2. ÜNİTE: DİN, FELSEFE, BİLİM VE SANAT

-

KB2.3. Özetleme, KB2.4. Çözümleme, KB2.8. Sorgulama, KB2.9. Genelleme

E1.1. Merak, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.8. Soru Sorma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği

D3. Çalışkanlık, D7. Estetik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB9. Sanat Okuryazarlığı

DKAB.11.2.1. Din tanımlarını ve din ile ilgili yaklaşımları genelleyebilme
a) Din tanımları ve farklı disiplinlerin dine yaklaşımları hakkında bilgi toplar.
b) Din tanımlarının ve farklı disiplinlerin dine yaklaşımları hakkında ortak özelliklerini belirler.
c) Din tanımlarının ve farklı disiplinlerin dine yaklaşımları hakkında ortak olmayan özelliklerini belirler.
ç) Din tanımları ve farklı disiplinlerin dine yaklaşımları hakkındaki örüntüler üzerinden önermede bulunur.

DKAB.11.2.2. Dinin felsefe ve bilimle ilişkisini sorgulayabilme
a) Dinin felsefe ve bilimle ilişkisi hakkında merak ettiklerini tanımlar.
b) Dinin felsefe ve bilimle ilişkisi hakkında sorular sorar.
c) Dinin felsefe ve bilimle ilişkisi hakkında bilgi toplar.
ç) Dinin felsefe ve bilimle ilişkisine yönelik elde ettiği bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Felsefe ve bilimin İslam kültüründeki yerine ve İslam düşüncesine katkılarına dair çıkarımda bulunur.

DKAB.11.2.3. Din ve sanat arasındaki ilişkiyi çözümleyebilme
a) Din ve sanat ilişkisinin temel unsurlarını araştırır.
b) Belirlediği unsurlar arasındaki ilişkileri tespit eder.

DKAB.11.2.4. Al-i İmran suresi 190-191. ayetlerin mesajlarını özetleyebilme
a) Ayetlerde verilen mesajlarla ilgili çözümleme yapar.
b) Ayetlerde geçen konuları sınıflandırır.
c) Ayetlerde verilen mesajları açıklar.

Din
Din, Felsefe ve Bilim
Din ve Sanat
Kur’an’dan Mesajlar

âlim, Beytülhikme, darülhadis, darülkurra, filozof, ilim, medrese, rasathane

Öğrenme çıktıları; açık uçlu sorular, kavram haritası, 3-2-1 kartı, çalışma yaprağı, dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Dinin felsefe, bilim ve sanatla ilişkisiyle ilgili bir blog yazısı yazma, performans görevi olarak verilebilir (Türk Dili ve Edebiyatı). Bu performans görevi, “bilgi toplama, yorumlama, içerik, özgünlük, dil ve anlatıma uygunluk” ölçütlerine göre  dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

Sonuç değerlendirmede performans görevleri kullanılabileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.

Öğrencilerin bu ünitede din, felsefe, bilim ve sanat kavramlarına aşina oldukları ve bu kavramlarla ilgili deneyim ve  gözleme dayalı fikirlerinin olduğu kabul edilmektedir.

“Din nedir, felsefe nedir, bilim nedir ve sanat nedir?” soruları sırayla yöneltilir. Verilen cevaplardan yola çıkılarak öğrencilerin hazır bulunuşlukları tespit edilir. 

Öğrencilere felsefe, bilim, sanat alanında eserler vermiş Müslüman âlimlerin biyografilerinin ele alındığı belgeseller izletilir. Okul çevresine yakın, konuyla ilgili müze, kütüphane ve mimari eserlere gezi düzenlenerek yukarıda geçen kurum  veya eserler ziyaret edilebilir. 3D gösterimi yapan sitelerden ilgili eserler çevrimiçi olarak sınıfta incelenebilir. Bu etkinliklerin ardından öğrencilere gözlemleri, dinin bu eserlerdeki etkisi sorularak derste işlenen konularla köprü  kurulması sağlanır. 

DKAB.11.2.1
İslam âlimlerinin din tanımlarının yanında felsefe, psikoloji, sosyoloji ve antropolojinin dine yaklaşımları açıklanır. Din anlayışının dinden farkına vurgu yapılarak örnekler verilir. Öğrenciler, bu yaklaşımlarla ilgili bilgi toplar. Bu tanım ve  yaklaşımların benzer ve farklı yönlerini tespit eder. Çift sütun tekniği bu süreçte kullanılabilir. Öğrenciler din tanımları ve farklı disiplinlerin dine yaklaşımları hakkında önermelerde bulunur (E3.11). Evet-hayır kartlarıyla paylaşılan önermeler  değerlendirebilir. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında 3-2-1 kartı kullanılabilir. 

DKAB.11.2.2
Öğrenciler din, felsefe ve bilime dair merak ettiklerini tanımlar ve konuya dair öğrencilerin sorular sormaları sağlanır (E1.1,E3.8). Kum saati tekniği bu süreçte kullanılabilir. Felsefi bilgiden bahsedilerek öğrencilerin felsefenin sınırlılıklarını  tartışma tekniğiyle değerlendirmeleri istenir (SDB2.1). Felsefi düşüncenin İslam kültüründeki yerine ve İslam düşüncesine olan katkılarına değinilir. İlgili konu bağlamında ilim, âlim ve filozof kavramlarına yer verilir. Öğrencilere, İslam  medeniyetinde bilim ve düşüncenin gelişim süreci hakkında bilgi verilir. Öğrenciler, İslam medeniyetinde öne çıkan eğitim ve bilim kurumları (Cami, mescit, mektep, medrese, darulkurra, darulhadis, Beytülhikme, kütüphane, rasathane ve  şifahane ile sınırlandırılır.) örneklerinden yola çıkarak İslam ve bilim arasında ilişki kurar. Öğrenciler dinin felsefe ve bilimle olan ilişkisine dair bilgi toplar (OB1). Din, bilim ve felsefe arasındaki ilişki ele alınır. Bu süreçte münazara tekniği  kullanılabilir (SDB2.1,SDB2.2). Bu sayede öğrenciler, düşüncelerini açık fikirlilikle ele almanın önemini fark ederek çalışmalarını kararlılıkla yürütürler (E3.5,D3.1). Toplanan bilgiler öğretmen rehberliğinde değerlendirilir. Din, felsefe ve bilimin  etkileşim hâlinde oldukları ve birbirleriyle çelişmedikleri çıkarımında bulunmaları sağlanır. Konu ile ilişkilendirilerek Kütüphaneler Haftası ile ilgili etkinlikler hakkında bilgilendirme yapılabilir. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında kısa  cevaplı ve açık uçlu sorular ile doğru-yanlış sorularından oluşan bir çalışma yaprağı kullanılabilir.

DKAB.11.2.3
Sanat ve estetik kavramları hakkında bilgi verilir. Allah’ın (cc) “Cemal” ve “Muhsin” isimleriyle kainattaki güzellikler arasında ilişki kurulur. Öğrenciler bu bağlamda din ve sanat arasındaki ilişkinin unsurlarını araştırır (OB9). Öğrenciler Allah’ın  (cc) esmasından sanata yansıyan boyutlarına dair çeşitli örneklerden din ve sanatın unsurları arasındaki ilişkiyi belirler. Öğrenciler yaşadığı çevredeki sanat eserlerini ve doğal güzellikleri tanır. Öğrencilerin sanat eserlerini din ve sanat ilişkisi  bağlamında öğrendikleriyle ve toplumsal değerlerle ilişkilendirerek yorumlamaları sağlanır (D7.1). Bu süreçte gezi gözlem veya görsel yorumlama yöntemleri kullanılabilir. Bu konudaki ölçme ve değerlendirme uygulamalarında kavram haritası kullanılabilir.

DKAB.11.2.4
Al-i İmran suresinin 190-191. ayetleri Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanan matbu ve dijital meallerden bulunarak incelenir (OB2). Ayetlerin nüzul sebeplerine, ayetlerde geçen şahıslara, yerlere, konulara ve kavramlara yer verilir.  Öğrenciler bu ayetlerde verilen mesajları çözümler ve sınıflandırır. Bu süreçte bilgi kartları kullanılabilir. Öğrenciler ayetlerde ele alınan konuları açıklar (SDB2.1). Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında açık uçlu sorular kullanılabilir. 

Öğrencilerden kültürümüze ait somut ve somut olmayan mirası tespit etmeleri ve bu eserlerle ilgili çeşitli araştırmalar  yapmaları istenebilir.

Öğrencilere din tanımları ve yaklaşımları sunulurken görsel ve işitsel malzemelerden yararlanmak, farklı öğrenme stillerine hitap eder. Felsefe ve bilim kavramları tanıtılırken, öğrencilere farklı düşünce sistemlerini keşfetmeleri için  interaktif etkinlikler ve tartışma ortamları sunulabilir. Din ve sanat arasındaki ilişkiyi inceleyen etkinliklerde, çeşitli sanat eserleri ve mimari örneklerini içeren görsel materyaller kullanılabilir. Kur’an-ı Kerim ayetlerinin analizi sırasında, öğrencilere metinlerin derinlemesine anlaşılmasına yardımcı olacak görsel ve işitsel destekler sunulabilir. Ayetlerin günlük hayatla ilişkilendirilmesi için öğrencilerin kendi deneyimlerini tartışmaları teşvik edilebilir. 

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.