7. ÜNİTE: SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM VE GERİ DÖNÜŞÜM

FBAB13. Bilimsel Sorgulama

KB2.13. Yapılandırma

E3.4. Gerçeği Arama, E3.6. Analitik Düşünme, E3.8. Soru Sorma, E3.10. Eleştirel Bakma

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma) SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.1. Uyum, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D5. Duyarlılık, D9. Merhamet, D16. Sorumluluk, D17. Tasarruf, D19. Vatanseverlik

OB2. Dijital Okuryazarlık, OB3. Finansal Okuryazalık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB8.Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı

1. Bölüm: Besin Zinciri ve Enerji Akışı
FB.7.7.1.1. Besin zincirindeki canlıları arasındaki ilişkileri yapılandırabilme

a) Besin zincirindeki canlılar arasındaki nedensel ilişkileri ortaya koyar.
b) Besin zincirini uyumlu bir bütün olarak açıklar.

2. Bölüm: Sürdürülebilir Yaşam
FB.7.7.2.1. Kaynakların tasarruflu kullanımının önemini sorgulayabilme.

a) Kaynakların tasarruflu kullanımı ile ilgili problemi tanımlar.
b) Kaynakların tasarruflu kullanımına yönelik çözüm bulmak için model geliştirir.
c) Kaynakların tasarruflu kullanımına yönelik planladığı araştırmayı gerçekleştirir.
ç) Kaynakların tasarruflu kullanımına yönelik analiz ettiği verileri yorumlar.
d) Kaynakların tasarruflu kullanımına yönelik kanıta dayalı çözüm üretir.
e) Kaynakların tasarruflu kullanımına yönelik bilgileri değerlendir ve paylaşır.

besin zinciri, besin ağı, üretici, tüketici, ayrıştırıcı, ekoloji piramidi, biyolojik birikim, sürdürülebilir yaşam, kaynakların tasarruflu kullanımı, tatlı su kaynakları, su ayak izi, atık su

Öğrenme çıktılarının değerlendirilmesinde kavram haritası, çalışma kâğıdı, açık uçlu sorular ve performans görevleri kullanılabilir. Ayrıca ünite sürecinde ortaya çıkan öğrenci ürünleri, bir ürün dosyasında toplanarak değerlendirme amaçlı kullanılabilir.

Besin zincirleri ve ekoloji piramidi hazırlama performans görevi verilebilir. Değerlendirme aracı olarak analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılabilir.

Suyun tasarruflu kullanımına yönelik proje tasarlama görevi verilebilir. Süreç analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Ayrıca öz/akran değerlendirme formları da kullanılabilir.

Canlı türlerini ve beslenmenin amacını bildikleri kabul edilmektedir. Kaynaklar ve tasarruf kavramlarını bildikleri kabul edilmektedir.

Açık uçlu sorularla canlı türleri ve canlılar arası ilişkiler konusunda hazır bulunuşluk düzeyleri sorgulanabilir.

Kaynakların neler olduğu ve tasarruf kavramı ile ilgili sorular yöneltilerek ön bilgileri belirlenebilir.

Bakımını üstlendiği canlılar, çevresinde gördükleri canlılar ve besin zinciri arasında ilişki kurulabilir.

Dünya Su Günü ile tatlı su kaynakları ve su ayak izi arasında ilişki kurulabilir.
Su tasarrufu konusunda kamu spotları, haberler, broşürler vb. yayınlar ile ilişki kurulabilir. Kullandıkları su kaynakları ile atık su ve su arıtma tesisleri arasında ilişki kurulabilir.
Su arıtma tesisleri ile atık su arasındaki ilişki açıklanabilir.

FB.7.7.1.1.

Beyin fırtınası tekniği kullanılarak besin zinciri ve canlılar arasındaki hiyerarşik ilişki ile ilgili öğrencilerin verdikleri örneklerden yola çıkılarak ön bilgilerinin yoklanması sağlanabilir. Bu noktada öğrencilerden derse gelmeden önce farklı canlı türlerine ait görseller getirmeleri istenebilir ya da öğretmen tarafından bu görseller sınıfa getirilir. Işbirlikli öğrenme tekniklerinden ayrılıp birleşme tekniği kullanılarak öğrencilerin canlıları benzer özelliklerine göre gruplamaları istenir (SDB2.2). Öğrencilerin sorgulama yaparak bu canlıların özelliklerini belirlemeleri sağlanır. Öğrencilere sorular yöneltilerek tahtada görsellerle bir besin zinciri oluşturulur. Oluşturulan besin zinciri incelenerek nedensel ilişkilerin ortaya konması beklenir (OB4). Besin ağı, üretici, tüketici, ayrıştırıcı canlıları belirlemeleri ve kendi gruplamalarını tekrar gözden geçirerek besin zincirleri oluşturmaları sağlanır. Ardından biyolojik birikimin ifade edildiği ekoloji piramidi görsel olarak sunulur (SDB3.1, SDB2.1, OB4). Elde ettikleri bilgilerle var olan bilgilerini bütünleştirerek ekoloji piramidindeki canlıların uyumlu bir bütün oluşturduğu sonucuna ulaşmaları sağlanır. Ulaştıkları bu sonuçlarla ekoloji piramidinde var olan sürdürülebilir sistem anlayışını fark etmeleri sağlanır (OB8). Ayrıca her canlının bu sistem için çok değerli olduğu, nesillerinin devamının doğanın dengesi için vazgeçilmez olduğu ve canlıların korunması gerektiği fark ettirilir (D5.2, D9.3). Öğrencilerden ellerindeki canlı görsellerini kullanarak grup olarak ekoloji piramidi oluşturmaları istenir (SDB2.2, SDB2.1). Enerji aktarımı ve biyolojik birikim kavramları açıklanır. Öğrencilerin bu süreçte gerçeği arama isteğiyle merak ettikleri soruları sormaları beklenir (E3.4, E3.8). Süreç sonunda öğrencilerin oluşturdukları besin zincirleri ve ekoloji pramitlerini sunmaları istenebilir. Değerlendirme aracı olarak analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılabilir. Ayrıca kavram haritası, çalışma kâğıdı vb. kullanılabilir.

FB.7.7.2.1

Beyin fırtınası tekniği ile açık uçlu sorular yöneltilerek öğrencilerin su kaynaklarını sınıflandırmaları sağlanır. Tatlı su kaynaklarının giderek azalmasına yönelik dikkat çekmek için azalan ya da yok olan su kaynaklarına ilişkin video, animasyon ya da görseller sunularak incelemesi istenir (OB4). Mimar Sinan’ın su konusunda yaptığı çalışmalara ve Yerebatan Sarnıcı gibi diğer su sarnıçlarına değinilir (OB5). Su arıtma tesisi gezisi veya sanal geziler ile su kaynaklarının verimli kullanımına yönelik farkındalık kazandırılabilir. Bu aşamada gerçeği arama isteğiyle merak ettikleri soruları sormalarına olanak tanınır (E3.4, E3.8, SDB2.1). Atık su ve su ayak izi kavramları konusunda öğrencilerin fikirleri alınarak kavramlar açıklanır. Bu noktada güvenilir genel ağ kaynaklarından yararlanılarak su ayak izlerini hesaplamaya yönlendirilebilir ve öğrencilerin kendi su ayak izlerine ilişkin kaynak kullanımlarını değerlendirmeleri sağlanır (KB2.17, OB2, SDB1.2, SDB1.3). Su ayak izlerini azaltmak için uygulayabilecekleri tasarruf önlemlerini belirleyerek düzenli uygulamalarla bu tasarruflarını birikime dönüştürmeleri teşvik edilir (OB3). Bu aşamada su kaynakları ve su ayak izi bağlamında sosyal bilgiler dersiyle ilişki kurulabilir. Ardından öğrenciler performans görevi olarak araştırmaya yönlendirilebilir. Öğrencilerden su kaynaklarının kullanımına ilişkin düşünerek kaynak kullanımındaki problemi tanımlamaları istenir. Bu noktada kaynakların tasarruflu kullanılmaması durumunda gelecekte ortaya çıkabilecek problemler de analitik bir yaklaşımla sürece dâhil edilir (E3.6). Hangi fikirlerin araştırılabilir olduğu sorgulanarak belirlenir (E3.10). Köşeleme tekniği ile soru seçimlerine göre öğrencilerin gruplara ayrılarak soruna yönelik çözüm bulmak için bir model geliştirmeleri beklenir. Öğrencilerin araştırmalarını planlamaları ve gerçekleştirmeleri sağlanır (KB2.6). Bu süreçte grupla iş birliği içerisinde sorumluluk bilinciyle hareket etmeleri sağlanır (SDB2.2, D16.3). Bu aşamada öğretmen tarafından sürece ilişkin dönüt verilebilir. Araştırma planları sınıfta tartışılıp eleştirel bir bakış açısıyla grupların kendi planlarında iyileştirmeler yapmalarına olanak tanınır (KB2.18, SDB1.2, SDB2.1, E3.10).