1. TEMA: MÜZİK DİLİ

SAB10. Müziksel Söyleme Becerisi, SAB12. Müziksel Yaratıcılık Becerisi, SAB13. Müziksel Hareket Becerisi

E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.2. Odaklanma

SDB2.1. İletişim Becerisi, SDB2.2. İş Birliği Becerisi

D3. Çalışkanlık, D4. Dostluk, D7. Estetik, D11. Özgürlük, D13. Sağlıklı Yaşam, D14. Saygı, D15. Sevgi, D19. Vatanseverlik

OB2. Dijital Okuryazarlık, OB9. Sanat Okuryazarlığı

MÜZ.8.1.1. İstiklâl Marşı’nı tüm bileşenlerine dikkat ederek söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) İstiklâl Marşı’nın müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.8.1.2. Farklı türdeki eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.8.1.3. Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.8.1.4. Ortak repertuvardaki eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.8.1.5. Müzik eserlerine bedensel hareketlerle eşlik edebilme
a) Ritmik yapıya/eserin anlamına uygun hareketler belirler.
b) Ritmik yapıya/eserin anlamına uygun hareketler sergiler.
MÜZ.8.1.6. Ritim kalıpları oluşturabilme
a) Oluşturacağı ritim kalıbının kullanım amacını belirler.
b) Ritim kalıbı oluşturmak için gerekli ögeleri seçer.
c) Seçtiği ögelerle özgün ritim kalıbı oluşturur.

İstiklâl Marşı
Farklı türdeki eserler
Belirli gün ve haftalarla ilgili eserler
Ortak repertuvar
Bedensel hareketler
Ritim kalıbı

Bu temadaki öğrenme çıktıları; gözlem formu, kısa cevaplı ve açık uçlu sorular, kontrol
listesi, çoktan seçmeli test, dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu kullanılarak
değerlendirilebilir. İstiklâl Marşı’nı tüm bileşenlerine dikkat ederek söyleyebilmelerine,
ritim kalıpları oluşturabilmelerine yönelik performans görevi verilebilir.

Öğrencilerin önceden okuma becerisine sahip oldukları, İstiklâl Marşı’nı fiziksel ve dijital
ortamlarda dinledikleri, müziksel dinleme becerisine sahip oldukları, müzik dinleme/söyleme
kurallarını bildikleri, farklı türdeki eserleri dinledikleri, başlıca bedensel hareketleri
bildikleri, temel müzik sembollerini bildikleri kabul edilmektedir.

Öğrencilerin İstiklâl Marşı’nı söz ve müziği ile söyleyip söyleyemediklerine, farklı türdeki
eserlere, temel müzik sembollerine yönelik bilgi düzeyleri soru-cevap şeklinde; bazı temel
bedensel hareketlere yönelik becerileri ise gözlemlenerek ölçülebilir.

Öğrencilere temel müzik sembolleri ile ilgili sorular sorulabilir. Daha sonra fikirlerini kendi yaşantılarından
ve deneyimlerinden yararlanarak açıklamaları istenebilir. İstiklâl Marşı’nı söz ve
müziği ile söyleyebildiklerine, farklı türdeki eserlere ve bazı temel bedensel hareketlere yönelik
becerileri kendi yaşantılarından ve deneyimlerinden yararlanarak ifade etmeleri istenebilir.

ÜZ.8.1.1.
Bu öğrenme çıktısında öncelikle İstiklâl Marşı’nın yazılma gerekçesi ile ilgili tarihî bilgilere
yer verilmelidir (D19.1). Öğrencilere “Mi minör” tonunda seslendirilmiş İstiklâl Marşı’nın referans
kaydı çeşitli dijital materyaller aracılığıyla dinletilir (SAB9). İstiklâl Marşı’nın sözcüklerindeki
nefes alma yerleri ve uzatılması gereken heceler öğretmen tarafından öğrencilere
uygulamalı olarak gösterilir.
Nefes alma yerleri yıldız (*) işaretiyle, üç vuruş sayılarak uzatılması gereken heceler ise altı
çizilerek ( ) aşağıda İstiklâl Marşı’nın sözleri üzerinde belirtilmiştir:
Korkma, sönmez bu şafaklarda (*) yüzen al sancak; (*)
Sönmeden yurdumun üstünde (*) tüten en son ocak.
O benim milletimin (*) yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, (*) o benim milletimindir ancak (*)
Çatma, kurban olayım (*) çehreni ey nazlı hilal! (*)
Kahraman ırkıma bir gül ne (*) bu şiddet bu celal?
Sana olmaz dökülen (*) kanlarımız sonra helal,
Hakkıdır, (*) Hakk’a tapan, milletimin İstiklal.
Bu aşamada İstiklâl Marşı önce nefes alma yerlerine dikkat edilerek, sonra da üç vuruş
sayılması gereken yerler uzatılarak bütün sınıf tarafından söylenmeye çalışılır (E3.2). Üç
vuruşluk heceler için öğrencilere üç kez el çırptırılabilir. Bu çalışmalar nefes alma yerleri
ile üç vuruşluk heceler doğru bir şekilde söylenene kadar tekrar edilir.
Öğrencilere, İstiklâl Marşı’nı tüm bileşenlerine dikkat ederek söyleyebilmeleri için bedenlerini
hazır hâle getirmeleri gerektiği söylenir. Bu duruş öğretmen tarafından gösterilir. Öğrencilerin
marşı seslendirebilmeleri için çevrim içi araçlardan (EBA, Web 2.0 araçları vb.) yararlanılarak
marş dinletilir (OB2, SAB9). Bu sırada öğrenciler, marşı arkadaşlarıyla birlikte söylemeleri için
cesaretlendirilir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden Mi minör tonalitesindeki marşı; doğru duruşla,
sesini yormadan, nefes yerlerine dikkat ederek ve müziksel bileşenlerine (söz, ritim, ezgi, hız
ve gürlük basamakları) uygun biçimde söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4,
D4.1, OB9). Grup hâlinde yapılan seslendirmelerde, öğrencilerin iş birliği içinde olmalarına özen
gösterilir (D4.1, D19.1). Değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol
listesi, öz değerlendirme formu gibi araçlardan biriyle yapılabilir. İstiklâl Marşı’nı tüm bileşenlerine
dikkat ederek söyleyebilmelerine yönelik performans görevi verilebilir.
MÜZ.8.1.2.
Öğrencilerden söylenecek okul şarkısı, marş, Türk halk müziği, Türk sanat müziği, pop müzik
vb. türlerden seçilen eser(ler)i dikkatle dinlemeleri istenir (SAB9, E3.2). Öğrencilerin
bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri için “otururken veya ayakta; ayakların omuz
hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde durması” gerektiği söylenir. Bu duruş
öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı bakımından önemine dikkat çekilir
(D13.4). Daha sonra öğrencilerden bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri istenir ve
bu sırada çeşitli diyafram ve ses egzersizleri yapılabilir. Ardından eserin sözleri önce öğretmen
tarafından söylenir ve öğrencilerin tekrar etmeleri istenir. Sözlerin tekrar edilmesinden
sonra öğrencilere şarkının nefes yerleri söylenir ve öğrencilerin doğru nefes yerlerinde
nefes almaları sağlanır. Bu sırada eseri grup arkadaşları ile söylemeleri için öğrenciler
cesaretlendirilir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden eserleri grup olarak seslendirirken iş birliği
içinde, doğru duruşla, nefes yerlerine odaklanarak ve müziksel bileşenlere uygun şekilde
söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4, D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik yapısına ya da anlatımına uygun bedensel hareketler bireysel ve grup olarak yapılabilir. Bu beceriye
yönelik bireysel değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi
gibi araçlardan biriyle yapılabilir.
MÜZ 8.1.3.
Öğrencilerin millî kimliklerini tanımalarına olanak sağlayacak belirli gün ve haftaları konu
alan (örneğin: Atatürk ve 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı içeren) şarkı, türkü ve marş türlerinde
söyleyecekleri eser(ler)i dikkatle dinlemeleri istenir (D11.2, D14.3, D19.2, SAB9, E3.2).
Bu tema içerisinde belirli gün ve haftalara denk gelen önemli günlerde farklı eserlerle, farklı
etkinlikler yaptırılır. Öğrencilerin bedenlerini şarkı söylemeye hazır hâle getirmeleri için
“otururken veya ayakta; ayakların omuz hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde
durması” gerektiği söylenir. Bu duruş öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı
bakımından önemine dikkat çekilir (D13.4). Daha sonra öğrencilerden bedenini söylemeye
hazır hâle getirmeleri istenir ve bu sırada çeşitli diyafram ve ses egzersizleri yapılabilir.
Ardından eserin sözleri önce öğretmen tarafından söylenir ve öğrencilerin tekrar etmeleri
istenir. Sözlerin tekrar edilmesinden sonra öğrencilere şarkının nefes yerleri söylenir ve
öğrencilerin doğru nefes yerlerinde nefes almaları sağlanır. Bu sırada eseri grup arkadaşları
ile söylemeleri için öğrenciler cesaretlendirilir ve onlardan belirli gün ve haftalarla ilgili
söylenen eserin ruhunu (coşku, hüzün vb.) yansıtmaları beklenir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden
eserleri grup olarak seslendirirken iş birliği içinde, doğru duruşla, nefes yerlerine
odaklanarak ve müziksel bileşenlere uygun şekilde söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2,
E1.4, E3.2, D3.4, D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik yapısına ya da anlatımına uygun bedensel
hareketler bireysel ve grup olarak yapılabilir. Bu beceriye yönelik bireysel değerlendirmeler;
dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.
MÜZ.8.1.4.
Öğrencilere somut olmayan kültürel mirasın korunmasına olanak sağlamak amacıyla ortak
repertuvarda yer alan (Bkz: Ortak repertuvar listesi) şarkı, türkü ve marş türlerindeki
eserleri dikkatle dinlemeleri istenir (D14.3, D15.2, D19.3, SAB9, E3.2). Öğrencilerin bedenlerini
şarkı söylemeye hazır hâle getirmeleri için “otururken veya ayakta; ayakların omuz
hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde durması” gerektiği söylenir. Bu duruş
öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı bakımından önemine dikkat çekilir
(D13.4). Daha sonra öğrencilerden bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri istenir
ve bu sırada çeşitli diyafram ve ses egzersizleri yapılabilir. Ardından eserin sözleri önce
öğretmen tarafından söylenir ve öğrencilerin tekrar etmeleri istenir. Sözlerin tekrar edilmesinden
sonra öğrencilere şarkının nefes yerleri söylenir ve öğrencilerin doğru nefes
yerlerinde nefes almaları sağlanır. Bu sırada ortak repertuvardaki eserlerin bütün yurtta
söylendiğine özellikle dikkat çekilerek eserleri grup arkadaşları ile söylemeleri için öğrenciler
cesaretlendirilir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden eserleri grup olarak seslendirirken
iş birliği içinde, doğru duruşla, nefes yerlerine odaklanarak ve müziksel bileşenlere uygun
şekilde söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4, D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik
yapısına ya da anlatımına uygun bedensel hareketler bireysel ve grup olarak yapılabilir.
Bu beceriye yönelik bireysel değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu,
kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.
MÜZ.8.1.5.
Müzik dili temasında öğrenilen müzik eserlerinin ritmik yapısına (tempo) ve anlatımına
(coşkulu, hüzünlü vb.) uygun bedensel hareketler öğrenciler tarafından belirlenir. Ardından
birkaç deneme yapılarak hareketler pekiştirilir. Bunun yanı sıra öğrenciler eğer var
ise daha önce öğrenilen türkülerin “halk oyunları” ile ilgili bedensel hareketleri uygun bir
şekilde yapabilmeleri için öğretmen tarafından sözlü olarak cesaretlendirilir (E1.5). Öğrencilerden
hareketlere odaklanarak bireysel/grup hâlinde eserin ritmik yapısına ya da
anlamına uygun bedensel hareketleri sergilemeleri istenir (KB2.13, E3.2, OB9, SDB2.1,
SDB2.2). Eserlere grup olarak bedensel hareketlerle eşlik ederken öğrencilerin dayanışma içinde olmaları sağlanır (D3.4, D4.1). Bu beceriye yönelik bireysel değerlendirmeler; dereceli
puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.
MÜZ.8.1.6.
Öğrenciler tarafından oluşturulacak ritim kalıbının amacı belirlenir. Ritim kalıbı oluşturulurken
daha önce öğrenilen birlik, ikilik, dörtlük, sekizlik ve onaltılık nota değerleri ile 2/4,
3/4, 4/4’lük ölçü sayılarından amaca uygun olanlar seçilir. Seçilen ögelerle özgün bir ritim
kalıbı oluşturulur. Ardından birkaç deneme yapılarak ritim kalıpları pekiştirilir. Bunun yanı
sıra öğrenciler ritim kalıplarını uyumlu bir şekilde oluşturabilmeleri için öğretmen tarafından
farklı örnekler gösterilir ve öğrencilerin uygulayabilmeleri için sözlü olarak cesaretlendirilir
(E1.5). Öğrencilerden ritim kalıplarına odaklanarak oluşturdukları ritim kalıplarını bireysel/
grup olarak sınıfta sergilemeleri istenir (KB2.13, E3.2, OB9, SDB2.1, SDB2.2, D7.2).
Grup sergilemesi sırasında dayanışma içinde olmaları sağlanır (D3.4, D4.1). Öğrencilerden
oluşturdukları ritim kalıplarını elleriyle vurmaları, bir perküsyon aletiyle çalmaları ya da
daha önce öğrendikleri bir şarkıya eşlik etmeleri istenir. Değerlendirmeler; gözlem formu,
kontrol listesi, kısa cevaplı ve açık uçlu sorular, çoktan seçmeli test gibi araçlardan biriyle
yapılabilir. Öğrencilerin oluşturacağı ritim kalıbının kullanım amacını belirlemelerine, ritim
kalıbı oluşturmak için gerekli ögeleri seçebilmelerine, seçtiği ögelerle özgün ritim kalıbı
oluşturabilmelerine yönelik performans görevi verilebilir.

Öğrencilerden İstiklâl Marşı’nın tüm müziksel bileşenlerini içeren kısa videolar, animasyonlar
veya dijital projeler hazırlamaları istenebilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili eserler oluşturmaları
ve söylemeleri istenebilir. Farklı türlerde kendi seçtikleri ya da kendi ürettikleri
eserleri doğru duruşla ezgisel yapılarına uygun olarak solo ya da küçük gruplar hâlinde
söylemeleri istenebilir. Farklı formlardaki (şarkı, türkü, marş vb.) eserleri de araştırmaları
ve sınıfta sunmaları istenebilir. Öğrencilerin dinledikleri müziklere, kendi oluşturdukları
bedensel hareketlerle eşlik etmeleri ve bunu sınıfta sergilemeleri istenebilir. Öğrencilere
eserlerin ritmik yapılarını ve anlatımlarını uygun bedensel hareketlerle ifade edebilecekleri
projeler yaptırılabilir. Çalgı çalabilen öğrencilerin söylenen eserlere kendi çalgılarıyla eşlik
etmeleri sağlanabilir. Öğrencilerin kendi oluşturdukları şarkılara oluşturdukları ritim kalıplarıyla
eşlik etmeleri sağlanabilir. Oluşturdukları ritim kalıplarını ritim orkestrası vb. çeşitli
topluluklar aracılığıyla sergilemeleri istenebilir.

İstiklâl Marşı’nı tüm bileşenlerine dikkat ederek söyleyebilmeleri, tüm bileşenlerini doğru
şekilde ifade edebilmeleri için sınıftaki öğrencilerden, iş birlikli öğrenme doğrultusunda
akranlarına yardımcı olmaları istenebilir. Öğrencilerin ilgisine, gelişim seviyesine uygun
kısa, eğlenceli, kolay anlaşılır eserler belirlenebilir. Eserlerin sözlerinin öğrenilmesini kolaylaştırmak
için görsel materyallerden yararlanılabilir. Bedensel hareketlerin nasıl yapılacağını
gösteren görsel ve işitsel materyaller kullanılabilir. Bedensel hareketleri gösteren
videolar düşük oynatma hızı ile oynatılarak öğrencilerin bedensel hareketleri tekrarlamaları
istenebilir. Hareketlere basit ve yavaş ritimlerle başlanabilir. Sınıftaki öğrencilerden, iş
birlikli öğrenme doğrultusunda akranlarına yardımcı olmaları istenebilir. Ritim kalıplarını
renkler ve şekillerle ilişkilendirerek bu şekilde ritim kalıpları oluşturmaları istenebilir.