4. ÜNİTE: PEYGAMBERLİĞİNDEN ÖNCE HZ. MUHAMMED

Bu ünitenin teması Kur’an ve peygamberdir. Ünitede Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevre, çocukluğu, gençliği ve ailesiyle ilgili konular tarihsel bağlamda ele alınmaktadır. Öğrencilerin; Hz. Muhammed’in (sav) doğumu ve çocukluk yıllarını yorumlamaları, Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarını yapılandırmaları amaçlanmaktadır. Fil suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlamaları amaçlanmaktadır.
Ders Saati
14
Alan Becerileri

SBAB3. Tarihsel Empati (KB2.13. Yapılandırma, SBAB3.1. Tarihsel Bağlamsallaştırma, KB2.14. Yorumlama)

Kavramsal Beceriler

KB2.14. Yorumlama

Eğilimler

E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.4. Güven, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.8. Soru Sorma

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

-

Değerler

D1. Adalet, D6. Dürüstlük

Okuryazarlık Becerileri

OB2. Dijital Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Sosyal Bilgiler
Beceriler Arası İlişkiler
-
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

DKAB.6.4.1. Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi tarihsel bağlamda değerlendirebilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevre hakkındaki bilgileri temel kaynaklardan hareketle farkeder.
b) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi koşulları içerisinde açıklar.
c) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin koşullarını analiz eder.
ç) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin koşullarını günümüz koşullarıyla karşılaştırır.

DKAB.6.4.2. Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yılları hakkında verilen bilgileri yorumlayabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarında yaşadıklarını inceler.
b) Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarında yaşadıklarını kendi ifadeleriyle, doğru ve bilgiyi değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade eder.

DKAB.6.4.3. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yılları hakkında verilen bilgileri yapılandırabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında yaşadıklarından hareketle çıkarımda bulunur.
b) Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarına dair öğrendikleri üzerine düşüncelerini ifade eder.

DKAB.6.4.4. Fil suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Fil suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Fil suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c)Fil suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.

İçerik Çerçevesi

Hz. Muhammed’in (sav) Doğduğu Çevre
Hz. Muhammed’in (sav) Ailesi ve Çocukluğu
Hz. Muhammed’in (sav) Gençlik Yılları
Bir Sure Öğreniyorum: Fil Suresi

Anahtar Kavramlar

Cahiliye Dönemi, emin, Kâbe, Hilfülfudul

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.

Performans Görevi: Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin şartları ile ilgili bir çalışma yaprağı hazırlanabilir. Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarının anlatıldığı bir sunu hazırlanabilir. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında yaşadıkları ile ahlaki davranışlarını ele alan bir panel hazırlanabilir. Fil suresi ve bu surenin anlamıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.

Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin temel tarih ve kronoloji algısına sahip olduğu kabul edilir. Peygamberlik ve peygamber inancı konularında bilgi sahibi olduğu kabul edilir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) hayatı hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilerek öğrencilerin ön bilgileri harekete geçirilir ve bu soruya verdikleri cevaplara göre hazır bulunuşlukları kontrol edilir.

Köprü Kurma

Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) hayatını öğrenmek neden önemlidir?” sorusu yöneltilir. Gelen cevaplardan hareketle Hz. Muhammed’in (sav) insanlara örneklik teşkil etmesi üzerinde durulur. Hz. Muhammed’in (sav) hayatındaki ahlaki davranışlar ile öğrencilerin gerçek hayatı arasında ilişki kurmaları sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

DKAB.6.4.1
Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu zaman ve mekâna gitseydiniz orada neler görürdünüz?” sorusu yöneltilerek öğrencilerin merakını (E1.1) uyandıracak sorular sorulur. Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreye dair dinî, siyasi, sosyal ve ekonomik ortam anlatılır. Öğrencilerden Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevre hakkındaki bilgileri temel kaynaklardan fark etmesi sağlanır. Cahiliye Dönemi’nin özelliklerinden bahsedilerek Kâbe’nin toplumdaki konumu vurgulanır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi koşulları içerisinde açıklaması ve toplumdaki ahlaki yanlışları fark etmesi sağlanır. Öğrenciler Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin temel özelliklerine odaklanarak (E3.2) o dönemin koşullarını analiz eder. Öğrencilerin elde ettiği bilgiler çerçevesinde dönemin koşullarını dinî, siyasi, sosyal ve ekonomik açılardan uzmanlaşarak (E3.1) karşılaştırması için öğrencilere grup çalışması yaptırılabilir.

DKAB.6.4.2
Öğrenciler; Hz. Muhammed’in (sav) doğumu, sütanneye verilmesi ve aile büyükleriyle ilgili merak ettikleri soruları sormaları için teşvik edilir (E3.8). Hz. Muhammed’in (sav) doğumu ve çocukluk yılları anlatılır. Aile fertlerinden bahsedilir. Hz. Muhammed’in (sav) aile fertleriyle ilişkisi örnekler üzerinden ele alınır.  Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) çevresine karşı saygılı, çalışkan ve yardımsever olduğunu doğru ve anlamı değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade etmesi sağlanır. Bunun için öğretmen rehberliğinde yazma etkinliği yaptırılabilir.

DKAB.6.4.3
Hz. Muhammed’in (sav) gençlik dönemi incelenir. Hz. Muhammed’in (sav) Hilfülfudul’a katılması, Kâbe hakemliği ve Hz. Hatice ile evliliği hakkında bilgi verilir. Emin kavramı ele alınır. Güven (E2.4) eğilimini harekete geçirmek için öğrencilerin emin kavramıyla Hz. Muhammed’e (sav) “el-emin” denmesi arasındaki ilişki açıklanır. Hacerülesved’in yerleşimi konusunda genç yaşında olmasına rağmen Hz. Muhammed’e (sav) görev verilmesinin sebepleri üzerinde durulur. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında sahip olduğu ahlak anlatılırken onun adaletli (D1.2), doğru ve güvenilir (D6.2) olduğu vurgulanır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarından hareketle örnekliği hakkında çıkarımda bulunması istenir. Öğrenciler, Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yılları hakkında yaptığı çıkarımları kendi cümleleri ile ifade ettikleri bir metin hazırlar. Öğrenciler oluşturdukları metni, öz güvenlerini pekiştirmek üzere (E1.5) gönüllülük esasına  dayanarak sınıf içerisinde sunar. Böylece Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında sahip olduğu ahlaki özelliklerle ön plana çıktığını fark eder. Öğrencilerden konuyla ilgili öz değerlendirme formu kullanmaları ve elde ettikleri çıkarımları  paylaşmaları istenir. Ayrıca Hz. Muhammed’in örnek davranışlarıyla ilişki kurarak Hz. Muhammed (sav) ve Hz. Hatice’nin çocukları hakkında bilgi verilir. Hz. Muhammed’in (sav) aile içi iletişimine ve aile bireyleri arasındaki örnek davranışlarına değinilir.

DKAB.6.4.4
Öğrencilere “Fil suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Fil suresinin anlamı açıklanarak Fil suresinin içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Fil olayına kısaca değinilir. Fil suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki-Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Fil suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir. Surenin anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak sure değerlendirilebilir. Öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Fil suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Öğrenciler, Hz. Muhammed’in (sav) peygamberliğinden önce yaşadıkları hakkında panel düzenleyebilir.

Destekleme

Hz. Muhammed’in (sav) doğumu, doğduğu çevre, çocukluk ve gençlik yıllarıyla ilgili görsel ve işitsel  materyaller kullanılır.

Öğretmen Yansıtmaları

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.