7. ÜNİTE: SİYASET FELSEFESİ
SBAB14. Felsefi Muhakeme (SBAB14.1. Felsefi Problemleri Anlama, SBAB14.2. Felsefi Düşünce ve Argümanları Değerlendirme, SBAB14.3. Felsefi Metin İnceleme)
E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.10. Eleştirel Bakma
SDB2.3. Sosyal Farkındalık
D1. Adalet, D3. Çalışkanlık, D11. Özgürlük, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB6. Vatandaşlık Okuryazarlığı
FEL.10.7.1. Siyaset felsefesinin konusunu, kavramlarını ve problemlerini muhakeme edebilme
a) Siyaset felsefesinin konusunu ve temel kavramlarını açıklar.
b) Siyaset felsefesinin temel problemlerini açıklar.
c) Siyaset felsefesinin temel problemlerine yönelik düşünce ve argümanları değerlendirir.
ç) Siyaset felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları inceler.
Siyaset Felsefesinin Konusu ve Temel Kavramları
Siyaset Felsefesinin Temel Problemleri (Devletin Kökeni, İktidarın Kaynağı ve Meşruiyeti, İdeal Düzen ve Ütopyalar)
adalet, birey, devlet, eşitlik, iktidar, özgürlük, toplum, ütopya
Bu ünitenin öğrenme kanıtlarında ve öğrenme-öğretme uygulamalarında çalışma kâğıdı, öz değerlendirme formu, akran değerlendirme formu, dereceli puanlama anahtarı, dereceleme
ölçeği ve performans görevi kullanılabilir.
Performans görevi: Öğrenciler siyaset felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları inceleyerek metin inceleme formunu doldururlar.
Öğrencilerin siyaset kavramına ilişkin fikir sahibi oldukları, birey ve vatandaşlık bilincine sahip oldukları, toplumsal hayata ilişkin temel problemlerin farkında oldukları kabul edilmektedir.
Siyasetin önemi ve gereği ile ünitede yer alan temel konu ve kavram bilgilerini değerlendirmek amacıyla öğrencilere kelime ilişkilendirme testi uygulanır.
Öğrencilerden toplumsal hayatta karşılaşılan sorunların neler olduğu ve tarihsel süreçte farklı yönetim biçimlerinin ortaya çıkma nedenleri hakkında tahminde bulunmaları istenir.
FEL.10.7.1
Siyaset felsefesinin konusu ve temel kavramlarını açıklamaları için öğrencilere siyasetin amacı, işlevi, kurum ve aktörleri, toplumsal hayatın diğer unsurlarıyla ilişkisine dair sorular yöneltilir (E1.1). Bu bağlamda siyaset felsefesinin temel kavramlarının (adalet, özgürlük, eşitlik, hak) tanımlarının ne olduğu ile bu kavramların birbirleriyle ilişkisi hakkında tartışma yaptırılır (KB2.18). Siyaset felsefesinin tanımı ve konusu hakkında çıkarım yapılması sağlanır (KB2.10). Tartışmada öğrenciler deneyimlerini ifade edebilir, bir görseli yorumlayabilir veya bir örnek durumu inceleyebilir. Hak ve özgürlükleri korumanın önemini sözlü olarak belirtir (D1.1). Öğrencilerin, tartışma sonucunda ulaştıkları görüşleri kısa bir konuşma veya yansıtma yazısı ile paylaşmaları sağlanır (OB1, KB2.13). Kavram yanılgıları ve öğrenme eksiklikleri hakkında dönüt verilir.
Öğrencilerin siyaset felsefesinin temel problemlerinden devletin kökeni, iktidarın kaynağı ve meşruiyetini açıklamaları ve bu problemlere yönelik düşünce ve argümanları değerlendirmeleri amaçlanır. Devletin kökeni, iktidarın kaynağı ve meşruiyeti problemleri bağlamında öğrencilere, toplumlarda neden iktidarların ortaya çıktığı ve bu iktidarların meşruiyetlerini farklı yönetim biçimlerinde nasıl sağladığına yönelik çeşitli sorular sorulur.Öğrencilerin iktidarın önemi, gereği ve meşruiyetinin kaynağı hakkında çıkarım yapmaları sağlanır (KB2.10). Çıkarımları ile karşılaştırmalar yapmaları için devletin kökeni, iktidarın kaynağı ve meşruiyeti problemleri, bu problemlere ilişkin görüşleri ve argümanları içeren bilgi görseli verilir. Öğrencilerden bu problemleri açıklamaları, verilen düşünce ve argümanları değerlendirmeleri istenir (KB3.3). Süreçte küçük veya büyük grup tartışma teknikleri kullanılabilir. Öğrencilerin siyaset felsefesinin temel problemlerinden ideal düzenin imkânı problemini anlamaları ve bu probleme dair düşünce ve argümanları değerlendirmeleri amaçlanır. Öğrencilerden toplumsal sorunlara örnekler vermeleri istenir. Bu örnekler üzerinden insanların adil, eşit, özgür, güvenli ve refah içerisinde yaşayabileceği bir toplumsal düzenin olabilirliğine ilişkin görüşler alınır (E1.2). Öğrencilerin kişisel ve toplumsal haklara saygı göstermenin önemi ve gereği hakkında çıkarımda bulunmaları sağlanır (D11.3, KB2.10). Örnek olay ve durumlardaki sosyal ipuçlarını dikkate alarak başkalarının duygularını, düşüncelerini ve bakış açılarını toplumsal normların önemi açısından sorgulanması sağlanır (SDB2.3, D14.3, OB6, KB2.8). Siyasetin toplumda zenginlik ve kaynakların dağıtılmasıyla ilgili olduğu görüşünden hareketle devletin kaynakların adil dağılımı konusundaki rolü ve bireysel özgürlükler ile devlet otoritesi arasındaki denge üzerine bir tartışma yürütülür (KB2.18). Millî bilinç kazanmanın ve millî kaynakları korumanın önemini ifade etmeleri sağlanır (D19.1). Varılan sonuçlar üzerinden öğrencilerin ideal düzenin imkânı problemine yönelik düşünce ve argümanlarını kendi cümleleriyle yazılı olarak açıklamaları sağlanır. Öğrencilere ütopya eserlerinin genel özelliklerinin açıklandığı bilgi görseli verilir. Öğrencilerin ütopya eserlerini (istenilen ütopya ve istenilmeyen ütopya), ideal toplum düzeni açısından değerlendirmeleri sağlanır (E3.10, KB3.3). Bu süreçte münazara yaptırılabilir veya görüşlerin açıklandığı kısa metinler yazdırılabilir. Öz veya akran değerlendirme formu kullanılabilir (E3.5). Öğrencilerin yapay zekâların ya da robotların insanlar üzerinde hakimiyet kurdukları kısa bir hikâye yazmaları sağlanır. Siyaset felsefesiyle ilgili metinlerde yer alan kavram, problem ve argümanları incelemeleri için öğrencilere bir performans görevi verilir. Bunun için
• Platon’un Devlet,
• Aristoteles’in Politika,
• Orhon Yazıtları,
• Farabi'nin El-Medinetü’l-Fâzıla,
• Yûsuf Has Hâcib'in Kutadgu Bilig,
• İbni Haldun’un Mukaddime,
• T. Hobbes’un Leviathan eserlerinden kısaltılan veya alıntılanan metinlerin, öğrencilerin de görüşleri alınarak dengeli bir şekilde dağıtılması sağlanır.
Öğrencilere metin inceleme formu doldurtulur ve çalışmalarını paylaşmaları sağlanır. Öğrencilerin akran değerlendirme formu üzerinden birbirlerini değerlendirmesi istenir. Metin inceleme formu, dereceli puanlama anahtarı veya dereceleme ölçeği ile değerlendirilir. Bu süreçte öğrenciler çeşitli fikir, argüman ve yeni bilgilere açık olur; görev ve sorumluluklarını etik ilkelere uygun bir şekilde zamanında yerine getirirler (D3.3, D16.3).
Siyaset felsefesinin temel kavramlarına yönelik J. Rawls’ın Bir Adalet Teorisi adlı eserinde yer alan “cehalet örtüsü (bilinmezlik perdesi)” metaforu üzerinden adalet temelli bir ütopya tasarlanabilir.
Siyaset felsefesinin temel problemlerine yönelik robotların hak talep ettiği bir distopya tasarlanabilir.
* J. Bentham’ın Gözün İktidarı eserinde yer alan “panoptikon” tasarımından hareketle gözetimin toplumsal düzeni sağlamada üstlendiği rol tartışılabilir.
Siyaset felsefesinin konusu ve temel kavramlarının açıklanması sürecinde anlam çözümleme tabloları, kavram haritaları gibi materyaller kullanılabilir.
Siyaset felsefesinin temel problemlerine ilişkin çözümü daha kolay tespit edilebilecek günlük hayattan örnek durum ve olaylardan yararlanılabilir.
Sadeleştirilmiş bir metin üzerinden siyaset felsefesinin temel problemlerine yönelik düşünce ve argümanlar gruplar hâlinde değerlendirilebilir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.