7. TEMA: KÜLTÜR HAZİNEMİZ

Bu temada vatan, bayrak, insani ve kültürel değerler vb. tema içeriğine uygun dört okuma ve bir dinleme metni işlenirken dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerilerine ilişkin belirlenen öğrenme çıktılarına ulaşmak amaçlanır.
Ders Saati
38
Alan Becerileri

TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma, TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma

Kavramsal Beceriler

KB1. Saymak-Okumak, KB1. Yazmak-Çizmek, KB1. Belirlemek-İşaret Etmek, KB1. Ölçmek-Sunmak, KB2.2. Gözlemleme, KB2.6. Bilgi Toplama, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.8. Sorgulama, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.12. Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme, KB2.13. Yapılandırma, KB2.14. Yorumlama, KB2.16. Muhakeme (Akıl Yürütme), KB2.17. Değerlendirme, KB3.1. Karar Verme

Eğilimler

E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.5. Oyunseverlik, E3.3. Yaratıcılık, E3.4. Gerçeği Arama, E3.8. Soru Sorma

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık Becerisi), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme Becerisi), B1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma Becerisi), SDB2.1. İletişim, SDB3.1. Uyum

Değerler

D7. Estetik, D14. Saygı

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Hayat Bilgisi, Görsel Sanatlar
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

T.D.2.1. Dinleme/izlemeyi yönetebilme

b) Dinleme kurallarına uygun olarak dinler.

c) Dinleme esnasında konuşmaya dâhil olmak için uygun zamanda söz alır.

T.D.2.2. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili anlam oluşturabilme

b) Görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metnin konusunu tahmin eder.

d) Dinlediklerindeki/izlediklerindeki iletilerden ilgi alanına uygun çıkarımlar yapar.

e) Dinlediklerindeki/izlediklerindeki iletileri doğruluk, gerçeklik açısından ön bilgileriyle karşılaştırır.

T.D.2.3. Dinledikleri/izlediklerini çözümleyebilme

b) Dinlediği/izlediği metnin konusunu bulur.

T.K.2.1. Konuşmalarını yönetebilme

a) Konunun özelliğine göre konuşma üslubunu belirler.

ç) Konuşma sırasında dinleyiciler ile göz teması kurar.

d) İletişim sırasında uygun zamanda söz alır.

T.K.2.2. Konuşmalarında içerik oluşturabilme

f) Dinlediği/izlediği bir olaydaki veya okuduğu bir metindeki görüşlere katılıp katılmadığını nedenleriyle ifade eder.

g) Konuşmalarında benzetmelere yer verir.

T.K.2.3. Konuşma kurallarını uygulayabilme

a) Konuşmalarında konuşma hızını ayarlar.

c) Konuşmalarında vurgu ve tonlamaya dikkat eder.

ç) Konuşmalarında sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanır.

e) Konuşmalarında anlamlı ve kurallı cümleler kullanır.

T.O.2.1. Okuma sürecini yönetebilme

a) Okuyacağı metnin başlığı ve görsellerini inceler.

c) Kuralına uygun sesli ve sessiz okur.

ç) Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.

T.O.2.2. Okudukları ile ilgili anlam oluşturabilme

b) Okuyacağı metnin başlığından ve görsellerinden hareketle metnin konusu hakkında tahminde bulunur.

c) Metnin başlığı ve görsellerinden hareketle metinde geçen bilgiler/olaylar hakkında tahminde bulunur.

T.O.2.3. Okuduklarını çözümleyebilme

b) Okuduğu metnin konusunu bulur.

T.O.2.5. Okuma sürecini değerlendirebilme

a) Okuma sürecindeki hatalarını belirler.

b) Okuma sürecinde belirlediği hatalarını düzeltir.

c) Okuma sürecindeki olumlu davranışlarını sonraki okumalarına aktarır.

T.Y.2.1. Yazılı anlatım becerilerini yönetebilme

a) Verilen bir yazma görevini hazırlık yaparak yazar.

T.Y.2.2. Yazılarında içerik oluşturabilme

ğ) Basit yönergeler yazar.

h) Dinlediği/izlediği veya okuduğu bir metindeki görüşlere katılıp katılmadığını nedenleriyle yazar.

T.Y.2.3. Yazma kurallarını uygulayabilme

b) Anlamını bilmediği sözcüğün anlamını çevrim içi veya basılı kaynaklardan araştırarak yazar.

c) Yazılarında sözcükleri yerinde kullanır.

İçerik Çerçevesi

Bu temadaki etkinlikler ve metinler aracılığı ile dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerisine ait öğrenme çıktılarının kazandırılması beklenmektedir.

Anahtar Kavramlar

bayrak, kültürel miras, millî ve dinî bayramlar, millî ve manevi değerler, tarihî mekânlar, Türkçe, vatan, yurdumuz

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; gözlem formu, kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı, performans görevi, öz değerlendirme formu ve çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Okuduğunu ve dinlediğini anlama, yazma ve konuşma becerisini içine alan bir performans görevi verilebilir. Performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin bir önceki temada yer alan dinleme, konuşma, okuma ve yazma ile ilgili öğrenme çıktılarına sahip olduğu kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyleri, ilgi alanları, öğrenme stilleri, öğrenme çıktıları ve beklentileri belirlenir. Bu süreçte öğrencilerin tema ile ilgili hazırbulunuşluk düzeylerinin tespitinde hazırlık soruları, materyal ve çeşitli etkinliklerden yararlanılır.

Köprü Kurma

Öğrencilerin ön bilgilerini harekete geçirmek için konu ile ilgili video, sunu, şarkı gibi materyal veya oyunlar kullanılır. Öğrencilerin metinle bağ kurmasına yönelik konuşma, yazma, okuma ve dinleme çalışmaları yaptırılır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

Öğrenme-öğretme uygulamaları aşağıdaki sırayla yapılacaktır:

İşlenecek metinle ilgili belirlenen video, sunu, şarkı gibi materyal veya etkinliklerle metinle etkin iletişim kurularak metnin içeriğinin merak edilmesi sağlanır (E1.1). Yeni bakış açıları geliştirilmesi ve konuların öğrenilmeye istekli hâle getirilmesi sağlanarak uyum becerileri desteklenir (E3.8, SDB3.1).

Metnin görselleri ve başlığı inceletilerek metnin konusu hakkında tahminde bulunulur (KB2.2, KB2.12, OB4). Tahminler ifade edilirken uygun zamanda söz alınması gerektiği hatırlatılır (D14). Görsellerin incelenmesi esnasında görsel okuryazarlığı desteklenir (OB4). Bu süreç, gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Metin, vurgu ve tonlamaya dikkat edilerek sesli bir şekilde örnek olarak okunur. Sesli okuma yapılırken metnin dinleme kurallarına uygun dinlenmesi istenir (D14, SDB2.1). Daha sonra metin kurallara uygun bir şekilde sessiz okunur. Sessiz okuma esnasında anlamı bilinmeyen sözcüklerin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılır (KB1, KB3.1). Sessiz okuma tamamlandıktan sonra noktalama işaretlerine dikkat edilerek sesli okuma çalışmaları yapılır. Sesli okumanın uygun oturuş pozisyonunda ve metinle göz arasındaki mesafeye dikkat edilerek yapılması istenir. Öğrencilerden kendi okuma süreçlerini değerlendirmeleri istenir (SDB1.3, KB2.17). Daha sonra belirlenen okuma hatalarına yönelik dönütler verilerek metin tekrar okutulur (SDB1.2). Okumadaki olumlu davranışların devam ettirilmesi sağlanır. Bu süreç, gözlem formu ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Dinleme esnasında öğrencilere dinleyeceklerine odaklanmaları, uygun oturuş pozisyonu almaları, sessiz olmaları gibi dinleme kuralları hatırlatılır (D14, SDB2.1). Bu süreç, gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir. Dinleme kuralları hatırlatılırken saygı değerine vurgu yapılır. Dinleme esnasında anlamı bilinmeyen sözcüklerin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılır (KB1, KB3.1, D14).

Dinleme/izleme ve okuma esnasında tespit edilen anlamı bilinmeyen sözcüklerin anlamları çevrim içi veya basılı kaynaklardan (resimli sözlük, sözlük, kelime haritası, kelime kartları ve benzer araçlardan) buldurulur (KB1, KB2.6). Çevrim içi yapılacak araştırma sürecinde dijital ve bilgi okuryazarlığı desteklenir (OB1, OB2). Anlamı yeni öğrenilen sözcüklerin cümle içinde kullanılması istenir. Yeni öğrenilen sözcüklerden hareketle öğrencilerin kendi ilgileri doğrultusunda duygu ve düşüncelerini sözlü veya yazılı olarak serbestçe ifade edebilecekleri cümle veya metin oluşturmaları istenir (E1.2, E3.3, KB2.13, D7). Bu süreç, gözlem formu ve performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir.

Metnin konusuna yönelik yapılan tahminler hakkında konuşulur. İpuçları ile metnin konusu buldurulur (KB1, KB2.10, KB2.6, KB2.13). Metnin konusuna yönelik yapılan tahminlerin doğruluğu kontrol edilir. Bu süreç, gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Metnin konusu buldurulduktan sonra metnin konusu ile ilgili öğrencilerin kendi yaşantılarından örnekler anlatmaları istenir. Konuşma sırasında göz teması kurmaları, anlamlı ve kurallı cümleler oluşturmaları, benzetmelere yer vermeleri sağlanır (KB2.2). Öğrenciler konuşma yaparken iletişim becerileri desteklenir (SDB2.1). Bu süreç, gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Metnin anlaşılıp anlaşılmamasına yönelik yazılı veya sözlü ifade edilebilecek etkinlikler yapılır (KB1). Metinle ilgili soruların sözlü olarak cevaplanması sırasında konuşma hızının ayarlanması gerektiği hatırlatılır (SDB2.1). Öğrencilerin konuşmaları sırasında kendi potansiyellerini fark etmelerini sağlayacak dönütlerle öz farkındalık/kendini tanıma desteklenir (SDB1.1). Öğrencilere kendilerini ifade ederken öz güvenlerini artıracak dönütler verilir (E1.5). Bu süreç, öz değerlendirme formu ve gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Metindeki iletilerin ön bilgiler ile karşılaştırılarak doğruluk, gerçeklik açısından ifade edilmesine (KB2.7, KB2.8, KB2.17, E3.4) ve iletişim esnasında uygun bir konuşma üslubu belirlenmesine yönelik etkinlikler yapılır. Metinle ilgili öğrenilen konu ve bilgilerin sahip olunan önceki bilgilerle ilişkilendirmesi sağlanarak öz farkındalık/kendini tanıma desteklenir (SDB1.1). Metindeki olaylara/durumlara katılıp katılmama durumlarının nedenleriyle belirtildiği yazma çalışmaları yapılır (KB1, KB2.2, KB2.7, KB2.8, KB2.10, KB2.16, KB3.1). Yazmadan önce yazılacakların zihinde tasarlanması, yazma materyalinin hazırlanarak yazma ortamının uygun hâle getirilmesi istenir. Bu süreç, öz değerlendirme formu, çalışma kâğıdı veya gözlem formu ile değerlendirilebilir.

Metinle ilgili çıkarımların sözlü olarak ifade edilmesine yönelik konuşma çalışmaları yapılır (KB2.10, KB2.14). Konuşma sırasında vurgu ve tonlamalara dikkat edilmesi gerektiği vurgulanır (E1.5). Bu beceriler dereceli puanlama anahtarı ve kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

Çocuk oyunu, basit bir deneyin aşamaları veya bir aletin kullanım yönergelerinin yazılmasına yönelik çalışmalar yapılır. Bir form verilerek yönergelerine uygun doldurmaları istenir. Kimlik bilgilerini (adı, soyadı, doğum yeri, doğum tarihi vb.) içeren formları doldurmaları sağlanır. Öğrenme süreçlerini keyifli ve eğlenceli hale getirebilmek için çeşitli oyun ve etkinliklerle oyunseverlik eğilimleri desteklenir (E2.5, KB1). Bu beceri kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Zenginleştirme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınır ve bunlara ilişkin etkinlik/materyal hazırlanabilir. Bunlar merak uyandıracak, üst düzey düşünmeye yöneltecek ve bireysel öğrenme ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olabilir. Dinleyeceği/izleyeceği/okuyacağı metinle ilişkili hikâye oluşturma, canlandırma yapma, dijital araçlardan yararlanma, görsel oluşturma, oyun tasarlama, sunu hazırlama, yazarın iletilerini sorgulama, tartışma, metni yeniden kurgulama gibi etkinliklerle süreç zenginleştirilebilir.

Zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamları öğrencilerin farklı öğrenme stillerine göre bireysel ve iş birlikli çalışmalara katkı sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Bununla birlikte okul dışı öğrenme ortamları da sürece dâhil edilebilir.

Destekleme

Destekleme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınırken etkinlikler/materyal sade, kolay ve anlaşılır olabilir. Bunlar tüm duyulara hitap edecek şekilde basitten karmaşığa, yakından uzağa, somuttan soyuta gibi öğrenme ilkelerine uygun ve tüm öğrenme ortamlarında uygulanacak şekilde düzenlenebilir.

Destekleme sürecinde oyun, bilmece sorma, bulmaca çözme şarkı ve tekerleme söyleme, sayışma ve canlandırma yapma gibi etkinliklerden ve görsel eşleştirme kartlarından yararlanılabilir. Etkinlikler yapılırken öğrencilerin zorlandıkları yerlerde onlara ipuçları verilebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Öğrenme-öğretme uygulamaları sürecinde mevcut durum gözden geçirilir, durumla ilgili çıkarımda bulunulur ve durum değerlendirilir. İlgili sürecin bütününde ise karşılaşılan sorunlar, özel hâller, öneriler, iyileştirmeler gibi durumlar somut olarak belirtilir. Özel durumlar için anekdot kayıtları alınabilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.