3. ÜNİTE: BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TEMEL DEĞERLERİ
KB2.3. Özetleme, KB2.8. Sorgulama
E2.2. Sorumluluk, E3.3. Yaratıcılık
SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
D6. Dürüstlük, D7. Estetik, D12. Sabır, D14. Saygı, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik, D20. Yardımseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB6. Vatandaşlık Okuryazarlığı
BEST.5.3.1. Spor organizasyonlarını sorgulayabilme
a) Spor organizasyonlarını tanımlar.
b) Spor organizasyonları hakkında sorular sorar.
c) Spor organizasyonları hakkında bilgi toplar.
ç) Spor organizasyonları hakkında toplanan bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Spor organizasyonları hakkında toplanan bilgiler üzerinden çıkarım yapar.
BEST.5.3.2. Adil oyuna ilişkin bilgileri özetleyebilme
a) Adil oyuna ilişkin bilgileri çözümler.
b) Adil oyuna ilişkin bilgileri sınıflandırır.
c) Adil oyun oynamayı yorumlar.
Spor Organizasyonlarının Kültürel ve Tarihî Önemi
Olimpiyat Oyunlarının Evrensel İlkeleri
Adil Oyun (Fair Play) ve Spor Ahlâkı
Adil oyun, olimpiyat ilkeleri, spor ahlâkı, spor organizasyonları
Bu öğrenme alanında yer alan çıktılar, beyin fırtınası ve performans görevi teknikleri kullanılarak
değerlendirilebilir. Performans görevi olarak gruplardan ulusal ya da uluslararası spor organizasyonlarını tanıtıcı bir gazete haberi oluşturmaları istenebilir. Değerlendirme için grup değerlendirme formu kullanılabilir. Öğrencilerden performans görevi olarak adil oyunla ilgili afiş hazırlamaları, slogan üretmeleri, olay çözümlemesi yapmaları veya bir canlandırma yapmaları istenebilir. Bu süreçte öz değerlendirme ve grup değerlendirme formları kullanılabilir.
Öğrencilerin adalet, dostluk ve barış gibi kavramları Türkçe, hayat bilgisi ve sosyal bilgiler dersinde gördükleri ve bu konuları bildikleri kabul edilmektedir.
Spor organizasyonlarının tarihi ve gelişimi hakkında kısa cevaplı sorular sorularak öğrenciler
değerlendirilebilir. Öğrencilerin spor organizasyonlarının birey ve toplum üzerindeki kültürel ve sosyal etkileri hakkındaki ön bilgi düzeyleri, kısa cevaplı ve açık uçlu sorular kullanılarak değerlendirilebilir. Öğrencilerin spor ahlâkı, sporda etik, adil oyun kavramlarına ilişkin bilgilerini ölçmek amacıyla öğrencilere örnek olaylar üzerinden “Siz olsanız bu durumda ne yapardınız? Neden?” vb. açık uçlu sorular sorularak öğrenme çıktıları değerlendirilebilir.
Sporun toplumları birleştirici gücü hakkında spor organizasyonlarının tarihinden örnekler verilerek toplum üzerine etkisini ilişkilendirmeleri sağlanabilir. Öğrencilere “Spor müsabakalarında adil oyun kurallarına uyulmadığında ne gibi sorunlar ortaya çıkar?”, “Toplumda adil oyun kavramını destekleyen uygulamalar neler olabilir?” veya ‘‘Spordaki adil oyun davranışları günlük yaşantımıza nasıl aktarılabilir?’’ gibi sorular sorulabilir. Çevrelerinde yapmış oldukları gözlemlere dayanarak soruları cevaplamaları istenebilir.
BEST.5.3.1.
Öğretmen tarafından ulusal ve uluslararası spor organizasyonlarının (yaz ve kış olimpiyatları,
paralimpik olimpiyatlar, dünyada ve Türkiye’de yapılan spor organizasyonları vb.) tarihçeleri, ilkeleri, sembolleri, kültürel önemi ve farklı ülkelerdeki yansımalarına ilişkin yazılı, dijital ve görsel kaynaklar hazırlanarak öğrencilere sunulur. Öğrencilerin öğretmenin sağladığı bu kaynaklar üzerinden spor organizasyonlarının kökenini, gelişimini ve toplumlara olan etkisini değerlendirmeleri sağlanır (SDB3.3). Öğrencilerden kendilerine sunulan bilgiler çerçevesinde spor organizasyonlarına Antik Dönem'de ve günümüzde nasıl bir anlam yüklendiğini tanımlamaları beklenir. Bu tanımlama sürecinde öğrenciler spor organizasyonlarının tarihsel sürecine, bu organizasyonlardaki önemli sporcu ve oyunlarda kaydedilmiş önemli olaylara dair sorular oluşturmaları konusunda teşvik edilir. Öğrenciler tarafından oluşturulan bu sorular; sınıftaki diğer öğrenciler tarafından beyin fırtınası, soru turu vb. teknikler kullanılarak cevaplanır (SDB1.2). Öğrencilerin spor organizasyonları ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için dijital, yazılı, görsel vb. çeşitli kaynaklardan araştırma yaparak veriler toplaması sağlanır (OB2). Toplanan bilgilerin doğruluğu öğrenciler tarafından sorgulanır ve ortaya konulan görüşlere öğretmen tarafından geri bildirim verilir. Böylelikle spor organizasyonları hakkında toplanan bilgilerin doğruluğu değerlendirilir. Öğrencilerin spor organizasyonları hakkında topladıkları bilgileri yorumlayarak spor organizasyonlarının toplumlar ve kültürler üzerindeki etkilerine dair çıkarımlarda bulunmaları sağlanır. Bu çıkarımlar doğrultusunda spor organizasyonlarının evrensel boyutunun kültürel ve sosyal değerlerin aktarımı üzerindeki rolü münazara tekniğiyle tartışılır ve bu değerlerin gelecek nesillere aktarılmasının önemi öğrenciler tarafından vurgulanır (D12.2, D14.3, D16.3.1, D19.1, OB6). Süreç sonunda performans görevi olarak gruplardan ulusal ya da uluslararası spor organizasyonları içerisinden seçtikleri bir spor organizasyonunu tanıtıcı görsellerin de yer aldığı bir gazete haberi oluşturmaları istenir (D7.2, D16.3, E3.3). Çalışmalar sınıf ya da okul panosuna asılır (OB4). Çalışma sürecinde kendilerini ve akranlarını değerlendirmeleri için öz ve akran değerlendirme formu kullanılabilir (D16.3).
BEST.5.3.2.
Bir spor müsabakasında sporda ahlâk ve adil oyun (Fair Play) davranışını içeren yaşanmış örnek olaylar sunulur ve öğrencilerden bu örnek olayla ilgili yorum yapmaları istenir. Öğrencilere spor ahlâkı ve adil oyun kavramının anlamı, tarihçesi ve önemine ilişkin bilgiler aktarılır. Bu kavramların bireye ve topluma olumlu etkileri detaylı bir şekilde açıklanır. Öğrencilerden tüm bu açıklamalar çerçevesinde adil oyuna ilişkin çözümleme yapmaları istenir. Ülkemizde ve dünyada farklı spor branşlarından (futbol, yelken, boks vb.) adil oyun ödülü almış sporculardan örnekler verilir. Öğrencilerden adil oyun ödüllerinin verildiği davranışları ve spor branşlarını sınıflandırmaları istenir. Bu aşamada öğrencilerin dürüstlük, sorumluluk, yardımseverlik ve saygı gibi adil oyun davranışlarına uygun nitelikleri değerlendirmesi sağlanır (D6.2, D16.2, SDB2.1). Öğrencilerin yapmış oldukları sınıflamalar çerçevesinde adil oyuna ilişkin bilgileri yorumlanır. Adil oyunun sporcular ve toplum üzerindeki uzun vadeli etkileri tartışılır. Bu tartışmalar sırasında öğrencilerin kendi spor deneyimlerinden yola çıkarak adil oyun davranışını nasıl sergileyebilecekleri üzerinde durulur. Süreç sonunda öğrencilerden kitap, makale, uzman görüşü vb. kaynaklardan topladıkları bilgileri ve kazandıkları farkındalıkları yansıtan afiş tasarımı, slogan, örnek olay incelemesi, grup canlandırması gibi etkinlik hazırlamaları istenebilir (BEOSAB8, E2.2, E3.3, OB6, SDB1.2). Bu etkinlikler sayesinde okuldaki sportif faaliyetlerde öğrencilerin dürüstlük, sorumluluk ve farklı görüşlere saygı değerlerine yönelik farkındalıklarının artırılması hedeflenir (D6.1, D6.2, D14.1, D16.2). Bu süreç öğretmen tarafından kontrol listesi kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilerden ülkemizin dışında başka bir ülkenin spor organizasyonlarına katılım süreçlerini
yazılı ve dijital kaynaklardan araştırmaları istenir. Bu inceleme sonucunda öğrencilerden
seçtikleri ülke ile kendi ülkelerinin spor organizasyonları arasındaki benzer ve farklı yönleri bir poster ile sunmaları beklenebilir. Öğrencilerden spor organizasyonlarının evrensel, ahlâki ve kültürel değerlerin gelecek nesillere aktarılmasındaki katkıları konusunda bir kompozisyon yazmaları istenebilir. Öğrencilerden modern olimpiyat oyunlarında yer alan ulusal ve uluslararası paydaşlardan adil oyun ve spor ahlâkını teşvik eden kurum ve kuruluşları araştırmaları ve araştırmalarını rapor olarak sunmaları istenebilir.
Öğrencilerden spor organizasyonlarının ülkelere olan katkılarını açıklamaları istenebilir.
Öğrencilerden antik olimpiyat oyunlarının fotoğraflarını modern oyunların fotoğrafları ile
karşılaştırarak olimpiyatların yapıldığı fiziksel ortamlardaki benzerlik ve farklılıkları öğretmen
gözetiminde sınıflandırmaları istenebilir.


