7. TEMA: MİLLÎ KÜLTÜRÜMÜZ
TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma, TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma
KB1. Saymak-Okumak, KB1. Yazmak-Çizmek, KB1. Bulmak-Seçmek, KB1. Belirlemek-İşaret Etmek, KB2.3. Özetleme, KB2.4. Çözümleme, KB2.5. Sınıflandırma, KB2.6. Bilgi Toplama, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.12. Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme, KB2.13. Yapılandırma, KB2.14. Yorumlama, KB2.16. Muhakeme (Akıl yürütme), KB2.18. Tartışma, KB2.20. Sentezleme, KB3.1. Karar Verme, KB3.3. Eleştirel Düşünme
E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.3. Girişkenlik, E3.8. Soru Sorma
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık Becerisi), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme Becerisi), B1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma Becerisi), SDB2.1. İletişim, SDB2.3. Sosyal Farkındalık
D4. Dostluk, D6. Dürüstlük, D7. Estetik, D14. Saygı
OB4. Görsel Okuryazarlık
T.D.3.1. Dinleme/izlemeyi yönetebilme
b) Konuya ve amacına uygun olarak dinleme/izleme stratejisini seçer.
c) Dinleme kurallarına uygun olarak dinler.
ç) Dinlediği konuya ilişkin düşüncelerini belirtmek için uygun zamanda söz alır.
T.D.3.2. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili anlam oluşturabilme
a) Görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metnin konusunu tahmin eder.
ç) Dinlediklerindeki/izlediklerindeki bilgiler ile ön bilgileri arasında bağlantı kurar.
T.D.3.3. Dinlediklerini/izlediklerini çözümleyebilme
b) Dinlediği/izlediği metindeki ana fikri/ana duyguyu bulur.
c) Dinlediği/izlediği metnin konusunu bulur.
T.D.3.4. Dinleme/izleme sürecine etki eden durumları gözden geçirebilme
a) Dinleme/izleme yapacağı ortamın uygunluğunu gözden geçirir.
b) Dinleme/izleme ortamının dinleme sürecindeki duygu, düşünce ve davranışlarına etkisini açıklar.
T.D.3.5. Dinleme/izleme sürecini değerlendirebilme
a) Dinlemelerinde/izlemelerinde tercih ettiği dinleme/izleme stratejilerini açıklar.
T.K.3.1. Konuşmalarını yönetebilme
a) Konunun özelliğine göre konuşma üslubunu belirler.
ç) Konuşma kurallarına uygun (ses düzeyi, nezaket ifadeleri, göz teması) bir biçimde iletişimi sürdürür.
T.K.3.2. Konuşmalarında içerik oluşturabilme
c) Bir konu hakkında hazırladığı konuşma planına uygun konuşur.
ğ) Sözlü iletişimde katılmadığı görüşlere ilişkin nedenleri ifade eder.
h) Sözlü iletişimde katılmadığı görüşlere ilişkin önerilerde bulunur.
j) Görsellerden hareketle konuşma içeriği oluşturur.
T.K.3.3. Konuşma kurallarını uygulayabilme
a) Konuşmanın özelliğine uygun olarak ses düzeyini ayarlar.
c) Konuşmalarında vurgu ve tonlamaya dikkat eder.
ç) Konuşmalarında sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanır.
T.O.3.1. Okuma sürecini yönetebilme
a) Okuyacağı metnin başlığı ve görsellerini inceler.
b) Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.
c) Okuyacağı metni ilgi alanına ve amacına göre seçer.
ç) Okuyacağı konuya veya okuma amacına göre okuma stratejisine karar verir.
T.O.3.2. Okudukları ile ilgili anlam oluşturabilme
a) Okuduğu metindeki bilgiler ile ön bilgileri arasında bağlantı kurar.
b) Metnin başlığı ve görsellerinden hareketle metinde geçen bilgiler/olaylar hakkında tahminde bulunur.
ı) Okuduğu metindeki iletilere katılıp katılmadığını nedenleriyle ifade eder.
i) Okuduğu metindeki içeriğe ilişkin farklı önerilerde bulunur.
j) Okuyacağı metnin başlığı ve görsellerinden hareketle metnin içeriği hakkında görüş oluşturur.
T.O.3.3. Okuduklarını çözümleyebilme
a) Okuduğu metindeki karakter, olay, bilgi veya duyguları açıklar.
b) Okuduğu metnin konusunu bulur.
c) Okuduğu metinde ana fikri/ana duyguyu bulur.
T.Y.3.1. Yazılı anlatım becerilerini yönetebilme
a) Verilen bir yazma görevini hazırlıksız yazar.
T.Y.3.2. Yazılarında içerik oluşturabilme
h) Yazılı iletişimde katılmadığı görüşlere ilişkin önerilerde bulunur.
i) Yazılı anlatımlarının içeriğini oluşturmak için görseller kullanır.
l) Hedef kitleye görsellerle desteklenmiş öyküleyici türdeki yazılarını sunar.
T.Y.3.3. Yazma kurallarını uygulayabilme
b) Yazılarında sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanır.
g) Yazılarında noktalama işaretlerini (nokta, kesme işareti, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, soru işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi, yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi) kuralına uygun kullanır.
Bu temadaki etkinlikler ve metinler aracılığı ile dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerisine ait öğrenme çıktılarının kazandırılması beklenmektedir.
bayrak, insani ve kültürel değerler, millî ve manevi değerler, sürdürülebilirlik, tarihî eserlerimiz, Türkçe, ülke varlıklarını korumak, vatan, yurdumuz
Öğrenme çıktıları; gözlem formu, kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı ve çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma becerlerinin birkaçını veya tamamını içeren bir performans görevi verilebilir. Performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilerin bir önceki temada yer alan öğrenme çıktıları doğrultusunda hedeflenen bilgi ve becerilere ulaştığı kabul edilmektedir.
Öğrenme çıktılarının daha önceki seviyelerde kazanılıp kazanılmadığı değerlendirilir.
Öğrencilerin ön bilgilerini harekete geçirmek için konu ile ilgili video, sunu, şarkı gibi materyal veya oyunlar kullanılır. Öğrencilerin metinle bağ kurmasına yönelik dinleme, okuma, konuşma ve yazma çalışmaları yaptırılır.
Öğrenme-öğretme uygulamaları aşağıdaki sırayla yapılacaktır:
İşlenecek metinle ilgili video, sunu, şarkı gibi materyal öğretmen tarafından belirlenir. Materyal aracılığıyla soru-cevap, beyin fırtınası, tartışma gibi etkinliklerle öğrencilerin metinle etkileşim kurmaları ve metnin içeriğini merak etmeleri sağlanır (E1.1).
Dinleme/izleme veya okuma öncesinde öğrencilerden dinleyecekleri/izleyecekleri veya okuyacakları metnin başlığını, görsellerini incelemeleri, metin içeriğini ifade etmeleri ve metinde geçen bilgiler/olaylar ve metnin konusu hakkında tahminde bulunmaları istenir. Görseller incelenerek içeriğe yönelik merak oluşturulur. Bu aşamada öğrencilerin görsel okuryazarlığı desteklenir (KB2.10, KB2.12, OB4, E1.1, SDB2.1). Bu süreçteki becerileri değerlendirmek için gözlem formu, kontrol listesi veya çalışma kâğıdı kullanılabilir. Öğrencilerden metne yönelik yaptıkları tahminleri ifade ederken konuşma kurallarına uygun bir şekilde iletişimi sürdürmeleri beklenir. Konuşma sırasında ses düzeyini dinleyicilerin duyabileceği şekilde ayarlamaları, vurgu ve tonlamaya dikkat etmeleri, sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanmaları, konu dışına çıkmadan açık, net ve anlaşılır cümleler kurmaları beklenir (D14, SDB2.1, E1.5, KB3.1, E2.3, KB1, KB3.1). Öğrenciler düşüncelerini ifade ederken dinleyici konumunda olan diğer öğrencilerin düşüncelerini belirtmek için uygun zamanda söz almaları ve yakın çevresindekilerle örneğin aile bireyleri, arkadaşları veya öğretmenleri ile nasıl iletişim kurmaları gerektiğini ayırt etmeleri sağlanır (SDB2.1, E3.8, D14). Dinleme esnasında etkili dinleme yapmaları vurgulanır (D4, D14). Öğrencilerin konuşma becerisine yönelik yaptığı çalışmalar gözlem formu, dereceli puanlama anahtarı veya çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Metin öncelikle öğretmen tarafından vurgu ve tonlamaya dikkat edilerek sesli bir şekilde okunur. Sesli okuma yapılırken metni ön bilgilerinden yararlanarak kuralına uygun bir şekilde dinlemeleri istenir (SDB2.1, E1.5). Dinlemeye başlamadan önce bulundukları ortamın fiziki (ışık, ses, sıcaklık vb.) açıdan dinlemeye uygun olup olmadığını kontrol etmeleri beklenir, bu ortamın duygu, düşünce ve davranışlarını nasıl etkilediğini açıklamaları istenir (KB2.16). Dinleme esnasında öğrencilerin metindeki bilgiler ile ön bilgileri ve yaşantıları arasında bağlantı kurarak dinlemeleri ve okumalarında bu hususa dikkat etmeleri vurgulanır (SDB2.1, SDB1.1, KB3.3, KB2.7, KB2.16). Daha sonra öğrencilerden metni sessiz okumaları istenir. Okuma esnasında öğrencilerin uygun oturuş pozisyonunda, metinle göz arasındaki uygun mesafeye ve noktalama işaretlerine dikkat ederek okumaları sağlanır. Bu süreç; gözlem formu, kontrol listesi veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Okudukları metinde yer alan karakterleri fiziksel, sosyal, duygu durumu gibi özelliklerine göre betimlemeleri istenir. Olay veya bilgiyi kısaca açıklamaları, duyguları ifade etmeleri sağlanır (KB2.14, SDB2.3, KB2.4). Dinledikleri/izledikleri veya okudukları metindeki ipuçlarından yararlanarak metnin konusunu bulmaları beklenir (KB2.6, KB2.13, SDB2.1). Dinledikleri/izledikleri veya okudukları metinde verilmek istenen mesajı belirlemeleri istenir (KB2.6, KB2.13, SDB2.1). Metinde yer alan iletilere katılıp katılmadıklarını nedenleriyle ifade etmeleri beklenir (SDB2.1, E1.2, E2.3, KB2.18, KB2.3). Okuduklarında katılmadığı görüşlerin yerine farklı görüşler önermeleri istenir. Öğrencilere duygu ve düşüncelerini açıkça ifade edilebileceği söylenir (D6). Öğrenciler okudukları metne yönelik farklı önerilerde bulunurken bağımsızlıkları desteklenir (SDB2.1, SDB1.3, E1.2, E2.3, KB2.18, KB2.3). Bu süreç; gözlem formu, çalışma kâğıdı veya dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilerden ilgi alanına (dinlemekten, izlemekten, konuşmaktan, okumaktan, yapmaktan zevk aldıkları konular vb.) ve okuma, dinleme/izleme amacına (eğlenmek, bilgilenmek, vakit geçirmek vb.) göre okuyacağı bir metin seçmeleri istenir (KB1, KB3.1). Öğrencilerin seçtiği metne yönelik tercih sebeplerini hazırlıksız yazma çalışmalarında ifade etmeleri beklenir (KB1, E1.2, KB3.1). Öğrencilerden ilgi alanına ve amacına yönelik seçtikleri metne göre okuma veya dinleme/izleme stratejisi seçmeleri istenir (KB3.1, KB1, KB2.5). Bu stratejileri seçerken öncesi, sırası ve sonrasına göre belirleme yapmaları beklenir (Örneğin bilgilenmek için seçmişse okuma, dinleme/izleme öncesinde konu ile ilgili bilgilerini gözden geçirir, tahminde bulunur; dinleme sırasında vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek dinler; dinlediklerine/izlediklerine dair not alır; dinlediklerini/ izlediklerini zihninde canlandırır; dinlediklerinde/izlediklerinde geçen bilgileri ön bilgileri ile karşılaştırır; konu tespiti yapar; dinleme/izleme sonrasında dinlediklerini/izlediklerini özetler; değerlendirir; soru çalışmaları yapar, yeniden ifade eder ve sorgular.). Öğrencilerden
dinleme/izlemeye yönelik seçtikleri stratejiyi sözlü veya yazılı bir şekilde açıklamaları istenir (KB3.1, KB1, KB2.5). Bu süreç; gözlem formu, performans görevi, kontrol listesi ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerden bilgi, duygu ve düşüncelerini ifade etmek için hedef kitleye uygun, görsellerle desteklenmiş açıklayıcı türdeki yazılar yazmaları istenir. Yazılarında noktalama işaretlerini doğru yerde, sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanmaya özen göstermeleri hatırlatılır (KB1, KB2.6, KB3.1, KB2.20, E1.2, SDB2.1, E2.3, E1.5). Bu süreç; dereceli puanlama anahtarı, performans görevi veya çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Metinle etkileşim sonrasında öğrencilerden metinde katılmadıkları görüşler hakkında bir konuşma planı hazırlayarak plana uygun konuşma yapmaları beklenir (KB2.13,SDB1.2,SDB2.1). Hazırladıkları konuşma planı konuşmalarını zenginleştirmek ve somutlaştırmak için görsellerle desteklenir. Öğrencinin estetik algısını görsele yansıtması için yönergeler verilir (D7, KB3.1, KB2.20). Öğrencilerin yazılı veya sözlü etkileşimlerde katılmadıkları görüşlere neden katılmadıklarını açıklamaları ve bu görüşlerin yerine farklı önerilerde bulunmaları istenir. Öğrenciler katılmadığı görüşlere ilişkin önerilerde bulunurken öz güvenlerini artıracak dönütler verilir (E1.5, SDB2.1, E1.2, E2.3, KB2.3, D6). Bu süreç, gözlem formu veya dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.
Zenginleştirme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınır ve bunlara ilişkin etkinlik/materyal hazırlanabilir. Bunlar merak uyandıracak, üst düzey düşünmeye yöneltecek ve bireysel öğrenme ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olabilir. Dinleyeceği/izleyeceği/okuyacağı metinle ilişkili hikâye oluşturma, canlandırma yapma, dijital araçlardan yararlanma, görsel oluşturma, oyun tasarlama, sunu hazırlama, yazarın iletilerini sorgulama, tartışma, metni yeniden kurgulama gibi etkinliklerle süreç zenginleştirilebilir.
Zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamları öğrencilerin farklı öğrenme stillerine göre bireysel ve iş birlikli çalışmalara katkı sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Bununla birlikte okul dışı öğrenme ortamları da sürece dâhil edilebilir.
Destekleme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınırken etkinlikler/materyal sade, kolay ve anlaşılır olabilir. Bunlar tüm duyulara hitap edecek şekilde basitten karmaşığa, yakından uzağa, somuttan soyuta gibi öğrenme ilkelerine uygun ve tüm öğrenme ortamlarında uygulanacak şekilde düzenlenebilir.
Destekleme sürecinde oyun, bilmece sorma, bulmaca çözme şarkı ve tekerleme söyleme, sayışma ve canlandırma yapma gibi etkinliklerden ve görsel eşleştirme kartlarından yararlanılabilir. Etkinlikler yapılırken öğrencilerin zorlandıkları yerlerde onlara ipuçları verilebilir.
Öğretmen, öğrenme-öğretme uygulamaları sürecinde mevcut durumu gözden geçirir, durumla ilgili çıkarımda bulunur ve durumu değerlendirir. İlgili sürecin bütününde ise karşılaştığı sorunlar, özel hâller, öneriler, iyileştirmeler gibi durumları somut olarak belirtir. Özel durumlar için anekdot kayıtları alabilir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.