2. TEMA: SANATIN GÖRSEL DİLİ

SAB2. Görsel Mesajı Okuma, SAB4. Sanatsal Üretim Yapma

E1.3. Azim ve Kararlılık, E2.4. Güven, E3.3. Yaratıcılık, E3.4. Gerçeği Arama

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D4. Dostluk, D16. Sorumluluk

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı

GS.7.2.1. Tasarım ürünleri ve logolardaki göstergelerin mesajlarını okuyabilme
a) Tasarım ürünleri ve logolardaki görsel göstergelerin renk, biçim ve yazı tipine dayalı estetik mesajlarını algılar.
b) Tasarım ürünleri ve logolardaki göstergelerin kültürel ve işlevsel mesajlarını anlamlandırır.

GS.7.2.2. Stilizasyon ve deformasyon tekniklerini kullanarak seçilen temaya uygun logo veya amblem yapabilme
a) Stilizasyon ve deformasyon tekniklerini kullanarak seçilen temanın görsel mesajını ifade eden logo veya amblem tasarlar.
b) Stilize veya deforme edilmiş biçimlerden hareketle logo veya amblem oluşturur.

Tasarım Ürünleri ve Logolardaki Göstergeler
Amblem ve Logo Tasarımı
Stilizasyon ve Deformasyon

amblem, deformasyon, logo, tasarım ürünleri

Öğrenme çıktıları yansıtıcı günlükler, kontrol listeleri ve gelişim dosyaları kullanılarak değerlendirilebilir. Sınıf içi performans görevi olarak öğrencilerden seçtikleri temaya uygun
sembolleri stilizasyon veya deformasyon teknikleriyle sadeleştirerek logo veya amblem
oluşturmaları istenir. Çalışmalarında renk, biçim ve yazı unsurlarını estetik bir bütünlük içinde kullanarak tasarımlarını görsel hikâye panosu (İng. Storyboard, "Stori-bord") veya ilham panosuyla (İng. Moodboard, "Mudbord") sunmaları beklenir.

Öğrencilerin renk, biçim ve yazıların sembolik anlatım unsurları olduğuna ilişkin temel  farkındalığa sahip oldukları kabul edilmektedir.

Öğrencilerin renk, biçim ve yazıların sembolik anlatım unsurlarına ilişkin farkındalık düzeyleri
aşağıdakilere benzer kısa cevaplı sorulara verdikleri yanıtlarla ölçülür:
• Renkler, biçimler ve yazılar farklı düzenlemelerle bir araya getirildiğinde insanlara farklı mesajlar verebilir mi? Neden?
• Kalın ve köşeli bir yazı tipi ile ince ve kıvrımlı bir yazı tipi aynı mesajı verebilir mi? Neden?

Öğrencilere logoların ve amblemlerin kurumsal kimlik göstergeleri olmasının yanı sıra sembolik anlatım araçları olduğunu fark etmeleri için aşağıdakilere benzer sorular yönlendirilir:
• Daha önce dikkatinizi çeken veya aklınızda kalan bir logo veya amblem var mı?
• Bu logo veya amblemde en çok dikkatinizi çeken görsel unsur neydi? Neden?
• Bir markanın veya kurumun logosu yalnızca görsellikten mi ibarettir yoksa belirli bir anlam taşımakta mıdır?
• Bir logoda veya amblemde zeytin dalı gördüğünüzde ne düşünürsünüz?
• Logo ve amblemlerde kullanılan aynı semboller, farklı kültürlerde farklı anlamlara gelebilir  mi? Bununla ilgili örnek verebilir misiniz?

GS.7.2.1
Öğrencilerden tasarım ürünleri ve logolardaki göstergelerin mesajlarını okuyabilmeleri
beklenir (OB4). Bu kapsamda ulusal ve uluslararası markalara ait logoları (imlek) incelemeleri için dijital veya basılı kaynaklardan gruplar hâlinde bilgi toplamaları sağlanır (KB2.6). Bilgi doğrulama sürecinde öğrencilerden logoların tarihçesi, hedef kitleleri ve kullanılan tasarım unsurlarının anlamlarını araştırmaları, birden fazla kaynaktan yararlanmaları ve güvenilir veri tabanlarını kullanmaları beklenir (D3.3, OB1, E3.4). Tasarım ürünleri ve logolardaki görsel göstergelerin renk, biçim ve yazı tipine dayalı estetik mesajlarını algılamaları için (a) öğrencilerin görselleri inceleyerek nesnel ve açık bir şekilde ifade etmeleri istenir (OB4). Öğrencilerden topladıkları bilgileri gruplar hâlinde analiz ederek logoları renk, biçim ve yazı tipine göre sınıflandırmaları beklenir (KB2.5, SDB2.2). Bu analizlerini dijital ortamda grafik veya tablo ile sunmaları sağlanır (OB1, OB7, KB2.3). Tasarım ürünleri ve logolardaki göstergelerin kültürel ve işlevsel mesajlarını anlamlandırmaları için (b) öğrencilerin farklı kültürlerden logoları inceleyerek benzerlik ve farklılıklarını belirlemeleri beklenir (KB2.7, OB5). Bu süreçte yerli bir markanın logosu ile farklı ülkelerden birkaç logoyu renk kullanımı, biçim ve kültürel bağlam açısından karşılaştırmaları sağlanır (SDB3.3). Öğrencilerden logoların taşıdığı kültürel, işlevsel ve estetik mesajları analiz ederek ortak ve farklı tasarım unsurlarını belirlemeleri istenir (KB2.9). Kültürel farklılıkların görsel tasarımlara yansımalarını fark etmeleri ve kültürel duyarlılık geliştirmeleri sağlanır (OB5, SDB2.3). Analizlerini sistematik hâle getirmek için Venn diyagramı, kavram haritası, zihin haritası gibi görsel araçlar kullanarak çıkarımlar yapmaları beklenir (OB7, KB2.15). Süreç kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

GS.7.2.2
Öğrencilerden stilizasyon ve deformasyon tekniklerini kullanarak seçilen temaya uygun
logo veya amblem yapabilmeleri beklenir. Bu doğrultuda tasarım süreci için (a) belirli bir
tema seçerek ilgili semboller, objeler ve motifler hakkında bilgi toplamaları istenir (KB2.6,
SDB1.1). Seçtikleri temaya uygun bir kurum, ürün veya etkinlik belirlemeleri ve bu doğrultuda
mesajı temsil edecek logo (imlek) veya amblem (belirtke) tasarlamaları sağlanır (SDB1.2, E3.3). Öğrencilerden sürdürülebilir yaşam teması için çevre bilinci kampanyası, hayvan hakları teması için hayvan barınağı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için çocuk şenliği veya biyoçeşitlilik teması için doğayı koruma derneği logosu tasarlamaları istenebilir. Ayrıca öğrencilerin biyofilik tasarımlarına uygun bir amblem veya logo oluşturmaları da sağlanabilir. Öğrencilerden ilgi alanlarına uygun temalar seçmeleri ve seçim sürecinde, görsel mesajların hedef kitleye uygunluğu ile tasarımın estetik değerlerini dikkate almaları beklenir (SDB1.1). Temayla ilişkili sembollerin tarihî ve kültürel bağlamlarını incelemeleri sağlanır. Seçtikleri sembolleri stilizasyon ve deformasyon teknikleriyle yeniden yorumlamaları istenir. Stilize veya deforme edilmiş biçimlerden hareketle logo veya amblem  oluşturmaları için (b)  öğrencilerden seçtikleri nesne veya sembolleri üç aşamada sadeleştirerek temel hatlarını vurgulayan veya farklı formlara dönüştüren çizimler yapmaları beklenir (KB1, KB2.20). Bu süreçte öğrencilerin dijital tasarım araçlarını veya geleneksel yöntemleri tercih etmelerine imkân tanınır. Malzeme ve teknik seçimlerini, bireysel veya gruplar hâlinde fikir alışverişi yaparak belirlemeleri sağlanır (D16.1, SDB2.2). Öğrencilerden stilize veya deforme ettikleri görselleri temaya uygun renk, biçim ve yazı kullanarak logoya veya ambleme dönüştürmeleri beklenir. Tasarım süreçlerini görsel hikâye panosu (İng. Storyboard, "Stori-bord") veya ilham panosu (İng. Moodboard, "Mudbord") kullanarak sınıfta sunmaları sağlanır (OB7, OB2). Kendi tasarımlarında kullandıkları sembollere yükledikleri kültürel, estetik ve işlevsel mesajları açıklamaları istenir. Elde ettikleri bulgular doğrultusunda sonraki tasarımlarını geliştirmek için öneriler sunmaları beklenir (KB2.15, SDB1.3). Öğrencilerin uygulamada yaşadıkları zorlukları birlikte çözerek iş birliği içinde çalışmaları sağlanır (SDB2.2, D4.2, E1.3). Bu süreçte grup üyelerinin katkılarına güven duymaları ve karşılıklı güven ortamı içinde fikirlerini paylaşmaları teşvik edilir (E2.4). Süreç boyunca ortak hedeflere ulaşmak için öğrencilerin fikir alışverişinde bulunmaları ve dayanışma içinde çalışmaları teşvik edilir (D4.1). Sanatsal ürünler fiziksel ortamda sergileneceği gibi sanal ortamlarda da paylaşılabilir. Ürünler performans görevi olarak tanımlanarak yansıtıcı günlükler veya gelişim dosyası ile değerlendirilebilir.

Öğrencilerden seçtikleri markaların logo veya amblemlerini tümdengelim yöntemiyle
analiz ederek görsel unsurlarını parçalara ayırmaları ve tümevarım yöntemiyle bu parçaları
yeniden düzenleyerek yeniden yorumlamaları istenebilir. Kendi sembolik anlamlarını yansıtan özgün logolar tasarlamaları ve bu logoları afiş tasarımlarında kullanmaları sağlanabilir.

Öğrencilerden tasarım günlüğü tutmaları, inceledikleri logoları günlüklerine çizmeleri veya
kesip yapıştırmaları istenebilir. Öğrencilerin hedef kitlenin özellikleri ve marka mesajının
anlatıldığı metinleri sadeleştirilerek veya özetleyerek açıklamaları, logoları ve amblemleri
parçalara ayırıp yeniden oluşturmalarına yönelik bulmacalarla görsel analiz becerilerini
geliştirmeleri sağlanabilir.