1. TEMA: MÜZİK DİLİ

SAB10. Müziksel Söyleme Becerisi, SAB13. Müziksel Hareket Becerisi

KB2.4. Çözümleme Becerisi

E1.1. Merak, E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.2. Odaklanma

SDB2.1. İletişim Becerisi, SDB2.2. İş Birliği Becerisi

D3. Çalışkanlık, D4. Dostluk, D11. Özgürlük, D13. Sağlıklı Yaşam, D14. Saygı, D15. Sevgi, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB9. Sanat Okuryazarlığı

MÜZ.6.1.1. İstiklâl Marşı’nı nefes yerlerine dikkat ederek söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) İstiklâl Marşı’nın müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.6.1.2. Farklı türdeki eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.6.1.3. Belirli gün ve haftalarla ilgili eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.6.1.4. Ortak repertuvardaki eserleri söyleyebilme
a) Bedenini söylemeye hazır hâle getirir.
b) Uygun söyleme tekniklerini kullanır.
c) Eserin müziksel bileşenlerini uygular.
MÜZ.6.1.5. Müzik eserlerine bedensel hareketlerle eşlik edebilme
a) Ritmik yapıya/eserin anlamına uygun hareketler belirler.
b) Ritmik yapıya/eserin anlamına uygun hareketler sergiler.
MÜZ. 6.1.6. Müzik yazısını çözümleyebilme
a) Müzik yazısının parçalarını belirler.
b) Müzik yazısının parçaları arasındaki ilişkileri belirler.

İstiklâl Marşı
Farklı türdeki eserler
Belirli gün ve haftalarla ilgili eserler
Ortak repertuvar
Bedensel hareketler
Temel müzik sembolleri

Birlik, ikilik nota değerleri ve sus değerleri, 4/4 ölçü sayısı, re-si arası sesler, gürlük terimleri
(hafif, orta kuvvet, kuvvetli)

Bu temadaki öğrenme çıktıları; gözlem formu, kısa cevaplı ve açık uçlu sorular, kontrol listesi,
çoktan seçmeli test, dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu kullanılarak
değerlendirilebilir. İstiklâl Marşı’nı nefes yerlerine dikkat ederek söyleyebilmelerine,
müzik yazısını çözümleyebilmelerine yönelik performans görevi verilebilir.

Öğrencilerin önceden okuma becerisine sahip oldukları, İstiklâl Marşı’nı fiziksel ve dijital
ortamlarda dinledikleri, müziksel dinleme becerisine sahip oldukları, müzik dinleme/söyleme
kurallarını bildikleri, farklı türdeki eserleri dinledikleri, başlıca bedensel hareketleri
bildikleri, temel müzik sembollerini gördükleri kabul edilmektedir.

Öğrencilerin İstiklâl Marşı’nı söz ve müziği ile söyleyip söyleyemediklerine, İstiklâl Marşı’nda
nefes alma yerlerini bilip bilmediklerine, farklı türdeki eserlere, temel müzik sembollerine
yönelik bilgi düzeyleri soru-cevap şeklinde; bazı temel bedensel hareketlere yönelik
becerileri ise gözlemlenerek ölçülebilir.

Öğrencilere temel müzik sembolleri ile ilgili sorular sorulabilir. Daha sonra fikirlerini kendi
yaşantılarından ve deneyimlerinden yararlanarak açıklamaları istenebilir. İstiklâl Marşı’nı
söz ve müziği ile söyleyebildiklerine, İstiklâl Marşı’ndaki nefes alma yerlerine, farklı türdeki
eserlere ve bazı temel bedensel hareketlere yönelik becerileri kendi yaşantılarından ve
deneyimlerinden yararlanarak ifade etmeleri istenebilir.

MÜZ.6.1.1.
Bu öğrenme çıktısında öncelikle İstiklâl Marşı’nın yazılma gerekçesi ile ilgili tarihî bilgilere
yer verilmelidir (D19.1). Öğrencilere “Mi minör” tonunda seslendirilmiş İstiklâl Marşı’nın referans
kaydı çeşitli dijital materyaller aracılığıyla dinletilir (SAB9). İstiklâl Marşı’nın sözcüklerindeki
nefes alma yerleri ve uzatılması gereken heceler öğretmen tarafından öğrencilere
uygulamalı olarak gösterilir.
Bu nefes yerleri yıldız (*) işaretiyle, üç vuruş sayılarak uzatılması gereken heceler ise altı
çizilerek ( ) aşağıda İstiklâl Marşı’nın sözleri üzerinde belirtilmiştir:
Korkma, sönmez bu şafaklarda (*) yüzen al sancak; (*)
Sönmeden yurdumun üstünde (*) tüten en son ocak.
O benim milletimin (*) yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, (*) o benim milletimindir ancak (*)
Çatma, kurban olayım (*) çehreni ey nazlı hilal! (*)
Kahraman ırkıma bir gül ne (*) bu şiddet bu celal?
Sana olmaz dökülen (*) kanlarımız sonra helal,
Hakkıdır, (*) Hakk’a tapan, milletimin İstiklal.
Bu aşamada İstiklâl Marşı önce nefes yerlerine dikkat edilerek, ardından üç vuruş sayılması
gereken yerler uzatılarak bütün sınıf tarafından söylenmeye çalışılır (E3.2). Üç vuruşluk
heceler için öğrencilere üç kez el çırptırılabilir. Bu çalışmalar nefes alma yerleri ile üç vuruşluk
heceler doğru bir şekilde söylenene kadar tekrar edilir.
Öğrencilere, İstiklâl Marşı’nı nefes yerlerine dikkat ederek söyleyebilmeleri için bedenlerini
hazır hâle getirmeleri gerektiği söylenir. Bu duruş, öğretmen tarafından gösterilir. Öğrencilerin
marşı seslendirebilmeleri için çevrim içi araçlardan (EBA, Web 2.0 araçları vb.) marş
dinletilir (OB2, SAB9). Bu sırada öğrenciler, marşı arkadaşlarıyla birlikte söylemeleri için
cesaretlendirilir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden mi minör tonalitesindeki marşı; doğru
duruşla, sesini yormadan, nefes alma yerlerine dikkat ederek ve müziksel bileşenlerine
(söz, ritim, ezgi) uygun biçimde söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4, D4.1,
OB9). Grup hâlinde yapılan seslendirmelerde, öğrencilerin iş birliği içinde olmalarına özen
gösterilir (D4.1, D19.1). Değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu,
kontrol listesi, öz değerlendirme formu gibi araçlardan biriyle yapılabilir. İstiklâl Marşı’nı
nefes yerlerine dikkat ederek söyleyebilmelerine yönelik performans görevi verilebilir.
MÜZ.6.1.2.
Öğrencilerden söylenecek okul şarkısı, marş, Türk halk müziği, Türk sanat müziği, pop müzik
vb. türlerden seçilen eser(ler)i dikkatle dinlemeleri istenir (SAB9, E3.2). Öğrencilerin
bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri için “otururken veya ayakta; ayakların omuz
hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde durması” gerektiği söylenir. Bu duruş
öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı bakımından önemine dikkat çekilir (D13.4).
Daha sonra öğrencilerden bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri istenir ve bu sırada
çeşitli ses egzersizleri yapılabilir. Ardından eserin sözleri önce öğretmen tarafından söylenir
ve öğrencilerin tekrar etmeleri istenir. Sözlerin tekrar edilmesinden sonra öğrencilere
şarkının nefes yerleri söylenir ve öğrencilerin doğru nefes yerlerinde nefes almaları sağlanır. Bu sırada eseri grup arkadaşları ile söylemeleri için öğrenciler cesaretlendirilir (E1.5).Son olarak, öğrencilerden eserleri grup olarak seslendirirken iş birliği içinde, doğru duruşla,nefes yerlerine odaklanarak ve müziksel bileşenlere uygun şekilde söylemeleri istenir(SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4, D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik yapısına ya da anlatımına uygun bedensel hareketler bireysel ve grup olarak yapılabilir. Bu beceriye yönelikbireysel değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.

MÜZ 6.1.3.
Öğrencilerin millî kimliklerini tanımalarına olanak sağlayacak belirli gün ve haftaları konu
alan (örneğin: Atatürk ve 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı içeren) şarkı, türkü ve marş türlerinde
söyleyecekleri eser(ler)i dikkatle dinlemeleri istenir (D11.2, D14.3, D19.2, SAB9, E3.2).
Bu tema içerisinde belirli gün ve haftalara denk gelen önemli günlerde farklı eserlerle, farklı
etkinlikler yaptırılır. Öğrencilerin bedenlerini şarkı söylemeye hazır hâle getirmeleri için
“otururken veya ayakta; ayakların omuz hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde
durması” gerektiği söylenir. Bu duruş öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı
bakımından önemine dikkat çekilir (D13.4). Daha sonra öğrencilerden bedenini söylemeye
hazır hâle getirmeleri istenir ve bu sırada çeşitli ses egzersizleri yapılabilir. Ardından eserin
sözleri önce öğretmen tarafından söylenir ve öğrencilerin tekrar etmeleri istenir. Sözlerin
tekrar edilmesinden sonra öğrencilere şarkının nefes yerleri söylenir ve öğrencilerin doğru
nefes yerlerinde nefes almaları sağlanır. Bu sırada eseri grup arkadaşları ile söylemeleri
için öğrenciler cesaretlendirilir ve onlardan belirli gün ve haftalarla ilgili söylenen eserin
ruhunu (coşku, hüzün vb.) yansıtmaları beklenir (E1.5). Son olarak, öğrencilerden eserleri
grup olarak seslendirirken iş birliği içinde, doğru duruşla, nefes yerlerine odaklanarak ve
müziksel bileşenlere uygun şekilde söylemeleri istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4,
D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik yapısına ya da anlatımına uygun bedensel hareketler bireysel
ve grup olarak yapılabilir. Bu beceriye yönelik bireysel değerlendirmeler; dereceli
puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.

MÜZ.6.1.4.
Öğrencilere somut olmayan kültürel mirasın korunmasına olanak sağlamak amacıyla ortak
repertuvarda yer alan (Bkz: Ortak repertuvar listesi) şarkı, türkü ve marş türlerindeki
eserleri dikkatle dinlemeleri istenir (D14.3, D15.2, D19.3, SAB9, E3.2). Öğrencilerin bedenlerini
şarkı söylemeye hazır hâle getirmeleri için “otururken veya ayakta; ayakların omuz
hizasında açılarak vücudun dengeli ve dik bir şekilde durması” gerektiği söylenir. Bu duruş
öğretmen tarafından gösterilir ve omurga sağlığı bakımından önemine dikkat çekilir
(D13.4). Daha sonra öğrencilerden bedenlerini söylemeye hazır hâle getirmeleri istenir ve
bu sırada çeşitli ses egzersizleri yapılabilir. Ardından eserin sözleri önce öğretmen tarafından
söylenir ve öğrencilerin tekrar etmeleri istenir. Sözlerin tekrar edilmesinden sonra
öğrencilere şarkının nefes yerleri söylenir ve öğrencilerin doğru nefes yerlerinde nefes almaları
sağlanır. Bu sırada ortak repertuvardaki eserlerin bütün yurtta söylendiğine özellikle
dikkat çekilerek eserleri grup arkadaşları ile söylemeleri için öğrenciler cesaretlendirilir
(E1.5). Son olarak, öğrencilerden eserleri grup olarak seslendirirken iş birliği içinde, doğru
duruşla, nefes yerlerine odaklanarak ve müziksel bileşenlere uygun şekilde söylemeleri
istenir (SDB2.1, SDB2.2, E1.4, E3.2, D3.4, D4.1, OB9). Ayrıca eserin ritmik yapısına ya da anlatımına
uygun bedensel hareketler bireysel ve grup olarak yapılabilir. Bu beceriye yönelik
bireysel değerlendirmeler; dereceli puanlama anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi
araçlardan biriyle yapılabilir.

MÜZ.6.1.5.
Müzik dili temasında öğrenilen müzik eserlerinin ritmik yapısına (tempo) ve anlatımına
(coşkulu, hüzünlü vb.) uygun bedensel hareketler öğrenciler tarafından belirlenir. Ardından
birkaç deneme yapılarak hareketler pekiştirilir. Hareketleri uygun bir şekilde yapabilmeleri için öğrenciler öğretmen tarafından sözlü olarak cesaretlendirilir (E1.5). Öğrencilerdenhareketlere odaklanarak bireysel/grup hâlinde eserin ritmik yapısına ya da anlamına uygun
bedensel hareketleri sergilemeleri istenir (KB2.13, E3.2, OB9, SDB2.1, SDB2.2). Eserlere
grup olarak bedensel hareketlerle eşlik ederken öğrencilerin dayanışma içinde olmaları
sağlanır (D3.4, D4.1). Bu beceriye yönelik bireysel değerlendirmeler; dereceli puanlama
anahtarı, gözlem formu, kontrol listesi gibi araçlardan biriyle yapılabilir.

MÜZ. 6.1.6.
Öğrencilere müziği oluşturan sesleri görünür hâle getirebilmek için hangi yazı ve sembollere
ihtiyaç olabileceği sorulur (E1.1). Alınan cevaplar doğrultusunda bu yazı ve sembollerin
“birlik, ikilik nota değerleri ve sus değerleri, 4/4 ölçü sayısı, re-si arası sesler, gürlük terimleri
piano (hafif)-mezzoforte (orta kuvvet)-forte (kuvvetli)” kavramları olduğuna vurgu yapılır.
Nota ve sus değerleri ile ölçü sayısı kavramlarının öğretiminde matematik dersinden
yaralanılabilir (Örneğin iki ikilik nota ve sus değeri toplamının bir birlik nota ve sus değerine
eşit olması vb.). Bu kavramlarla ilgili öğrencilere etkileşimli tahta veya basılı materyal üzerinden
benzer yazı, işaret ve kavramları bulma, farklı olanı seçme gibi etkinlikler yaptırılabilir
(OB2). Öğrencilerden müzik yazısının ögelerini ve bu ögelerin bir araya gelmesiyle müzik
yazısını oluşturduğunu ifade etmeleri istenir (OB1, KB2.13). Değerlendirmeler; gözlem
formu, kontrol listesi, kısa cevaplı ve açık uçlu sorular, çoktan seçmeli test gibi araçlardan
biriyle yapılabilir. Müzik yazısının parçalarını ve bu parçalar arasındaki ilişkileri belirlemelerine
yönelik performans görevi verilebilir.

Öğrencilerden İstiklâl Marşı’nın nefes alma yerlerini anlatan kısa videolar, animasyonlar
veya dijital projeler hazırlamaları istenebilir. Belirli gün ve haftalarla ilgili eserler oluşturmaları
ve söylemeleri istenebilir. Farklı türlerde kendi seçtikleri ya da kendi ürettikleri
eserleri doğru duruşla ezgisel yapılarına uygun olarak solo ya da küçük gruplar hâlinde
söylemeleri istenebilir. Farklı formlardaki (şarkı, türkü, marş vb.) eserleri de araştırmaları
ve sınıfta sunmaları istenebilir. Öğrencilerin dinledikleri müziklere, kendi oluşturdukları
bedensel hareketlerle eşlik etmeleri ve bunu sınıfta sergilemeleri istenebilir. Öğrencilere
eserlerin ritmik yapılarını ve anlatımlarını uygun bedensel hareketlerle ifade edebilecekleri
projeler yaptırılabilir. Çalgı çalabilen öğrencilerin söylenen eserlere kendi çalgılarıyla eşlik
etmeleri sağlanabilir. Öğrencilerin müzik yazı ve sembolleriyle ilgili posterler, görsel kartlar
vb. oluşturmaları istenebilir.

İstiklâl Marşı’nın sözcüklerini oluşturan heceleri, nefes yerlerini, ezgisini doğru şekilde ifade
edebilmeleri için sınıftaki öğrencilerden, iş birlikli öğrenme doğrultusunda akranlarına
yardımcı olmaları istenebilir. Öğrencilerin ilgisine, gelişim seviyesine uygun kısa, eğlenceli,
kolay anlaşılır eserler belirlenebilir. Eserlerin sözlerinin öğrenilmesini kolaylaştırmak için
görsel materyallerden yararlanılabilir. Bedensel hareketlerin nasıl yapılacağını gösteren
görsel ve işitsel materyaller kullanılabilir. Bedensel hareketleri gösteren videolar düşük
oynatma hızı ile oynatılarak öğrencilerin bedensel hareketleri tekrarlamaları istenebilir.
Hareketlere basit ve yavaş ritimlerle başlanabilir. Sınıftaki öğrencilerden, iş birlikli öğrenme
doğrultusunda akranlarına yardımcı olmaları istenebilir. Öğrencilere müzik yazı sembolleriyle
ilgili çeşitli görsel kartlar, posterler vb. gösterilebilir; çevrim içi araçlar, animasyonlu
videolar izlettirilebilir. Müzik yazı ve sembolleriyle ilgili resim yapmaları ve bunları
sınıfta sergilemeleri istenebilir.