T.C. MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI
Temada plastik sanatların temel özelliklerinin özetlenebilmesi, plastik sanatlarla ilgili sanatsal ürün tasarlanabilmesi, plastik sanatlarla ilgili sanatsal ürün oluşturulabilmesi amaçlanmaktadır.
Ders Saati
4
Alan Becerileri

SAB4. Sanatsal Üretim Yapma (SAB4.1. Sanatsal Ürün Tasarlama), SAB4. Sanatsal Üretim Yapma (SAB4.2. Sanatsal Ürün Oluşturma)

Kavramsal Beceriler

KB2.3. Özetleme

Eğilimler

E1.1. Merak, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

Değerler

D7. Estetik, D18. Temizlik

Okuryazarlık Becerileri

OB4. Görsel Okuryazarlık

Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

GS.10.1.1. Plastik sanatların temel özelliklerini özetleyebilme
a) Plastik sanatların temel özelliklerini çözümler.
b) Plastik sanatlarla ilgili sınıflandırma yapar.
c) Plastik sanatların temel özelliklerini yorumlar.

GS.10.1.2. Plastik sanatlarla ilgili sanatsal ürün tasarlayabilme
a) Plastik sanatlarla ilgili eser örneklerini inceler.
b) Plastik sanatlar bağlamında oluşturulan imgeleri eskizlerle ifade eder.

GS.10.1.3. Plastik sanatlarla ilgili sanatsal ürün oluşturabilme
a) Konuya uygun görsel anlatım araçlarını ifade eder.
b) Konuyu sanatsal ürüne dönüştürür.

İçerik Çerçevesi

Plastik Sanatların Temel Özellikleri
Plastik Sanatlarla İlgili Sanatsal Üretim

Anahtar Kavramlar

Plastik Sanat

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; gözlem formu, çalışma yaprağı, açık uçlu sorular, dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Performans görevi olarak öğrencilerden okullarında seçtikleri bir alan için mimari plan, duvar resmi ve heykel uygulamaları ile Atatürk köşesi  tasarımı yapmaları, tasarım planlarını bir sunumla paylaşmaları istenebilir. Performans görevi dereceli puanlama anahtarı veya kontrol listesi  kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin plastik sanat alanlarını bildikleri kabul edilmektedir.

Öğrencilerin plastik sanatlar arasındaki ilişkileri temel düzeyde bildikleri kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Mimari, heykel ve resim sanatından örnekler gösterilerek bu sanat alanlarının öne çıkan özellikleri sorgulanır.

Kültürel mimari örnekleri verilerek “Bu yapılarda bir arada kullanılan sanat alanları hangileridir?” sorusu ile öğrencilerin konu hakkındaki bilgileri tespit edilir.

Köprü Kurma

Öğrencilerin çevresinde ve evinde örneklerini gördükleri sanatsal üretimlerin plastik sanatların hangi türüne ait olduğunu ifade etmeleri sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

GS.10.1.1.
Plastik sanatların içerisinde yer alan mimari, heykel ve resme ait sanatsal kavramların temel özellikleri öğrencilerle birlikte belirlenir. Bu özellikler belirlenirken mimari, heykel ve resim  sanatının temel özelliklerine sahip olan görsellerden oluşan bir sunu kullanılır (OB4). Öğrencilerin gösterilen örnekler üzerinden mimari, heykel ve resim sanatı arasındaki ayrımlarla ilgili  çözümleme yapmaları sağlanır.

Farklı sanat alanlarına ait görseller gösterilerek öğrencilerin bu görselleri sınıflandırmaları istenir. Öğrenciler gruplara ayrılır. Gruplardan sınıflandırma sonucunda ortaya çıkan alanlardan  birini seçerek (mimari, heykel ve resim) bu alanın özelliklerini listelemeleri istenir. Bu süreçte sınıf galerisi tekniğinden yararlanılabilir. Bütün öğrencilerin listeleri incelemelerinin ardından  öğretmen rehberliğinde ortak bir liste oluşturulur. Bu aşamada açık uçlu sorulardan oluşturulan soru kutusu tekniği kullanılarak değerlendirme yapılabilir.

Öğrencilerden mimari, heykel ve resim sanatının belirlenen ortak özelliklerinin yanı sıra farklılıklarının neler olabileceğinin tartışılması istenir. Tartışma sürecinde sorulan sorularla öğrencilerin sanat eserlerinin insan hayatına kattığı estetik değerleri yorumlamaları sağlanır. Öğrencilerin konu ile ilgili yorumlarını somut ve yalın bir sanatsal ifadeye dönüştürebilmeleri için plastik sanat dallarından biri hakkında karikatür çalışması yapmaları istenir (D7.2). Öğrencilerin konuya farklı açılardan bakarak özgün ve anlamlı bir karikatür çizmeleri sağlanır (E3.3).  Öğrencilere karikatürün güçlü bir iletişim aracı hâline gelmesi için mizahın, eleştirinin ve görselliğin bir arada olması gerektiği hatırlatılır. Öğrencilerin karikatür çizimleri, kontrol listesi veya  öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir. Performans görevi olarak öğrencilerden okullarında seçtikleri bir alan için mimari plan, duvar resmi ve heykel uygulamaları ile Atatürk köşesi  tasarımı yapmaları, tasarım planlarını bir sunumla paylaşmaları istenebilir. Performans görevi, dereceli puanlama anahtarı veya kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.

GS.10.1.2.
Öğrencilerin plastik sanatlardan mimari, resim ve heykel alanlarının bir araya gelmesiyle ortaya çıkan eser örneklerini incelemeleri sağlanır (OB4). Örnek eserler belirlenirken “Antik Roma Pantheonu (Pentiyanu)”, “San Pietro (Sen Piyetro) Bazilikası”, “Süleymaniye Camisi”, Hoca Ali Rıza’nın “Üsküdar” resmi gibi bilinen eserlerin seçilmesine dikkat edilir. Öğrencilerin bazen  resim, heykel, çini, hat, taş oymacılığı gibi sanatların mimarinin tamamlayıcı unsurlarına dönüştüğünü; bazen de mimari ve heykelin resmin içinde tamamlayıcı ögelere dönüştüğünü fark  etmeleri sağlanır. Bu eserlerin ait oldukları kültürün özelliklerini yansıttığı ve insanlığın ortak mirası olarak kabul edildiği belirtilir. Bu süreçte öğrencilerin merak ettiği soruları sormaları sağlanır (E1.1).

Öğrencilere hayalini kurdukları ve yaşamak istedikleri yapıların mimari özellikleri sorulur. Öğrencilerin bu yapılarda görmek isteyecekleri resim ve heykellerin özellikleri hakkında derinlemesine düşünmeleri istenir (SDB3.3). Öğrencilerin kurguladıkları yapıların eskiz çizimini yapmaları sağlanır. Süreç, gözlem formu veya öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

GS.10.1.3.
Öğrencilerin plastik sanatlarla ilgili tasarladıkları kompozisyona uygun boyama tekniğini seçmeleri ve bu tekniğe uygun araçları belirleyerek ifade etmeleri sağlanır.

Öğrencilere resim, heykel ve mimari unsurları bir arada kullanarak hayal ettikleri yaşam alanını tasarlayacakları hatırlatılır. Günlük hayattan örnekler verilerek öğrencilerin mimari yapıların  ve eşyaların insan ölçülerine göre tasarlandığını fark etmeleri sağlanır. Bu bilgiden hareketle kapı, pencere, merdiven gibi yapısal özelliklerin insan figürleriyle orantılı büyüklüklerde  çizilmesi istenir. Öğrencilerin hazırladıkları eskize göre tasarımlarını resim kâğıdına çizmeleri istenir. Öğrencilerin zamanı doğru planlayarak çizimlerini renklendirme sürecine  odaklanmaları ve motivasyonlarını koruyarak çalışmalarını tamamlamaları sağlanır (SDB1.2, E3.2). Çalışma bitiminde öğrencilerden sınıf ortamını temiz ve düzenli bir şekilde bırakmaları  istenir (D18.2). Çalışmanın sonuçları, dereceli puanlama anahtarı veya çalışma yaprağı ile değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Cumhuriyet Dönemi’nde Türk plastik sanatlarının gelişimi hakkında yazılmış bir makalenin okunması istenebilir. Öğrencilerin okunan makalede  öne çıkan sanatçılarımızın ve eserlerinin isimlerinin listelenmesi sağlanabilir.

Öğrencilerden plastik sanat alanlarını bir arada kullanarak kendi yaşam alanlarından biri ile ilgili taslak çizim yapmaları istenebilir.

Destekleme

Bir eşleştirme tablosu hazırlanarak öğrencilerin plastik sanatlar içerisinde yer alan sanatsal ürünleri ayırt etmeleri sağlanabilir. Öğrencilere  sorulacak doğru yanlış sorularıyla plastik sanatlar içerisinde yer alan sanat ürünlerinin benzeşen ve farklılaşan özelliklerinin anlaşılmasına yardımcı  olunabilir.

Öğrencilerden hayallerindeki oyun alanı ile ilgili aklına gelen fikirleri not alarak basit çizimlerle taslak hâline getirmeleri istenebilir.