T.C. MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI

1. ÜNİTE: İNSAN VÜCUDUNUN TEMEL ANATOMİSİ

Bu ünitede öğrencilerin insan vücudunun temel anatomik yapıları ile egzersizin vücut üzerindeki etkileri hakkında bilgi edinmeleri ve bu bilgileri değerlendirmeleri amaçlanmaktadır. Öğrenciler, anatomik yapıları tanıyıp bilgi toplarken aynı zamanda çıkarım yapma ve değerlendirme becerilerini geliştirme fırsatı bulurlar. Ayrıca egzersizin vücut sistemlerine etkilerini anlamaları, bu etkileri karşılaştırmaları ve yorumlamaları hedeflenmektedir. Bu süreçte öğrencilerin spor, egzersiz ve insan vücudu arasındaki ilişkiye dair farkındalık kazanmaları; bilimsel düşünme becerilerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır.
Ders Saati
20
Kavramsal Beceriler

KB2.8. Sorgulama, KB2.10. Çıkarım Yapma

Eğilimler

E1.1. Merak, E2.2. Sorumluluk

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği

Değerler

D16. Sorumluluk

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Fen bilimleri
Beceriler Arası İlişkiler
KB2.18. Tartışma
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

BEST.6.1.1. İnsan vücudunun temel anatomik yapılarını sorgulayabilme
a) İnsan vücudunun temel anatomik yapılarını tanımlar.
b) İnsan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında sorular sorar.
c) İnsan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında bilgi toplar.
ç) İnsan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında toplanan bilgilerin doğruluğunu  değerlendirir.
d) İnsan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında toplanan bilgiler üzerinde çıkarım yapar.

BEST.6.1.2. Egzersizin insan vücudu üzerine olan etkilerini sorgulayabilme
a) Egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkileri hakkında mevcut bilgisi dâhilinde  varsayımda bulunur.
b) Egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkileri hakkında örüntüleri listeler.
c) Egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkilerini karşılaştırır.
ç) Egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkileri hakkında önerme sunar.
d) Egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkilerini değerlendirir.

İçerik Çerçevesi

İnsanın temel anatomi ve fizyolojisini anlama
Egzersizin vücuda etkisini analiz etme

Anahtar Kavramlar

Egzersiz, organizma, temel anatomik yapılar, vücut sistemleri

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Bu öğrenme alanında yer alan öğrenme çıktıları; performans, açık uçlu, kısa cevaplı ve çoktan
seçmeli sorularla değerlendirilebilir. Performans görevi olarak sınıf; solunum sistemi, dolaşım sistemi, sinir sistemi, enerji sistemleri ve endokrin sistem gibi gruplara ayrılabilir. Her öğrenciden ait olduğu grubun vücut sistemine uygun maket, poster, resim veya pano gibi performans çalışmaları hazırlamaları ve bunları sınıf ortamında sunmaları istenebilir. Sunumlar dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin insan vücudunun organlarını bildiği kabul edilmektedir. Spor, egzersiz, antrenman
gibi kavramları bildiği ve bunlarla ilgili deneyimleri olduğu kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Soru-cevap, soru turu gibi tekniklerle öğrencilerin egzersiz ve vücudumuzun sistemleri hakkında ön bilgileri ortaya konulabilir.

Köprü Kurma

Sindirim, dolaşım, solunum sistemi ile enerji sistemlerine ait yapı ve organların görevlerini kendi vücutlarıyla ilişkilendirmeleri sağlanabilir. Fen bilimleri dersine ait " Vücudumuzdaki Sistemler" konusu ile köprü kurulabilir.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

BEST.6.1.1.
İnsan vücudunun temel anatomik yapılarını anlatmak amacıyla önceden hazırlanan materyaller
(insan iskeleti, maket, poster, görseller, video sunum vb.) sınıfa getirilir. Bu sayede öğrencilerin derse olan merakı ve ilgisi artırılır (E1.1, OB4).Öğrencilerden bu materyalleri kullanarak temel anatomik yapıları tanımlamaları istenir. Tanımlama yapıldıktan sonra insan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında sorular sorulur. Elde edilen cevaplar doğrultusunda öğrencilerden geçerli bilgi toplama araçlarından (kitap, internet vb.) faydalanarak insan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında bilgi toplamaları istenir (OB1, OB2). Toplanan bilgiler öğretmen rehberliğinde soru turu, soru-cevap vb. teknikler kullanılarak konunun derinlemesine incelenmesi sağlanır. Bu süreçte çoktan seçmeli, açık uçlu, eşleştirme ve kısa cevaplı testlerle bilgilerin doğruluğu değerlendirilir. Sınıf; öğretmen tarafından solunum sistemi, dolaşım sistemi, sinir sistemi, enerji sistemleri ve endokrin sistem gibi gruplara ayrılır. Performans görevi olarak öğrencilerden ait olduğu grubun vücut sistemine uygun maket, poster, resim veya pano gibi çalışmalar hazırlamaları ve bunları sınıf ortamında sunmaları istenir (D16.3, E2.2, SDB2.2). Böylece insan vücudunun temel anatomik yapıları hakkında toplanan bilgiler üzerinden çıkarımlar yapılır. Sunumlar dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

BEST.6.1.2.
Öğrencilerin spor ortamlarındaki kendi deneyimlerinden yola çıkarak egzersizin insan vücudu
üzerindeki etkilerine dair varsayım yapmaları sağlanır. Farklı şiddet, süre ve türdeki egzersizlerin vücut üzerindeki etkileri bilimsel veriler ışığında analiz edilir. Böylece egzersiz esnasında ve sonrasında vücudun sistemlerine etkileri hakkında örüntüler listelenir. Egzersiz yapan ve yapmayan bireyleri temsil eden yazılı, görsel, dijital materyaller kullanılarak öğrencilere açıklanır (OB2, OB4). Verilen bilgiler doğrultusunda egzersiz yapan ve yapmayan bireyleri karşılaştırmaları istenir. Egzersiz türlerinin bireylerin yaşına, fiziksel durumuna ve sağlık geçmişine göre nasıl düzenlenebileceği tartışılarak egzersizin vücudun sistemleri üzerine olan etkileri hakkında önerme sunulur. Örneğin dayanıklılığı artırmak için aerobik egzersizlerinin, kas gücünü geliştirmek için direnç antrenmanlarının, esnekliği artırmak için ise düzenli germe hareketlerinin önemine dikkat çekilir. Öğrencilerden bireylerin farklı yaşam tarzlarını, fiziksel aktivitelerini göz önünde bulundurarak egzersizin organizma üzerindeki kısa ve uzun vadeli etkilerini tartışmaları istenebilir (KB2.18, SDB2.1). Düzenli egzersizin kalp ve damar sağlığı, solunum kapasitesi, kas ve iskelet dayanıklılığı ve sinir sistemi üzerindeki olumlu etkileri bilimsel verilerle desteklenerek incelenir. Ayrıca egzersiz eksikliğinin obezite, kas kaybı, dolaşım ve psikolojik bozukluklara yol açabileceği vurgulanarak öğrencilerden egzersizin vücut sistemleri üzerindeki etkilerini değerlendirmeleri istenir. Bu süreçte çoktan seçmeli, açık uçlu, eşleştirme ve kısa cevaplı testlerle
ölçme değerlendirme yapılabilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Öğrencilerin farklı egzersiz türlerinin (örneğin aerobik, anaerobik, direnç antrenmanı, yoga vb.) organizma üzerindeki etkilerini incelemek için ders ortamında küçük gruplara ayrılarak
antrenmanlar yapmaları istenebilir. Öğrencilerden farklı yaş grupları, sağlık koşulları ve spor branşlarına yönelik özelleştirilmiş egzersiz programları oluşturmaları istenebilir.

Destekleme

Vücudun sistemlerine ilişkin inceleme yapabilmeleri için öğrencilere dijital kaynaklardan videolar veya animasyonlar izletilebilir. Vücudun sistemlerine ait yapı ve organlara yönelik eşleştirme kartlarıyla oyun oynayarak pekiştirmeleri sağlanabilir. Vücut sistemleri ile ilgili üç boyutlu modeller gösterilebilir.