2. TEMA: SANATIN GÖRSEL DİLİ

SAB2. Görsel Mesajı Okuma , SAB4. Sanatsal Üretim Yapma

E3.4. Gerçeği Arama, E3.9. Şüphe Duyma, E3.10. Eleştirel Bakma

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D4. Dostluk, D6. Dürüstlük

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

GS.8.2.1. Dijital ekosistemdeki göstergelerin mesajlarını eleştirel bakış açısıyla okuyabilme
a) Dijital göstergelerde kullanılan metaforlar, semboller ve kültürel referansların mesajlarını  algılar.
b) Dijital göstergelerin sosyal, tarihî, ekonomik ve teknolojik mesajlarını anlamlandırır.

GS.8.2.2. Dijital veya geleneksel araçları kullanarak sanatsal üretim yapabilme
a) Göstergeleri, sembolleri, renkleri, tipografiyi ve kompozisyonu estetik ve anlam bütünlüğüne
uygun bir şekilde kullanarak kısa film, animasyon, yerleştirme, arayüz gibi sanatsal ürün tasarlar.
b) Dijital veya geleneksel araçları kullanarak kısa film, animasyon, yerleştirme, arayüz gibi sanatsal ürün oluşturur.

Dijital Ortamdaki Göstergeler

animasyon, arayüz, dijital göstergeler, kısa film

Öğrenme çıktıları gözlem formları, yansıtıcı günlükler, gelişim dosyaları veya öz değerlendirme
formları kullanılarak değerlendirilebilir. Sınıf içi performans görevi olarak öğrencilerden güncel bir tema hakkında dijital veya fiziksel araçları kullanarak kısa film, animasyon, yerleştirme, arayüz gibi sanatsal ürünler oluşturmaları istenir. Temaların ana mesajlarını belirleyerek semboller, renkler, tipografi ve kompozisyonu anlam bütünlüğü içinde yeniden yorumlamaları beklenir.

Öğrencilerin günlük yaşamda karşılaştıkları sembol, gösterge, metin ve görsellerin anlamlarını
bildikleri, görsel ve dijital mesajların iletişimdeki rolünün farkında oldukları; toplumsal, kültürel ve tarihî bağlamlarda eleştirel analiz yapabildikleri, sanatsal tasarım süreçlerinde dijital ve geleneksel teknikleri teorik ve uygulamalı olarak tanıdıkları kabul edilmektedir.

Öğrencilere sembol, gösterge, medya analizi ve sanatsal tasarım konularındaki ön bilgilerini
değerlendirmek amacıyla aşağıdakilere benzer sorular yönlendirilir:
• Markaların logoları neyi temsil eder?
• Görsel ve dijital tasarımlar sadece estetik amaçla mı kullanılır?
• Bir reklam içeriği herhangi bir konuda fikrinizi değiştirebilir mi?
• Dijital ve geleneksel tasarım araçları hakkında neler biliyorsunuz?

Dijital ekosistemdeki göstergeleri eleştirel bir bakış açısıyla analiz etmeleri, bu göstergelerle
sanatsal üretim yapma süreçleri arasında bağlantı kurmaları için öğrencilere aşağıdakilere
benzer sorular yönlendirilir:
• Bir görsel veya metnin doğruluğunu nasıl anlayabilirsiniz?
• Dijital platformlarda veya sosyal medyada sık karşılaştığınız sembol ve logolar ne ifade ediyor olabilir?
• Kendi hayatınızda veya çevrenizde karşılaştığınız bir sembol veya nesneyi sanatsal bir projede nasıl kullanabilirsiniz?

GS.8.2.1
Öğrencilerden dijital ekosistemdeki göstergelerin mesajlarını eleştirel bakış açısıyla  okuyabilmeleri beklenir. Konuyla ilgili animasyonlar, etkileşimli bilgi görselleri veya kısa videolar gösterilir. Dijital göstergelerde kullanılan metaforlar, semboller ve kültürel kaynakların
mesajlarını algılamaları için (a) dijital ortamlarda sıkça karşılaştıkları sembolleri düşünmeleri; bu sembollerin nesnel özelliklerini ve anlamlarını ifade etmeleri, ilettikleri olası mesajları tahmin etmeleri sağlanır (SDB2.3, OB2, OB5). Dijital göstergelerin sosyal medya, teknoloji şirketleri, oyun uygulamaları gibi alanlarda nasıl kullanıldığını sorgulamaları için kısa bir beyin fırtınası yapmaları istenir (E3.4, E3.10). Dijital göstergelerin sosyal, tarihî, ekonomik ve teknolojik mesajlarını anlamlandırmaları için (b) öğrenciler, araştırma yapmak üzere küçük gruplara ayrılır. Gruplardan seçtikleri bir veya birkaç dijital sembol veya metafor hakkında bilgi toplamaları istenir (KB2.6, SDB2.2). Bilgi toplama sürecinde araştırma becerilerini geliştirmek ve karşılaştırma yapmak için çeşitli dijital kaynaklardan veya kütüphane veri tabanlarından faydalanmaları sağlanır (OB1, OB2). Gruplardan topladıkları bilgileri paylaşmaları, benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırmaları beklenir (KB2.7, OB1, E3.10). Bu süreçte öğrencilerin dijital göstergelerin taşıdığı nesnel ve öznel mesajları ayırt ederek bu mesajların farklı bağlamlardaki etkilerini analiz etmeleri sağlanır (KB2.4, SDB3.3). Elde ettikleri örüntülerden yola çıkarak genellemeler yapmaları beklenir (KB2.9). "Dijital göstergeler, genellikle kullanıcıyı harekete geçirecek duygusal mesajlar taşır." şeklinde önermeler oluşturmaları sağlanır. Göstergelerin topluma ilettiği mesajların dürüstlüğü veya manipülatifliği üzerinde durularak dijital göstergelerin gerçekliği nasıl etkilediğini tartışmaları beklenir (KB2.18). Tartışmanın sonunda öğrencilerin etik ile manipülasyon arasındaki farkı nesnel ve dürüst bir yaklaşımla belirlemeleri, kendi değer yargılarını ve etik anlayışlarını geliştirmeleri sağlanır (D6.2, E3.4, SDB2.1). Süreçte dijital içerik üreticilerinin sorumlulukları vurgulanarak etik bir dijital dünya için kendi önerilerini geliştirmeleri beklenir (SDB3.3, OB2). Ayrıca dijital medyada algıyı, gerçeklikten ayırmayı sağlayan ölçütleri tanımlamaları için fikir üretmeleri sağlanır. Süreç gözlem formu ile değerlendirilebilir.

GS.8.2.2
Öğrencilerden dijital veya geleneksel araçları kullanarak sanatsal üretim yapabilmeleri beklenir. Göstergeleri, sembolleri, renkleri, tipografiyi ve kompozisyonu estetik ve anlam bütünlüğüne uygun bir şekilde kullanarak kısa film, animasyon, yerleştirme, arayüz gibi sanatsal ürün tasarlamaları için (a) güncel bir tema hakkında bilgi toplayarak belirlenen temalar üzerine bireysel çalışma veya grup çalışması yapmaları istenir (KB2.6). Öğrencilerden temanın ana mesajını anlamaları ve bu mesajı en iyi şekilde ifade edecek göstergeleri, sembolleri, renkleri, tipografiyi ve kompozisyonu belirlemeleri beklenir. Bu ögeleri estetik ve anlam bütünlüğüne uygun biçimde kullanmaları üzerine sorgulama yapmaları sağlanır (KB2.8, SDB2.3). Analizlerini görseller, metinler, bilgi görselleri, kısa videolar gibi materyallerle desteklemeleri önerilir (OB2). Gruplar seçtikleri bir göstergenin tasarımını ve mesajını daha detaylı incelemek için yönlendirilir. Her gruptan belirdiği göstergenin tasarımını ve mesajını inceleyerek alternatif tasarım önerisi oluşturması beklenir (SDB3.2, E3.10). Temanın ana fikrini, uygun sembolik unsurlarla yeniden yorumlayarak tasarımlara dönüştürmeleri ve imgelerini ifade etmeleri sağlanır. Dijital veya geleneksel araçları kullanarak kısa film, animasyon, yerleştirme, arayüz gibi sanatsal ürün oluşturmaları için (b) öğrencilerden temalarına uygun görsel anlatım araçlarını belirlemeleri beklenir. Bireysel veya grup olarak seçtikleri temalara uygun görsel ve içerik materyallerini araştırarak elde ettikleri bilgileri hikâye panosu, dijital veya fiziksel taslaklarla somutlaştırmaları istenir (D3.3). Kısa film ve animasyonlar için karakter tasarımı, hikâye panoları, müzik seçimi; yerleştirmeler için malzeme seçimi, mekân, ışıklandırma; arayüz tasarımı için kullanıcı deneyimleri, semboller, tipografi ve renk paletlerini belirleyerek tasarım modellerini oluşturmalarıistenir (KB2.20, SDB1.1, SDB1.2). Ayrıca günümüzde sıkça kullanılan sosyal medya veya oyun uygulamalarının arayüzünü tasarlamaları beklenir (OB2, OB9). Tamamladıkları sanatsal ürünlerini sınıfta sunarak estetik ve anlam açısından güçlü yönlerini tartışmaları, ürünlerini eleştirel bakış açısıyla analiz etmeleri istenir (E3.10, OB4). Süreç boyunca edindikleri deneyimlerden çıkarımlar yapmaları sağlanır. "Dijital göstergelerin sosyal ve kültürel
bağlamını anlamak, günlük hayatta bu mesajları daha bilinçli okumama yardımcı oldu." gibi yansıtıcı ifadelerle süreçten kazandıklarını açıklamaları beklenir (KB3.3, SDB1.3, OB1). Bu aşamada öğrencilerin dijital göstergelere eleştirel bir gözle yaklaşmaları ve içeriklerin
doğruluğunu sorgulama alışkanlığı geliştirmeleri sağlanır (E3.9). Öğrencilerin uygulamada
yaşadıkları zorlukları birlikte çözerek iş birliği içinde çalışmaları ve duygularını paylaşmaları
desteklenir (SDB2.1, SDB2.2, D4.2). Süreçte ortak hedeflere ulaşmak için arkadaşlarıyla
fikir alışverişi yaparak dayanışma içinde çalışmaları sağlanır (D4.1). Sanatsal ürünleri dijital
ortamlarda paylaşabilecekleri gibi fiziksel ortamda sergilemelerine de imkân tanınır (OB2). Bu ürünler performans görevi olarak tanımlanarak yansıtıcı günlükler, gelişim dosyası veya öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

Öğrencilerden dijital sembolleri kullanarak toplumsal bir soruna dikkat çeken farkındalık
kampanyası oluşturmaları istenebilir. Bu süreçte LED ışıklar, baskı teknolojileri, QR kodları
gibi dijital araçlardan yararlanarak göstergeleri içeren giyilebilir tasarımlar geliştirmeleri  sağlanabilir. Tasarımlarını dijital ortamda üç boyutlu olarak modellemeleri veya fiziksel
biçimde üretmeleri teşvik edilebilir. Ayrıca öğrencilerden dijital içerik üreticilerinin etik sorumlulukları, dijital manipülasyonun etkileri, dürüstlük ilkeleri, sosyal medya kullanıcılarının
güvenliği gibi konulara odaklanan bir poster çalışması hazırlamaları istenebilir.

Öğrencilerin gazetelerden, dergilerden veya çeşitli mecralardan temin edilen dijital sembol ve metaforları keserek anlam ilişkileri kurdukları bir kolaj oluşturmaları sağlanabilir. Ayrıca günlük yaşamda en sık kullandıkları dijital sembolleri belirlemeleri ve bu sembolleri tercih etme nedenlerini açıklamaları teşvik edilebilir.