinden Türk halk müziği ve Türk sanat müziğine ait örnekler dinletilerek (türkü, uzun hava, kırık hava, şarkı,  beste, ilahi, mevlit, münacat, naat, mevlevi ayini gibi formlar) kullanılan çalgıları ve söyleyiş özelliklerini ayırt etmeleri istenir (SAB9). Dinletilen eserlerden  yola çıkılarak öğrencilerin kültürlerini fark etmeleri sağlanır (OB5). Öğrenciler gruplara ayrılır. Her grubun ortak çalışma sorumluluğu üstlenerek dinletilen Türk müziği eserlerinden birini seçmeleri istenir (SDB2.2). Türk müziği söyleme çalışmalarında uygun söyleme tekniklerini kullanmaları sağlanır.  Seslendirme çalışmalarında öğrencilerin öz güvenli olmaları beklenir (E1.5). Türk müziği eserleri söyletilirken seçilen eserlerin konu edindiği hikâye ve  anlatımlarından yola çıkılarak dönemsel ya da coğrafi özelliklere, toplumun sosyokültürel yapısına ilişkin çıkarım yapmaları sağlanır. Bu süreçte millî ve  manevi değerlerin önemine dikkat çekilir (D11.2). Seçilen eserler söylenirken öğrencilerin ritmik yapıyı ayırt etmeleri için esere alkış tutarak, Türk müziğine  ait usullerin darp vuruşlarını vurarak veya farklı materyaller kullanarak eşlik etmeleri istenir. Böylece eserlerin söylenmesi sırasında ritminin  korunmasına yardımcı olunması sağlanır. Seçilen eserlerin türüne göre uygun çalgılar kullanılarak ya da dijital/teknolojik araçlar yardımıyla alt yapıları  oluşturularak eşlikli söylemeleri sağlanabilir. Bu süreçte kulaktan şarkı öğretim yöntemi kullanılabilir. Öğrencilerin seçilen eserleri müziksel bileşenleri  uygulayarak toplu söylemeleri beklenir. Türk müziği eserlerini müziksel söylemeye yönelik öğrenmeler kontrol listesiyle izlenebilir.

MÜZ.HAZ.2.2.
Seslendirme çalışmalarına başlamadan önce, öğrencilerin bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri için bedensel rahatlama hareketleri, nefes ve ses  egzersizleri yaptırılır. Farklı türde eserler dinletilir. Dinletilen eserlerden bazılarının notaları, eser sözlerinin ve müziksel ifadelerinin takip edilebilmesi için  öğrencilere dağıtılır ya da dijital/teknolojik araçlar aracılığıyla yansıtılabilir. Eser seçimi yapılırken yabancı dillerde eserler de seçilebilir. Eserlerdeki sözlerin  telaffuzları üzerine araştırma yapmaları istenir (OB1). Öğrencilerin eserleri uygun söyleme tekniklerini kullanarak ve tür özelliklerini vurgulayarak  söylemeleri beklenir. Toplu söyleme etkinliklerinin yanı sıra hâkim oldukları dil göz önünde bulundurularak girişkenlik gösterip bireysel söylemeleri de  sağlanır (E2.3). Eserleri müziksel bileşenleri uygulayarak söylemeleri beklenir. Bu süreçte kulaktan şarkı öğretim yöntemi kullanılabilir. Eserin melodik  yapısına ve sözlerin anlamına odaklanarak eserdeki duyusal derinliği anlamaları ve kendi yorumuyla yeniden seslendirmeleri beklenir (D7.1). Verilen  eserlerin türleri ve ülkeleri göz önünde bulundurularak sanat ile toplum hakkında düşüncelerini ifade etmeleri sağlanır (OB9, SDB2.1). Farklı türde  eserlerin müziksel söylenmesine yönelik öğrenmeler kontrol listesiyle izlenebilir.

MÜZ.HAZ.2.3.
Seslendirme çalışmalarına başlamadan önce bedensel rahatlama hareketleri, nefes ve ses egzersizleri yaptırılarak öğrencilerin bedenini söylemeye hazır  hâle getirmeleri sağlanır. Toplum hayatında önemli yerleri olan Atatürk ile ilgili veya millî değerlerimizi yansıtan marşlardan örnekler seçilerek sözleri  tahtaya yazılır ve öğrencilerden bu sözleri okumaları istenir (OB4). Marşın sözlerindeki millî ve manevi değerleri yansıtan ögelere dikkat çekilerek kültürel  mirası koruma bilincinin geliştirilmesi amaçlanır (D19.3). Seçilen marşlar öğrencilere dinletilerek eserin melodik ve ritmik yapısını algılamaları sağlanır.  Öğrencilerin dinletilen marşları uygun söyleme tekniklerini kullanarak öz güvenli bir şekilde söylemeleri istenir (E1.5). Öğrencilerden marşları toplu  söyleme çalışmalarında birbirlerini etkin şekilde dinlemeleri beklenir (SDB2.1). Öğrencilerden marşları ritmik yapı, nota yükseklikleri ve sözcüklerin müziğe  göre okunuşları gibi müziksel bileşenleri uygulayarak söylemeleri beklenir. Millî değerleri konu edinen marşları müziksel söyleyebilmeye yönelik öğrenmeler kontrol listesi ile izlenebilir.

Bu temada performans görevi olarak marş, şarkı veya türkü türlerinden birini seçerek sınıf ortamında bireysel olarak performans sergilemeleri istenebilir.  Performans görevi, dereceli puanlama anahtarı, öz veya akran değerlendirme formlarıyla değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Müzik aleti çalabilen öğrencilerden söyleme etkinliklerine çalgıları ile eşlik etmeleri istenebilir.

Destekleme

Şarkı söyleme etkinliklerinde öğrencilerden ritmik eşlik yapmaları istenebilir.