1. ÜNİTE: DENGE VE KAVRAM UYGULAMALARI

BEOSAB6. Fiziksel Uygunluğu Sağlayabilme

KB2.3. Özetleme, KB2.17. Değerlendirme

E.1.1. Merak, E3.6. Analitiklik, E3.7. Sistematiklik

SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme) SDB1.3. Kendini Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D12. Sabır, D13. Sağlıklı Yaşam, D16. Sorumluluk

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık

ÇAPU.5.1.1. Dengenin sportif performans üzerindeki etkileri özetleyebilme
a) Dengenin sportif performans üzerindeki etkilerini çözümler.
b) Dengenin sportif performans üzerindeki etkilerini sınıflandırır.
c) Dengenin sportif performans üzerindeki etkilerini yorumlar.

ÇAPU.5.1.2. Test sonuçlarına dayalı olarak denge düzeyini değerlendirebilme
a) Dengeye ilişkin ölçüt belirler.
b) Denge düzeyini ölçer.
c) Test sonuçlarını belirlenen ölçütlerle karşılaştırır.
ç) Karşılaştırmalarına ilişkin yargıda bulunur.

ÇAPU.5.1.3. Denge egzersizleri ile fiziksel uygunluğunu sağlayabilme
a) Denge bileşenlerini açıklar.
b) Denge bileşeni egzersizlerini uygular.
c) Denge egzersizleri ile fiziksel uygunluğunu geliştirir.

Denge Kavramı
Dengenin Sportif Performanstaki Önemi

dinamik denge, fiziksel uygunluk, statik denge, vestibüler

Öğrenme çıktıları; gözlem, performans görevi, denge testleri, portfolyo, öz ve akran değerlendirme ve kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilere branşa özgü statik ve dinamik denge hareketlerini içeren bir performans görevi verilebilir. Tek ayak üzerinde durma veya denge tahtası gibi testler uygulanarak sonuçlar sınıf ortalaması veya bilimsel normlarla karşılaştırılabilir. Öğrencilerin öz ve akran değerlendirmeleri, dengenin sağlık ve performansa etkilerini açıklayan yazılı veya sözlü yansıtma çalışmaları ve bireysel gelişim hedeflerini içeren gözlem raporları  kullanılabilir.

Öğrencilerin statik ve dinamik denge ile ilgili temel hareketleri yapabildiği kabul  edilmektedir.

Sosyal-duygusal hazırlık kapsamında güvenlik önlemleri ve test süreçleri hakkında bilgilendirme yapılır. Zihinsel hazırlık için "denge" kavramı tartışılır ve görsellerle desteklenir. Öğrencilerden kısa bir deneme testi yapmaları istenerek beceri seviyeleri ve materyal kullanımı desteklenebilir.

Öğrencilerin günlük hayatlarından ve spor deneyimlerinden esinlenerek basketbol, jimnastik vb. spor dallarında statik ve dinamik dengeyi içeren hareketleri konuyla ilişkilendirmeleri sağlanabilir.

ÇAPU.5.1.1.
Öğrencilere dengenin sağlık ve spor performansı üzerindeki kritik rolü sorularak öğrencilerin
dikkatleri çekilir (E1.1). Dengenin günlük hayatta sakatlanmaları önleme ve spor performansını
artırmadaki etkisi ile ilgili örnekler verilir. Bir basketbolcunun ani yön değiştirmesinde veya bir jimnastikçinin performansında hangi denge türlerinin devreye girdiği gibi
konular farklı spor branşları da eklenerek tartışılır (KB2.18). Öğrenciler tarafından dengenin
sağlık ve performansa
katkıları incelenerek bunların farklı durumlara göre faydaları ile
ilgili çözümleme
yapmaları sağlanır. Öğrencilere dengenin farklı sınıflamaları ve spor branşlarına
göre farklı denge egzersizlerinin olduğu ifade edilir.
Statik ve dinamik dengeyi içeren hareket örnekleri verilerek bunları deneyimlemeleri sağlanır.
Daha sonra spor branşları ya da günlük hayatta meydana gelen hareket veya hareket
örüntülerinin hangilerinin statik hangilerinin dinamik dengeye ait oldukları ile ilgili sorular
sorulur (E1.1). Verilen cevaplar doğrultusunda öğrencilerden dengenin sağlık ve performans
üzerindeki etkilerini ayrı ayrı sınıflandırmaları istenir. Öğrencilerin dengenin sağlık
ve performans üzerindeki etkilerini kendi cümleleriyle yorumlamaları sağlanır. Öğrencilerden
dengedeki iyileşmelerin vücut kontrolünü nasıl artırdığını, günlük hayat veya spor
performansını nasıl etkilediğini yaşanmış örneklerle açıklamaları istenir (E3.1). Öğrencilerin
kendi hayatlarından veya ilgilendikleri sporlardan örnekler vererek dengenin sağlık ve
performansa katkıları hakkında çıkarımlar yapmaları sağlanır (SDB3.3).
Öğrencilerden düzenli denge egzersizlerinin bireylerin gündelik hayatlarına etkilerinin nasıl
olacağı konusunu yorumlamaları istenir.
ÇAPU.5.1.2.
Çeşitli denge testleri (tek ayak üzerinde durma, denge tahtası testi gibi) görseller ve videolar
yardımıyla gösterilir (OB4). Öğrencilere denge düzeylerini değerlendirebilmek için
kullanılacak ölçütler tanıtılır. Uygulama imkânlarına göre bu testlerden biri veya birkaçı seçilir
ve yaş grubuna uygun bilimsel normlar ölçüt olarak belirlenir. Öğretmen rehberliğinde
öğrencilerin seçilen denge testi protokollerine uygun olarak ölçümler yapmaları sağlanır
(D16.3). Testlerin uygulanması sırasında doğru duruş, ısınma ve güvenlik önlemlerine dikkat
edilmesi sağlanır. Test sonuçları öğrencilerin bireysel gelişim dosyalarına kaydedilir
(OB1). Test sonuçları bilimsel normlar veya sınıfta uygulanan denge test ortalamaları ile
karşılaştırılarak öğrencilerin kendi denge seviyelerini değerlendirmesi beklenir. Bilimsel
normlar veya sınıf ortalaması ile yapılan karşılaştırma sayesinde öğrencilerin kendi güçlü
ve gelişime açık yönlerini tanımlamaları sağlanır (SDB1.2). Öğrenciler tarafından değerlendirme
sırasında denge düzeylerinin güçlü ve geliştirilmesi gereken yönleri tartışılır
(SDB2.1). Tartışma esnasında denge test sonuçlarını analiz ederken elde ettikleri değerleri
sınıf ortalaması veya bilimsel verilerle karşılaştırarak kendi denge seviyeleri hakkında
bir yargıya varmaları sağlanır (E3.6, SDB1.3).

ÇAPU.5.1.3.
Öğrencilere derin duyu (proprioseptif), vestibüler ve görsel denge vb. egzersizler görsel ve
video gibi eğitici içeriklerle anlatılır. Her bir denge türünün sağlık ve spor performansındaki
rolü açıklanır ve bu türlere özgü egzersizler (tek ayak üzerinde gözler kapalı durma, baş
döndürme gibi) açıklanarak bunu deneyimlemeleri sağlanır (OB4).
Öğrenciler her denge türüne yönelik uygulamalı egzersizlere katılır (D3.4). Derin duyu
egzersizlerde değişken yüzeylerde durma veya denge tahtası egzersizleri, vestibüler
egzersizlerde baş hareketleriyle yapılan denge egzersizleri, görsel denge egzersizlerinde
ise belirli bir noktaya odaklanarak yapılan denge hareketleri gibi farklı egzersizler uygulanır
(D16.3). Farklı denge türlerinde egzersiz çeşitliliğine önem verilir. Doğru form ve
güvenli uygulamaya özen gösterilir (D13.4). Öğrencilerin derin duyu (proprioseptif), vestibüler
ve görsel denge egzersizlerini içeren bir plan doğrultusunda kademeli olarak çalışmaları
sağlanır (D12.3, D13.4). Program, öğrencilerin başlangıç seviyesine uygun olarak
düşük yoğunlukla başlar ve zorluk derecesi her hafta artırılarak denge becerilerinin gelişimi
hedeflenir (E3.7, SDB3.2). Programın sonunda öğrencilerin gelişim düzeyini belirlemek
amacıyla ünite başında yapılan denge testi tekrarlanır. Öğrencilerin test sonuçları başlangıç ölçümleri ile karşılaştırılarak her öğrencinin denge becerilerindeki durumları
gözlemlenir.
Öğrenciler gelişim süreçleri hakkında değerlendirmelerde bulunur. Öğrenciler tarafından
dengeyle ilişkili fiziksel uygunluk gelişimleri değerlendirilir (SDB1.2). Sürecin değerlendirilmesi
ile ilgili bir performans görevi verilir.

Öğrencilere artırılmış gerçeklik, dijital oyunlar vb. ile denge egzersizleri yaptırılabilir.
Denge egzersizlerinden oluşan parkurlar hazırlanabilir.

Öğrencilerin derin duyu/Vestibüler/Görsel denge hareketlerinde zorlandığı aşamaları
parçalara bölerek hareketleri temel düzeyde uygulaması sağlanabilir. Denge egzersiz
programlarında öğrencilerin düzeyine göre düzenlemeler yapılabilir.