3. ÜNİTE: PEYGAMBERİMİZİN HAYATINDA ÖNEMLİ BİR HADİSE: HİCRET

Bu ünitede Hicret’in sebep ve sonuçları hakkında genelleme yapılarak Akabe Biatlerinin karşılaştırılması, Hicret’in önemi sorgulanarak hadisenin İslam tarihi açısından öneminin ortaya konulması ve Medine’de devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetlerin sınıflandırılması amaçlanmaktadır.
Ders Saati
24
Alan Becerileri
-
Kavramsal Beceriler
KB2.5. Sınıflandırma, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.8. Sorgulama, KB2.9. Genelleme
Eğilimler
E2.1. Empati, E3.4. Gerçeği Arama
Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri
SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma Becerisi), SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
Değerler
D6. Dürüstlük
Okuryazarlık Becerileri
OB4. Görsel Okuryazarlık
Disiplinler Arası İlişkiler
Türk Dili ve Edebiyatı
Beceriler Arası İlişkiler
KB2.14. Yorumlama, TAB4.2. İçerik Oluşturma
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

PH.9.3.1. Medine’ye hicreti hazırlayan sebepler konusunda genelleme yapabilme
a) Medine’ye hicreti hazırlayan sebepler hakkında bilgi toplar.
b) Medine’ye hicreti hazırlayan sebeplerin ortak özelliklerini belirler.
c) Medine’ye hicreti hazırlayan sebeplerin ortak olmayan özelliklerini belirler.
ç) Medine’ye hicreti hazırlayan sebepler konusunda örüntüler üzerinden önermede bulunur.

PH.9.3.2. Akabe Biatlerini karşılaştırabilme
a) Birinci ve İkinci Akabe Biatlerine ilişkin özellikleri araştırır.
b) Birinci ve İkinci Akabe Biatleri ile ilgili öğrendiği özelliklere ilişkin benzerlikleri listeler.
c) Birinci ve İkinci Akabe Biatleri ile ilgili öğrendiği özelliklere ilişkin farklılıkları listeler.

PH.9.3.3. Medine’ye hicretin önemini sorgulayabilme
a) Medine’ye hicretle ilgili merak ettiği hususları tanımlar.
b) Medine’ye hicret hakkında sorular sorar.
c) Medine’ye hicret hakkında bilgi toplar.
ç) Medine’ye hicret hakkında topladığı bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Medine’ye hicret hakkında topladığı bilgiler üzerinden çıkarım yapar.

PH.9.3.4. Hicret’ten sonra devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetleri sınıflandırabilme
a) Medine’de devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetlere ilişkin ölçütleri seçer.
b) Medine’de devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetleri ayrıştırır.
c) Medine’de devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetleri tasnif eder.
ç) Medine’de devletleşme sürecinde gerçekleşen faaliyetlere dair tasnifi isimlendirir.

İçerik Çerçevesi

Hicret’i Hazırlayan Sebepler
Akabe Biatleri
Hicret Yolculuğu
İslam Toplumunun Teşekkülü

Genellemeler:
Medine’ye hicret, İslam daveti için bir dönüm noktasıdır.

Anahtar Kavramlar
-
Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; balık kılçığı diyagramı, evet-hayır kartları, anlam çözümleme tablosu, bütüncül dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilere Medine’ye hicretle ilgili bir performans görevi verilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin Hz. Peygamber’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiğini bildikleri kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerden Hicret’le ilgili bildikleri ya da merak ettikleri hususları bir kâğıda yazmaları istenir. Bu kâğıtlar panoya asılarak ön bilgi haritası oluşturulur.
Öğrencilere Hz. Peygamber’i ve Müslümanları Medine’ye gitmeye sevk eden sebeplerin neler olabileceği sorulur.
Öğrencilerden Medine’nin hicret yurdu olarak seçilmesinin sebeplerini tahmin etmeleri istenir.
Öğrencilere göçmenlerin yaşadığı zorluklarla ilgili bir görsel sunulur. Bu görselin neyle ilgili olduğunun tahmin edilmesi ve görselin yorumlanması istenir (OB4).

Köprü Kurma

Öğrencilerden, vatanını terk etmek zorunda kalan ve ülkemizde göçmen olarak bulunan kişilerle ilgili yazılı ya da görsel medyada yayımlanmış bir röportajı okumaları ya da izlemeleri istenir. Okudukları ya da izledikleri röportaj üzerinden o insanlarla empati kurmaları (E2.1) ve duygu ve düşüncelerini değerlendirebilmeleri (SDB1.3) sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

PH.9.3.1
Hicret’i hazırlayan dinî, siyasi ve sosyal sebepler ele alınır. Hz. Peygamber’in Taif yolculuğu, sebep ve sonuçlarıyla birlikte ele alınır. Hz. Peygamber’in Mekke’ye gelen kabilelerle görüşerek siyasi destek bulmaya çalışmasına değinilir. Öğrencilerden Hicret’i hazırlayan sebepleri balık kılçığı diyagramı üzerinde göstermeleri istenebilir. Hicret’i hazırlayan sebeplerin benzer ve farklı özellikleri belirlenir. Müslümanları Hicret’e götüren süreç ele alınarak öğrencilerden bu olayın sonucu ile ilgili önermelerde bulunmaları istenir. Bu önermeler evet-hayır kartları ile değerlendirilebilir.

PH.9.3.2
Birinci ve İkinci Akabe Biatleri tüm yönleriyle ele alınır. Bu biatlerin benzerlik ve farklılıkları ortaya konur. Bu özellikler Venn diyagramı ile listelenebilir. Öğrencilerden Akabe Biatlerinin sadece birinde bulunduğu varsayılan iki kurgusal karakterin ağzından, katıldıkları biatin içeriğini diğerine haber veren iki mektup yazması istenebilir. Yazılan mektuplar bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

PH.9.3.3
Müslümanların Medine’ye hicret yolculuğu örnekler verilerek işlenir. Hz. Peygamber’in hicret yolculuğu ele alınır. Hz. Peygamber’in bu yolculuğa çıkmadan önce emanetleri sahiplerine teslim etme gayreti (D6.2) üzerinde durulur. Öğrencilerden Hicret ve Hicret’in önemi hakkında, gerçeği arama arzusuyla (E3.4) 5N1K soruları sormaları ve konu hakkındaki bilgileri bir araya getirip bu soruları cevaplamaları istenir. Verilen cevapların doğruluğu öğretmen tarafından değerlendirilir ve öğrencilere anlık dönüt verilir. Medine’ye hicretin önemi konusunda öğrencilerden görüş bildirmeleri istenir. Bu kapsamda beyin eseri tekniği kullanılabilir. Öğrencilerden performans görevi olarak bir gazete için Medine’ye hicret konulu köşe yazısı yazmaları istenebilir. Konu bu kapsamda Türk dili ve edebiyatı ile ilişkilendirilir. Yapılan çalışmalar; öz değerlendirme formu ve içinde verilerin toplanması, verilerin düzenlenmesi, içerik, doğruluk ve sunum ölçütleri bulunan bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir.

PH.9.3.4
Hicret’ten sonra gerçekleşen faaliyetler kapsamında Mescid-i Nebevi’nin inşası ve işlevleri, Ashabısuffe, muahat, Medine Vesikası; oruç, zekât ve haccın farz kılınması, ezanın teşrii, Medine pazarının kurulması, kıblenin değişmesi, seriyye ve gazveler, İslam’a davet mektupları, Heyetler Yılı konuları ele alınır. İslam toplumunun oluşumu sürecinde Hz. Peygamber’in münafıklara karşı siyasetine değinilir. Öğrencilerin Hicret’ten sonra gerçekleşen faaliyetlerle ilgili bilgi ve becerilerini ölçmek için 3-2-1 kartları kullanılabilir. Muhacirlerin geçim ve konaklama problemlerini çözmeye yönelik tedbirlere (SDB3.3), sosyal ve kültürel olarak farklı grupların Medine toplumu paydasında birleştiğine (SDB2.3) değinilir. Öğrencilerden Hicret’ten sonra gerçekleşen faaliyetleri dinî, siyasi, toplumsal ve ekonomik olarak ayrıştırmaları ve anlam çözümleme tablosu üzerinde tasnif edip işaretlemeleri istenebilir.
Öğrencilerden Hicret’in Müslümanlara sağladığı imkânları kendi cümleleriyle ifade etmeleri istenir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Öğrencilerden Medine’ye hicret eden Müslümanlardan birinin hicret tecrübesini araştırarak bununla ilgili bir şiir veya hikâye yazmaları istenebilir.
Öğrencilerden Hz. Peygamber’in Medine’ye hicret rotasını harita üzerinde işaretlemeleri ve bu rotada karşılaşılan zorlukları belirlemeleri istenebilir.

Destekleme

Öğrencilerden Hicret’in nedenleri hakkında verilen bir metni okumaları istenir. Bu metin, görme engelli öğrenciler için seslendirilebilir ve işitme engelli öğrenciler için görsellerle desteklenebilir. Öğrencilerden okunan metindeki ana fikri bulmaları istenebilir.