1. ÜNİTE: KENDİMİ, KÂİNATI VE ALLAH’I TANIYORUM

Bu ünitenin çerçevesini insan, kâinat ve Allah (cc) ilişkisi oluşturmaktadır. İlgili ünitede insan ve kâinatın yaratılışının, yaratılış özelliklerinin ve amacının sorgulanması, insan ve kâinat arasındaki ilişkinin çözümlenmesi, kâinattaki işleyiş ve düzenden hareketle Allah (cc), insan ve kâinat arasındaki ilişkinin çözümlenmesi, insanın kâinattaki işleyiş ve düzenden hareketle Allah’ın (cc) varlığına ve birliğine ulaşmak için akıl yürütebilmesi amaçlanmaktadır.
Ders Saati
6
Alan Becerileri
-
Kavramsal Beceriler
KB2.4. Çözümleme, KB2.8. Sorgulama, KB2.16.1. Akıl Yürütme
Eğilimler
E1.1. Merak, E3.8. Soru Sorma
Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık Becerisi), SDB2.1. İletişim
Değerler
D5. Duyarlılık, D7. Estetik, D14. Saygı, D15. Sevgi
Okuryazarlık Becerileri
OB1. Bilgi Okuryazarlığı
Disiplinler Arası İlişkiler
Fen Bilimleri
Beceriler Arası İlişkiler
-
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

TDB.9.1.1. İnsan ve kâinatın yaratılışını, yaratılış özelliklerini ve amacını sorgulayabilme
a) İnsanın ve kâinatın yaratılışı ile bunların yaratılış özelliklerini tanımlar.
b) İnsanın ve kâinatın yaratılış özellikleri ile yaratılış amaçları hakkında sorular sorar.
c) İnsanın ve kâinatın yaratılış özellikleri ile amaçları hakkında Kur’an, Kur’an ilimleri ve bilimsel kaynaklardan bilgi toplar.
ç) İnsanın ve kâinatın yaratılış özellikleri ile amaçları hakkında toplanan bilgilerin doğruluğunu Kur’an ve sünneti merkeze alarak değerlendirir.
d) İnsan ve kâinatın Allah (cc) tarafından bir amaç için yaratıldığı, insanın Allah’a (cc) karşı sorumluluklarının olduğu çıkarımını yapar.

TDB.9.1.2. Allah’ı (cc), insanı ve kâinatı tanıyıp bunlar arasındaki ilişkiyi çözümleyebilme
a) Allah’ı (cc), insanı ve kâinatı tanır.
b) İnsan, kâinat ve Allah (cc) arasındaki ilişkiyi açıklar.

TDB.9.1.3. Kâinattaki işleyiş ve düzenden hareketle Allah’ın (cc) varlığına ve birliğine ulaşmak için akıl yürütme
a) Kâinattaki işleyiş ve düzeni gözlemler.
b) İnsan ve kâinat arasındaki ilişkiyi bulur.
c) Allah’ın (cc) sonsuz kudret ve ilminin kâinattaki yansımalarıyla ilgili genellemeler yapar.

İçerik Çerçevesi

İnsan ve Kâinatın Yaratılışı
Allah, İnsan ve Kâinat İlişkisi
İnsan ve Kâinat İlişkisi

Anahtar Kavramlar
ahsenitakvim, Allah, din, dua, eşrefimahlukat, fıtrat, halife, ibadet, insan, kâinat, sünnetullah, tövbe
Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; çalışma kâğıdı, doğru-yanlış soruları, açık uçlu sorular, öğrenme günlükleri, çıkış kartları, öz değerlendirme formu, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, ürün dosyası ve performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrencilerden performans görevi olarak Gaşiye suresinin 17-20. ayetleri ile Rum suresinin 41. ayetinden hareketle insanın yaratılışını, yaratılış özelliklerini ve amacını sorgulayan, Allah (cc), kâinat ve insan arasında ilişkiyi açıklayan bilgilendirici bir metin yazmaları istenebilir. Yazılan metin; doğruluk, dil ve anlatım, özgünlük, amaç ve içerik uyumu ölçütlerinin bulunduğu bütüncül dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin, hem kâinatın hem de insanın bir yaratıcısının olduğunu ve bir amaç üzere yaratıldığını; Allah’a (cc), kâinata ve diğer insanlara karşı bazı sorumluluklarının bulunduğunu bildikleri kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

İnsanın yaratılış özellikleri ve amacı ile ilgili ön bilgilerini yoklamak için verilen bir edebî metin, şiir veya görsel üzerinden öğrencilere sorular sorulur.

Köprü Kurma

Fen bilimleri dersinde canlıların ve kâinatın oluşumu hakkında edinilen bilgilerden hareketle Allah (cc), insan ve kâinat arasında ilişki kurulur. Müminun suresinin 12-14. ayetleri ve Zümer suresinin 6. ayetlerinden yararlanılarak insanın yaratılışı, anne rahminde geçirdiği evreler ile insanın oluşumu hakkında edinilen bilgiler arasında bağ kurulur.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

TDB.9.1.1
İnsan hakkındaki ön bilgileri yoklanan öğrenciler hangi bilgilere ihtiyaç duyduklarını fark eder (OB1). İnsanın ve kâinatın yaratılış özellikleri tanımlanır. Öğrenciler, öğretmen rehberliğinde kendilerine, çevrelerine, kâinata dair bilme ve anlama ihtiyaçlarına yönelik öğrenme, keşfetme arzuları ile insanın ve kâinatın yaratılış özellikleri ve amacıyla ilgili merak ettiği soruları beyin fırtınası tekniği kullanarak sorarlar (E3.8). Öğrenciler arkadaşlarını etkin bir şekilde dinler ve kendi düşüncelerini ifade ederler (SDB2.1). İnsanın ve kâinatın yaratılış özellikleri ile amaçları hakkında Kur’an, Kur’an ilimleri ve bilimsel kaynaklardan bilgi toplanır. Elde edilen bilgiler eşrefimahlukat, kâinat, ahsenitakvim, fıtrat, insan ve halife kavramları göz önünde bulundurularak Kur’an ve sünnete göre değerlendirilir. Bu süreç sonunda öğrenciler insanın niçin inanmaya niçin ihtiyaç duyduğu; insanın ve evrenin Allah (cc) tarafından bir amaç için yaratıldığı; insanın diğer insanlara, kâinata ve Allah’a (cc) karşı sorumlulukları olduğu çıkarımını yapar.
Ölçme ve değerlendirme sürecinde insanın yaratılışı, yaratılış özellikleri ve amacının sorgulanabilmesine yönelik kısa cevaplı, açık uçlu ve eşleştirme türünde sorulardan oluşan çalışma kâğıdı kullanılabilir.

TDB.9.1.2
Kur’an ve sünnetten hareketle öğrencilerin Allah’ı (cc), insanı ve kâinatı tanımaları sağlanır. Öğrencilere, insanın Allah (cc) ile nasıl bir bağ içerisinde olduğuna dair duygu ve düşünceleri sorulur. Verilen cevaplar doğrultusunda Allah (cc) ile insan arasındaki bağ, ayet ve hadislerden yararlanılarak incelenir. İnsan, Allah (cc) ve kâinat arasındaki ilişki çözümlenir. Öğrencilerden günlük hayatlarında Allah (cc) ile nasıl bir bağ kurduklarına dair örnekler vermeleri istenir. Verilen örneklerden hareketle öğrenciler kendi duygu ve düşüncelerinde ne gibi değişiklikler meydana geldiğini fark eder (SDB1.1). İnsanın Allah (cc) ile arasındaki bağın din aracılığıyla sağlandığı ve bu bağın ibadet, dua ve tövbe ile güçlendirilebileceği belirtilir.
Ölçme ve değerlendirme sürecinde Allah’ın (cc) ve insanın tanınmasına yönelik olarak doğru-yanlış soruları, insan ile Allah (cc) arasındaki ilişkiyi açıklamaya yönelik olarak ise açık uçlu sorular kullanılabilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Allah (cc), insan ve kâinat ilişkisi bağlamında öğrencilerin, yaşadıkları çevrede gözlemledikleri çevre sorunlarını ve bunlara dair çözüm önerilerini içeren bir deneme yazmaları ve sınıf panosunda sergilemeleri istenebilir.

Destekleme

Enbiya suresinin 83-90. ayetlerinde yer alan örnek olaylar üzerinden insanın Allah’la (cc) iletişimini sağlayan ibadet, dua, tövbe gibi  unsurlara değinilebilir.