1. ÜNİTE: KUVVET KAVRAMLARI

KB2.7. Karşılaştırma, KB2.8. Sorgulama, KB2.17. Değerlendirme

E1.1. Merak, E3.1. Muhakeme, E3.4. Gerçeği Arama

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.3. Kendini Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D10. Mütevazılık, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB7. Veri Okuryazarlığı

ÇAPU.7.1.1. Kuvvet ile ilgili bilgileri sorgulayabilme
a) Kuvvet konusunu tanımlar.
b) Kuvvet hakkında sorular sorar.
c) Kuvvet hakkında bilgi toplar.
ç) Kuvvet ile ilgili toplanan bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Kuvvet ile ilgili toplanan bilgiler üzerinde çıkarım yapar.

ÇAPU.7.1.2. Hareket aralığı (mobilizasyon) ve sabitleme (stabilizasyon) hareketlerini karşılaştırabilme
a) Hareket aralığı (mobilizasyon) ve sabitleme (stabilizasyon) hareketlerinin özelliklerini belirler.
b) Hareket aralığı (mobilizasyon) ve sabitleme (stabilizasyon) hareketlerinin benzerliklerini listeler.
c) Hareket aralığı (mobilizasyon) ve sabitleme (stabilizasyon) hareketlerinin farklılıklarını listeler.

ÇAPU.7.1.3. Kuvvet testleri sonuçlarına dayanarak performans seviyesini değerlendirebilme
a) Kuvvet düzeyine ilişkin ölçütleri belirler.
b) Kuvvet düzeyine ilişkin ölçme yapar.
c) Test sonuçlarını belirlediği ölçütlerle karşılaştırır.
ç) Karşılaştırmalarına ilişkin yargıda bulunur.

Kuvvet Kavramları
Kuvvetin Değerlendirmesi
Kuvvetin Sportif Performans Üzerindeki Etkileri

çabuk kuvvet, genel kuvvet, kuvvette dayanıklılık, özel kuvvet, patlayıcı kuvvet

Öğrenme çıktıları; açık uçlu sorular, performans görevi, portfolyo, öz değerlendirme ve gözlem formları kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilere kuvvetin spor ve günlük hayat aktivitelerindeki rolleri ile ilgili açık uçlu sorular
sorulabilir. Kavramlarla ilgili bireysel gözlemlerini ve çıkarımlarını yazılı veya sözlü olarak ifade edebilecekleri performans görevleri verilebilir. Kuvvet ile ilgili test sonuçlarına göre öğrenciler öz değerlendirme ve akran değerlendirme formlarını kullanabilirler.

Öğrencilerin önceki öğrenme yaşantılarına dayanarak kuvvetin tanımını bildikleri kabul edilmektedir.

Kuvvet, kuvvetin yönü, kuvvetin birimi gibi kavramları tanımlamaları istenerek öğrencilerin ön bilgileri tespit edilebilir.

Öğrencilerin günlük hayatlarında kuvvet kavramlarına ilişkin örnekler vermeleri istenebilir. Futbolda patlayıcı kuvvetin sprint, şut ve hava toplarında üstünlük sağladığı; kuvvette dayanıklılığın uzun süreli maç performansını desteklediği gibi örneklerle kuvvet ve sportif performans arasında ilişki kurulabilir.

ÇAPU.7.1.1.
Sporda kuvvet kavramı yazılı, görsel ve dijital materyaller kullanılarak öğrencilere açıklanır. Öğrencilerin kuvvetin sporda nasıl işlediğini açıklamaları ve kendi kuvvet tanımlarını yapmaları sağlanır. Öğrencilere kuvvet hakkında “Ne?”, “Nerede?”, “Ne zaman?”, “Nasıl?”, “Neden?” ve “Kim?” soruları sorulur. “Kuvvet nedir ve nasıl ortaya çıkar?”, “Futbolda kuvvet nerede etkisini gösterir?”, “Topa vurulduğunda top neden hızlanır?” gibi sorularla öğrencilerin
kuvvetin spor aktivitelerindeki rolünü sorgulamaları sağlanır (E1.1). Bu tür sorular ile öğrencilerin kuvveti yalnızca fiziksel bir terim olarak değil spor ve günlük hareketlerde gözlemleyebilecekleri bir olgu olarak anlamaları sağlanır. Öğrencilerden kuvvet ile alakalı yazılı, görsel ve dijital kaynaklardan araştırma yapmaları istenir (D3.3, D16.3, OB1, OB2 ). Bu süreçte öğrencilerin kuvvetin kavramları ve türleri (genel kuvvet, özel kuvvet, maksimal
kuvvet, çabuk kuvvet, kuvvet dayanıklılığı vb.) hakkında bilgi toplamaları sağlanır. Öğrencilerden kuvvet ile ilgili topladıkları bilgilerin doğruluğunu değerlendirmeleri istenir. Örneğin kas kuvveti, patlayıcı kuvvet, dayanıklılık kuvveti gibi kuvvet kavramları hakkında toplanan bilgilerin güvenilir kaynaklarla karşılaştırılması yapılır. Öğrencilerin kurmuş olduğu ilişkiler, değerlendirmeler ve topladıkları bilgilerin doğruluğu üzerine tartışma ortamı oluşturulur ve öğrencilere geri bildirim verilir (E3.4). Öğrencilerden edindikleri bilgiler ışığında spor
aktivitelerinde kuvvetle ilgili çıkarımlar yapmaları, farklı spor branşları ile ilgili değerlendirmelerde bulunmaları istenir. Öğrencilerin kuvvet türleri ile spor dallarındaki uygulama alanları arasında ilişkiler kurmaları sağlanır. Öğrencilerden kuvvetin spor ve fiziksel aktivitelerdeki etkileri üzerine çıkarımlarda bulunmaları istenir (E3.1). Öğrencilerin kavramlarla ilgili bireysel gözlemlerini gözlemlerini ve çıkarımlarını yazılı veya sözlü olarak ifade edebilecekleri performans görevleri verilebilir. Bu performans görevinde ülkemizde kuvvet gerektiren spor branşlarında başarı göstermiş sporcuların yer alması istenebilir (D19.2).

ÇAPU.7.1.2.
Öğrencilere "Sabitleme (stabilizasyon)" ve "Hareket Aralığı (mobilizasyon)" kavramları, vücut dengesi ve hareket özgürlüğü bağlamında açıklanır. Kavramlar açıklandıktan sonra spor ortamında sabitleme ve hareket aralığı arasındaki farkı anlamalarına yardımcı olacak örnekler sunulur. Yoga pozunda dengede durmak için omurga ve bacakları sabitleme veya bir futbolcunun bacak kaslarını geniş bir hareket aralığı sağlaması gibi örnekler verilir.
Öğrencilerin bu tür örneklerle sabitleme ve hareket aralığının vücut hareketlerinde nasıl işlediğini gözlemlemeleri sağlanır (OB1). Öğrencilerden süreç sonunda hareket aralığı ve sabitleme hareketlerinin özelliklerini belirlemeleri istenir. Öğrencilere sabitleme ve hareket aralığı hareketlerinin ortak özellikleri sorulur (E1.1). İki kavramın benzerliklerini listelemeleri sağlanır. Öğrencilerden sabitleme ve hareket aralığı kavramlarını spor aktiviteleri veya
günlük hayat aktiviteleri üzerinden karşılaştırarak kendi gözlemlerini yazmaları istenir (E3.4). "Sabitleme bir pozisyonu korurken nasıl daha geniş hareket alanı sağlar?" veya "Bir ağırlık kaldırırken sabitlemeye neden ihtiyaç duyarız?" gibi sorularla kavramların uygulama alanları sorulur. Bu iki kavramın sportif performanstaki ortak faydalarını ifade etmeleri istenir (E3.1, SDB1.1). Öğrencilerden sabitleme ve hareket aralığı arasındaki farkları ve her birinin vücut üzerindeki etkilerini araştırmaları istenir (D3.3, OB1). Bu süreçte öğrencilerin sabitleme ve hareket aralığının farklı spor dallarındaki rollerini ve performansa etkilerini inceleyerek bu iki hareket türünün fiziksel performans açısından farklı olan özelliklerini ifade etmeleri sağlanır (OB1).

ÇAPU.7.1.3.
Öğrencilerden kuvvet düzeyini ölçmek için kullanılacak testlerin belirlenmesi sürecine katılmaları istenir. Bu bölümde kullanılacak testlerin özellikleri ve neyi ölçtüğü tanıtılır. Öğrencilerle kuvvet testleri için ölçütler belirlenir. El kavrama, plank dayanıklılık, dikey sıçrama vb. testlerin yaş grubu ve gelişim düzeylerine uygun değerleri kriter olarak belirlenir (OB7.). Testler yapılmadan önce yaralanma riskini azaltmak için test protokollerine uyulması ve tedbirler alınması sağlanır (BEOSAB10). Öğretmen rehberliğinde kendi kuvvet
düzeylerini ölçmek için belirlenen testler öğrencilere uygulanır. Kaydedilen veriler portfolyo ve performans raporlarına kaydedilebilir (OB7). Bu süreçte öğrencinin kendi sonuçları belirlenen ölçütlere göre kıyaslanarak kuvvet seviyeleri karşılaştırılır (SDB1.3). Örneğin bir öğrencinin dikey sıçrama testinde belirlenen ölçüte ulaştığında alt vücut kuvvetinin yaş grubu seviyesinde olup olmadığı değerlendirilebilir. Öğrencilerden karşılaştırma süreci sonunda geliştirmeleri gereken yönlerini fark etmeleri beklenir (D10.1). Örneğin el kavrama
kuvveti ortalama değerin altında olan bir öğrencinin bu kuvvetini artırma gerekliliğini anlaması sağlanabilir.
Öğrencilerin test sonuçlarını analiz ettikten sonra geliştirmeleri gereken yönlerini belirlemeleri sağlanır (D3.2, OB7, SDB3.3).

Öğrencilerden bir futbolcu ile bir basketbolcunun kuvvet kullanımını kıyaslayarak kuvvet türlerinin (maksimal kuvvet, patlayıcı kuvvet, dayanıklılık kuvveti) sporda nasıl etkili olduğunu analiz etmeleri istenebilir. Öğrencilerden farklı spor dallarında kuvvet geliştirmek amacıyla antrenman programlarını inceleyerek programlar arasındaki farklılıkları tespit etmeleri istenebilir.

Öğrencilere kuvvetin temel kavramlarını daha ayrıntılı bir şekilde açıklamak için çeşitli görseller, videolar ve grafikler kullanılabilir. Öğrencilerin kuvvetle ilgili kavramları daha kolay öğrenebilmeleri için farklı düzeylere göre
uyarlanmış destek materyalleri hazırlanabilir. Örneğin kavramları bilmeyen veya anlamakta zorluk çeken öğrenciler için kuvvet ile ilgili basit görsel kartlar, kuvvet türlerinin tanımları ve günlük hayattan örnekler sunulabilir.