1. TEMA: HAYAT VE SANAT
SAB4. Sanatsal Üretim Yapma
E2.2. Sorumluluk, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.10. Eleştirel Bakma
SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
D3. Çalışkanlık, D5. Duyarlılık, D7. Estetik, D13. Sağlıklı Yaşam, D18. Temizlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB8. Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı
GS.7.1.1. Toplum ve çevre bağlamında renk, doku ve biçim ilişkilerini kurarak biyofilik yapabilme
a) Renk, doku ve biçim ilişkilerini temel alarak toplumsal mekânlara uygun biyofilik tasarlar.
b) Renk, doku ve biçim ilişkilerini temel alarak toplumsal mekânlara uygun biyofilik
oluşturur.
Mekân Estetiği ve Biyofilik İlişkisi
Renklerin, Dokuların ve Biçimlerin Psikolojik Etkileri
biçim psikolojisi, biyofilik, doku, doku psikolojisi, mekân estetiği, renk psikolojisi
Öğrenme çıktıları dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formları kullanılarak
değerlendirilebilir. Sınıf içi performans görevi olarak öğrencilerden doğadaki renk, doku ve biçim ilişkilerini inceleyerek toplumsal yaşam alanlarına uygun biyofilik oluşturmaları istenir. Çalışmalarında doğal ışık, bitkiler, doğal formlar ve sürdürülebilir malzemeleri kullanarak estetik ve işlevsel mekânlar tasarlamaları beklenir.
Öğrencilerin sürdürülebilir şehirler ve topluluklar hakkında temel bilgiye sahip oldukları kabul edilmektedir.
Öğrencilerin sürdürülebilir şehirler ve topluluklarla ilgili bilgi düzeyleri aşağıdakilere benzer
sorulara verdikleri yanıtlarla belirlenir:
• Doğal kaynakların sonsuz olmadığını biliyor musunuz?
• Şehirlerdeki tüketimin azaltılmasının çevreye nasıl bir faydası olabilir?
İdeal şehir kavramını keşfetmeleri amacıyla öğrencilere aşağıdakilere benzer sorular yönlendirilir:
• Sizce ideal bir şehirde yeşil alanlar olmalı mı? Neden?
• Çevrenizde yeşil alanlar mı yoksa beton yapılar mı daha fazla?
• Kendi tasarladığınız ideal bir şehirde mutlaka bulunmasını istediğiniz üç şey nedir?
GS.7.1.1
Öğrencilerden toplum ve çevre bağlamında renk, doku ve biçim ilişkilerini kurarak biyofilik
yapabilmeleri beklenir. Bu süreçte biyofilik kavramının insanların doğayla bağ kurma eğilimini ve doğal unsurları tasarıma katarak daha sağlıklı, estetik ve yaşanabilir mekânlar oluşturma yaklaşımını ifade ettiği öğrencilere açıklanır. Öğrencilerin insan-doğa etkileşimini, kent yaşamında doğaya ait unsurların insan yaşamına estetik katkılarını araştırmaları ve bu konu üzerine düşünmeleri sağlanır (OB8, KB2.6). Mekânların doğal unsurlarla bütünleşmesini sağlayacak yenilikçi fikirler üretmeleri amacıyla beyin fırtınası etkinliği gerçekleştirilir (E3.3). Renk, doku ve biçim ilişkilerini temel alarak toplumsal mekânlara uygun biyofilik tasarlamaları için (a) öğrencilerden belirledikleri toplumsal mekânları estetik bir bakış açısıyla incelemeleri ve bu mekânları dönüştürmeye yönelik tasarım önerileri geliştirmeleri beklenir. Bu süreçte renk, doku, biçim ilişkilerini temel almaları ve önerilerini biyofilik tasarım yaklaşımı doğrultusunda yapılandırmaları sağlanır. İncelemeleri desteklemek amacıyla öğrencilere yurt içi ve yurt dışından örneklerin sunulduğu sanal kent turları veya kent videoları izletilir (OB2, OB5). Öğrencilerden gözlem süreçlerini belgelemek amacıyla fotoğraf çekmeleri veya gözlem günlükleri tutmaları beklenir (OB1, SDB1.2). Bu belgeler aracılığıyla mekânlardaki renk, doku ve biçim ilişkilerini analiz etmeleri, mekân estetiği ve tasarım ihtiyaçlarını fark etmeleri sağlanır (KB2.4). Aynı zamanda biyofilik tasarımların estetik, işlevsel ve çevresel faydalarını belirlemeleri desteklenir (OB4). Öğrencilerden biyofilik tasarımlar ile insan sağlığı arasındaki ilişkiyi kavramaları ve doğadaki estetik unsurların önemini fark etmeleri beklenir (D7.1, D13.4). Renklerin sıcak ve soğuk etkilerini, dokuların yarattığı algıyı, biçimlerin oluşturduğu hareket hissini, nokta ve çizgi etkisinin biyofilik tasarımlarda mekâna olan katkısını tartışmaları sağlanır (KB2.18, SDB2.1, E3.5). Böylece sanat elemanları ile tasarım ilkelerini estetik bir bakışla biyofilik tasarımlarına yansıtmaları teşvik edilir. Öğrencilerden mekânlarda kullanılan doğal ve insan yapımı unsurlar arasındaki görsel ve işlevsel uyumları veya çelişkileri tespit etmeleri, bunları gerekçeleriyle açıklamaları beklenir (SDB3.3, E3.10). Tasarımlarında doğal malzeme kullanımına özen göstermeleri, doğadan ilham alan desenler, ışık düzenlemeleri ve doğayla bütünlük oluşturan mekân çözümleri geliştirmeleri sağlanır. Ayrıca kültürel, tarihî ve coğrafi bağlamlara uygun tasarım önerileri üretmeleri beklenir (E3.3, SDB3.3). Tasarım sürecinde öğrencilerin doğal ışık, bitkiler, doğal dokular, organik formlar ve renklerin etkisini dikkate almaları sağlanır. Ahşap, taş, su gibi doğal malzemelerin
rahatlatıcı etkisini kullanmaları desteklenir. Öğrencilerin mekân ve doğa arasındaki ilişkiyi
gözetmeleri, belirledikleri mekânı estetik ve işlevsel bir bakış açısıyla dönüştürmeleri sağlanır (OB8, D5.2, D7.2). Çalışmalarını bireysel veya grup projeleri şeklinde yürütmeleri, grup içindeki görev dağılımını demokratik bir yaklaşımla belirleyerek çalışmalarını iş birliği içinde sürdürmeleri beklenir (D3.4, SDB2.2, E2.2). Öğrencilerden renk, doku ve biçim ilişkilerini temel alarak toplumsal mekânlara uygun biyofilik oluşturmaları için (b) doğal unsurları içeren estetik kolaj panoları hazırlamaları veya okulun iç ve dış mekânlarında yeşil köşeler oluşturmaları beklenir (KB2.20). Duvar alanları için hazırlanan yeşil köşeler dikey bahçe olarak da değerlendirilebilir. Üretim aşamasında çevreyi temsil eden görselleri, doğal biçimleri ve sürdürülebilir malzemeleri belirleyerek kullanmaları beklenir. Süreç sonunda öğrencilerin çalışmaları sırasında kazandıkları farkındalıkları ve karşılaştıkları zorlukları yazılı veya sözlü olarak ifade etmeleri istenir (SDB1.3). Çalışma ortamlarını iş birliği içinde düzenleyerek temizlemeleri sağlanır (SDB2.2). Düzenli bir çalışma ortamının üretkenliği artırdığı, sağlığı koruduğu ve yaşam kalitesini iyileştirdiği vurgulanır (D18.2). Sanatsal ürünler oluşturulduğu mekânda veya dijital ortamda sergilenir. Ürünler, performans görevi kapsamında ele alınarak dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.
Öğrencilerden küçük ölçekli (minyatür) doğa alanları (ekosistemler) oluşturmaları; sürdürülebilir malzemeler kullanarak doğadaki bitkileri, yaprakları ve çiçekleri temsil eden
heykeller veya küçük yapılar tasarlamaları; biyofilik tasarımlarını desteklemek için doğal
sesler ve ışık kaynaklarından faydalanmaları istenebilir.
Öğrencilerden yaprak veya diğer doğal nesnelerin üzerine kâğıt koyarak kalemle dokularını
çıkarmaları, elde ettikleri dokuları farklı bir yüzeye aktararak birleştirmeleri ve yeni bir kompozisyon oluşturmaları istenebilir. Öğrencilerin çiçek yaprakları, kurutulmuş yapraklar
veya renkli kâğıt parçalarını kullanarak doğayı temsil eden kolaj veya baskı resim çalışmaları yapmaları sağlanabilir.