1. TEMA: GÜZEL DAVRANIŞLARIMIZ

Bu temada, iyi bir insan olmanın ve toplumda güzel davranışlarla örnek olmanın önemi vb. tema içeriğine uygun bir şiir ve üç öyküleyici dinleme metni işlenirken ilk okuma ve yazma sürecine ilişkin belirlenen öğrenme çıktılarına ulaşmak amaçlanır. Tema boyunca “a-A, n-N, e-E, t-T” harfleri ve “1, 2, 3, 4” rakamlar öğretilmektedir.
Ders Saati
38
Alan Becerileri

TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma, TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma

Kavramsal Beceriler

KB1. Saymak-Okumak, KB1.Yazmak-Çizmek, KB1. Bulmak-Seçmek, KB1. Belirlemek-İşaret Etmek, KB2.3. Özetleme, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.11. Gözleme Dayalı Tahmin Etme, KB2.12. Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme, KB2.13. Yapılandırma, KB2.16. Muhakeme (Akıl Yürütme), KB2.20. Sentezleme, KB3.1. Karar Verme

Eğilimler

E1.1. Merak, E3.2. Odaklanma, E3.7. Sistematik Olma

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık Becerisi), SDB2.1. İletişim

Değerler

D9. Merhamet, D10. Mütevazılık, D14. Saygı

Okuryazarlık Becerileri

OB4. Görsel Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Matematik, Hayat Bilgisi, Görsel Sanatlar, Beden Eğitimi ve Oyun
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

T.D.1.1. Dinleme/izlemeyi yönetebilme

a) Verilen görseller arasından öğrendiği sesin geçtiği görseli/görselleri seçer.

c) Dinleme kurallarına uygun olarak dinler.

ç) Dinleme esnasında konuşmaya dâhil olmak için uygun zamanda söz alır.

T.D.1.2. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili anlam oluşturabilme

a) Sese karşılık gelen sembolü/harfi tanır.

c) Görselden/görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metin hakkında tahminde bulunur. 

ç) Dinlediklerini yaşantı ve ön bilgileriyle karşılaştırarak çıkarımda bulunur.

d) Dinlediği sesin bulunduğu sözcüklere örnekler verir.

f) Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen olayların sonrası hakkında tahminde bulunur.

T.D.1.3. Dinlediklerini/izlediklerini çözümleyebilme

b) Seslere karşılık gelen sembolleri/harfleri ayırt eder. 

c) Dinlediği/izlediği metnin konusunu bulur.

T.D.1.4. Dinleme/izleme sürecini değerlendirebilme

c) Dinlemesindeki/izlemesindeki uygun davranışlarını sonraki dinlemelerine aktarır. 

T.K.1.2. Konuşmalarında içerik oluşturabilme

a) Ön bilgilerinden hareketle dinlediği sesin içinde geçtiği sözcükler hakkında konuşur. 

b) Dinlediği/izlediği metni anlatır.

T.K.1.3. Konuşma kurallarını uygulayabilme

a) Öğrendiği ses, hece, sözcük, cümleleri işitilebilir bir ses düzeyinde söyler.

c) Dinlediğini/izlediğini telaffuza dikkat ederek anlatır. 

T.O.1.1. Okuma sürecini yönetebilme

a) Harf ve heceleri doğru seslendirir.

b) Sözcükleri doğru okur.

ç) Telaffuza dikkat ederek okur. 

d) Öğrendiği ses, hece, sözcük, cümleleri işitilebilir bir ses düzeyinde okur.

T.Y.1.1. Yazılı anlatım becerilerini yönetebilme

a) Yazma materyalini kurala uygun kullanır.

c) Hece, sözcük ve cümleler yazar.

T.Y.1.2. Yazılarında içerik oluşturabilme 

a) Görsellerle ilgili sözcük ve cümleler yazar.

T.Y.1.3. Yazma kurallarını uygulayabilme

b) Harfleri temel formuna ve yazım yönlerine göre yazar.

c) Rakamları temel formuna ve yazım yönlerine göre yazar.

ç) Harf, sözcük ve cümleler arasında uygun boşluk bırakır.

d) Harflerin büyük yazılışını yerinde kullanır. 

ı) Büyük harfleri kuralına uygun yazar.

k) Yazılarında noktalama işaretlerini (nokta, kesme işareti, soru işareti, virgül, ünlem) kuralına uygun kullanır.

İçerik Çerçevesi

Bu temadaki etkinlikler ve metinler aracılığı ile dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma becerisine ait öğrenme çıktılarının kazandırılması beklenmektedir.

Anahtar Kavramlar

ahlâk, ailede sorumluluk alma, azim, cömertlik, çalışkanlık, dostluk, dürüstlük, güven, merhamet, nezaket, paylaşma, saygı, sevgi, yardımseverlik

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; gözlem formu, dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz değerlendirme formu, çalışma kâğıdı, öğrenci öğrenme dosyası vb. ölçme araçlarından uygun olanlarla ölçülür ve değerlendirilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencinin fiziksel bilişsel ve sosyal duygusal gelişim alanları açısından okul olgunluğuna sahip olduğu, hazırlık çalışmalarında öngörülen yeterliliğe ulaştığı kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyleri, ilgi alanları, öğrenme stilleri, öğrenme çıktıları ve beklentileri belirlenir. Bu süreçte öğrencilerin tema ile ilgili hazırbulunuşluk düzeylerinin tespitinde hazırlık soruları, materyal ve çeşitli etkinliklerden yararlanılır.

Köprü Kurma

Hazırlık aşamasında ses kaynaklarından çıkan seslerle yapılan işitsel algı çalışmaları ile ses öğretimine temel oluşturulur. Hazırlık çalışmalarında işitilen ses ile harf arasında, boyama ve çizgi çalışmaları ile harflerin temel formu arasında bağlantı kurulur. Öğrenilen seslerle öğrenilecek olan seslerden yola çıkılarak hece ve sözcük bağlantısı sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

Dinleme/izleme metninin içeriğine yönelik ön bilgi oluşturmak için haber, olay, anı gibi örnekler verilir, bu örnekler üzerine öğrencilerin konuşmaları istenir (E1.1,SDB2.1). Dinleme/ izleme metnine yönelik verilen görseller üzerinde öğrencilerin uygun zamanda söz alarak konuşmaları sağlanır (D14,OB4,SDB2.1). Dinleme/izleme metni ile ilgili görseller gösterilerek öğrencilerden dinleyeceği/izleyeceği metin hakkında tahminde bulunmaları istenir (KB2.16,KB2.10,KB2.11). Metni dinleme/izleme aşamasına geçmeden önce dinleme kuralları hakkında bilgi verilir. Bu kuralların daha sonra yapılacak dinleme/izleme çalışmalarında uygulanacağı vurgulanır. Dinleme kurallarına uygun dinlemeleri sağlanır (SDB2.1). Dinleme/izleme yapılırken metin belli bir yerde durdurularak öğrencilerden metnin devamını ya da sonucunu tahmin etmeleri istenir (KB2.16,KB2.10,KB2.12). Metin dinleme/izleme süreci sonunda tahminler ele alınır ve metnin konusu belirlenir. Dinlediği/izlediği metni telaffuza dikkat ederek kendi cümleleri ile tekrar anlatmaları istenir (KB2.3). Dinleme metinleri vasıtasıyla merhamet ve mütevazılık değerlerine de vurgu yapılmalıdır (D9,D10). Bu süreç; gözlem formu, dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz değerlendirme formu, çalışma kâğıdı, öğrenci öğrenme dosyası kullanılarak değerlendirilebilir.

Sesler öğretilirken ünsüzlerin tek başına sesletilmemesine dikkat edilir, sesin baskın olarak geçtiği şarkı, türkü, tekerleme, ninni söyleme, masal, öykü dinleme, ses senaryoları gibi etkinliklerle ses hissettirilerek baskın sesin fark edilmesi sağlanır. Ses hissettirildikten sonra her bir sesin ağızdan nasıl çıktığı mimiklerle desteklenerek gösterilir (E3.2). Öğrenilen sesin geçtiği ve geçmediği bir dizi görselden hareketle öğrendikleri sesin geçtiği görseli seçmeleri istenir (KB1,OB4,KB2.7,KB3.1). Bu süreç, kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğretmen tarafından öğretilen sesin geçtiği sözcük ve nesnelere örnekler verilir. Örnek verilmesi esnasında öğrencilerin kendi potansiyellerini tanımalarını sağlayacak dönütlerle öz farkındalık/kendini tanıma desteklenir (SDB1.1). Öğrencilerden de o sesin içinde geçtiği nesne ve sözcüklere örnekler vermesi istenir. Öğrenciler verdikleri örneklerle ilgili konuşturulur (SDB2.1). Bu aşama gözlem formu veya kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Önce harfin küçük yazılışı verilir, bu formun yazım süreci tamamlandıktan sonra aynı süreçler harfin büyük yazılışı için de işletilir.

Sesin sembolü olan harfin kaç hamlede yazıldığı söylenir, satır dizgesindeki yeri gösterilerek harf öğretmen tarafından yazılır. Bu aşamada çalışma kâğıdı kullanılabilir. Yazımı esnasında harf, önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından seslendirilir. Öğrencinin harfin yazım yönü ve şeklini öğrenmesi ve harfi pekiştirmesi için öğretmen rehberliğinde öğrencilere kalem ve defter kullanılmaksızın çeşitli etkinlikler yaptırılır. Harflerle ilgili etkinlikler yapılırken öğrenciler tarafından harflerin sesletimi sağlanarak ses harf ilişkisi kurulur (E3.7). Bu süreç, gözlem formu veya kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

Harfi diğer sembol/harflerden ayırt etmelerine yönelik etkinlikler yaptırılır (KB2.7). Bu aşama çalışma kâğıdı veya gözlem formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Ses harf ilişkisi kurulduktan sonra öğrencilerin satır dizgesi üzerinde kesik çizgilerle yazılı harfi önce kalemlerinin arkası ile yazma yönünde takip etmeleri sağlanır. Kesik çizgiler yazma yönünde birleştirerek öğrencilerin harf yazma alıştırması yapması sağlanır. Yazma alıştırmaları pekiştirildikten sonra satır dizgesi üzerinde kılavuz çizgisi olmadan harfi yazmaları sağlanır. Yazım sürecinde kalem tutma, harfi deftere uygun şekilde yazma, deftere uygun uzaklık ve açıda yaklaşma gibi etkinliklerle yazım gerecini uygun olarak kullanılması istenir (KB1,E3.7). Bu aşama, gözlem formu, kontrol listesi veya çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir.

Uygulanan ilk okuma yazma süreci bu temadaki diğer ses ve harfler için de uygulanır. Öğretim Programı’nda İlk Okuma Yazmaya Başlama ve İlerleme aşamasındaki süreçlere uygun bir şekilde öğrenilen harflerle önce kapalı heceler, sonra açık heceler oluşturulur. Bu aşama gözlem formu, kontrol listesi veya çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Oluşturulan heceler birleştirilerek sözcüklere ulaşılır (KB2.13,KB2.20). Sözcüklere ulaşıldıktan sonra anlamları üzerinde konuşulur, varsa görselleri verilir. Verilen görsellerle ilgili sözcük yazma çalışması yapılır. Yeni öğrenilen hece ve sözcükler öğrencilere okutulur ve yazdırılır. Yazma çalışması yaparken noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanmaları gerektiği hatırlatılır (KB1). Bu aşama, gözlem formu, kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı, çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir.

Bu tema kapsamında 1, 2, 3, 4 rakamları öğretilmelidir. Bu aşama gözlem formu, kontrol listesi, çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Zenginleştirme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınır ve bunlara ilişkin etkinlik/materyal hazırlanabilir. Bunlar merak uyandıracak, üst düzey düşünmeye yöneltecek ve bireysel öğrenme ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olabilir. Dinleyeceği/izleyeceği/okuyacağı metinle ilişkili hikâye oluşturma, canlandırma yapma, dijital araçlardan yararlanma, görsel oluşturma, oyun tasarlama, sunu hazırlama, yazarın iletilerini sorgulama, tartışma, metni yeniden kurgulama gibi etkinliklerle süreç zenginleştirilebilir.

 Zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamları öğrencilerin farklı öğrenme stillerine göre bireysel ve iş birlikli çalışmalara katkı sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Bununla birlikte okul dışı öğrenme ortamları da sürece dâhil edilebilir.

Destekleme

Destekleme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınırken etkinlikler/materyal sade, kolay ve anlaşılır olabilir. Bunlar tüm duyulara hitap edecek şekilde basitten karmaşığa, yakından uzağa, somuttan soyuta gibi öğrenme ilkelerine uygun ve tüm öğrenme ortamlarında uygulanacak şekilde düzenlenebilir.

Destekleme sürecinde oyun, bilmece sorma, bulmaca çözme şarkı ve tekerleme söyleme, sayışma ve canlandırma yapma gibi etkinliklerden ve görsel eşleştirme kartlarından yararlanılabilir. Etkinlikler yapılırken öğrencilerin zorlandıkları yerlerde onlara ipuçları verilebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Öğretmen, öğrenme-öğretme uygulamaları sürecinde mevcut durumu gözden geçirir, durumla ilgili çıkarımda bulunur ve durumu değerlendirir. İlgili sürecin bütününde ise karşılaştığı sorunlar, özel hâller, öneriler, iyileştirmeler gibi durumları somut olarak belirtir. Özel durumlar için anekdot kayıtları alabilir.

 Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.