3. ÜNİTE: KOORDİNASYON KAVRAM VE UYGULAMALARI

BEOSAB.6. Fiziksel Uygunluğu Sağlayabilme

KB2.3. Özetleme, KB2.17. Değerlendirme

E1.1. Merak, E1.3. Azim ve Kararlılık, E3.10. Eleştirel Bakma

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendini Uyarlama (Öz Yansıtma) SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.1. Uyum, SDB3.3.Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D6. Dürüstlük, D13. Sağlıklı yaşam

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık

ÇAPU.5.3.1. Koordinasyonun sportif performans üzerindeki etkilerini özetleyebilme
a) Koordinasyonun sportif performans üzerindeki etkilerini çözümler.
b) Koordinasyonun sportif performans üzerindeki etkilerini sınıflandırır.
c) Koordinasyonun sportif performans üzerindeki etkilerini yorumlar.

ÇAPU.5.3.2. Koordinasyon testleri ile düzeyini değerlendirebilme
a) Koordinasyon ile ilgili ölçüt belirler.
b) Koordinasyonu ölçer.
c) Koordinasyon sonuçlarını belirlediği ölçütlerle karşılaştırır.
ç) Koordinasyon sonuçlarına ilişkin yargıda bulunur.

ÇAPU.5.3.3. Koordinasyon egzersizleri ile fiziksel uygunluğunu sağlayabilme
a) Koordinasyon bileşenlerini açıklar.
b) Koordinasyon içeren egzersizleri uygular.
c) Koordinasyon egzersizleri ile fiziksel uygunluğunu geliştirir.

El-Göz Koordinasyonu
El-Ayak Koordinasyonu
Koordinasyon ile Sportif Performans İlişkisi

ayrı hareket, koordinasyon, koordinasyon testleri

Bu ünitede öğrenme çıktıları; gözlem, performans görevi, portfolyo, öz ve akran değerlendirme ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Altıgen koordinasyon testi gibi ölçümlerden elde edilen sonuçlar, belirlenen ölçütler ile değerlendirilirken test süreci için öz değerlendirme formları kullanılabilir. Koordinasyonun sağlık ve performansa etkilerini açıklamak için broşür veya bilgi görselleri hazırlanabilir ve bunlar performans görevi olarak sunulabilir. Öğrenciler bireysel gelişim programları hazırlayarak uygulama ve sunum yapabilir; bu süreç, programın doğruluğu ve uygulanabilirliği açısından değerlendirilebilir. Ayrıca öğrenme sürecini yansıtmak için öğrenme günlüğü tutulabilir.

Öğrencilerin günlük hayatta ya da oyun ve spor aktivitelerinde koordinasyon gerektiren durumlarla karşılaştıkları ve bu deneyimlerden hareketle temel bir farkındalığa sahip oldukları kabul edilmektedir.

Öğrencilere mevcut bilgilerini anlamak için koordinasyon ve koordinasyonun sağlık ile performans üzerindeki etkilerine yönelik açık uçlu sorular sorulabilir. Örneğin "Futbol oynarken topa vurmak için el ve ayak uyumunu nasıl sağlıyorsunuz?", "Bisiklet sürebilenler nasıl hareketler yapıyor?" gibi sorular üzerinden tartışma yapılabilir. 3-2-1 tekniği veya hızlı yazma teknikleri kullanılarak öğrencilerin koordinasyon ile ilgili ön bilgileri değerlendirilebilir.

Öğrencilere günlük hayatlarıyla ilişkilendirmeleri için koordinasyonun sportif performans üzerindeki etkilerine dair sorular sorulur. Ayrıca koordinasyonun önemini vurgulamak için sporcuların hareketlerini gösteren kısa videolar izletilir. Örneğin bir futbolcunun şut atarken gözlerini ve ayaklarını nasıl uyumlu kullandığı üzerinde durulur. Günlük hayatta ip atlarken ya da bisiklet sürerken koordinasyon eksikliğinin hareketi nasıl etkileyebileceği tartışılarak öğrencilerin koordinasyonun günlük hayattaki yerini kavramaları sağlanabilir.

ÇAPU.5.3.1.
Öğrencilere günlük hayatta ve spor sırasında koordinasyonun nasıl bir rol oynadığını düşünmeleri için bir tartışma ortamı hazırlanır. “Bir insanın farklı hareketleri aynı anda uyum içinde yapabilmesi neden önemlidir?" veya "Günlük hayatınızda koordinasyon gerektiren bir durumla karşılaştınız mı?" gibi sorular yöneltilebilir (E1.1). Öğrencilerin kendi deneyimlerinden yola çıkarak düşünmeleri sağlanır. Öğrencilerin kendi yaşantılarından örneklerle iki veya daha fazla vücut bölgesinin uyumlu çalışmasının sportif performans üzerindeki etkisinin tartışılması sağlanır (SDB2.1). Koordinasyon eksikliğinde günlük hayat ve spor sırasında yaşanabilecek zorlukları fark etmeleri ve bu eksikliğin kas grupları ve duyular üzerindeki etkilerini anlatılır (SDB1.2). Koordinasyonun genel, spesifik, statik, dinamik, görsel-motor, zamanlama, el-ayak, el-göz vb. türlerini içeren bilgi kartları öğrencilere verilir (OB4). Öğrencilerden spor branşlarındaki hareket örüntülerinin yapısına göre uygun koordinasyon türünü belirleyerek sınıflandırma yapmaları istenir. Bu sınıflandırma ile ilgili geri bildirim verilir. Koordinasyonun performans üzerindeki etkilerini sınıflandırarak
yorumlamaları istenir. Bir tenisçinin raket ve top arasındaki koordinasyonu ile vuruşlarının etkisini artırması veya bir dansçının hareketlerini müzikle uyumlu bir şekilde yapabilmesinin getirdiği avantajlar tartışılır. Beyin fırtınası veya küçük grup çalışmaları gibi tekniklerle öğrencilerin koordinasyonun önemi hakkında çıkarımlar yapmaları desteklenir (SDB2.2, SDB3.3, D13.4).

ÇAPU.5.3.2.
Koordinasyon becerileri testler; yazılı, görsel ve dijital materyallerle tanıtılır (OB4). Öğrencilerin bu testlerin her birinin hangi becerileri ölçtüğünü anlamaları ve kendi koordinasyon düzeylerini doğru şekilde değerlendirebilmeleri için ölçütler belirlenir. Ölçütler belirlenirken bilimsel çalışmalardaki verilerden yararlanılabilir (OB1). Ölçütler belirlendikten sonra öğrencilerin koordinasyon düzeylerini ölçme aşamasına geçilir. Seçili koordinasyon protokolüne göre ölçüm gerçekleştirilir (SDB1.3). Öğrencilerin koordinasyon sonuçlarına göre değerlendirmeler yaparak güçlü ve gelişime açık yönlerine dair yargılarda bulunmaları sağlanır. Bu yargılama sürecinde öğrencilerin kendi performansları hakkında eleştirel ve yapıcı bir bakış açısı geliştirmeleri desteklenir (E3.10, D6.1). Öğrencilerin belirledikleri ölçütlere dayanarak performanslarının hangi yönlerde yeterli/eksik olduklarını tespit etmeleri sağlanır ve bu değerlendirmeler doğrultusunda kendi gelişim hedeflerini belirlemeleri beklenir (SDB1.2, SDB1.3).

ÇAPU.5.3.3.
Öğrencilere koordinasyon egzersizlerinin önemini kavrayabilmeleri için çeşitli örnekler sunulur. Merdiven, top sektirme slalom koşuları gibi egzersizler görsel ve uygulamalı olarak gösterilir (OB4). Daha sonra öğrencilere bu egzersizler bireysel çalışmalar ve grup çalışmalarıyla koordinasyon türlerine göre uygulattırılır. Egzersizler uygulandıktan sonra öğrencilerin kendilerini değerlendirmeleri sağlanır (SDB1.2). El-ayak, el-göz, statik, dinamik, görsel-motor, zamanlama vb. koordinasyon egzersiz sınıflamaları kullanılarak hareketlerin uygulanması sağlanır. Çalışmaların her koordinasyon türünden olmasına dikkat edilir. Görsel-motor koordinasyon için hareketli bir hedefe top atma, dinamik koordinasyon için koşarken top sürme, zamanlama koordinasyonu için ritimle adımlama gibi farklı türler dönüşümlü olarak yapmaları sağlanır (SDB3.3). Öğrencinin koordinasyon gelişimi için öğretmen rehberliğinde bireysel gelişim programı hazırlanması sağlanır (D3.2). Öğrenciler bireysel gelişim programlarını sunabilir. Programın doğruluğu ve uygulanabilirliği
sınıf ortamında değerlendirilebilir. Ayrıca öğrenme sürecini yansıtmak için öğrenme günlüğü tutulabilir. Programda yoğunluğu kademeli olarak artan bir egzersiz planı uygulanır. Başlangıç seviyesinde basit adımlamalar yapılırken ileri seviyede hız ve tepki gerektiren çalışmalar eklenebilir. Öğrencilere koordinasyonun sağlık ve performansa etkilerini açıklayan broşür veya bilgi görselleri içeren bir performans görevi verilebilir.

Öğrencilerden spor veya günlük hayatta koordinasyonun önemini anlatan posterler, bilgi görselleri veya kısa videolar hazırlamaları istenebilir. Sinir sistemi ve kasların iş birliğini anlatan kısa videolar veya animasyonlar izletilebilir. Koordinasyonu geliştirmek için artırılmış gerçeklik, dijital oyun egzersizleri yaptırılabilir.

Koordinasyon gelişimi için dijital materyaller ve çevrim içi oyunlar derste kullanılabilir. Koordinasyonu geliştirmek için daha basit ve düşük tempolu slalom koşuları, hız merdiveni üzerinde yavaş adımlamalar ve denge tahtası yerine sabit bir yüzeyde basit ağırlık aktarımı vb. çalışmaları uygulanabilir.