2. TEMA: SÖZÜN PEŞİNDE

Metin Tahlili (Anlama): Okuma, Dinleme/İzleme; Edebiyat Atölyesi (Anlatma): Yazma, Konuşma

E1.2. Bağımsızlık, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.1. Empati, E2.3. Girişkenlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.7. Sistematik Olma, E3.10. Eleştirel Bakma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB 2.1. İletişim, SDB 2.2. İş Birliği, SDB 2.3. Sosyal Farkındalık, SDB 3.3. Sorumlu Karar Verme

D6. Dürüstlük, D7. Estetik, D11. Özgürlük, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik, D20. Yardımseverlik

OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

Metin Tahlili (Anlama)
Okuma
TDE2.1. “Sözün Peşinde” temasında ele alınan metinlerde okumayı yönetebilme
TDE2.2. “Sözün Peşinde” temasında ele alınan metinlerde anlam oluşturabilme
Dinleme/İzleme
TDE1.1. “Sözün Peşinde” temasında ele alınan metinlerde dinlemeyi/izlemeyi yönetebilme
TDE 1.2. “Sözün Peşinde” temasında ele alınan metinlerden hareketle anlam oluşturabilme
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE 3.1. Sözü etkili ve güzel kullanacağı akıcı bir konuşma sürecini yönetebilme
TDE 3.2. Gözlem ve izlenimlerini etkili ve güzel bir biçimde sunmak için konuşma içeriği oluşturabilme
TDE 3.3. Konuşmasında gözlem ve izlenimlerini etkili ve güzel bir biçimde sunmak için kural uygulayabilme
TDE 3.4. Sözü etkili ve güzel kullandığı konuşmasına yönelik değerlendirmelerini yansıtabilme
Yazma
TDE 4.1. Sözü etkili ve güzel kullanacağı yazma sürecini yönetebilme
TDE 4.2. Duygularını, edindiği söz varlığını da kullanarak yansıtacağı bir yazı içeriği oluşturabilme
TDE 4.3. Duygularını ifade ederken sözü etkili ve güzel kullanabildiği yazısında kural uygulayabilme
TDE 4.4. Sözü etkili ve güzel kullandığı yazısına yönelik değerlendirmelerini yansıtabilme

“Sözün Peşinde” temasının içerik çerçevesi şu şekildedir:
• Okuma
• Konuşma
• Dinleme/İzleme
• Yazma
Okuma becerisinin geliştirilmesi için edebiyatın sözün etkili ve güzel kullanımına dayalı anlatımlarına dikkat çekilir. Söz varlığının farklı bağlamlarda kullanımlarına örnek oluşturması bakımından tiyatro ve gezi yazısı seçilir. Bu metinler incelenerek sözü etkili ve güzel kullanmanın önemi ortaya konur. Metinler Cumhuriyet Dönemi’nden başlanarak dil ve anlatım bakımından günümüze en yakın özelliklerine sahip metinlerden seçilir.
Dinleme/izleme becerisinin geliştirilmesinde bir şiir seçilir ve bu şiirin incelemesi yapılır. Öğrencilerin, şiirde etki uyandıran söz ve ifadelerin nasıl kullanıldığını fark etmeleri ve bunlardan hareketle çıkarımlar yapmaları sağlanır.
Konuşma becerisinin geliştirilmesinde öğrenciler, inceledikleri gezi yazısından hareketle gezip gördükleri bir yeri anlatacakları sözlü bir anlatım (sunum) gerçekleştirir.
Yazma becerisinin geliştirilmesinde öğrenciler sözün etkili ve güzel kullanımına örnek oluşturacak nitelikte bir şiir yazar.

anlatım biçimleri, düşünceyi geliştirme yolları, anlatım özellikleri, tiyatro terimleri, söz varlığı

Metin Tahlili (Anlama)
Okuma ve Dinleme/İzleme
• Kısa cevaplı sorular
• Yapılandırılmış grid
• Çalışma yaprağı
• Karşılaştırma tablosu
• Bilgi kartları
“Sözün Peşinde” temasında okumayı yönetme sürecinde kısa cevaplı sorular, anlam oluşturma sürecinde yapılandırılmış grid, karşılaştırma tablosu, çalışma yaprağı hazırlanabilir. Dinleme/izleme sürecinde dinleme/izlemeyi yönetmede kısa cevaplı sorular, bilgi kartları, çalışma yapraklarından faydalanılabilir.
Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma ve Yazma
• Öğrencilerin gezip gördükleri bir yeri anlatan sunum yapmalarına yönelik bir performans görevi
• Öğrencilerin sözü etkili ve güzel kullanarak bir şiir yazmalarına yönelik bir performans görevi
Öğrencilerin sunum yaparak sergilediği performans, dereceli puanlama anahtarı ile puanlanır. Puanlama anahtarında gözlem ve izlenimlerini paylaşma, içeriğe uygunluk, kültürel unsurlara yer verme, görsel ögeleri kullanma, zaman ve mekân kullanımı, sözü ve beden dilini etkili kullanma gibi ölçütler yer alır. Bu görev grup çalışması olarak gerçekleştirilebilir.
Sözün etkili ve güzel kullanılarak yazıldığı ve yazılan şiirin paylaşıldığı performans görevleri dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Puanlama anahtarında yaratıcılık, biçim, ahenk unsurları, etkileyicilik, anlam ve çağrışım zenginliği gibi ölçütlere yer verilir. Değerlendirmelerde öğretmen ve akran değerlendirmesi ile öz değerlendirme yapılarak çeşitlilik sağlanabilir.
Tema Sonu Değerlendirme
Tema sonu değerlendirmede öğrenme günlüğü kullanılır.

Bu temada öğrencilerin tiyatro ile ilgili temel kavram ve terimleri, gezi yazısı türünün genel özelliklerini, öğretici metinlerde kullanılan anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yollarını, şiirle ilgili temel kavramlarla şiirin yapı ve ahenk unsurlarını bildikleri kabul edilmektedir.

Öğrencilerin temaya ilişkin temel kabullerini (ön bilgilerini) tespit etmek için soru-cevap, tartışma, düşün-eşleş-paylaş, akvaryum tekniği, beyin fırtınası, infografik metin gibi yöntemler uygulanabilir.

Tiyatroya ilişkin ön bilgiler, bu temada tiyatro incelemesine temel oluşturur.
Önceki temada öğretici metinlerin genel özellikleriyle ilgili edinilen bilgiler, gezi yazısının incelenmesinde kullanılır.
Bu temada sözün etkili ve güzel kullanımına yönelik değerlendirme, yorum ve çıkarımlar yapılırken önceki temada estetik konusunda öğrenilen bilgilerden yararlanılır.
Tiyatro, gezi yazısı ve şiir türlerinden metinlerin incelenmesi sürecinde öğrenilen bilgilerle üst sınıflardaki metin incelemeleri için ön bilgi oluşturulur.
Sözün etkili ve güzel kullanımına yönelik farkındalık oluşturulması ile öğrencilerin günlük yaşamdaki iletişim becerilerinin gelişimine katkı sağlanması amaçlanır.

Süreç Çerçevesi: Bu süreçte “Sözün Peşinde” temasında öğrencilerin malzemesi dil, konusu insan olan edebiyatla tanışması amaçlanır. Bu temanın içeriğinde Cumhuriyet Dönemi’nden başlanarak dil ve anlatım bakımından günümüze en yakın özelliklerine sahip bir tiyatro ve gezi yazısı, okuma metni olarak seçilir ve incelenir. Daha sonra okunan ve incelenen gezi yazısının özelliklerinden hareketle öğrencilere kendi gezip gördükleri bir yerin çeşitli özelliklerini yansıtan sözlü bir sunum yaptırılır. Dinleme/izleme metni olarak sözün etkili ve güzel kullanımının öne çıktığı şiir türünde bir metin seçilir ve incelenir.
Yazılı anlatım aşamasında öğrencilere duygu dünyalarındaki etkilenmeleri içeren bir şiir yazdırılır.

Metin Tahlili (Anlama)
Okuma
TDE2.1
Öğrencilerin tiyatroya dair neler bildiklerini tespit etmek, temada incelenecek tiyatro metnine yönelik ilgi uyandırmak için tiyatro ile ilgili kavram ve terimlerin yer aldığı infografik kullanılır. Böylece tiyatroya dair hazır bulunuşluk oluşturulur.
Okuma metni olarak Cumhuriyet Dönemi’nden başlanarak dil ve anlatım bakımından günümüze en yakın özelliklerine sahip bir tiyatro eseri seçilir. Öğrencilerden göz atarak okuma yapmaları istenir. Böylece öğrenciler, eser hakkında genel bir görüş oluşturabilir. Daha sonra öğrenciler gruplara ayrılır ve okuma tiyatrosu yöntemiyle metnin okunması sağlanır (SDB2.2). Metnin okunması sırasında öğrencilerden metinde yay ayraç içerisinde verilen yönerge ve ifadelerin kullanım amacına dikkat ederek bu yönergeleri uygulamaları istenir. Okudukları oyunun sahnelenmesi hâlinde söz konusu yönerge ve ifadelerin nasıl kullanılabileceğiyle ilgili öğrencilerden görüşler alınır. Bu süreçte “soru-cevap tekniği” kullanılır, kısa cevaplı  sorulardan yararlanılır.
Okuma tiyatrosu sürecinde öğrencilerin kendi aralarında görev dağılımı yapması ve okuma sürecini yönetmesi sağlanır (SDB2.2, E1.2). Öğrencilerin üstlendikleri görevlere göre ölçütler içeren öz değerlendirme ve akran değerlendirme formları düzenlenerek süreç sonunda değerlendirme yapılır (SDB1.2). Bu değerlendirmelerle öğrencilerin okuma sürecini yönetebilme becerisi ölçülür.

TDE2.2
Okunan tiyatroda öne çıkan unsurlar “beyin fırtınası tekniği” ile belirlenir (SDB2.1, E3.2). Belirlenen unsurların sözle mi yoksa beden diliyle mi gerçekleştiğine yönelik tespitler yapılır (KB2.10). Öğrencilerin okudukları metindeki söz varlığının kullanım alanını günlük hayatla ilişkilendirmeleri ve fıkra, bilmece gibi kısa türlerle örneklendirmeleri istenir (SDB2.1, E2.3). Tiyatro metninde anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamını bağlamdan hareketle öğrencilerin tahmin etmesi istenir.

Okunan metindeki bu kelimelerin yerine bağlama uygun olarak başka hangi kelimelerin kullanılabileceğine yönelik öğrencilerden görüşlerini sunmaları istenir (OB9). Önerilen kelimelerin metnin bağlamına uygunluğu sınıfta tartışılır ve görüşler paylaşılır (SDB2.2, E1.5, E3.5, E3.11). Öğrenciler gruplara ayrılır. Her bir gruptan okunan tiyatro metninin sahnelenmesi durumunda seyircinin en çok beğeneceğini düşündükleri söz ve ifadeleri belirlemeleri istenir. Öğrencilerden bunların neden beğenileceğiyle ilgili görüşlerini gerekçeleriyle açıklamaları istenir (SDB3.3, E3.10). Bu süreçte “akvaryum tekniği” kullanılarak sınıf içi tartışma gerçekleştirilir (SDB2.2, KB2.18). Konu hakkında fikrini belirtmek isteyen öğrencinin düşüncelerini etki altında kalmadan özgürce paylaştığı bu teknikle farklı görüşler ortaya konur, bunlarla ilgili değerlendirmeler yapılır (SDB2.2, D11, E1.5, E2.3, E3.11).
Tiyatronun yapı unsurlarının belirlenmesi amacıyla dramatik örgü kavramı üzerinde durulur. Bu kavram hakkında öğrencilerden ön bilgilerinin yardımıyla tahminlerde bulunmaları, görüşlerini belirtmeleri istenir (SDB2.1). Sınıfta soru-cevap yöntemi kullanılarak dramatik örgü kavramıyla ilgili tanım niteliği taşıyan bir yargıya ulaşılır (KB2.9).
Okunan tiyatro eserindeki dramatik örgünün belirlenmesi için çalışma yaprağı kullanılabilir. Burada dramatik örgüyü oluşturan unsurların (kişiler, yer, zaman, çatışma vb.) belirlenmesine yardımcı olacak yönergelere yer verilir. Sınıfta tartışma ortamı oluşturularak metindeki çatışmanın kaynağı belirlenir, çatışma yaşayan kişilerin eylem ve tercihlerinde belirleyici olan motivasyonun neler olduğuyla ilgili tespitler yapılır. Bu tartışma vesilesiyle kişilerin eylem ve tercihlerinde ahlaki değerlerin önemine vurgu yapılır ve öğrencilerde dürüstlük değerinin desteklenmesi sağlanır (D6).
Tiyatronun göstermeye bağlı bir edebî tür olmasından hareketle olayların anlatımı, kişilerin tanıtımı, yer ve zamana dair bilgilerin sunumunda hangi yöntem ve tekniklerin kullanıldığıyla ilgili tespitler yapılır (E3.2). Diyalog ve monolog teknikleri üzerinde durulur, bunlarla ilgili gerekli açıklamalar yapılarak öğrencilerin bilgi edinmesi sağlanır. Öğrencilerden okudukları metindeki bir diyaloğu veya monoloğu metnin bağlamından uzaklaşmadan kendi ifadeleriyle yeniden oluşturmaları ve bunları drama yöntemiyle sınıfta paylaşmaları istenir (E3.3, SDB2.1). Bu süreçte öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yapılır (SDB1.2).
Okunan tiyatro metnindeki temel çatışmanın belirlenmesi istenir (KB3.3). Çatışmanın ortaya çıkmasındaki nedenler ve çatışmanın sonuçlarıyla ilgili sınıf içi tartışma yöntemiyle çıkarımlar yapılarak genellemelere ulaşılır (SDB2.1, KB2.20). Tiyatro kişilerinin olaylar ve diğer kişiler karşısındaki tutumunun nedenlerine dair çıkarımlar yapılır (SDB3.3). Şahıs kadrosu kişilik özelliklerine göre sınıflandırılarak karşılaştırılır (KB2.7). Daha sonra öğrencilerin, kendi görüşlerini arkadaşlarınınkiler ile karşılaştırarak konuyla ilgili yargıya varmaları sağlanır (SDB3.3). Karakterlerin kişilik özelliklerini belirlemek için “sandviç tekniği” kullanılır. Sınıfta tartışma ortamı oluşturularak tiyatro kişilerinin davranışları onların karakter özellikleriyle ve toplumsal değerlerle ilişkilendirilir ve değerlendirme yapılır. Öğrencilerden kendilerini tiyatro kişilerinden birinin yerine koymaları ve oyunda belirlenen bir olay veya durumla ilgili nasıl bir tavır göstereceklerini gerekçelendirerek açıklamaları istenir (SDB2.3, SDB3.3, E2.1).
Öğrencilerden okudukları tiyatro metni üzerinden gerçekleştirdikleri çözümlemelerle tiyatronun diğer edebî türlerle benzerlik ve farklılıklarını ayırt etmesi istenir (KB2.7). Temel tiyatro terimleri ve tiyatronun yapı unsurlarıyla ilgili öğrenilenlerin değerlendirilmesi için yapılandırılmış grid veya kavram haritası gibi araçlar kullanılarak ölçme ve değerlendirme yapılabilir.
• İkinci okuma metni olarak gezi yazısı ele alınır ve öğretici metinlere yönelik metin tahlili aşamaları uygulanır. Tiyatro metninin incelemesine benzer şekilde “Okumayı Yönetme” ve “Anlam Oluşturma”ya yönelik çalışmalar gerçekleştirilir. Bu süreçte gezi yazısı türünün özellikleri (öğretici bir metin olması, genellikle kelimelerin sözlükteki ilk anlamlarıyla kullanılması, nesnel ve öznel ifadelerin yer alması, anlatım biçimlerinden açıklamanın ağırlıklı olarak kullanılması vb.) dikkate alınarak uygun değişiklikler yapılmalıdır.

İncelediği tiyatro ve gezi yazısı metinlerini söz varlığı, estetik değer, dil kullanımı vb. açılardan karşılaştırma tablosu yaparak karşılaştırabilir.

Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Konuşma
TDE3.1
Öğrencilerin okuduğu ve incelediği gezi yazısından hareketle kendisinin gezip gördüğü bir yerin çeşitli özelliklerini yansıttığı bir sunum yapmaları için bir performans görevi kullanılır. Öğrencilerden performans görevleri için sınıf dışında hazırlık yapmaları istenir (SDB2.1).
Öğrencilerden belirlenen amacı, hedef kitleyi ve süreyi göz önünde tutarak hazırlıklı konuşma için uygun yöntem ve stratejilerini oluşturmaları istenir. Konuşma sürecinde konuşma engellerini ortadan kaldırarak seçtikleri stratejiyi yapılandırmaları beklenir (SDB2.1, E3.7).

TDE3.2 ve TDE3.3
Konuşmaya ön hazırlık olarak gezilen yer ile ilgili ilgi çekici bilgiler (görsel, işitsel vb.) toplanabilir (OB4). Bu bilgiler belirlenen ölçütlere göre (öncelik-sonralık, yakınlık-uzaklık, somutluk- soyutluk; tarihî, coğrafi, beşerî, kültürel vb.) sınıflandırılır. Öğrenciler konuşmalarının amacına ve gezi yazısının özelliklerine göre ana düşünceyi şekillendirir ve konuşması için bir plan oluşturur (KB3.1). Sunum içeriği oluşturulurken etkileyiciliği artırmak için sıfatlardan, benzetmelerden, karşılaştırmalardan, betimlemelerden vb. yararlanılır. Öğrenciler konuşma içeriğini desteklemek için kullanacağı görsel ve işitsel unsurlara karar verir. Diksiyonu (beden dili ve telaffuz) da göz önünde bulundurarak konuşmasının plan taslağını sunar. Aldığı geri bildirimlerle planına son şeklini verir (SDB1.2, KB2.20).
Sunumuna gezdiği yerle ilgili dikkat çekici bir girişle başlar. Duygu ve düşüncelerini kendine özgü bir üslupla ifade eder; destekleyici bilgiler, söz varlığı ve düşünceyi geliştirme yolları ile konuşmasını zenginleştirir (SDB2.1). Sunumunu hazırlarken gözlem ve izlenimlerini millî ve manevi değerleri, kültürel unsurları, doğal ve tarihî zenginlikleri göz önünde
bulundurur (D19). Sunumunu giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bağlamında gerçekleştirirken Türkçe dil yapısını işlevine uygun bir şekilde kullanır ve bağdaşıklık ögelerine dikkat eder (OB5). Sunumunda etkileyiciliği sağlamak için beden dilini, mekân ve zamanı verimli bir şekilde kullanır (E3.3). Ayrıca öğrencilerin sunumları sırasında sınıf arkadaşları ile etkileşim kurmaları (soru-cevap vb.) sağlanır (SDB2.1). Sunum aracılığıyla, sorumluluklarını yerine getirmede özverili davranmanın önemini fark etmeleri sağlanır (D16).

TDE3.4
Öğrenciler, konuşma sürecindeki davranış, duygu ve düşüncelerini değerlendirir (SDB1.3). Gelen geri bildirimlere bağlı olarak bundan sonra yapacağı konuşmalar için kendisine yeni hedefler belirler ve özgün konuşmacı kimliğini oluşturur. Öğrencilerin sunumları öğretmen tarafından dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Puanlama anahtarında gözlem ve izlenimlerini paylaşma, içeriğe uygunluk, kültürel unsurlara yer verme, görsel ögeleri kullanma, zaman ve mekân kullanımı, sözü ve beden dilini etkili kullanma gibi ölçütler yer alır.

Metin Tahlili (Anlama)
Dinleme/İzleme

TDE1.1
Dinleme/izleme metni olarak Cumhuriyet Dönemi’nden başlanarak dil ve anlatım bakımından günümüze en yakın özelliklerine sahip bir şiir seçilir. Öğrencilerin şiiri estetik bir duyarlılıkla, duygu yoğunluğunu hissederek ve empati kurarak dinlenmeleri sağlanabilir (D7). Kısa cevaplı sorularla süreç yönetilir (SDB2.3, E2.1).

TDE1.2
Şiirde anlamı bilinmeyen kelimelerin ve kelime gruplarının anlamları, bağlamdan hareketle tahmin edilir (OB9). Bu kelimelerin şiirden çıkarılması veya yerlerine bağlama uygun başka sözlerin kullanılması durumunda şiirin anlam yönüyle nasıl bir değişikliğe uğrayacağı ile ilgili görüşler ortaya konur. Bu süreçte “düşün-eşleş-paylaş tekniği” uygulanarak öğrencilerin şiirdeki söz varlığının işleviyle ilgili görüş geliştirmeleri sağlanır (SDB2.2, SDB3.3). Önceki temada şiirle ilgili öğrenilen genel bilgiler, kısa cevaplı sorular ile hatırlatılır. Dinlenen şiirde imge, çağrışım, söz sanatı vb. unsurlar tespit edilir. Bu konuda öğrencilere yol göstermesi için bilgi kartları kullanılabilir. Öğrencilerin bilgi kartlarından yararlanarak yaptıkları tespitler gözden geçirilip öğrencilere gerekli açıklamalar yapılır ve öğrencilerin bilgi eksikleri giderilir.
Öğretmen, “ayrılma-birleşme” tekniğini kullanarak sınıfı 6 kişilik gruplara ayırır. Gruptaki her bir kişiye “açık ve örtük ileti, duygu, ahenk unsurları, günlük dilden farklılık, şair ile metin arasındaki ilişki, söz sanatları” görevleri dağıtılır. Öğrenciler bireysel olarak dinledikleri şiirden hareketle görevlerini yerine getirirler. Bir sonraki aşamada her grupta aynı görevi seçen öğrenciler bir araya gelir, cevaplarını tartışarak ortak bir sonuca ulaşabilirler (KB2.4). Daha sonra öğrenciler ilk gruplarına dönerler, kendi görevlerine ait sonuçları grup arkadaşları ile paylaşırlar (SDB2.2). “Ayrılma-birleşme” tekniğinden elde ettikleri bilgilerden hareketle öğrenciler, şiirdeki birimlerin tema etrafındaki birleşimini açıklar, kullanılan söz varlığının anlama katkısını değerlendirebilir. Sözün etkili ve güzel kullanımının önemini açıklayabilir.
Ayrıca öğrencilerin, etkinlik süresince sorumluluk bilinci ile hareket etmeleri (D16) ve dayanışma içerisinde olmaları istenir (D20). Bu süreçte çalışma yaprağı kullanılabilir.

Edebiyat Atölyesi (Anlatma)
Yazma

TDE4.1
Öğrenciler yazma becerilerini geliştirmek amacıyla sözün etkili ve güzel kullanımına örnek oluşturacak nitelikte bir şiir yazar. Performans görevi sınıf içinde gerçekleştirilir. Öncelikle öğrencilerden şiirde işleyeceği bir duyguyu belirlemesi istenir. Öğrenci temayla ilişkili söz varlığından şiirde kullanacaklarını seçip yapılandırır.

TDE4.2 ve TDE4.3
Öğrenciler şiirlerini oluşturmadan önce kullanacağı birim, ahenk unsurları, başlık vb. unsurları belirler ve planını oluştururken aktarmak istediği iletiye karar verir (OB4). Şiirde kullanılan söz varlığının imge ve çağrışımlar içerdiği, anlam derinliği taşıdığı, duyguları harekete geçirdiği bilgisi göz önünde bulundurulur. Öğrenciler yazacakları şiirin amacı, türü, teması ve hedef kitlesine uygun dil işlevlerini; görsel, işitsel ögeleri belirleyerek plan için taslak oluşturur.
Daha sonra öğrencilerden şiir yazma çalışmasında kullanabilecekleri kelime ve kelime gruplarını not etmeleri istenir.

Öğrencilerden şiir yazma çalışmasında kullanabilecekleri kelimeleri ve kelime gruplarını not etmeleri istenir. Öğrenciler; duygu değeri taşıyan, anlam derinliği bulunan, ahenk içeren ve kendi yaşamlarıyla ilişkilendirdikleri kelimelerden bir kelime havuzu oluşturur. Bu havuzdan seçtikleri kelimelerle şiir yazma çalışmasına ön hazırlık niteliğinde küçük
etkinlikler yapıp sunar (SDB1.2, E3.7).
Öğrenciler taslak planına uygun bir şekilde şiirlerini yazmaya başlar. Şiirlerinde duygularını kendine özgü bir üslupla ifade eder (SDB1.3). Söz varlığını bağlama ve hedef kitleye uygun bir biçimde kullanarak vermek istedikleri iletiyi sunar. Şiirlerin paylaşılması aşamasına geçmeden önce öğrenciler, millî bir bilinçle şiirlerini Türkçe dil yapısına, bağdaşıklık ögelerine, yazım ve imla kurallarına uygunluk yönünden kontrol ederek düzenler (D19). Yazdıkları şiirin anlam ve çağrışım değerini zenginleştirmek, duygusal yoğunluğunu artırmak için temaya uygun görsel ve işitsel ögeler kullanabilir (E3.11). Şiirlerinin son hâlini sınıfta arkadaşlarıyla paylaşır.

TDE 4.4
Öğrencilerin yazdığı şiirler öğretmen tarafından dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Puanlama anahtarında yaratıcılık, biçim, ahenk unsurları, etkileyicilik, anlam ve çağrışım zenginliği gibi ölçütlere yer verilebilir. Grup içerisinde aynı tema çerçevesinde yazılan şiirler arasında karşılaştırmalar yapılabilir (SDB2.2).
Öğrenciler arkadaşlarından ve öğretmeninden aldığı geri bildirimlere göre duygularını ifade ediş biçimini ve yazma ürününü değerlendirir. Kendilerine yeni hedefler belirleyerek özgün yazar kimliklerini oluşturabilir (SDB1.1). Yazılan şiirler sınıf ve okul panosunda sergilenebilir veya genel ağdaki güvenli ortamlarda paylaşılabilir (OB2, SDB2.1).
Tema Sonu Değerlendirme
“Sözün Peşinde” temasının işleniş sürecinde öğrenme günlüğü tutularak öğrencilerin gelişimleri takip edilir. Tema sonunda öğrencilerin okuma ve dinleme/izleme metinlerini nasıl inceledikleri ele alınır. Konuşma ve yazma ürünleri bir arada değerlendirilir. Öğrenme günlükleri incelenerek sözün etkili ve güzel kullanımına ilişkin tespit edilen bilgi eksiklerinin ve kavram yanlışlarının giderilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilir.

Öğrencilerle incelenen tiyatro metnindeki bir diyaloğun yeniden kurgulanması ve bunun sınıfta canlandırılmasına yönelik çalışmalar yapılabilir. Öğrencilerden gezip gördükleri veya gitmek istedikleri yeri tanıtan bir broşür hazırlamaları istenebilir.
* Öğrencilerin izledikleri bir belgeselin sesini kapatarak belgeseli kendi yorumlarıyla yeniden seslendirmeleri ve bunu sınıf ortamında paylaşmaları istenebilir.

Öğrenme sürecinde öğrencilere bir gezi yazısı, şiir ya da tiyatro eseri değerlendirilirken hangi temel unsurların göz önünde bulundurulması gerektiğine ilişkin infografik metinler, dijital araçlar, çalışma yaprağı vb. önerilebilir. Ardından öğrencilerin gezi yazısı ile ilgili bir programı veya bir tiyatro oyununu izlemeleri sağlanabilir.

Programa yönelik görüş ve öneriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.