1. ÜNİTE: ÇEVRE SORUNLARI VE FELSEFE

SBAB14. Felsefi Muhakeme (SBAB14.1. Felsefi Problemleri Anlama) SBAB15. Felsefi Düşünce Ortaya Koyma

E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.7. Sistematik Olma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB2.1. İletişim, SDB3.2. Esneklik

D3. Çalışkanlık, D5. Duyarlılık, D9. Merhamet, D16. Sorumluluk, D17. Tasarruf, D18. Temizlik, D19. Vatanseverlik, D20. Yardımseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı, OB8. Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı

FEL.11.1.1. Çevre ile ilgili felsefi soru ve problemleri anlayabilme
a) Çevre ile ilgili felsefi soru ve problemleri açıklar.
b) Çevre ile ilgili felsefi soru ve problemleri hayatla ilişkilendirerek değerlendirir.
FEL.11.1.2. Çevre sorunlarıyla ilgili felsefi düşünce ortaya koyabilme
a) Çevre ile ilgili felsefi problemleri çözümler.
b) Çevre sorunları ile ilgili görüş ve argüman oluşturur.
c) Çevre sorunları ile ilgili felsefi bir metin yazar.

Çevre ile İlgili Problemler (Çevrenin Tahribatı, Çevre Kirliliği, Küresel Isınma, Sürdürülebilirlik)
Çevre Etiği (İnsan Merkezci Etik, Canlı Merkezci Etik, Çevre Merkezci Etik)

çevre, çevre etiği, değer, doğa

Bu ünitenin öğrenme kanıtlarında ve öğrenme-öğretme uygulamalarında açık uçlu sorular, dereceli puanlama anahtarı, yapılandırılmış grid, dereceleme ölçeği, öz değerlendirme formu, akran değerlendirme formu ve performans görevi kullanılabilir. Performans görevi: Öğrenciler gözlemledikleri çevre sorunu hakkında felsefi bir metin yazar.

Öğrencilerin çevre sorunlarına ilişkin temel düzeyde bilgi ve anlayışa sahip oldukları kabul edilmektedir.

Çevre bilincinin önemi ile ünitede yer alan temel konu ve kavram bilgilerini değerlendirmek amacıyla öğrencilere kelime ilişkilendirme testi uygulanır.

Görsel ve sayısal veriler üzerinden öğrencilerin çevre sorunlarına odaklanması ve yönlendirici sorularla bu sorunların nedenleri ve hayata etkileri hakkında düşünmeleri sağlanır.

FEL.11.1.1
Çevre ile ilgili felsefi soru ve problemleri anlamaları amacıyla öğrencilerin çevre ve insan hayatı hakkında çeşitli materyaller aracılığıyla çevre hakkında çeşitli felsefi soruları (İnsan çevre ilişkisi değer temelinde nasıl kurulabilir? Doğanın kendi başına bir değeri var mıdır? İnsanın çevreye karşı ahlaki sorumluluğu var mıdır? Çevreye zarar vermeden hayat sürdürmek nasıl mümkündür? İnsanın doğal kaynakları tüketiminin ölçüsü nedir? İnsanın doğa üzerinde egemenlik kurması ne gibi sorunlara yol açar?), problemleri (çevre tahribatı ve kirliliği, küresel ısınma ve sürdürülebilirlik) düşünmeleri ve farkındalık kazanmaları sağlanır (D17.1, D18.3). Beyin fırtınası veya çember gibi tartışma teknikleri üzerinden öğrencilerin söz konusu problemlerin nedenleri, geçmişten günümüze boyutları ve gelecekteki olası etkileri hakkında düşüncelerini ifade etmeleri ve neden sonuç diyagramı üzerinde göstermeleri sağlanır (E3.2, KB3.2). Öğrencilerden problemlerin çözümüne yönelik ülkemizde geliştirilen projeleri araştırmaları istenir (OB1). Öğrencilerin seçilen projelerin çevreyi yaşanabilir hâle getirmedeki katkısını değerlendirmeleri, projelerin yürütülmesinde çaba göstermenin ve gönüllü olmanın önemi hakkında çıkarım yapmaları sağlanır (SDB3.2, D5.2, D20.4, KB2.10). Öz veya akran değerlendirme formu kullanılabilir (E3.5).                                                                                                                                                                         

FEL.11.1.2

Çevre ile ilgili felsefi problemleri çözümlemeleri için çevre sorunlarıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yayımlanan veri, tablo ve grafikler üzerinden açık uçlu sorular yöneltilerek öğrencilerin felsefi sorgulamalar yapması sağlanır (OB7). Verilere ve yakın çevre gözlemlerine dayanılarak “sürdürülebilirlik, çevrenin tahribatı, çevre kirliliği, küresel ısınma” problemlerinin nedenleri ve sonuçları üzerine çıkarım yaptırılır (KB2.10). Farklı ülkelerin ticari ve endüstriyel faaliyetlerinin çevre sorunlarına yol açıp açmadığına ilişkin bir tartışma gerçekleştirilir (KB2.18). Doğa ve canlılar için sürdürülebilir hayata ilişkin öneri listesi oluşturulması sağlanır (D9.3, OB8). Öğrenciler ülkemizin doğal güzelliklerinin korunması için çözüm önerilerinde bulunur (D19.3). Bu süreçte balık kılçığı ve beyin fırtınası gibi teknikler kullanılabilir. Öğrencilerin Mimar Sinan’ın eserleri üzerinden sürdürülebilir mimarinin önemi hakkında tartışma yapmaları ve çevreye duyarlı yapıların insanlık için değeri hakkında kısa bir yazı yazmaları sağlanır (KB2.18). Çevre sorunlarıyla ilgili görüş ve argüman oluşturmaları için öğrencilere çevre etiğine ilişkin yaklaşımların genel özelliklerini ve temel görüşlerini içeren bir çalışma kâğıdı verilir (OB1). Yaklaşımların benzer ve farklı yönleri ile yaklaşımlara ait görüşlerin güçlü ve zayıf yanlarının belirlenmesi ve yazılı olarak ifade edilmesi sağlanır (KB2.7). Kavram yanılgıları ve öğrenme eksikleri hakkında dönüt verilir. Afetlerle sonuçlanabilen bir çevre sorununun iş birlikli olarak belirlenmesi ve çözümü hakkında yazılı biçimde görüş ve argüman oluşturulması sağlanır (KB2.10). Bu süreçte forum veya panel tartışma teknikleri, öz veya akran değerlendirme formu kullanılabilir (E3.5). Çevreye ve canlılara değer verilmesi gerekliliğine, afet bilincine dikkat çekilir ve çevre bilincinin nasıl kazandırılacağı hakkında tartışma yaptırılır (D5.3). Tartışma sürecinde öğrencilerin görüşlerini açık bir şekilde ifade etmeleri ve etkin katılım göstermeleri desteklenir (SDB2.1, KB2.18). Çevre sorunlarına yönelik felsefi bir metin yazmaları için öğrencilere felsefi metinlerin nasıl yazıldığını örnekleyen bir çalışma kâğıdı verilir (OB1). Felsefi bir metnin nasıl yazıldığı hakkında çıkarım yapılması ve buna yönelik kontrol listesinin oluşturulması sağlanır. Öğrencilere felsefi metinlerin yazımında ele alınan problemlerin tanımlanmasının, ilgili kavramların yansıtılmasının, argümanların ortaya konulmasının, ileri sürülecek felsefi görüşün tutarlı biçimde temellendirilmesinin, felsefi terminolojinin kullanılmasının ve dil kurallarına uyulmasının önemi vurgulanır. Kavram yanılgıları ve öğrenme eksikleri hakkında dönüt verilir. Çevre sorunlarıyla ilgili felsefi metin yazmaya yönelik cümle ve paragraf tamamlama etkinlikleri yaptırılır. Bu süreçte akran değerlendirmesi uygulanabilir. Öğrencilerden gözlemledikleri bir çevre sorunu hakkında çeşitli kaynaklardan (kitap, makale, dergi, rapor, gazete, istatistikler vb.) araştırma yapmaları ve ilgili sorun hakkında düşünce ve argümanları belirlemeleri istenir. Araştırmalarından hareketle öğrencilere felsefi bir metin yazdırılır (E3.7, E3.11, KB2.14). Öğrenciler görev bilinci içinde planlı davranır ve felsefe literatürüne ilişkin farkındalık kazanır (D3.2, D16.3). Yazılan metin, performans görevi olarak kabul edilir ve felsefi metin, inceleme ölçütlerinin yer aldığı dereceli puanlama anahtarı veya dereceleme ölçeği kullanılarak değerlendirilir.

Adil ve sürdürülebilir bir çevre politikasının oluşturulmasında felsefenin rolü J. Jardins'in çevre etiğine ilişkin görüşleri çerçevesinde yorumlanabilir.
Çevre krizine yönelik felsefi görüşlerin değerlendirilerek kişisel görüşlerin yazılı olarak açıklanması sağlanabilir.
* İbni Tufeyl’in Hay Bin Yakzan adlı eseri ve R. Emillia’nın eğitim görüşlerini dikkate alarak insanların çevre ve doğadan öğrenebileceklerine ilişkin hikâye kartı hazırlanabilir.

Çevre ile ilgili felsefi soru ve problemlerin açıklanmasında görsellerle zenginleştirilmiş bilgi kartları ve günlük hayat örneklerini içeren dijital materyaller kullanılabilir.
Çevre ile ilgili felsefi problemlerin çözümlemesine yönelik öğrenme-öğretme uygulamalarında akran destekli öğrenmeden yararlanılabilir.
Felsefi metin yazma sürecinde çevre sorunları ile ilgili görüş ve argümanlar sunularak yönlendirmeler yapılabilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.